1 barbarzyncy

1
BARBARZYCCY EUROPEJSKIE GENY
Barbarzyostwo każdy etap rozwoju społecznego, który nie osiągnął wyższej, stałej organizacji
paostwowej, miejskiej i terytorialnej.
Barbarzyostwo kultura plemienna przeciwstawna do kultury miasta
Barbarzyostwo - społeczeostwo oparte na zasadzie pokrewieostwa a nie na zasadzie obywatelstwa
czy absolutnego autorytetu paostwa;
Wspólne cechy ludów barbarzyoskich:
-� człowiek jako częśd swojej macierzystej wspólnoty: krewniaczej, sąsiedzkiej, plemiennej
-� brak indywidualizacji pojęd winy i moralności
-� instytucje wiecowe
-� całkowity brak władzy królewskiej
-� brak administracyjnych środków przymusu istnienie przymusu kolektywnego (zemsta
znieważonej wspólnoty na czarnej owcy )
-� zemsta (spalenie domu wykluczenie ze społeczności) musiała byd proklamowana jednomyślnie
by uniknąd łaocucha wzajemnych gwałtów
I. Plemiona indoeuropejskie, które ukształtowały Europę
1. Celtowie
-� stanowili awangardę Indoeuropejczyków na równinie północnej
-� przypisuje się im zasługę rozpowszechnienia technik obróbki żelaza
-� posiadanie żelaznej broni pozwoliło im na potężną ekspansję
-� podbili wszystkie ludy zamieszkałe między Atlantykiem i Morzem Czarnym
-� zakładali najdalej wysunięte osiedla w sercu Azji Mniejszej i na Ukrainie; cała Europa środkowa
(dolina Renu, Rodanu, górnej Aaby, Padu i Dniestru) była w ich posiadaniu przed pokonaniem ich
przez Cesarstwo Rzymskie
-� w VIII w. p.n.e. zakooczyli inwazję przybrzeżnych wysp, która dała początek powstaniu Wysp
Brytyjskich
-� założyli trwałe twierdze na dalekim północnym zachodzie: na tzw. celtyckim obrzeżu Brytanii w
Irlandii, zachodniej Szkocji, Walii i Kornwalii
-� za czasów panowania Celtów (V-IV w. p.n.e.) po raz pierwszy w historii większą częśd Europy
kontynentalnej jednoczy wspólna kultura (kultura lateoska): występowała jedna rasa panująca,
mówiąca tym samym językiem, reprezentująca ten sam typ organizacji społecznej, te same
obyczaje i sposób życia
-� kultura celtycka nie wpływała głębiej na życie poddanych ludów; nie zastąpiła również w sposób
całkowity dawniejszych lokalnych tradycji kulturowych; była jedynie kulturą wodzów i
wojowników
-� wyjątek: kraoce zachodnie (Irlandia), gdzie Celtowie mieli woje trwałe twierdze i posiadłości nie
niepokojone przez najezdzców ich kultura przeniknęła całe społeczeostwo
-� wywarli jednak wpływ na język Germanów (sfera gospodarki, prawo-społeczna)
-� ludy europejskie zawdzięczają Celtom wejście w epokę żelaza, poznanie hutnictwa i kowalstwa,
udoskonalenie garncarstwa i wprowadzenie żaren obrotowych.
2. Germanowie
-� stanowili najliczniejszy element wśród barbarzyoców epoki rzymskiej
-� zamieszkiwali tereny Skandynawii, Jutlandii i części Niemiec;
-� dzielą się na trzy grupy:
2
1. grupa skandynawska z niej wywodzą się pózniejsi Duoczycy, Szwedzi, Norwegowie i
Islandczycy
2. grupa zachodniogermaoska przodkowie pózniejszych Holendrów, Flamandów, Anglików,
nizinnych Szkotów i po części Francuzów
3. grupa wschodniogermaoska zamieszkiwała tereny położone na wschód od Aaby
-� od czasów epoki brązu prowadzili handel ze światem śródziemnomorskim;
-� przejmowali od rzymian metody rolnictwa (z uprawą winorośli łącznie)
-� klany były łączone więzami pokrewieostwa, a rządy sprawowano, opierając się na
demokratycznych zgromadzeniach wojowników; we wczesnym średniowieczu zaczęto wybierad
wojskowych naczelników wywodzących się z najznakomitszego rodu (stanowisko nie było
dziedziczne; wódz sprawował władzę dożywotnio)
3. Słowianie
-� ich prehistoria jest słabiej udokumentowana, ponieważ mieli mniej kontaktów z cesarstwem
-� przypisuje się im zasługę stworzenia charakterystycznej instytucji społecznej zwanej ZADRUG,
czyli wspólnoty rodzinnej, w której wszyscy krewni głowy rodu żyli pod jednym dachem, w
surowej patriarchalnej dyscyplinie
-� wiele słów związanych z religią (bóg, raj) wyrazy pochodzenia sarmacko-iraoskiego;
-� hipotezy dotyczące pochodzenia nazwy Słowianie:
1. według Aleksa Donskiego określenie Słowianie jest słowem pochodzenia rdzennie
słowiaoskiego i wzięło się od słowackiego słowa słoboda (wolnośd)
2. według kolejnej określenie Słowianie jest słowem pochodzenia rdzennie słowiaoskiego i
wzięło się od słowa . Słowianie - byliby to zatem ludzie znający słowa", potrafiący mówid,
w odróżnieniu od innych ludów, z którymi Słowianie się zetknęli, a którzy posługiwali się
niezrozumiałym dla nich językiem (por. Niemcy niemi , ludzie, którzy nie mówią
(zrozumiałym językiem)). Potwierdza to tezę, że ukształtowanie się etnicznej świadomości
Słowian nastąpiło w momencie zetknięcia się ich z innymi ludami
3. wywód od "słowa" zdecydowanie odrzucił Aleksander Br�ckner twierdząc, że zródłem są gr.
