OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ:
-wytwory ludzkiego umysły (stany faktyczne)
-mające charakter niematerialny
-nie będące rzeczami, choć zazwyczaj ucieleśnione na nośniku materialnym
Są to:
-prawa autorskie – utwory oraz przedmioty praw pokrewnych
-własność przemysłowa – wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne, topografie scalone, nowe odmiany roślin
-know-how – poufne informacje techniczne, gospodarcze, receptury, prototypy
PRAWA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ:
-bezwzględne, wyłączne prawa podmiotowe
-mają charakter majątkowy – mogą być przenoszone na drodze umowy i dziedziczone
-mają charakter formalny – powstają na podstawie decyzji administracyjnej organu państwowego
-mają charakter terytorialny (zasada terytorialności – na terenie państwa, którego urodził się twórca, jego utwór posiada ochronę wł. int.)
-mają charakter czasowy – obowiązują okresy ochronne, które trzeba przedłużać w celu utrzymania dalszej ochrony
Istnieje własność intelektualna chroniona NIESFORMALIZOWANA – ochrona ta, powstaje automatycznie, bez spełnienia jakichkolwiek formalności (podanie,zastrzezenie,rejestracja).
Dotyczy prawa autorskiego i praw pokrewnych.
UTWÓR – każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia, sposobu wyrażenia.
PRZESŁANKI UTWORU – oryginalność, indywidualność, ustalenie
OCHRONA FORMALNA udzielana przez Urząd Patentowy lub inny właściwy urząd w
trybie rejestracji DOTYCZY:
-patentów na wynalazek
-prawa ochronne na znak towarowy, wzór użytkowy
-prawa z rejestracji na topografię scaloną, wzór przemysłowy, oznaczenie geograficzne
-prawa do nowej odmiany roślin
UTRZYMYWANIE PRAWA – co określony przepisami okres należy regulować opłaty w
celu przedłużenia ochrony własności intel.
PRAWO AUTORSKIE – przedmiotem jest UTWÓR lub UTWORY POKREWNE – czyli
każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze – ochrona ta powstaje w momencie percepcji tego utworu przez osoby trzecie.
NIE ZAWSZE PRAWA AUTORSKIE PRZYSŁUGUJĄ TWÓRCY:
- jeżeli utwór powstał w ramach stosunku pracy, np grafik w drukarni, to prawa autorskie przysługują pracodawcy a nie twórcy.
UCZELNIA WYŻSZA MA PRAWO PIERSZEŃSTWA DO PUBLIKACJI PRACY
MGR/DR/DYPLOMOWEJ DO 6 MIESIĘCY od jej obrony, po tym okresie opublikować
może ją student, który ją przygotował.
DOZWOLONY UŻYTEK PRYWATNY – pozwolenie na korzystanie z utworów bez zgody
twórcy i bez żadnych opłat za korzystanie dla własnych, niezarobkowych potrzeb, możliwość korzystania z pojedynczych egzamplarzy przez krąg osób pozostająych w związku osobistym, w szczególności spokrewnione lub bliskim stosunku tworzyskim.
CYTAT – w pewnych przypadkach można cytować treści (kopiowanie) w pracy (mgr, innej).
Warunkiem prawidłowego cytatu jest:
-oznaczenie źródła
-oznaczenie autora
PLAGIAT – przywłaszczenie autorstwa; występuje, gdy cytat w pracy został źle podany, tzn.
nie zostało oznaczone źrodło i/lub autor cytatu lub gdy palgiator podpisuje dzieło swoim nazwiskiem.
PRZESŁANKI PRAWA AUTORSKIEGO:
-uprawnienia osobiste:
-niedziedziczne,
-niezbywalne (uprawnień osobistych nie można nikomu przekazać)
-wieczne
-uprawienienia majątkowe:
-można nimi zarządzać czerpiąc zyski
-wygasają 70 lat po śmierci twórcy
-mogą być przenoszone na osoby trzecie (LICENCJA) tylko za zgodą twórcy na
piśmie lub ustnie, odpłatnie lub nie, ALE twórca nie traci praw majątkowych do
utworu.
LICENCJA PEŁNA – licencjobiorca może korzystać z utworu na wszystkich polach
eksploatacji
LICENCJA OGRANICZONA – wykorzystanie utworu tylko na określonych w umowie
polach eksploatacji, np. tylko wyświetlanie w kinie
LICENCJA NIEWYŁĄCZNA – jeżeli umowa licencyjna nie zastrzega wyłączności
korzystania z wynalazku, to udziele licencji jednej osobie nie wyklucza możliwości udzielenia licencji innym osobom.
