Fizykoterapia
SKRYPT DO ĆWICZEŃ
1. Parametry stałe:
- Moc lasera P to stały parametr aparatu inny dla światła R i IR, np.: Dla R, P= 0,035W
Dla IR, P= 0,2W
- Moc maksymalna impulsu P max
Pmax= 100W
- Czas impulsu t imp
t imp = 200 ns = 0, 000 000 2 s
2. Światło:
- R – czerwone ; działa powierzchownie do 2 cm; długość fali – 630nm
- IR – podczerwone ; działa głęboko do 4 cm; długość fali – 820 nm 3. Rodzaj pracy:
- ciągła – w stanach przewlekłych (f= 0 Hz!)
- impulsowa – w stanach ostrych i podostrych
4. Dawka:
- stan ostry
E= 1-4 J/cm2
- stan podostry
E= 5-8 J/cm2
- stan przewlekły
E= 9-12 J/cm2
5. Częstotliwość
(wybieramy jedynie dla pracy impulsowej; w pracy ciągłej f=0)
f= 1000-5000 Hz
- stan podostry
f= 4000- 6000 Hz
- stan przewlekły
f = 5000-10 000 Hz
6. Czas zabiegu
- Praca ciągła – przy obliczaniu czasu bierzemy pod uwagę moc promieniowania R lub IR
=
- Praca impulsowa – przy obliczaniu czasu bierzemy pod uwagę moc średnią P śr
=
ś
ś
=
×
×
1. Dawka:
- słaba – stosowana w stanach ostrych
E=0,1-0,5 W/cm2
- średnia – stosowana w stanach przewlekłych
E=0,5-1,5 W/cm2
- mocna – stosowana bardzo rzadko
E=1,5-2 W/cm2
2. Częstotliwość:
- 1 MHz – działanie głębokie
- 3 MHz – działanie płytkie
3. Rodzaj pracy:
- ciągła – w stanach przewlekłych
- impulsowa – w stanach ostrych
4. Czas nadźwiękawiania na 1 cm2:
- w stanie przewlekłym
t= 2-3 min/cm2
- w stanie ostrym
t=1-1,5 min/cm2
5. Czas zabiegu:
ℎ ł
=
×
$ 1 &2 ł
ℎ "
#
6. Współczynnik wypełnienia ww:
- w pracy ciągłej ww wynosi – 100%
- w pracy impulsowej można ustawić ww, tak aby uzyskać pożądaną dawkę
×
= (
1. Najważniejszym wskazaniem jest leczenie przewlekłych stanów zapalnych!
2. Wybór filtra:
- czerwony – działa rozgrzewająco; Stosowane przy stanach zapalnych tkanek miękkich, trudno gojących się ranach, czyraczności, półpaścu, wysiękach bezkrwawych, po przedawkowaniu promieni UV
- niebieski – działa uspokajająco, przeciwbólowo, kojąco (niebieskie światło widzialne) , tonizująco; Sosowane przy nerwobólach i mięśniobólach, krwawych wysiękach, odmrożeniach, stanach po urazach 3. Odległość naświetlania:
50 cm – żarnik
20 cm – żarówka
4. Czas naświetlania:
10-15 min.
5. Pamiętać o założeniu okularów!
1. Rodzaj elektrody czynnej:
- Katoda – działa przekrwienie (kolor niebieski lub czarny)
- Anoda – działa przeciwbólowo (kolor czerwony)
2. Dawki:
- stan ostry
E= 0,01-0,1 mA/cm2
- stan podostry
E=0,1-0,3 mA/cm2
- stan przewlekły
E=0,03-0,5 mA/cm2
3. Do sprawdzenia, czy mieścimy się w dawce dla danego stanu, używamy wzoru:
) =
*+,-./0, 12304.567,
,
8,6.30:77,; <05./0, =7+,;/0,;>!
"@
) − to gęstość prądu, I – to natężenie prądu i s – to powierzchnia elektrody czynnej
4. Metodyka wykonania zabiegu:
-Podkład musi być gruby, bardzo mokry i dokładnie przyłożony do skóry.