sklavenoi i łac. sclavus, przy czym nazwą tą obejmowano tylko te plemiona słowiaoskie, które
graniczyły z ziemiami cesarstwa rzymskiego, co pózniej objęło całą Słowiaoszczyznę. Wtórnie
nazwa ta (ze względu na dużą liczbę słowiaoskich braoców w Rzymie) została utożsamiona ze
słowem niewolnik . Teorii tej przeczy fakt, że Słowianie pojawili się na kartach historii w
momencie, kiedy łacina klasyczna zniknęła z użycia, a łacina średniowieczna, która była w
użyciu słowem "Slavus" określała paoszczyznianego chłopa
4. kolejna teoria mówi o obcej etymologii tego wyrazu, prawdopodobnie celtyckiego lub
germaoskiego pochodzenia. Badacze J. Peisker i H. Aowmiaoski określali pochodzenie nazwy
Słowian od slovy - czyli błota. Tłumaczyli to upodobaniem naszych przodków do wilgotnych
terenów. W tej kwestii nie ma jednak jednoznacznego wyjaśnienia
4. Ludy bałtyckie (Bałtowie)
-� żyły jeszcze w większej izolacji od Słowian
-� należały do nich: plemiona pruskie mieszkające na wschód od delty Wisły; Litwini w dolinie
Niemna, Aotysze mieszkający w zachodniej części dorzecza Dzwiny
-� rozkwit cywilizacji Bałtów nastąpił w okresie II-IV w. dzięki rozwojowi handlu z Cesarstwem
Rzymskim; upadek cesarstwa i przejęcie handlu morskiego przez Wikingów przyczynił się do
kryzysu i spadku znaczenia Bałtów
II. Wędrówki ludów
-� stanowiły potężny proces historyczny, który z perspektywy cesarstwa rzymskiego nazywany był
inwazją barbarzyoców
3
-� objęły przeważającą częśd Półwyspu Europejskiego; trwały przez całe pierwsze tysiąclecie nowej
ery
-� podstawowe fakty na temat tego procesu pochodzą jedynie ze zródeł rzymskich;
-� uczestniczyły w niej trzy podstawowe typy ludności:
1. osiadli mieszkaocy miast i wiejskich posiadłości imperium rzymskiego
2. plemiona barbarzyoskie utrzymujące się z prymitywnego rolnictwa i pasterstwa
3. nomadzi
-� większośd ludności żyjącej poza granicami imperium była w ciągłym ruchu
-� poszczególne plemiona i federacje plemion, małe i duże, nieprzerwanie poszukiwały lepszych
terytoriów
-� tempo migracji zwiększały nieurodzaj i głód albo gwałtowna inwazja podróżujących konno
nomadów (ludów koczowniczych); w tym ostatnim przypadku plemiona, które od dziesięcioleci
lub nawet stuleci zamieszkiwały te same tereny, nagle przenosiły się w inne miejsce
-� ten ciągły ruch wpływał na płynny charakter układów plemiennych wśród wędrujących ludów
oraz chaotyczny charakter migracji
-� barbarzyocy nie przemieszczali się w poszukiwaniu przyjemności i przygody szukali miejsca, w
którym mogliby zapuścid korzenie
-� wywarły głęboki wpływ na etniczną i językową strukturę półwyspu: w kilku krajach całkowicie
zmienił się skład etniczny ludności a na niektórych obszarach ludnośd wzbogaciła się o zupełnie
nowe elementy; w roku 600/700, w odróżnieniu od roku 400 w którym mieszkaocy półwyspu
dzielili się wyraznie na Rzymian i barbarzyoców , zamieszkiwała go już o wiele bardziej
złożona mieszanina na wpół zbarbaryzowanych byłych Rzymian i na wpół zromanizowanych
byłych barbarzyoców
1. Przyczyny:
-� zmiany klimatyczne (wielka susza) w Azji oraz przegrana w walkach z Chinami pchnęła plemiona
Hunów do wędrówki na Zachód, na tereny Europy; w poszukiwaniu odpowiednich terenów do
wypasu zwierząt
-� terenami tymi była Nizina Europejska, otwarta od wschodu w sposób naturalny na inwazję