SUBLICENCJA - licencjobiorca udziela licencji komuś innemu, ale tylko gdy licencjodawca udzieli na to zgody w umowie.
LICENCJA PRZYMUSOWA - jest to zezwolenie udzielone przez urząd patentowy osobie
zainteresowanej na korzystanie z cudzego chronionego wynalazku mimo braku zgody
właściciela patentu, udzielona:
-gdy wynalazek jest potrzebny dla przeciwdziałania zagrożeń bezpieczeństwa państwa
-w przypadku nadużywania monopolu patentowego – nadużycie jest gdy właściciel nie chce umożliwić społeczeństwu możliwości skorzystania z wynalazku, np. gdy nie chce
produkować tego wynalazku lub gdy nie chce udostępnić go innym.
Licencja uprawnia do korzystania z utworu w okresie PIĘCIU LAT na terytorium państwa.
BAZA DANYCH – zbiór danych lub jakichkolwiek innych materiałów lub elementów
zgromadzonych według określonej systematyki lub metody, wymagające nakładu
inwestycyjnego.
CZAS OCHRONY BAZ DANYCH - 15 lat od momentu jej sporządzenia, bez konieczności
rejestracji
Ochrona kumulatywna polega na tym, że to od autora, którego prawa autorskie zostały naruszone, zależy jak chce domagać się swoich roszczeń-czy na gruncie prawa karnego czy cywilnego albo i tego i tego-może wybrać. Oznacza, że nie tylko i wyłącznie na gruncie prawa karnego lub wyłącznie cywilnego.
ochrona sui generis (czyli: szczególnego rodzaju) – możliwe jest pobieranie (kopiowanie) i wtórne wykorzystywanie danych ( rozpowszechnianie, wyświetlanie).
PATENT udzielany jest na – wynalazki, które są: nowe – posiadają poziom wynalazczy –
nadają się do przemysłowego stosowania. Patent jest ZBYWALNY i podlega
DZIEDZICZENIU.
Wynalazek uwaza sie za NOWY – jesli nie jest on częścią stanu techniki
CZAS OCHRONY PATENTU - 20 lat od daty zgłoszenia wynalazku w Urzędzie
Patentowym
WZÓR UŻYTKOWY - nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci.
CZAS OCHRONY wynosi 10LAT od daty zgłoszenia wzoru użytkowego w Urzędzie
Patentowym
WZÓR PRZEMYSŁOWY – nowa i posiądająca indywidualny charakter postać wytworu,
nadana w szczególnosci przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu. W szczególności – opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego.
CZAS OCHRONY – 25 lat od daty zgłoszenia w Urzędzie Patentowym podzielony na
pięcioletnie okresy! Ochrona kumulatywna!
ZNAK TOWAROWY – każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, w
szczególności – wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, melodia. Przesłanki – zmysłowa spostrzegalność, zdolność odróżniająca.
CZAS OCHRONY – 10 lat, przedłuzanie na kolejne 10cio letnie okresy
Znak towarowy został zarejestrowany – ®
OZNACZENIE GEOGRAFICZNE – oznaczenia słowne odnoszące się do nazwy miejsca,
miejscowości, regionu, które identyfikują towar jako pochodzący z tego terenu.
CZAS OCHRONY – BEZTERMINOWA
Oznaczenie geograficzne zarejestrowane – litera G w okręgu
CZYN NIEUCZCIWEJ KONKURENCJI – działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi
obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. W
szczególności – wprowadzające w bład oznaczenie, falszywe oznaczenie pochodzenia
geograficznego towaru, naśladownictwo produktów, nieuczciwa reklama, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa.
ODMIANA ROŚLIN:
-określona na podstawie przejawianych właściowości wynikających z określonego genotypu
-odróżnialna od każdej inne zbiorowości roślin
-pozostaje niezmieniona po rozmnożeniu
Przesłanki przyznania WYŁĄCZNEGO PRAWA HODOWOCY DO ODMIANY
ROŚLINY: odmiana musi być - odrębna, wyrównana, trwała, nowa, a nazwa odpowiadac wymaganiom
ODSTĘPSTWO ROLNE – PRZYWILEJ FARMERSKI
Posiadacz gruntów rolnych, może za opłata uiszczaną na rzecz hodowcy, używać materiału ze zbioru jako materiału siewnego odmiany chronionej prawem wyłacznym. Dotyczy roślin t.j pszenica, żyto, pszenżyto, jęczmien, owies, kukurydza, rzepak, ziemniak. Grunty o powierzchni do 10 ha – nie ma koniecznosci uiszczana oplat na rzecz hodowcy.
CZAS OCHRONY – 30 lat w przypadku odmian winorośli, drzew i ziemniaka
- 25 lat w przypadku pozostałych odmian