Przez żołądek do zdrowia

Lubimy dogadzać podniebieniu. Mamy słabość do kotletów i innych smażonych mięs, do

zawiesistych zup i ciast z ciężkimi kremami. Jemy nie tylko za tłusto i za słodko, ale

również za dużo i za szybko. Stale przeciążony żołądek wprawdzie jakoś sobie radzi, ale

do czasu. A kiedy zaczyna się buntować, sygnalizując swój bunt różnymi

dolegliwościami, uświadamiamy sobie wreszcie, że mamy żołądek, wątrobę czy nerki, o

które trzeba dbać, by mogły jak najdłużej i jak najsprawniej spełniać swoje funkcje.

A może warto wcześniej zadbać o swoje zdrowie, zerwać ze złymi nawykami i zacząć

odżywiać się racjonalnie, czyli zdrowo? Główną zasadą w racjonalnym żywieniu jest

uwzględnianie w codziennym jadłospisie wielu różnorodnych produktów. Im nasze

pożywienie jest bardziej urozmaicone, tym mniejsza szansa, że zabraknie nam jakiegoś

ważnego składnika odżywczego. Nie ma bowiem takiego produktu, który zawierałby

wszystkie niezbędne składniki w odpowiedniej ilości i proporcji.

W zaplanowaniu prawidłowej, codziennej diety może być pomocna tzw. piramida

racjonalnego żywienia. Obrazuje ona jakie produkty powinno się jadać codziennie w

mniejszej lub większej ilości.

•

Produkty zbożowe (pieczywo z mąki pełnoziarnistej, kasze, makarony, ryż) i

ziemniaki, stanowiące źródło węglowodanów, witamin z grupy B, składników

mineralnych, białka roślinnego i błonnika. Tych produktów powinniśmy zjadać 5

porcji (jedna porcja to np. kromka chleba lub średni ziemniak, albo pół filiżanki

ryżu).

1

•

Warzywa i owoce, będące najbogatszym źródłem witamin, błonnika i składników

mineralnych. Najlepiej zjadać dziennie 4 porcje warzyw (w sumie pół kg) i 3 porcje

owoców.

•

Produkty nabiałowe (mleko, kefir, jogurt, sery), dostarczające najlepiej

przyswajalnego wapnia, wysokowartościowego białka, witaminy B2. Wystarczą 2

porcje nabiału, np. szklanka mleka i ser.

•

Mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych (1 porcja jednego z wymienionych

produktów).

Zgodnie z zasadami piramidy racjonalnego żywienia najlepiej jadać codziennie produkty

ze wszystkich wymienionych grup, najwięcej jednak z tej znajdującej się u podstawy

piramidy i dwóch następnych. Jak z tego widać, w zdrowej diecie powinny przeważać

pokarmy pochodzenia roślinnego, czyli zbożowe, warzywa i owoce. W mniejszej ilości są

potrzebne produkty pochodzenia zwierzęcego - mleczne i mięsne. Oszczędnie należy

stosować tłuszcze i cukry proste (dodane do produktów i potraw).

Równowaga kwasowo-zasadowa

Uwzględnianie w codziennym jadłospisie wielu różnorodnych produktów (roślinnych i

zwierzęcych) jest również ważne dlatego, że taki sposób odżywiania umożliwia

zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Jedne produkty żywnościowe

są bowiem kwasotwórcze, inne zasadotwórcze. Jeśli jemy tylko te pierwsze, a nie

jadamy warzyw i owoców, które w większości są zasadotwórcze, doprowadzamy do

zakwaszania organizmu.

W rozróżnieniu co jest kwaso-, a co zasadotwórcze, jest wiele nieporozumień. Produkty

kwaśne, np. cytryny lub pomarańcze, są w naszym organizmie zasadotwórcze i można

się nimi leczyć z nadkwasoty. Kwasotwórcze są natomiast wszystkie mięsa, łącznie z

drobiem i rybami, oraz produkty mączne, kasze, płatki owsiane, soczewica, sery, jaja, a

także, choć w mniejszym stopniu, orzechy włoskie, śliwki, borówki, oliwki. Owoce i

warzywa w większości są zasadotwórcze (najbardziej suszone figi i morele).

Zaskakujące jest to, że mleko, zarówno chude, tłuste , jogurt, kefir, skondensowane i w

proszku, jest zawsze zasadotwórcze, a sery wyraźnie kwasotwórcze.

Równowaga kwasowo-zasadowa będzie w organizmie zachowana, jeśli np. chleb

będziemy jadać z listkiem sałaty, posiekaną rzeżuchą, natką pietruszki lub

2

szczypiorkiem, rzodkiewkami, pomidorem, a mięso obowiązkowo z warzywami -

gotowanymi i surowymi.

3