Wykład: Wybrane choroby skóry koni
dr hab. Jarosław Popiel
Ropne zapalenie skóry – ropowica skóry - pyoderma
● Staphylococcus aureus,
● Staph. hyicus
● Staph. Intermedius
● Inne np. Dermatophilus congolensis
Zapalenie mieszków włosowych - folliculitis
Gruda - dermatopatia hyperplastyczna okolicy ko ńczyn u koni
● zapadają często konie zimnokrwiste
● rozpoczyna się zwykle w zgięciu pęciny, a następnie może przenosić się na całą
kończynę
● zła pielęgnacja i zły stan ściółki mogą nasilić chorobę
● klinicznie rozpoznaje się cztery stadia rozwoju grudy
Pierwsze stadium można rozpoznać po złuszczających zmianach skórnych w zgięciu
pęcinowym. W drugiej fazie w okolicy tej pojawiają się w wyniku hyperplazji i
hyperkeratozy wyraźne płytki.
W trzecim stadium obserwuje się uniesienia skóry w postaci garbów, które z jednej
strony mają gładką powierzchnią.
W końcowej, czwartej fazie choroby widoczne są wyraźne, brodawkowate
wzniesienia skóry, o pobruzdkowanej powierzchni w zgięciu pęciny oraz w
wyższych partiach kończyny. Mówi się więc, o tak zwanej grudzie brodawkowatej.
Tak więc gruda objawia się zakłóceniem keratynizacji z odczynem w skórze. Zaburzenia
te wykazują podobieństwo w swej histologicznej i histochemicznej istocie do raka
strzałki u koni i grudki łuszczycowej u ludzi. Etiologia schorzenia nie jest więc
ostatecznie wyjaśniona, nie ma też leczenia przyczynowego. Terapia ogranicza się
do poprawy higieny i warunków chowu zwierzęcia oraz leków miejscowych lub
zabiegów chirurgicznych, które są jednak słabo efektywne.
Sarkoid
● Koński sarkoid jest włókniakiem skóry.
● Nowotwór jest nacieczony fibroblastami i włóknami kolagenowymi, a w
obrazie mikroskopowym ukazuje się jako rzekomonabłonkowy przerost ze
stożkami nabłonkowymi.
● początkowo wzrasta pod nienaruszonym naskórkiem.
● może pojawić się akantoza i hiperkeratoza.
● W dalszym przebiegu choroby najczęstszym klinicznym objawem jest powstanie
wrzodu na powierzchni skóry, aż do momentu pojawienia się nowotworu skóry,
który wygląda jak dzikie mięso (Caro luxurians).
Sarkoid
● pojawiają się u koni niezależnie od rasy, maści, płci czy wieku, chociaż
najczęściej występują u koni pomiędzy 2 a 10 rokiem życia
● Sarkoidy wzrastają inwazyjnie u koni w miejscu ich występowania.
● Często dochodzi do nawrotów, jednak nie tworzą przerzutów.
● Nowotwór pozostaje niebolesny, nie swędzi i pojawia się pojedynczo lub
wieloogniskowo.
● Do uprzywilejowanych miejsc jego występowania zaliczamy głowę, podbrzusze
oraz proksymalne części kończyn.
Typy obrazu klinicznego sarkoidu końskiego (klasyfikacja wg. Diehl’a).
Typ 1
Zmiany na powierzchni skóry są łuskowate, okrągłe, płaskie, bezwłose, lekko lub
umiarkowanie zrogowaciałe
Typ 2
Brodawkowata narośl na skórze z szeroką podstawą oraz z wyraźną hiperkeratozą
Typ 3
Podskórny, dobrze odgraniczony guzek wielkości wiśni lub jabłka znajdujący się
pod nie zmienioną skórą.
Typ 4
Uszypułowany guzek lub szeroko osadzony nowotwór z wrzodziejącą powierzchnią,
na której brak jest fragmentów skóry. Nowotwór ma wygląd dzikiego mięsa (Caro
luxurians).
Leczenie
●
interwencja chirurgiczna (z reguły nawroty)
●
leczenie złożone: Immunoterapia + chirurgiczne wycięcia zmian skórnych
stosowanie nieswoistych immunomodulatorów :Zylexis, Lydium KLP
●
radioterapia,
●
kriochirurgia
●
leczenie miejscowe z zastosowaniem cytostatyków.
