MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Irena Borowska

Charakteryzowanie produkcji roślinnej i zwierzęcej

321[04].O1.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

mgr inż. Urszula Malinowska

mgr inż. Ewa Walasek

Opracowanie redakcyjne:

mgr Edyta Kozieł

Konsultacja:

dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 321[04].O1.02,

„Charakteryzowanie produkcji roślinnej i zwierzęcej”, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu technik pszczelarz.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

12

5.1. Czynniki klimatyczne środowiska

12

5.1.1. Ćwiczenia

12

5.2. Gleba jako siedlisko roślin

14

5.2.1. Ćwiczenia

14

5.3. Wybrane zagadnienia z produkcji zwierzęcej

16

5.3.1. Ćwiczenia

16

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

18

7. Literatura

27

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik pszczelarz.

W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

− cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem,

− przykładowe scenariusze zajęć,

− ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

− ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym uwzględnieniem następujących metod nauczania, np. pokaz z objaśnieniem, pokaz z instruktażem, tekstu przewodniego, ćwiczeń praktycznych oraz metody projektów.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

321[04].O1

Podstawy zawodu

321[04].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

321[04].O1.02

Charakteryzowanie produkcji ro

ślinnej i zwierzęcej

321[04].O1.03

Charakteryzowanie maszyn i urządzeń do produkcji

321[04].O1.04

Posługiwanie się dokumentacją techniczną

321[04].O1.05

321[04].O1.06

Stosowanie przepisów ruchu

Stosowanie technik kierowania

drogowego

ciągnikiem rolniczym i wykonywanie

czynności kontrolno-obsługowych

Schemat układu jednostek modułowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

− znać podstawowe pojęcia dotyczące gleboznawstwa,

− przeliczać podstawowe jednostki miar i wag,

− definiować podstawowe zagadnienia i terminy z zakresu uprawy roli i roślin,

− posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu mechanizacji rolnictwa,

− określić całość prac występujących w produkcji zwierzęcej, zasady bhp i zasady postępowania ze zwierzętami,

− określić optymalne przygotowanie pomieszczeń inwentarskich,

− rozpoznawać maszyny do produkcji roślinnej i produkcji zwierzęcej,

− korzystać z wiadomości, nabytych na lekcjach chemii szczególnie dotyczących badania kwasowości, czyli pH,

− korzystać z różnych źródeł informacji,

− użytkować komputer,

− współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

− scharakteryzować czynniki środowiska i ocenić ich wpływ na wzrost, rozwój i plonowanie roślin uprawnych,

− wykonać pomiary podstawowych czynników meteorologicznych,

− określić wpływ pogody na agrotechnikę i plony roślin uprawnych,

− dokonać analizy i interpretacji bieżących i długoterminowych prognoz pogody podawanych przez środki masowego przekazu oraz zamieszczanych w serwerach meteorologicznych,

− rozpoznać typy gleb i scharakteryzować ich właściwości,

− scharakteryzować procesy związane z powstawaniem gleb,

− ocenić wpływ właściwości gleby na rośliny,

− rozpoznać gleby pod względem genetycznym,

− określić klasy bonitacyjne gleby i kompleksy rolniczej przydatności gleb,

− określić rolę człowieka w kształtowaniu siedliska,

− scharakteryzować proces degradacji i rekultywacji gleb,

− scharakteryzować proces odkażania gleby,

− określić czynniki wpływające na rozwój produkcji zwierzęcej w Polsce,

− określić cechy charakterystyczne gatunków zwierząt gospodarskich,

− określić system identyfikacji zwierząt.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

………………………………………………………..

Modułowy program nauczania:

Technik pszczelarz 321[04]

Moduł:

Podstawy zawodu 321[04].O1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie produkcji roślinnej i zwierzęcej

321[04].O1.02

Temat: Określanie kwasowości gleby.