-Odległość między elektrodami wynosi od 3 – 5 cm
- Elektrody przykładamy na skórę bez znamion, blizn, uszkodzeń (lub używamy dużej ilości wazeliny pod podkład), nie układamy elektrod na kościach, by uniknąć zagęszczenia prądu
1. Wybór elektrody czynnej:
- Katoda – elektroda czynna – działa przeciwbólowo
- Anoda – jedynie zamyka obwód prądu
2. Wybór rodzaju prądu:
MF
- częstotliwość
f=50 Hz
- t imp = t przerwy = 10 ms
- stosowany w leczeniu bólu przewlekłego, w terapii przekrwiennej
- efekt przeciwbólowy – uwolnienie endorfin – efekt późny, ale długotrwały
- tkanki przyzwyczajają się po 5 minutach
DF
- częstotliwość
f=100Hz
- t imp = 10 ms
- t przerwy = 0 ms
- stosowany w leczeniu bólu ostrego
- efekt przeciwbólowy – teoria wrót bólu Walla i Balzacka
- tkanki przyzwyczajają się po 5 minutach
CP
LP
3. W bólu ostrym stosujemy – DF i LP; dodatkowo MF
4. W bólu przewlekłym stosujemy – MF i CP, dodatkowo LP
5. Czas zabiegu:
8, 10, 12 minut
6. Natężenie stymulacji: do wywołania efektów czuciowych, gdyż ruchowe byłyby zbyt bolesne
1. Elektroda czynna – katoda
Anoda – zamyka obwód prądu
2. Przebieg prądu:
- monofazowy = prąd przemienny asymetryczny – stosujemy gdy znane jest źródło bólu
- prąd przemienny symetryczny – stosujemy gdy ból jest rozlany 3. Natężenie prądu – CC = stałe natężenie – stosujemy zawsze (chyba, że jedna elektroda jest ruchoma – wtedy CV – stała napięcie)
4. Częstotliwość:
100 Hz (70-150Hz) – stan ostry
50 Hz (1-50 Hz) – stan przewlekły
25-50 Hz – terapia przekrwienna
5. BURSTY
Tylko w przedziale od 50-20 Hz – niżej nie!!!
W bólu ostrym nie stosujemy Burstów!!!
2-4 Bursty (3-5 impulsów w paczce) – stan przewlekły
10-5 Burstów (ok 7 impulsów w paczce) – stan podostry
Im więcej impulsów w paczce tym są krótsze, słabsze i delikatniejsze.
6. Czas impulsu:
80 mikro s. (80 – 220) – stan ostry
120 mikro s. – stan podostry
150 mikro s. ( 150 – 350) – stan przewlekły
7. Kształt impulsu:
- trójkątny – stan ostry
- prostokątny – stan przewlekły
8. Czas zabiegu:
- 60 min. – stan ostry
- 45 min. – stan przewlekły
9. Stymulacja wykonywana do uzyskania efektów:
- czuciowych w stanie ostrym
- ruchowych w stanie podostrym i przewlekłym
Prądy interferencyjne – średniej
częstotliwości
1. Sposób modulacji:
- Endogenny – interferencja zachodzi w tkankach – 4 elektrody stosujemy zawsze, gdy jest możliwość założenia
- Egzogenny – interferencja zachodzi w aparacie – 2 elektrody stosujemy w przypadku małych stawów
2. Rodzaj pola:
- Statyczne – ból zlokalizowany
- Dynamiczne – ból rozlany
Rotacja pola:
Im więcej obrotów na minutę, tym delikatniej.
3. Częstotliwość nośna:
-4000Hz lub więcej przy otyłości
4. Amplitudowa modulacja prądu:
- 100 Hz – ból ostry
- 50 Hz – ból zlokalizowany
- 25-50 Hz – terapia przekrwienna
5. BURSTY
- 4-2 – stan przewlekły
- 10 – 5 stan podostry
W stanie ostrym Burstów nie stosujemy!
