5. Oświetlenie pomieszczeń z monitorami

Oświetlenie miejsc pracy z DSE (urządzeniem z monitorem ekranowym) powinno być właściwe dla

wszystkich rodzajów zadań wykonywanych na stanowisku pracy, np. do czytania z ekranu i

drukowanego tekstu, pisania na papierze, pracy z klawiaturą. W celu oświetlenia takich miejsc,

kryteria i system oświetlenia należy przyjąć stosownie do strefy aktywności, typu zadania i rodzaju

wnętrza, według wykazu podanego w rozdziale 5 normy PN-EN 12464-1:3004.

Wysoki poziom natężenia oświetlenia jest niezbędny na płaszczyźnie klawiatury i stołu, natomiast

w płaszczyźnie ekranu jest niekorzystny ze względu na obniżenie kontrastu jaskrawości znaków i tła

na ekranie.

Urządzenie wyposażone w monitor ekranowy i — w pewnych okolicznościach — klawiatura mogą

być miejscami, gdzie powstają odbicia światła wywołujące olśnienia przeszkadzające i przykre. W celu

ograniczenia olśnienia odbiciowego od opraw należy stosować właściwie rozmieszczone oprawy

oświetleniowe z odpowiednim rastrem (parabolicznym, metalizowanym) oraz odpowiednio

rozmieszczone stanowiska pracy.

Projektant powinien określić obszar zakazanego montażu opraw oświetleniowych oraz tak wybrać

i sposób jego rozmieszczenia, aby uniknąć przeszkadzających odbić światła. Projektowanie

oświetlenia do pracy przy komputerze wymaga więc stosowania oświetlenia zapewniającego dobre

warunki widzenia dla obu ww. zadań wzrokowych.

Do oświetlania stanowisk pracy z komputerami luminancja opraw powinna być nie większa niż 200

cd/m2 dla kąta wypromieniowania oprawy powyżej 45 - 55° (mierząc od pionu) w płaszczyźnie

wzdłużnej i poprzecznej oprawy. Kąt δ jest to kąt widzenia środka świetlnego oprawy położonej

najdalej od obserwatora.

Strefa ograniczania luminancji

Rys.10. Ochrona przed olśnieniem

Wymagania powyższe spełniają oprawy o rozsyle światłości kształtowanym przez głębokie

zwierciadlane odbłyśniki paraboliczne oraz metalizowane, paraboliczne rastry, tzw. dark-light.

Granice średnich luminancji oprawy oświetleniowej przy kątach elewacji 65° i większych,

mierzonych od pionowej w dół, radialnie wokół opraw, w miejscach pracy gdzie stosowane są ekrany

monitorów ustawionych pionowo lub odchylonych o kąt do 15°. W pewnych specjalnych miejscach, w

których stosowane są np. ekrany czułe lub ze zmiennym pochyleniem, zaleca się, aby podane wyżej

granice luminancji były stosowane przy mniejszych kątach elewacji oprawy oświetleniowej (np.55°).

Tablica 2. Granice luminancji opraw oświetleniowych, które mogą odbijać się na ekranie

monitora

Oprawy oświetleniowe o takich rozsyłach światłości są korzystne ze względu na następujące zalety:

- na stanowiskach pracy zlokalizowanych między dwoma liniami opraw świetlówkowych uzyskuje się

większe natężenie oświetlenia niż pod oprawami w przejściach komunikacyjnych,

- nieobrotowa bryła fotometryczna umożliwia intensywniejsze oświetlenie stanowisk pracy z boku

w porównaniu z innymi kierunkami.

Rys. 11. Przykładowe rozmieszczenie stanowisk pracy z monitorami ekranowymi