Cel ogólny: Zapoznanie uczniów z pojęciem kwasowości gleb.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

− znać pojęcie kwasowości gleb,

− rozpoznać kwasowość gleby na podstawie charakterystycznych roślin,

− znać metody pomiaru pH gleby,

− odpowiednio dobrać rośliny w zależności od pH gleby,

− samodzielnie określić kwasowość gleby,

− dobrać odpowiednie metody obniżenia zakwaszenia gleb,

− scharakteryzować jakie są przyczyny zakwaszania gleb,

− znać zasady zapobiegania zakwaszaniu gleb,

− rozpoznać gleby kwaśne po charakterystycznej roślinności,

− zmierzyć przy pomocy dostępnych przyrządów pH gleby,

− wykonywać zabiegi mające na celu obniżenie zakwaszenia gleby.

Metody nauczania–uczenia się:

− pogadanka,

− pokaz z instruktażem,

− pokaz z objaśnieniem,

− metoda projektu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− praca w grupach.

Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

− zielniki z roślinami lubiącymi gleby kwaśne,

− próbki nawozów wapniowych,

− kwasomierz Helliga,

− indykator.

Przebieg zajęć:

1. Faza wstępna

− czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie gotowości uczniów do zajęć,

− podanie tematu zajęć,

− podanie do zapisania w zeszycie przedmiotowym celu pomiaru kwasowości gleb,

− podział grupy uczniów na zespoły 4–5-osobowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

2. Faza właściwa

− wykład nauczyciela z elementami pogadanki na temat zakwaszenia gleb w naszym kraju,

− wspólna dyskusja na temat zakwaszania gleb,

− szczegółowe omówienie przyczyn i skutków zakwaszania gleb,

3. Realizacja zadań

Praca w grupach 4–5-osobowych:

− nauczyciel wyjaśnia cele ćwiczenia, jego zakres i sposób wykonania,

− uczniowie zapoznają się z treścią przydzielonego zadania,

− pobierają próbki gleby

− przy pomocy kwasomierza określają pH gleby,

− dokonują pomiaru kwasowości gleby i zapisują wyniki,

− wypełniają kartę pracy – ćwiczenia.

Tabela Karta pracy – ćwiczenia

Proponowane metody

Proponowane rośliny do

Określona kwasowość pH Przyczyny zakwaszenia

obniżenia zakwaszenia

uprawy

Pole 1 ..................

Pole 2 ..................

Pole 3 ..................

Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, udziela rad i wskazówek:

− czy uczniowie prawidłowo wykonują ćwiczenie,

− czy prawidłowo interpretują wyniki,

− czy zachowują zasady BHP,

4. Zakończenie zajęć.

− uczniowie przedstawiają wyniki swojej pracy interpretują je na forum klasy,

− dyskutują na temat zakwaszenia gleb i metod walki z tym zjawiskiem,

− wykonują poniższe ćwiczenie:

Każda grupa otrzymuje okazy różnych roślin (lub ilustracje), np.: lucerny, jęczmienia, buraka cukrowego, koniczyny czerwonej, rzepaku, owsa, ziemniaka, pszenicy, grochu, żyta, łubinu.

Zadaniem uczniów jest określenie wymagań roślin co do pH.

Wstaw znak x w odpowiednia kratkę wskazującą najlepszy odczyn gleby dla danej rośliny.

Nazwa rośliny.

Odczyn pH

poniżej 4,5

4,6–5,5

5,6–6,5

6,6–7,2

powyżej 7,2

Lucerna

Jęczmień

Burak cukrowy

Koniczyna

czerwona

Rzepak

Owies

Ziemniaki

Pszenica

Groch

śyto

Łubin

− nauczyciel ocenia pracę każdej grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

5. Praca domowa:

− określ kwasowość gleby w swoim gospodarstwie.