6. Kształt impulsów – trapez (w bólu ostrym bardziej zbliżony do trójkąta w bólu przewlekłym do prostokąta)
7. Czas zabiegu – 15 minut
8. Natężenie stymulacji do uzyskania efektów:
- czuciowych – w stanie ostrym
- ruchowych – w stanie przewlekłym
I.
Leczenie ran
Katoda ułożona na ranie na namoczonym sterylnym podkładzie z gazy f= 100 Hz
Bursty – 4-
t = 100 mikro s.
Przebieg prądu – monofazowy
Kształt impulsu – podwójny szpilkowy
Czas zabiegu – 45 minut
Do uzyskania efektów czuciowych
Do zagojenia się rany!
II.
Pobudzenie naskórkowania
Anoda ułożona na ranie na namoczonym sterylnym podkładzie z gazy Jak wyżej…
III.
Leczenie obrzęku (st. ostry)
Katoda ułożona w miejscu obrzęku; anoda powyżej
f= 70-150 Hz
t = 80 mikro s.
Przebieg prądu – monofazowy
Czas zabiegu – 45 minut 3-4 razy dziennie
Do uzyskania efektów czuciowych
Do zejścia obrzęku!
IV.
Terapia przekrwienna (st. przewlekły)
Przebieg prądu – przemienny symetryczny
f = 25 – 50 Hz
t = 150 – 350 mikro s.
4-2 Bursty
Czas zabiegu – 30 minut codziennie
Do uzyskania efektów ruchowych
1. Katoda jest elektrodą czynną
2. Kształt impulsu – prostoątny
3. Natężenie I= 15-25mA
4. f stała = 143 Hz – przyzwyczajanie się pacjenta
5. timp= 2 ms
6. tprzerwy= 5 ms
7. Do efektu uzyskania wibracji!
8. Ułożenia segmentarne:
E1 – 1 elektroda na potylicy poprzecznie, 2 elektroda 3 cm poniżej.
E2 – 1 elektroda na C7, 2 elektroda 3 cm poniżej.
E3 – elektrody ułożone tak, alby elektroda czynna leżała na wyjściu nerwów z rdzenia kręgowego unerwiających okolicę bólu. Można objąć kręgosłup, pierś oraz lędźwie.
E4 – 1 elektroda nad szparą pośladkową na kości krzyżowej poprzecznie, 2 elektroda 3 cm powyżej.
Prądy Cotza – Rosyjska Stymulacja
I.
Metoda jednobiegunowa – stosowana do stymulacji mięśni małych.
Musi poprzedzać ją wyszukanie punktu motorycznego.
1. Po znalezieniu punktu motorycznego kładziemy na nim małą, płaską katodę. Anodę umieszczamy poza mięśniem.
2. Częstotliwość:
a) Włókna szybokurczliwe stymulujemy f = 70-80 Hz (max.
f=110 Hz)
b) Włókna wolnokurczliwe stymulujemy f = 40- 50 Hz
c) Częstotliwość nośna: występuje f śr zwane częstotliwością nośną i wynosi ona zawsze 2500 Hz
3. Czas impulsu
timp = 0,4 ms
4. Czas skurczu
tskurczu = 3-5 s
5. Czas rozkurczu
a) dla włókien szybkokurczliwych - trozkurczu = 4 * tskurczu b) dla włókien wolnokurczliwych – trozkurczu = 2 * tskurczu 6. Fale trapezoidalne (jeżeli dodajemy czas to na stagnacji) 7. Ilość skurczów
a) włókna szybkokurczliwe – 20-50
b) włókna wolnokurczliwe – 50-200
8. Czas zabiegu obliczamy ze wzoru:
BCD = < 8(D E D +
G (D E D> ∗
ść $J
ó
Do czasu zabiegu dodajemy jeszcze 3 minuty ( na czas kręcenia) Dokręcamy na czasie skurczu!
