KOD UCZNIA: .................................
Suma punktów ...........................
KONKURS BIOLOGICZNY
dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego
22.02.2008 r. – zawody II stopnia (rejonowe)
Przed Tobą test, który składa się z zadań zamkniętych. Każde zadanie zawiera cztery odpowiedzi. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna, znajdź
ją i zaznacz krzyżykiem (X) na teście. W przypadku pomyłki błędną odpowiedź
obwiedź kółkiem, a znak (X) postaw tam, gdzie powinien być.
Zanim zaczniesz pracę, przejrzyj test. Pracuj spokojnie i uważnie.
Na rozwiązanie zadań masz 60 minut.
Wzór nanoszenia poprawek
Przykładowe zadanie:
Nauka zajmują ca się budową i funkcją tkanek to: a/ fizjologia
b/ anatomia
c/ histologia
d/ cytologia
śyczymy powodzenia!
Zadanie 1.
Struktury wyspecjalizowane w odbieraniu informacji ze środowiska to: a/ mózg,
b/ nerwy,
c/ receptory,
d/ efektory.
Zadanie 2.
Przykład pytania o wybór wartości, nie zaś pytania naukowego, to: a/ Jak palenie papierosów wpływa na zdrowie człowieka?
b/ Czy palić papierosy?
c/ Jak ograniczyć wytwarzanie SO2?
d/ Wyboru wartości dotyczy pytanie a i b.
1
Zadanie 3.
Sformułowanie – „ten sam czynnik jest zupełnie innym czynnikiem dla łososia i dla bakterii siarkowych” – najtrafniej określa rolę:
a/ tlenu,
b/ siarkowodoru,
c/ zasolenia wody,
d/ żadnego z czynników wymienionych w punktach a, b, c.
Zadanie 4.
Zjawisko tolerancji u zwierząt nie dotyczy:
a/ temperatury,
b/ kryjówek,
c/ zasolenia wody,
d/ pH.
Zadanie 5.
Wykres przedstawia zjawisko zachodzące w eksperymentalnej hodowli laboratoryjnej: a/ dwu populacji – konkurentów,
b/ dwu populacji żyjących w symbiozie.
c/ populacji o wzroście nieograniczonym,
d/ dwu populacji – konkurentów i populacji ofiary i drapieżcy..
Zadanie 6.
Producentami w ekosystemach są:
a/ rośliny
b/ pierwotniaki zdolne do fotosyntezy,
c/ prokarionty zdolne do chemosyntezy,
d/ wszystkie wymienione.
Zadanie 7.
Biosynteza białek jest przykładem procesu:
a/ anabolizmu,
b/ katabolizmu,
c/ odżywiania,
d/ metabolizmu.
2
KOD UCZNIA ...........
Zadanie 8.
Spośród podanych niżej cech wybierz i zaznacz tę, która dotyczy tylko komórki roślinnej: a/ występowanie materiału genetycznego w postaci substancji jądrowej, b/ występowanie ściany komórkowej zbudowanej z celulozy,
c/ brak chloroplastów,
d/ występowanie wielu jąder komórkowych.
Zadanie 9.
Ewa zastanawiała się, skąd się bierze skrobia w bulwie ziemniaka. Która jej hipoteza jest prawdziwa?
a/ Powstaje w liściu i stamtąd transportowana jest sitami do bulw.
b/ Powstaje we wszystkich zielonych częściach, stamtąd przewodzona jest naczyniami do bulw.
c/ Powstaje w bulwie w wyniku przetworzenia cukru prostego,
d/ Powstaje w bulwie z soli mineralnych.
Zadanie 10.
Po zanalizowaniu powyższych rysunków można jedynie stwierdzić, że kierunek wzrostu korzenia pionowo w dół zależy od:
a/ rodzaju podłoża,
b/ innego czynnika tutaj niewymienionego,
c/ ukształtowania powierzchni podłoża,
d/ wszystkich czynników wymienionych w punktach a, b, c.
Zadanie 11.
Uzupełnij prawidłowo przedstawiony poniżej schemat, wybierając jedną z proponowanych odpowiedzi:
a/ 1 – pierwotne, 2 – wtórne, 3 – merystem wierzchołkowy, 4 – kambium, 5 – kalus, b/ 1 – wtórne, 2 – pierwotne, 3 – kambium. 4 – merystem wierzcholkowy, 5 – kalus, c/ 1 – pierwotne, 2 – wtórne, 3 – kambium, 4 – kalus, 5 – merystem wierzchołkowy, d/ 1 – pierwotne, 2 – merystem wierzchołkowy, 3 – wtórne, 4 – kambium, 5 – kalus.
3
Zadanie 12.
Cechą łącząca wszystkie bezkręgowce jest:
a/ posiadanie miękkiego ciała pozbawionego szkieletu,
b/ brak organów,
c/ segmentacja ciała, która u pewnych zwierząt jest szczególnie ważna, d/ brak wewnętrznego szkieletu chrzęstnego lub kostnego.