6. Sposób uzyskania informacji zwrotnej ucznia po zakończonych zajęciach:

− nauczyciel ocenia metodą obserwacji indywidualnie każdego ucznia, na bieżąco podczas dyskusji i podczas wykonywania ćwiczenia. Ocenia także aktywność i zaangażowanie ucznia w wykonywane prace.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć dydaktycznych 2

Osoba prowadząca

………………………………………………………..

Modułowy program nauczania:

Technik pszczelarz 321[04]

Moduł:

Podstawy zawodu 321[04].01

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie produkcji roślinnej i zwierzęcej

321[04].01.02

Temat: Charakterystyka typów użytkowych krów.

Cel ogólny: Charakteryzowanie typów użytkowych krów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− rozpoznać typy użytkowe krów,

− charakteryzować poszczególne typy użytkowe,

− dokonywać oceny pokroju poszczególnych typów użytkowych,

− stosować zasady bhp przy obsłudze zwierząt gospodarskich.

Metody nauczania–uczenia:

− pogadanka,

− pokaz z objaśnieniem

− ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− pracuje w grupach 4–5-osobowych.

Czas trwania zajęć: 2 godziny zajęć dydaktycznych.

Środki dydaktyczne:

− poradnik dla ucznia,

− plansze z typami użytkowymi krów,

− arkusze ćwiczeń z tabelkami.

Przebieg zajęć:

1. Czynności organizacyjno-przygotowawcze

− sprawdzenie obecności,

− sprawdzenie wiedzy uczniów.

2. Faza właściwa

− omówienie zasad bhp przy obsłudze zwierząt gospodarskich,

− pogadanka nauczyciela z elementami pokazu na, temat typów budowy anatomicznej, charakterystycznych cech pokroju krów,

− szczegółowe omówienie poszczególnych typów użytkowych krów.

3. Realizacja ćwiczenia

Praca w grupie ćwiczebnej:

− nauczyciel wyjaśnia cele ćwiczenia, jego zakres i sposób wykonania,

− przed dokonaniem oceny pokroju nauczyciel dzieli młodzież na grupy, które na pojedynczych paskach papieru wypisują cechy charakterystyczne dla typów użytkowych, jeden pasek jedna cecha.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

I grupa dla typu mlecznego.

II grupa dla typu mięsnego.

III grupa dla typu kombinowanego.

Wyniki swojej pracy prezentują na tablicy,

Uczniowie dokonują oceny pokroju krów w gospodarstwie i określają, jaki to typ:

– wypełniają kartę pracy – ćwiczenia.

Tabela karta pracy – ćwiczenia

Kryterium cech

Krowa 1

Krowa 2

Krowa 3

Sylwetka

Umięśnienie

Kościec

Wymię

Głowa, szyja, skóra

Klatka piersiowa

Jest to typ

Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, udziela rad i wskazówek:

− czy uczniowie prawidłowo wykonują ćwiczenie

− czy prawidłowo interpretują wyniki.

5. Zakończenie zajęć

− uczniowie przedstawiają wykonaną pracę,

− dyskutują na forum klasy na temat sporządzonych ćwiczeń,

− nauczyciel ocenia pracę grupy oraz indywidualnie każde ćwiczenie.

6. Praca domowa

− oceń pokrój zwierząt w swoim gospodarstwie

7. Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− nauczyciel ocenia metodą obserwacji indywidualnie każdego ucznia, na bieżąco podczas dyskusji i podczas wykonywania ćwiczenia. Ocenia także aktywność i zaangażowanie ucznia w wykonywane prace.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5.

ĆWICZENIA

5.1. Czynniki klimatyczne środowiska

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zmierz szybkość wiatru i określ jego kierunek, dokonaj kilku pomiarów w różnych godzinach.

Wskazówki do realizacji

− przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres, sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

− przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment materiałów źródłowych,

− ćwiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z działaniem wiatromierza Wilda,

2) zaopatrzyć się w kompas,

3) zaplanować tok pracy,

4) zorganizować stanowisko pracy,

5) zgromadzić potrzebne dane,

6) określić prędkość wiatru w kilometrach na godzinę,

7) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pogadanka

− pokaz z instruktażem,

− ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− wiatromierz Wilda,

− kompas,

− plansza ze skalą Beauforta,

− arkusze papieru formatu A4,

− poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Zmierz opady atmosferyczne, oblicz sumy dekadowe ze stacji meteorologicznej.