9. Natężenie stymulacji do odczucia mrówek, wibracji, skurczu 10. Do stymulacji mm. zdrowych używamy ZAWSZE impulsów
prostokątnych! Szybki czas narastania do maksymalnej
amplitudy powoduje brak możliwości przyzwyczajenia się mm.
zdrowych do natężenia.
II.
Metoda dwubiegunowa – stosowana do stymulacji mięśni dużych.
1. Elektrody muszą być takiej samej wielkości. Układamy je na przeciwległych przejściach brzuśca w ścięgno.
Ultradźwięki + prąd
1. Punkty spustowe – miejsca największej bolesności
a) na skórze
f=3MHz
DF lub Trabert (100Hz/143 Hz) – działa powierzchownie
Włączamy migającą ikonkę SIM (terapia skojarzona)
Czas trwania zabiegu: wsumie ok. 35 minut
Po wyszukaniu punktu spustowego opracowujemy go 5s – 2 min.
najeżdżając na niego i odsuwając się. To trwa 15 minut.
Później kładziemy elektrody płaskie (na punkcie spustowym – katodę) i zostawiamy na 20 minut.
b) w mięśniach
f=1MHz
AMF – średnia częstotliwość lub TENS lub HVS (100 Hz)
Włączamy migającą ikonkę SIM (terapia skojarzona)
- czynny punkt spustowy ( jak w stanie ostrym) – impulsy krótkie
- utajony punkt spustowy (jak w stanie przewlekłym) – impulsy długie Anoda płaska leży proksymalne do okolicy gdzie szukamy punktu spustowego!!!
motorycznych i rysowanie krzywej IT
I.
Wyszukiwanie punktów motorycznych
1. Elektrodą czynną jest katoda
2. timp= 0,1-1 ms
3. tprzerwy= 0,5 s
4. Kształt impulsu – prostokątny
5. Efekt – minimalny skurcz mięśnia
II.
Rysowanie krzywej IT (- temat po części zbadany :))
1. Na górze – wykres impulsów prostokątnych
Na dole – wykres impulsów trójkątych
Reobaza – najmniejsze natężenie prądu dające skurcz mięśnia przy impulsie prostokątnym trwającym 1000ms (dla mięśnia zdrowego 2-18 mA) Chronaksja (CHr) – najkrótszy czas trwania impulsu elektrycznego wywołującego skurcz mięśni przy prądzie wielkości podwójnej reobazy.
-m.zdrowy 0,1-1ms
-m.średnio odnerwiony 10-100ms
-m. odnerwiony częściowo: dłuższa lub krótsza od 100 ms ale z węzłami
-m. całkowicie odnerwiony: krótsza od 100 ms ale wykres krzywej it szybko rośnie i bez węzłów
Punkt podstawowy – punkt na krzywej it, w którym wartość czasu trwania impulsu i natężenia są najmniejsze.
1-50 ms: norma dla impulsu prostokątnego i mm. zdrowych
10-50ms: norma dla imp. trójkątnego i mm. zdrowych
50-150 ms: srednie odnerwienie mm.
150-400 ms: ciężkie odnerwienie m.
400 i wyżej: całkowite odnerwienie m.
Trójkąt terapeutyczny- jest obszarem pomiędzy czasem CHR a PP z którego możemy wybrać czas impulsu do elektrostymulacji
WPA dla 1000 ms – najmniejsza wartość natężenia dla impuls trójkątnego przy czasie 1000 ms, konieczna do wywołania minimalnego skurczu WA- współczynnik akomodacji:
WPA 1000ms
WA =
R<reobaza> 1000
3-6: norma
<3: uszkodzenie m.
Ok. 1:zwyrodnienie m.
>6: nerwica wegetatywna (mm. nadpobudliwe)
IA- iloraz akomodacji- stosunek natężenia imp. trójkątnych o czasie 500 ms do natężenia imp. prostokątnych o czasie 500 ms
[\] ^__
8
YZ =
1: całkowita utrata zdolności do akomodacji
1,1- 1,5: zmniejszona utarta
1,6- 2,5: prawidłowa
3- 4: podwyższona