1. cechy rzezby mlodoglacjalnej podzial morfologiczny

Podział morfologiczny

topografia

Drenaż (sieć

rzeczna)

Grube pokrywy glin

Płaskie, częściowo rozcięte doliny

Dendryczny, średni

zwałowych

Cienkie pokrywy glin

zróżnicowana

Związany z

zwałowych

podłożem

drumliny

Fromy drumlinokształtne (podłużne, owalne,

brak

jeden koniec połogi, a drugi stromy)

Morena czołowa

Pofalowana, nieregularna

wewnętrzny

sandry

Płaskie równiny

wewnętrzny

2. odwzorowanie 1965 dla polski – podział Polski na pięć stref: cztery w odwzorowaniu stereograficznym ukośnie siecznym, a piąta (górny Śląsk) w odwzorowaniu Gaussa-krugera. Po drugiej wojnie światowej, przez służbę cywilną zostały wydane mapy topograficzne w układzie

„1965”: 1:25000 i 1:50000

3. zagrozenia glacitektoniczne w kopalniach wegla brunatnego.

Chyba chodzi o błędne interpretacje zalegania pokładów węgla na podstawie odwiertów 4. odwzorowanie utm odwzorowanie uniwersalne poprzeczne Mercatora jest stosowane do przedstawiania obszarów pomiędzy szerokością geograficzną 84 N a 80 S. Położenie walca względem elipsoidy jest sieczne. Ekwideformanty na kołach siecznych wynoszą 0, a obraz południka środkowego jest deformowany (współczynnik 0,9996). Od linii sieczności ku granicom strefy odległości wydłużają się osiągając największe zniekształcenia na jej krańcach. Maksymalna deformacja występuje na równiku.

5. skale map szczegolowa tatr sudetow

dla Sudetów 1:25000, a dla Tatr 1:10000

6. Mapa geośrodowiskowa - charakterystyka.

Składa się z dwóch plansz. Plansza A zawiera zaktualizowane (o obszary Natura 2000) treści mapy geologiczno gospodarczej, a plansza B zawiera nowe treści dotyczące geochemii środowiska zapisane w warstwie informacyjnej „ochrona powierzchni ziemi” i także w nowych warstwach informacyjnych : składowanie odpadów i system NATURA 2000. Głównym celem opracowania i wprowadzenia nowej warstwy tematycznej jest takie przedstawienie i interpretacja

geośrodowiskowa

danych geochemicznych, aby wynikające z nich wnioski były zrozumiałe i wykorzystywane przez niespecjalistów, pozwalając im podejmować prawidłowe decyzje oraz mogły być pomocne np. w planowaniu przestrzennym gmin, powiatów i województw. W grupie tematycznej geochemia środowiska w ramach warstwy informacyjnej ochrona powierzchni ziemi przedstawia się: lokalizację miejsc opróbowania, zanieczyszczenie gleb metalami ciężkimi, pierwiastkami promieniotwórczymi i związkami organicznymi, zanieczyszczenie osadów wodnych metalami ciężkimi, wielkość emanacji radonowych, klasyfikację gleb i osadów wodnych, stopień zagrożenia głównego użytkowego poziomu wodonośnego. Składowanie odpadów –na tej warstwie przedstawia się: obszary o bezwzględnym zakazie lokalizacji składowisk, obszary preferowane ze względów

geośrodowiskowych do lokalizacji składowisk, obszary możliwej lokalizacji składowisk z koniecznością wykonania sztucznych barier izolacyjnych, wyrobiska poeksploatacyjne, które mogą być rozpatrywane jako potencjalne miejsca składowania odpadów.