Wskazówki do realizacji

− przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres, sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

− przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment materiałów źródłowych,

− ćwiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) udać się do punktu pomiaru opadów,

2) zapoznać się z budową i sposobem zainstalowania deszczomierza,

3) porównać cylinder miarowy z menzurką do pomiaru opadów,

4) zmierzyć w milimetrach opad z poprzedniej doby przy użyciu cylindra miarowego, 5) dokonać obliczeń,

6) przestudiować odpowiedni fragment poradnika dla ucznia,

7) zaprezentować efekty pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pogadanka,

− pokaz z instruktażem,

− ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− arkusze papieru do obliczeń,

− poradnik dla ucznia,

− deszczomierz,

− menzurka z podziałką.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Gleba jako siedlisko roślin

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj odkrywkę glebową w miejscu typowym dla danego terenu lub pola. Oznacz poziom genetyczny gleby, kompleks rolniczo-glebowy. Dobierz rośliny pastewne, które mogą być uprawiane na tym polu.

Wskazówki do realizacji

− przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres, sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

− przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment materiałów źródłowych,

− ćwiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wykonać odkrywkę glebową do głębokości 150 cm,

2) zaznaczyć wszystkie poziomy genetyczne gleby,

3) opisać poziomy profilu glebowego,

4) zbadać skład granulometryczny,

5) ustalić kompleks rolniczo-glebowy,

6) dobrać rośliny pastewne,

7) zapisać efekty pracy,

8) zaprezentować efekty pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− arkusz do ćwiczenia,

− poradnik dla ucznia,

− szpadel

− znaczniki.

Ćwiczenie 2

Określ kwasowość gleby, po pobraniu próbek z danego pola lub działki szkolnej.

Wskazówki do realizacji

− przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres, sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

− przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment materiałów źródłowych,

− ćwiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) pobrać próbki gleby z pola lub z działki szkolnej,

2) umieścić glebę w zagłębieniu kwasomierza Helliga,

3) potraktować glebę indykatorem,

4) przechylić kwasomierz i na podstawie koloru płynu i koloru na płytce określić pH, 5) zapisać wyniki w arkuszu,

6) wypełnić kartę pracy – ćwiczenia,

7) przedstawić wyniki badań próbki gleby.

Tabela do ćwiczenia 1. Karta pracy – ćwiczenia [opracowanie własne]

Proponowane metody

Proponowane rośliny do

Określona kwasowość pH Przyczyny zakwaszenia

obniżenia zakwaszenia

uprawy

Pole 1 ..................

Pole 2 ..................

Pole 3 ..................

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z instruktażem,

− ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− arkusz do ćwiczenia,

− poradnik dla ucznia,

− kwasomierz Helliga

− indykator,

− łopatka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.3. Wybrane zagadnienia z produkcji zwierzęcej

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj oceny warunków zoohigienicznych i funkcjonalnych w chlewni z lochami i zaproponuj możliwości poprawy istniejącego stanu. Przygotuj kojec dla lochy wysokoprośnej.

Wskazówki do realizacji

− przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres, sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

− przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment materiałów źródłowych,

− ćwiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) ocenić funkcjonowanie urządzeń technicznych w pomieszczeniach,

2) wykonać podstawowe pomiary zoohigieniczne,

3) zaproponować możliwości poprawy warunków zoohigienicznych i funkcjonalnych, 4) wykonać czynności, które poprawią higienę chlewni,

5) przygotować kojec porodowy,

6) sporządzić notatki,

7) zaprezentować efekty pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pogadanka,

− ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− arkusz do ćwiczenia,

− poradnik dla ucznia,

− podstawowy sprzęt do prac porządkowych w chlewni.