Zadanie 13.
Przedstawiony na schematach proces życiowy to:
a/ oddychanie tlenowe,
b/ spalanie biologiczne,
c/ wymiana gazowa,
d/ żaden z wymienionych w punktach a, b, c.
Zadanie 14.
Wskaż prawidłowe zakończenie zdania.
Przykładem na dążenie do homeostazy organizmu człowieka nie jest: a/ wytwarzanie potu,
b/ produkcja łoju,
c/ powstawanie łupieżu,
d/ produkcja melaniny.
Zadanie 15.
Swoiste dla człowieka cechy gatunkowe to:
a/ spionizowana postawa ciała, dwunożny chód,
b/ karmienie potomstwa mlekiem, spionizowana postawa ciała,
c/ paraboliczny łuk zębowy, karmienie potomstwa mlekiem,
d/ dwunożny chód, karmienie potomstwa mlekiem.
Zadanie 16.
Jedną z najważniejszych substancji, która stanowi największą część masy naszego ciała, jest: a/ białko,
b/ sole mineralne,
c/ woda,
d/ witaminy.
4
Funkcjonowanie układu hormonalnego jest bardzo ściśle i szczególnie związane z czynnościami układów:
a/ wydalniczego i pokarmowego,
b/ nerwowego i krążenia,
c/ wydalniczego i oddechowego,
d/ ruchu i nerwowego.
Zadanie 18.
Oceń prawdziwość dwóch stwierdzeń dotyczących naczyń krwionośnych.
Tętnice: 1. doprowadzają krew z tkanek do serca;
2. zawsze płynie w nich krew bogata w tlen.
a/ pierwsze stwierdzenie jest prawdziwe, drugie nieprawdziwe,
b/ pierwsze stwierdzenie jest nieprawdziwe, drugie prawdziwe,
c/ oba stwierdzenia są prawdziwe,
d/ oba stwierdzenia są nieprawdziwe.
Zadanie 19.
Dojrzałe erytrocyty człowieka nie są typowymi komórkami, ponieważ: a/ posiadają jądra, zmieniają kształt,
b/ nie posiadają jąder, nie dzielą się,
c/ posiadają jądra, dzielą się,
d/ nie posiadają jąder, dzielą się.
Zadanie 20.
Produktem metabolizmu nie są:
a/ woda i inne związki chemiczne wydalane przez skórę,
b/ niestrawione resztki pokarmu usuwane przez otwór odbytowy,
c/ mocznik i kwas moczowy,
d/ dwutlenek węgla powstający w wyniku oddychania i tlen jako produkt fotosyntezy.
Zadanie 21.
Podczas zawodów sportowych zdarzył się wypadek zwichnięcia stawu. Jakie czynności należało wykonać?
a/ unieruchomić uszkodzony staw i położyć zimny okład,
b/ unieruchomić uszkodzony staw i położyć ciepły okład,
c/ podjąć próby nastawienia kości i podać środek przeciwbólowy, d/ nastawić staw i położyć zimny okład.
Zadanie 22.
Termometr lekarski rtęciowy, użyty bez wstrząsania kolejno przy trzech pacjentach, wskaże: a/ sumę temperatur ich ciał,
b/ średnią temperaturę ich ciał,
c/ temperaturą najwyższą z mierzonych,
d/ temperaturę ostatniego pacjenta.
5
Zadanie 23.
Wskaż rolę płytek krwi w procesie krzepnięcia krwi.
a/ Rozpuszczają się w osoczu tworząc strup.
b/ Utrudniają wnikanie do organizmu drobnoustrojów.
c/ Wydzielają substancję powodującą zmianę fibrynogenu w fibrynę.
d/ żadna z odpowiedzi poprawnie nie określa roli płytek krwi w procesie krzepnięcia.
Zadanie 24.
Zaznacz elementy, które biorą udział w odżywianiu neuronów.
a/ komórki mięśniowe,
b/ komórki nabłonka,
c/ komórki glejowe,
d/ płytki krwi.
Zadanie 25.
Analizując rysunek przedstawiający mózgowie człowieka, dokończ zdanie.
Dzięki silnemu pofałdowaniu kora mózgowa
a/ ma bardzo dużą powierzchnię,
b/ jest sprawniej odżywiana przez krew,
c/ rzadziej ulega uszkodzeniu przy wstrząsach,
d/ może oddawać więcej dwutlenku węgla.
Zadanie 26.
W genetyce linią czystą określamy zbiór:
a/ osobników heterozygotycznych względem danej cechy lub cech, b/ osobników homozygotycznych względem danej cechy lub cech,
c/ spokrewnionych ze sobą osobników heterozygotycznych,
d/ spokrewnionych ze sobą osobników homozygotycznych i heterozygotycznych.
Zadanie 27.
Zawartość melaniny w skórze człowieka determinowana jest przez osiem genów. Ile alleli na tę cechę, będzie zawierała komórka jajowa?
a/ 0,
b/ 4,
c/ 8,
d/ 16.
6