7. Cechy impaktowego stylu tektonicznego na mapie i w przekroju, opis, przykłady w Polsce i w Europie.

Styl tektoniczny impaktowy widoczny jest na mapie jako wklęsłe formy koliste, często obramowane wałem okólnym oraz posiadające stożek centralny. W przekroju tworzy kształt misy najczęściej zasypanej kolejnymi osadami, w której dnie występują skały tzw. Metamorfizmu impaktowego –

silnie spękane brekcje sięgające głęboko pod powierzchnię ziemi (nawet do kilku km). Wał dookoła krateru oraz stożek centralny również są widoczne w przekroju. W Polsce występowanie kraterów wciąż jest kwestią sporną – w wielu miejscach są obserwowane struktury koliste, ale często brakuje dowodów żeby uznać je za impaktowe (najbardziej znane to Morasko). W europie kratery meteorytowe występują w Niemczech (Ries) oraz w Estonii (wyspa Saarema)

8. Pojęcia: Loksodroma, ortodroma, almukantaraty,

Loksodroma – linia stałego kursu, przecinająca wszystkie południki pod tym samym kątem – linia skośnobieżna. Ortodroma – łuk koła wyznaczającego na powierzchni ziemi najkrótszą odległość pomiędzy dwoma punktami inaczej linia prostobieżna. Almukantaraty – koła wzajemnie równoległe i prostopadłe do osi kuli ziemskiej utworzone przez równoleżniki

9. Kry glacitektoniczne - warunki powstawania. Gdzie powstają w Polsce. Powstają w warunkach

transgredującego lądolodu gdy w lądolodzie dominują siły poziome na zamarzniętym lub skalistym podłożu. Gdy w takich warunkach na drodze lądolodu pojawią się wyniesienia, może nastąpić odkucie wystającego fragmentu podłoża, który następnie wędruje dalej wraz z lodowcem i osadza się w miejscu gdzie lądolód się zatrzyma. Najbardziej znaną w Polsce krą jest jurajska kra łukowa.

10. Deklinacja magnetyczna - jak się wyznacza i co to jest. Deklinacja magnetyczna jest to kąt pomiędzy rzeczywistym kierunkiem północnym a wskazaniami kompasu lub innego urządzenia pomiarowego. Błąd wynika z tego, że biegun magnetyczny nie pokrywa się z biegunem geograficznym oraz z lokalnych warunków magnetycznych. Podawana jest z reguły na mapie w formie róży deklinacji, która pokazuje poprawkę (dodatnią lub ujemną).

11. Różnice i podbieństwa uskoków i nasunięć.

Podobieństwa: koncentracja ruchu u podstawy (powierzchni) nasunięcia w formie powierzchni poślizgu, warstwy mylonitu, strefa płynięcia plastycznego. Różnice: masa przemieszczana a czasem i podłoże podlegają dodatkowo intensywnym odkształceniom plastycznym

12. Mapa geologiczna 1: 500 000

Mapa wydana w układzie 5 arkuszy wydawniczych: czterech z mapą geologiczną i jej objaśnieniami oraz piątym z dwoma przekrojami geologicznymi.

13. Odwzorowanie Gaussa-Krugera.

Jest to równokątne odwzorowanie elipsoidy na pobocznicę nałożonego poprzecznie walca (położenie walca względem elipsoidy jest styczne), w którym środkowy południk obszaru będący południkiem stycznym odtwarza się wiernie, jako odcinek prostej a obrazy pozostałych południków są liniami krzywymi zbiegającymi się w biegunach. Aby nie dopuścić do nadmiernych zniekształceń obszar dzieli się na południkowe strefy o szerokości 3 lub 6 stopni, symetryczne względem południka środkowego.

14. Kinematyczna klasyfikacja fałdów.

I kryterium - położenie powierzchni osiowych i skrzydeł oraz ogólna pozycja fałdu: stojący, pochylony, obalony, leżący, przewalony. II kryterium – symetria wewnętrzna(symetryczność skrzydeł

względem powierzchni osiowej): symetryczne, asymetryczne

15. Geoida, elipsoida, powierzchnia pozioma, WGS 84.

Układ WGS 84 – globalny geodezyjny system odniesienia bazujący na elipsoidzie WGS 84