Ćwiczenie 2

Określ typ użytkowy oraz dokonaj oceny pokroju wskazanej sztuki bydła znajdującego się w gospodarstwie rolnym.

Wskazówki do realizacji

− przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres, sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa pracy,

− przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment materiałów źródłowych,

− ćwiczenie powinno być wykonywane w grupach 2–4-osobowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie dokonać oględzin cech anatomicznych wskazanej sztuki bydła, 2) zidentyfikować ocenianą sztukę bydła,

3) wskazać i nazwać poszczególne partie ciała,

4) ocenić pokrój,

5) porównać z opisem znajdującym się w poradniku dla ucznia,

6) zapisać wyniki w arkuszu,

7) zaprezentować efekty pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pogadanka,

− pokaz z objaśnieniem,

− ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− arkusz do ćwiczenia,

− poradnik dla ucznia,

− plansze z typami użytkowymi bydła,

− bydło w oborze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Charakteryzowanie produkcji

roślinnej i zwierzęcej”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

− zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 12, 15, 16, 17,18, 19 są poziomu podstawowego,

− zadania 8, 10, 11, 13, 14, 20 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące

oceny szkolne:

− dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

− dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

− dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

− bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. b, 4. a, 5. d, 6. d, 7. b, 8. d, 9. c, 10. b, 11. d, 12. c, 13. d, 14. d, 15. d, 16. c, 17. c, 18. b, 19. d. 20, c.

Plan testu

Nr

Cel operacyjny

Kategoria

Poziom

Poprawna

zad.

(mierzone osiągnięcia ucznia)

celu

wymagań odpowiedź

1

Określić rolę gleby w środowisku

B

P

a

przyrodniczym

2

Scharakteryzować wpływ czynników

B

P

c

klimatycznych na glebę

3

Określić miejsce naszego kraju w europejskim

B

P

b

pogłowiu bydła

4

Określić na podstawie wyglądu typ użytkowy

B

P

a

bydła

5

Określić typy użytkowe bydła.

B

P

d

6

Rozpoznać typy użytkowe bydła

B

P

d

7

Rozpoznać typ mleczny krów

B

P

b

8

Zanalizować rynek produktów zwierzęcych.

C

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

9

Sklasyfikować produkty uboczne chowu bydła

B

P

c

10 Scharakteryzować sposób odżywiania świń

C

PP

b

11 Scharakteryzować owczarstwo w naszym kraju

C

PP

d

12 Określić wydajność rzeźną świń

B

P

c

13 Przeprowadzić rozród świń

C

PP

d

14 Scharakteryzować rozród świń.

C

PP

d

15 Objaśniać zasady uboju tuczników

B

P

d

16 Zdefiniować zasady karmienia tuczników

B

P

c

17 Wykazać znajomość zasady skupu tuczników

B

P

c

18 Rozpoznać typy użytkowe koni.

B

P

b

19 Zidentyfikować zwierzęta.

B

P

d

20 Scharakteryzować produkty pszczele

C

PP

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.

2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem poprawnego wyniku.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Materiały dla ucznia:

− instrukcja,

− zestaw zadań testowych,

− karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Europejska Karta definiuje rolę gleby w życiu człowieka i jego środowisku przyrodniczym w

a) 12 punktach.

b) 6 punktach.

c) 1 punkcie.

d) 166 punktach.

2. Nieznacznymi źródłami ciepła dla roślin są

a) zimne deszcze.

b) wody głębinowe nie termalne.

c) procesy mikrobiologiczne związane z rozkładem materii organicznej.

d) deszczownie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

3. Wśród krajów europejskich zajmujemy pod względem liczby bydła miejsce a) 1.

b) 5.

c) 2.

d) 8.

