Dylemat więźnia

Równowaga Nasha

o teoria gier – każdy uczestnik stara się przyjąć najlepszą strategię na podstawie wiedzy o strategi pozostałych;

o gra – uczestnicy, reguły, nagrody;

o przykład – dwóch uczestników drogi wybiera sobie stronę po której zamierza się poruszać;

o obaj „prawo” lub „lewo” nie ma zderzenia;

o wybory przeciwne – zderzenie.

Prawo Hotel inga

o racjonalne jest oferowanie produkcji możliwie jak najbliższej popytu o dwóch sprzedawców, aby wypełnić to kryterium lokuje się w środku długości ulicy (połowa rynku),

o racjonalne jest oddalić się o 1/3 od krańca po obu stronach, o jeśli jeden nie zastosuje się do tego kryterium zgarnie więcej niż ½ rynku, o przykład: rozkłady jazdy konkurujących przewoźników, ten sam czy też różny czas przejazdów.

Temat: TEORIA MONOPOLU

Założenia:

o na rynku jest wiele kupców i tylko jeden sprzedawca; o na rynku brak jest substytutów towaru produkowanego przez monopol; o pojedynczy sprzedawca i wszyscy nabywcy posiadają doskonałą wiedzę o cenach towarów i ich ilościach na rynku;

o możliwość wejścia na rynek nowego producenta jest zablokowana; Bariery:

o rządowe koncesje – bariera administracyjno-prawna; o patenty;

o ekonomia skali;

o bariera wejścia – może mieć charakter czysto ekonomiczny. Przy określonym stanie popytu trudno zaistnieć na rynku.

Krzywa popytu:

o Monopol postrzega krzywą popytu, jako krzywą o nachyleniu ujemnym, o Aby sprzedać więcej konieczne jest obniżanie ceny

Przykład:

Produkcja

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cena (UP)

10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

Utarg całkowity

10 18 24 28 40 28 24 18 10

Utarg Krańcowy

– 8 6 4 3 0 -2 -4 -6 -8

Mikroekonomia (19-05-2008r.), oprac. Hubert Stokowski 1

Reguły monopolu

o monopol zwiększa produkcję do poziomu, przy którym utarg krańcowy zrównuje się z kosztami krańcowymi UK=KK;

o w krótkim czasie monopol produkuje do poziomu, w którym cena jest wyższa od przeciętnego kosztu zmiennego P>KPZ;

o w długim czasie P>DKP;

Cena monopolisty

- UC – cena (OP) x ilość (OQ) = OQAP

- KC = koszt przeciętny (KP) x ilość (OQ) = OQBK

[ uzup. ]

[ uzup.]

Maksymalizacja zysku monopolu

o wielkość zależy od elastyczności popytu;

o niska cenowa elastyczność popytu, to małe ograniczenie popytu przy wzroście ceny; o wysoka cenowa elastyczność popytu to większe ograniczenie przy wzroście ceny.

Monopol naturalny

o Wysokie koszty stałe i niskie koszty krańcowe np. usługi telefoniczne, gazociąg o Regulacja monopolu naturalnego:

• Ustalanie cen przez zewnętrzną instytucję regulującą (problem prawdziwych kosztów);

• Zryczałtowana dopłata, subsydium.

Dyskryminacja cenowa 1-ego stopnia

o monopolista sprzedaje różne jednostki produkcji po różnych cenach, a ceny te są różne dla różnych osób;

o doskonała dyskryminacja cenowa.

Dyskryminacja cenowa 2-ego stopnia

o monopolista sprzedaje różne jednostki produkcji po różnych cenach, ale każda osoba kupuje te samą ilość płaci tyle samo

o np. rabat hurtowy.

Dyskryminacja cenowa 3-ego stopnia

o monopolista sprzedaje różnym ludziom po różnej cenie, ale każda jednostka produktu sprzedawana danej osobie jest sprzedawana po takiej cenie o np. obniżki dla emerytów, studentów.

Warunki różnicowania cenowego

o krzywa popytu musi być opadająca;

o towar lub usługa nie mogą być odsprzedane innemu nabywcy; o nabywcy dzielą się na grupy o różnej elastyczności cenowej popytu; o istnieje możliwość wyodrębnienia segmentów rynku.

Mikroekonomia (19-05-2008r.), oprac. Hubert Stokowski 2