wyznaczonej technikami satelitarnymi. Elipsoida ta jest umieszczona centrycznie w bryle ziemi tak, że jej krótsza oś pokrywa się ze średnim położeniem ziemskiej osi biegunowej. Powierzchnia pozioma – powierzchnia prostopadła do lokalnego pionu, przebiegająca na średnim poziomie niewzburzonych oceanów, przedłużonych pod powierzchnią lądów. Elipsoida ziemska - jest to spłaszczona elipsoida obrotowa, której powierzchnia jest najbardziej zbliżona do hydrostatycznej powierzchni ziemi. Geoida – bryła, której powierzchnia w każdym miejscu jest prostopadła do pionu wyznaczonego przez siłę ciężkości. Jest ograniczona powierzchnią poziomu.

16.Wskaźniki położenia stropu

Ogólne- powierzchnie erozyjne ścinające kompleksy skał zdeformowanych tektonicznie. Magmowe –

lawy poduszkowe, próżnie i migdały w lawach. Osadowe – uziarnienie frakcjonalne, warstwowanie skośne, spękania błotne i kliny mrozowe, powierzchnie erozyjne i hieroglify, przebieg penetracji i ślady stąpania, fauna bentoniczna i mikrobiality, wypełnienia geopetalne, położenie pni drzew.

17. Mapy topograficzne wydawane w Polsce

mapa 1:200 000 wydana przez zarząd topograficzny wojska polskiego w latach 1990-92 (76 arkuszy).

Mapa 1:100 000 (turystyczna wersja mapy topograficznej) wydana w latach 1993-2001 w liczbie 151

arkuszy. Mapa 1:50 000 wydawana od 1995 początkowo w układzie „1942” a od 1996 w układzie

„1992”. Mapa 1:10 000 w latach 1993-94 w układzie „1942”, a od 1995 w układzie „1992” opartym na odwzorowaniu Gaussa-krugera z jedną strefą odwzorowawczą dla Polski.

18. Klasyfikacje stylolitów, ich geneza oraz znaczenie

Stylolity to struktury powstałe w wyniku rozpuszczania pod skały ciśnieniem wzdłuż różnego rodzaju powierzchni nieciągłości (warstwowania, kliważ, spękania), na skutek działania roztworów przemieszczających rozpuszczoną substancje skalną z miejsc o największym naprężeniu w kierunku miejsc o naprężeniu najmniejszym – powstaje szew stylolitowy. Podział na stylolity litostatyczne powstają w wyniku samego ciśnienia nadkładu oraz stylolity tektoniczne powstające od nacisków tektonicznych. Na podstawie skamieniałości i żyłek mineralnych przeciętych stylolitem można określić skrócenie rozpuszczeniowe w skale.

19. Dokładność pomiarów GPS

Dokładność gwarantowana jest lepsza niż 22m dla odbiorników cywilnych i 16m dla wojskowych. W

praktyce jest większa gdyż zależy to od: typu odbiornika (geodezyjne, kartograficzne, nawigacyjne), ilości i rozmieszczenia satelit „widocznych” na nieboskłonie w danym momencie (potrzebne są min. 3

ułożone nie w linii prostej), stopnia zasłonięcia nieboskłonu (jak wcześniej), stanu jonosfery – burze

magnetyczne zniekształcają sygnał, ale częściowo jest to naprawiane poprawką. Częściowo można skorygować błędy poprzez DGPS, ale nie te wywołane przez złą konstelację satelit.

20. Pośrednie i bezpośrednie metody badań młodych ruchów tektonicznych

Metody pośrednie to metody geologiczne (pozycja wysokościowa osadów, miąższość osadów, rozmiary denudacji, ułoązenie i ciągłość warstw, zmiany miąższości i facji, charakter profili), metody geomorfologiczne (powierzchnie zrównania i ich deformacje, systemy tarasów rzecznych, profile podłużne akumulacyjne tarasów rzecznych, profile podłużne koryt rzecznych i skalnych cokołów tarasowych, tarasy morskie i ich deformacje, charakter brzegów morskich, złamania i przerwy w ciągłości grzbietów i dolin, charakter sieci rzecznej, systemy jaskiniowe i ich zaburzenia, rowy grzbietowe, zaburzenia młodych form akumulacyjnych, skarpy uskokowe, góry blokowe), kartometryczne, geofizyczne, geochemiczne i mineralogiczne, teledetekcyjne. Metody bezpośrednie to metody geodezyjne, geofizyczne, geochemiczne i hydrogeologiczne.