●
wstrzyknięcie do wnętrza nowotworu szczepionki BCG (szczepionka
przeciwgruźlicza stosowana w medycynie człowieka: Bacil e-Calmette-Guerin)
●
leczenie złożone polegające na wstrzyknięciu BCG oraz wycięciu nowotworu
Leczenie sarkoidów z użyciem szczepionki BCG (wg. Prof. Deegena –
Hanover)
W klinice prof. Deegena (Hanover) notowano spore sukcesy po wielokrotnym
wstrzyknięciu do wnętrza nowotworu szczepionki BCG (szczepionka przeciwgruźlicza
stosowana w medycynie człowieka: Bacil e-Calmette-Guerin), a następnie po
chirurgicznym wycięciu nowotworu. Szczepionka BCG wstrzykiwana jest do nowotworu
od 2 do 3 razy w odstępach co 2-6 tygodni w ilości około 1 ml. Dobrym świadectwem
leczenia jest podwyższona temperatura przez jeden dzień, zmniejszenie się lub
zniszczenie nowotworu w wyniku pojawienia się wrzodów, a w przypadku mniejszych
nowotworów całkowite zahamowanie ich wzrostu. W rzadkich przypadkach
niekorzystnym efektem ubocznym, po wielokrotnym zastosowaniu szczepionki, może
być wystąpienie szoku anafilaktycznego.
Badania statystyczne wykazują, że korzystniejsze jest leczenie złożone polegające na
wstrzyknięciu BCG oraz wycięciu nowotworu aniżeli oba te działania z osobna.
Stwierdzono również, że po nieudanym wycięciu nowotworu bez towarzyszącej mu
jednocześnie immunoterapi wystąpiły nawroty niepodatne na dalsze leczenie.
Brodawczaki - Papillomatoza
● rozrost skórny przypominający brodawkę
● postać ziarnka ryżu i rozrasta się aż do wielkości śliwki
● głównie występuje u konia w okolicy głowy.
● Wywołuje go wirus Papova.
● głównie u młodych koni, (kontakt z innymi).
● dochodzi do samowyleczenia po 2 – 3 mies.
● można wytworzyć szczepionkę, która pozwoli przyspieszyć proces zdrowienia
pacjenta.
Czerniaki
● U siwków, u których włosy pozbawione są pigmentu, a skóra ma dużo pigmentu
tendencja do nowotworów skóry
● Są one zwykle łagodne, lecz z tendencją do zezłośliwienia
● może powstać czerniakomięsak, ze zdolnością do przerzutów
● Miejsca najczęstszej lokalizacji: okolice odbytu, napletek, wymię, jak również
okolice głowy i szyi.
● Z tego powodu można rozpatrywać ewentualność interwencji chirurgicznej jedynie
wtedy, gdy wystąpią zaburzenia czynnościowe.
● Nowotwory te w trakcie omacywania są twarde, niebolesne i często przez wiele lat
pozostają w skórze nie zmienione. Wycięcie tej zmiany nowotworowej jest
związane z ryzykiem emisji komórek nowotworowych w głąb tkanki łącznej, co
powoduje:
• wystąpienie nawrotów
• pojawienie się przerzutów w innych narządach w ciągu kilku tygodni
● Dowiedziono jednak, że długotrwałe, doustne podawanie pacjentowi antagonisty
histaminy - cymetydyny przeciwdziała dalszemu rozrostowi czerniaków lub może
nawet prowadzić do ich uwstecznienia
● radykalne wycięcie chirurgiczne, krioterapia
● cymetydyna w dawce 4 mg/kg 3razy dziennie doustnie przez 3 miesiące; jeżeli
występuje regres guza należy kontynuować terapię w dawce 2,5 mg/kg doustnie
● cisplatyna wprowadzana bezpośrednio do zmiany w ilości 1mg/cm3 tkanki co
drugi tydzień czterokrotnie
Stosowanie Cymetydyny przy leczeniu czerniaka
Dowiedziono, że długotrwałe, doustne podawanie pacjentowi cymetydyny przeciwdziała
dalszemu rozrostowi czerniaków lub może nawet prowadzić do ich uwstecznienia.
Zastosowane przez nas leczenie, które przyniosło korzystne efekty obejmuje:
o podawanie przez dwa miesiące 3 x dziennie cymetydyny w ilości 2,5 mg/kg masy
ciała.
o podawanie przez dwa miesiące 2 x dziennie cymetydyny w ilości 2,5 mg/kg masy
ciała.
o podawanie przez cztery miesiące 1 x dziennie cymetydyny w ilości 2,5 mg/kg
masy ciała, a następnie 1 x dziennie w ilości 1,6 mg/kg masy ciała.