4. Krowa, która ma beczułkowatą budowę, krótkie mocne kończyny, głęboką klatkę piersiową pojemny brzuch i silnie rozbudowany mostek jest typu użytkowego a) mięsnego.

b) mlecznego.

c) kombinowanego.

d) roboczego.

5. Typem użytkowym bydła zanikającym obecnie jest typ

a) mięsny.

b) mleczny.

c) kombinowany.

d) roboczy.

6. Typem wielokierunkowym bydła jest typ

a) mięsno-mleczny.

b) mleczno-mięsny.

c) mięsny.

d) mleczno-mięsno-roboczy.

7. Rasą w typie wybitnie mlecznym jest

a) simentalska.

b) jersey.

c) pimontese.

d) hereford.

8. Produkty pozyskiwane od bydła stanowią wartość całej produkcji rolniczej a) 45%.

b) 65%.

c) 25%.

d) 10%.

9. Podpuszczkę uzyskujemy z żołądków

a) krów.

b) wolców.

c) cieląt.

d) byków.

10. Świnie ze względu na sposób odżywiania uznaje się za

a) roślinożerne.

b) mięsożerne.

c) wszystkożerne.

d) odżywiają się zielonkami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

11. Najwięcej owiec występuje w naszym kraju

a) w regionach północnych.

b) w regionie środkowej Polski.

c) w górach.

d) w Polsce wschodniej.

12. Wydajność rzeźna świń waha się między

a) 10–20%.

b) 30–35%.

c) 76–82%.

d) 15–30%.

13. Odnośnie produkcji świń liczba prosiąt odsadzonych od lochy rocznie powinna wynosić a) 14.

b) 16.

c) 17.

d) 20.

14. Według nowych dyrektyw locha powinna w okresie użytkowania rozpłodowego wydać a) 3 mioty.

b) 4 mioty.

c) 5 miotów.

d) 6 miotów.

15. Masa ubijanych tuczników powinna wynosić

a) -powyżej 120 kg.

b) 130 kg.

c) 140 kg.

d) poniżej 105 kg.

16. Na 1 kg przyrostu masy tucznika zużycie paszy powinno wynieść

a) 1 kg.

b) 2 kg.

c) do 3 kg.

d) powyżej 0,5 roku.

17. Mięsność tusz powinna wynosić

a) 20%.

b) 30%.

c) nie mniej niż 53%.

d) 42%.

18. Jędrność i suchość tkanek, lekka budowa, długie linie, kończyny dość długie sprzyjające dużej szybkości to cechy charakterystyczne dla konia o typie

a) pociągowy.

b) wierzchowy.

c) juczny.

d) wszechstronnie użytkowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

19. Na kolczyku znajduje się

a) 11 znaków.

b) 12 znaków.

c) 10 znaków.

d) 14 znaków.

20. Źródłem białka dla pszczół jest

a) miód.

b) kit pszczeli.

c) pierzga.

d) wosk.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Charakteryzowanie produkcji roślinnej i zwierzęcej

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

TEST 2

Test praktyczny – „próba pracy” do jednostki modułowej „Charakteryzowanie produkcji roślinnej i zwierzęcej”

Treść zadania

Zaplanuj wielkość produkcji prosiąt w chlewni macior, w której znajduje się 30 kojców porodowych, przy maksymalnym ich wykorzystaniu. Sporządź schemat blokowy zaplanowanej produkcji. Oceń sprawność działania urządzeń wentylacyjnych w chlewni macior. Wykonaj ważenie prosiąt wskazanego miotu, oceń jego stan, wyciągnij wnioski.

Instrukcja dla nauczyciela

W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych w celach jednostki modułowej zaleca się przeprowadzenie zadania tekstowego typu „próba pracy”. Zadanie jest tak dobrane, aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych umiejętności w zakresie wiedzy teoretycznej i praktycznego posługiwania się dokumentami w wykonywaniu zadań praktycznych.