21. Mechanizmy powstawania nasunięć

Przez odkłucie – odspojenie i przesunięcie wzdłuż granicy warstw o różnych własnościach mechanicznych (powierzchnia predysponowana litologicznie). Przez ścięcie – ukośnie do warstw.

Przez przefałdowanie – połączone z odkłuciem w śródfałdziu. Przez ześlizg grawitacyjny (płaszczowiny grawitacyjne)

22. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski – skala 1:50 000 opracowana w układzie 1942. Wykonana w oparciu o instrukcję opracowania i wydania SMGP w skali 1:50 000. W jej skład wchodzi arkusz mapy (składa się z mapy, objaśnień barw, symboli itp., przynajmniej jednego profilu litostratygraficznego i przekroju geologicznego, skróconych profili wierceń, podziału wykonawstwa) oraz objaśnień w formie książeczki (składa się z dwóch rozdziałów: I to wstęp – dane ogólne, ukształtowanie powierzchni terenu – geomorfologia i hydrografia, budowy geologicznej –

stratygrafia, tektonika, rozwój budowy geologicznej, charakterystyki utworów mineralnych, charakterystyki hydrogeologicznej, charakterystyki geologiczno-inżynierskiej, podsumowania i literatury. II to załączniki w skali 1:10 000 : szkic geomorfologiczny, szkic geologiczny odkryty, szkic występowania surowców mineralnych, szkic hydrogeologiczny, szkic geologiczno-inżynierski.

23. Układ współrzędnych ortokartezjańskich w GPS

Jest geocentryczny układ ortogonalny XYZ, w którym wykonuje się w nim wszystkie podstawowe obliczenia. Od poprzednio stosowanych w geodezji układów odniesienia różni się punktem zaczepienia w środku masy, a nie w środku geometrycznym (elipsoidy będącej akurat w użyciu) oraz nieco innymi parametrami geometrycznymi takimi jak spłaszczenie elipsoidy i długość półosi.

24. Klasyfikacja zaburzeń glacitektonicznych

Zaburzenia glacitektoniczne dzieli się w zależności od dominującej siły oraz stanu podłoża. Dla sił

pionowych przy podłożu zamarzniętym lub skalnym jest to wgniatanie (izostazja), a przy podłożu plastycznym jest to wyciskanie podłoża. Dla dominujących sił poziomych na podłoże zamarznięte lub skalne jest to ścinanie (powstawanie kier lodowcowych), a dla podłoża plastycznego są to fałdy, łuski i uskoki.

25. Struktury kwiatowe

Powstają wraz z uskokami przesuwczymi gdy występują nierównoległości w przebiegu powierzchni uskokowej lub dodatkowe siły ściskające (transpresja – struktury typu palmowego) lub rozciągające (transtensja – struktury typu tulipanowego)

26. Wergencja, undulacja ...

Wergencja jest to kierunek nachylenia powierzchni osiowej fałdu lub po prostu kierunek pochylenia fałdu. Undulacja jest to wznoszenie i opadanie osi fałdów.

27. Porównanie zjawisk tektonicznych i glacitektonicznych

Tektonika

Glacitektonika

Pochodzenie pola

Procesy endogeniczne

Nacisk lodowca

naprężeń

Intensywność zjawisk

Maleje ku górze

Rośnie ku górze

Zasięg deformacji

Setki kilometrów

200-300m

Występowanie

Bez ograniczeń

Strefy zlodowaceń

Osady deformowane

Osady starsze; w Polsce

Głównie osady trzeciorzędowe i

wyjątkowo czwartorzędowe

czwartorzędowe

28.Dla jakiej największej powierzchni terenu możemy wykreślić mapę Topograficzna bez uwzględniania współczynnika spłaszczenia ziemi.

Dla obszaru o powierzchni 750km2, czyli ok. 31km x 31km

29.Odwzorowanie Gaussa-Krugera i jego zastosowanie dla map polski w układzie 1992

Odwzorowanie Gaussa-Krugera jest to równokątne odwzorowanie elipsoidy na pobocznicę nałożonego poprzecznie walca (położenie walca względem elipsoidy jest styczne), w którym

środkowy południk obszaru będący południkiem stycznym odtwarza się wiernie, jako odcinek prostej a obrazy pozostałych południków są liniami krzywymi zbiegającymi się w biegunach. W

układzie 1992 jest wykorzystana zmodyfikowana wersja – walec na który jest rzutowana mapa jest sieczny względem elipsoidy. Ekwideformanty wynoszą 0 dla południków w których następuje przecięcie, a zwiększają się w miarę zwiększania odległości od nich. Polska jest przedstawiona jako jedna strefa odwzorowawcza z południkiem środkowym 19 E (ekwideformanta=0,9993). Układ ten jest stosowany dla map o skalach 1:10 000 i 1: 50 000, ze względu na duże zniekształcenia w mniejszej skali.

30.Dlaczego mapy topograficzne wydane przez państwa zaborcze Polski są niekompatybilne?

Ze względu na stosowane przez każde państwo innych skal, różnych poziomów odniesienia wysokości bezwzględnej, różnych oznaczeń itp.

31.odwzorowanie stereograficzne

Jest używane najcześciej w położeniu skośnym siecznym na obszarach podbiegunowych nieobjętych odwzorowaniem UTM. Jego poprawna nazwa to odwzorowanie quasi-stereograficzne Roussilhe’a.

jego zaletą są niewielkie odkształcenia. Jego ekwideformaty są okręgami, których wartość rośnie do środka i na zewnątrz śladu po przecięciu elipsoidy z płaszczyzną rzutowania.

32.Jakie warunki musi spełnić odwzorowanie kartograficzne stosowane przy tworzeniu map topograficznych?

Wymagana jest równokątność, czyli zgodność tych samych kątów mierzonych w terenie i na mapie oraz minimalne zniekształcenia długości. Warunki te spełniają zmodyfikowane odwzorowania Merkatora (Gaussa-krugera i UTM) oraz stereograficzne.

33.jak rośnie diapir

1. kompleks grubych pokładów soli zalega pod nadkładem ~2000m, w warunkach wysokich ciśnień

~400 atm, podwyższonej temperatury w stanie tzw. utajonej plastyczności i potencjalnej mobilności.

2. Jeżeli powierzchnia stropowa kompleksu solnego ulegnie w pewnym obszarze wysklepieniu to powstanie wektor siły skierowany ku górze. 3. Następuje przepływ masy solnej ze strefy o większym ciśnieniu w kierunku strefy o mniejszym ciśnieniu. W ten sposób tworzą się wały solne przemieszczające się z biegiem czasu w określonym kierunku. Wysady solne wykorzystują najsłabsze miejsca w nadkładzie.

34. ekwideformaty

Są to linie równych zniekształceń, czyli linie (w przypadku odwzorowania Gaussa-krugera są to linie proste i równoległe do południka środkowego), których wartości rosną w miarę oddalania się od linii przecięcia lub styczności płaszczyzny rzutowania z elipsoidą ziemską.

35. uskoki homotetyczne

Są to uskoki, których kierunek zwrotu ruchu uskokowego do nachylenia warstw jest zbliżony.