Uczniowie powinni wykonać zadanie indywidualnie. Jest to jednocześnie możliwość samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy podjętych działań praktycznych.

Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków umożliwiających uczniowi wykonanie zadania zgodnie z obowiązującymi zasadami i w określonym czasie. Uczeń powinien wykonać zadanie pod nadzorem nauczyciela i pracownika odpowiedzialnego za zwierzęta w gospodarstwie, który zapewni uczniowi:

− możliwość praktycznego wykonania zadania,

− zapoznania się ucznia z chlewnią,

− zapoznania się ucznia ze zwierzętami znajdującymi się w gospodarstwie.

Nauczyciel powinien:

− uzgodnić z kierownictwem i pracownikiem odpowiedzialnym za prowadzenie prac przy obsłudze zwierząt w gospodarstwie rolnym, możliwość i termin przeprowadzenia ćwiczeń,

− zadbać o przygotowanie stanowiska pracy dla uczniów pod względem bezpieczeństwa pracy,

− przypomnieć uczniom zasady bezpieczeństwa i higieny pracy i nakazać bezwzględne ich przestrzeganie,

− skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,

− przydzielić uczniom kolejność i zakres wykonywania zadania,

− określić kryteria oceny wykonywanego zadania,

− na bieżąco nadzorować pracę uczniów,

− dokonać oceny wykonanej pracy.

Instrukcja dla ucznia

Uczeń powinien wykonywać następujące czynności:

− dobrać i założyć odzież ochronną,

− zapoznać się z chlewnią,

− zapoznać się ze zwierzętami znajdującymi się w gospodarstwie,

− wykonać ważenie prosiąt,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

− ocenić stan miotu,

− zaplanować wykorzystanie kojca w ciągu roku,

− zaplanować produkcje prosiąt (ilość wyproszeń w ciągu roku, ilość odchowanych prosiąt od lochy),

− obliczyć przewidywaną ilość odchowanych prosiąt z tej chlewni,

− sporządzić schemat blokowy zaplanowanej produkcji,

− scharakteryzować i ocenić stan urządzeń wentylacyjnych w chlewni,

− wszystkie wyniki nanieść na arkusz roboczy,

− zaprezentować efekty pracy.

Umiejętności podlegające ocenie

Lp.

Czynności wykonywane przez ucznia

Punkty do

Punkty

uzyskania przyznane

1.

Dobranie odzieży ochronnej

5

2

Zapoznanie się z chlewnią

5

3

Zapoznania

się

ze

zwierzętami

znajdującymi

się

5

w chlewni

4

Ważenie prosiąt

15

5

Zaplanowanie wykorzystania kojca

15

6

Obliczanie przewidywanej ilości odchowanych prosiąt

15

7

Sporządzenie schematu blokowego

20

8

Ocena urządzeń wentylacyjnych

15

9

Zaprezentowanie efektów pracy

5

Razem

100

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:

Ocena

Liczba uzyskanych punktów

dopuszczający

70

dostateczny

85

dobry

90

bardzo dobry

100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

7. LITERATURA

1. Bac S.: Produkcja roślinna. PWRiL, Warszawa 1999

2. Białousz S., Skłodowski P.: Ćwiczenia z gleboznawstwa i ochrony gruntów. PW

Warszawa, (wydanie IV,1999)

3. Dobrzański B.: Produkcja roślinna. PWRiL, Warszawa 1995

4. Krukowski M.: Hodowla zwierząt. PWRiL, Warszawa 1996

5. Narodowy Atlas Polski. PWN, Warszawa 1994

6. Sołtysiak U.: Rolnictwo ekologiczne od teorii do praktyki. Ekoland 1993

7. Zawadzki Saturnin.: Gleboznawstwo. PWRiL, Warszawa 1999

Czasopisma:

− Rzepak poradnik dla producentów

− Zboże wysokiej jakości

− Aktualności rolnicze

− Trzoda chlewna

− śycie weterynaryjne

Literatura metodyczna

1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27