36. uskok odmłodzony w profilu

Jeśli uskok został odmłodzony w przeciwną stronę to widoczna jest nieścisłość w miąższości warstw w skrzydle zrzuconym i wiszącym, niepasująca do aktualnego kierunku zrzutu.(rysunek) 37. U.42-92 porównaj

Obydwie są odwzorowaniami Gaussa-Krugera. Układ 1942 składa się z dwóch 6 stopniowych stref odwzorowawczych, dla których granicami są południki 18 i 24, a środkowymi 15 i 21. Układ 1992

wykorzystuje zmodyfikowanego Gaussa-krugera (walec jest sieczny, a nie styczny do elipsoidy) i składa się tylko z jednej strefy odwzorowawczej dla której środkowym południkiem jest 19 o współczynniku zniekształcenia 0,9993.

38. załącznik do SMGP

Załączniki w skali 1:100 000do SMGP znajdują się w II rozdziale książeczki z objaśnieniami do mapy i są to szkic geomorfologiczny, szkic geologiczny odkryty, szkic występowania surowców mineralnych, szkic hydrogeologiczny oraz szkic geologiczno-inżynierski.

39. czy na mapie widać wergencję jeśli nie ma kątów upadu i undulacji

Tylko jeśli jest możliwość wyliczenia kątów na podstawie przecięcia powierzchni geologicznych z poziomicami morfologicznymi. Gdy jest płasko można podejrzewać kierunek wergencji (ale nie można być pewnym) po miąższości pozornej – skrzydło zapadające połogo ma większą niż skrzydło zapadające stromo.

40. glacitektonika i nasunięcia –porównać

Sam se wymyśl

41. co to jest klinometr i do czego służy

Jest to przyrząd do mierzenia kątów pionowych przez celowanie oraz do wyznaczania płaszczyzny poziomej. Może być wbudowany w kompas geologiczny (jako klinometr wahadłowy lub płytkowy) lub występować niezależnie.

42. podana wys triasu (fałdowe)i jury(płytowe), stwierdzić czy są to piętra strukturalne

Piętro strukturalne jest to kompleks skał oddzielonych w spągu i w stropie od kompleksów przyległych powierzchniami regionalnych niezgodności strukturalnych o znacznej wartości kątowej (mającej zatem własny styl tektoniczny), zwykle wykazujący odrębność zespołów skalnych, magmatyzmu i metamorfizmu.

43. jakie uskoki występują w płaszczyźnie imbrykacji

Struktury imbrykacyjne – powstają z szeregu uskoków inwersyjnych i nasunięć tworzących regularne łuski. Uskoki ograniczające łuski są zazwyczaj uskokami listrycznymi szuflowymi, łącząc się ku dołowi w jedną główną powierzchnię nasunięcia.

44. odwzorowanie map10:50 układy ??

Mapa w skali 1:50 000 jest w układzie 1942, mniejsze skale są w układzie 1992

45. w jakich fałdowaniach przeguby są grubsze, i cieńsze

W fałdowaniu z płynięcia fałdy cechuje znaczne zgrubienie na przegubach i ścienienie na skrzydłach oraz w fałdowaniu ze ścinania zachodzi zróżnicowanie miąższości na przegubach (wzrost) i w skrzydłach (spadek)

46. jak powstają fałdki ciągnione

Powstają w wyniku posuwu międzyławicowego w skałach bardziej podatnych – warstwy skał bardziej plastycznych ulegają pod wpływem fałdowania skał mniej plastycznych otaczających tą warstwę dodatkowemu fałdowaniu.

47. ekwideformaty dla odwzorowania Polski z 1984

W 1984 był stosowany dla map o skali 1:100 000 układ GUGIK-1980 quasi stereograficzny o środku w 19 10’ E i 52 10’ N. ekwideformaty są w tym odwzorowaniu kręgami o większych wartościach do wewnątrz i na zewnątrz okręgu będącego śladem po przecięciu płaszczyzny odwzorowania z elipsoidą.

48. fałdowanie kulisowe

Jest spowodowane przez działanie pary sił w płaszczyźnie poziomej. Ruch występuje wzdłuż: sąsiednich uskoków przesuwczych, wgłębnego uskoku przesuw czego, mimośrodowego ściskania poziomego.