-� plemiona europejskie uciekając przed ich inwazją i okrucieostwem przesuwały się w kierunku
cesarskiego limes napierając na jego granice
-� wewnętrzna słabośd Cesarstwa Rzymskiego
2. Przebieg:
-� rok 375, nad Morzem czarnym Hunowie poskromili Ostrogotów, z kolei Wizygotów zmusili do
osiedlenia się w bezpiecznych granicach Imperium Rzymskiego
-� rok 378, Wizygoci po splądrowaniu posiadłości Półwyspu Bałkaoskiego, pokonali nad
Adrianopolem legiony armii rzymskiej
-� rok 406, początek zasiedlania przez plemiona germaoskie (Wandalów, Burgundów, Sasów,
Franków itd.), a pózniej także przez plemiona słowiaoskie, granic rzymskiego cesarstwa
-� kontynuacja procesu: Wandalowie, Swebowie i Alanowie zasiedlają Hiszpanię
-� rok 410, zdobycie Rzymu przez Wizygotów, spustoszenie i splądrowanie miasta, powstanie
paostwa wizygockiego na terenie Galii Południowej, a po zajęciu wspomnianych terenów przez
Franków w początkach VI stulecia, przeniesienie ośrodka dyspozycyjnego plemienia Wizygotów
do Hiszpanii
-� połowa V stulecia, Brytania zostaje podporządkowana plemionom Anglów, Sasów oraz Jutów
-� koniec V wieku, Italia staje się własnością Ostrogotów, a następnie Longobardów
-� VI-VII stulecie, w Europie pojawiają się azjatyccy Awarowie, wkraczają oni do Cesarstwa
Bizantyjskiego, a tym samym umożliwiają plemionom słowiaoskim kolonizację Bałkanów
-� powstrzymanie interwencji węgierskiej w X wieku, przez paostwo niemieckie, uchodzi za ostatnią
w dziejach wędrówkę ludów
3. Skutki:
-� upadek cesarstwa zachodniorzymskiego
4
-� powstanie nowych paostw na gruzach cesarstwa; niektóre z nich stały się kolebką nowoczesnych
paostw narodowych
�� Ostrogoci Italia
�� Wizygoci Hiszpania
�� Frankowe Galia
�� Anglowie i Sasi Brytania
�� Wandalowie Afryka Północna
-� umocnienienie się feudalizmu jako dominującego ustroju politycznego w nowych paostwach
-� umocnienie chrześcijaostwa jako ośrodka i krzewiciela kultury klasycznej
-� zapoczątkowanie kulturalnego i rasowego przemieszania barbarzyoców, w szczególności
Germanów z jednej strony, a społeczeostwa cesarstwa rzymskiego z drugiej, co spowodowało, że
kultura wszystkich zachodnich ludów stawała się, w różnym stopniu, rzymsko-germaoska
-� wzrost znaczenia cesarstwa wschodniego i zwiększenie jego cywilizacyjnego oddziaływania
-� spadek statusu miasta
III. Ludy koczownicze (nomadzi) w Europie
1. Charakterystyka:
-� nie trudnili się rolnictwem
-� korzystali z zasobów ziemi do całkowitego ich wyczerpania, następnie zwijali obozowiska i szukali
lepszych warunków
-� bardzo ruchliwi, co dawało im przewagę nad osiadłymi ludami rolniczymi
-� potrafili utrzymad dużą liczbę ludzi i koni
-� brak poczucia przywiązania do ziemi, czego skutkiem było niewykształcenie się pojęcia własności
2. Najazdy Nomadów na Europę
-� 3500 p.n.e. Praindoeuropejczycy
-� 500 p.n.e. Scytowie (ludy pochodzenia iraoskiego, zamieszkujące tereny nad Morzem Czarnym.
Od I w.n.e. nazywani przez Greków Sarmatami. Grecy nazywali Słowian scytyjskimi rolnikami)
-� 300 p.n.e. Sarmaci (ludy pochodzenia iraoskiego, zasiedlający początkowo tereny nad dolną
Wołgą. Spychani przez Hunów od IV w. n.e. przesuwali się na zachód aż po Wisłę, wypierając
Scytów. Osiedlili się ostatecznie w Chorwacji i zeslawizowali), Alanowie (lud pochodzenia
iraoskiego zamieszkujący tereny między Wołgą, Donem i Kaukazem. Zepchnięcie przez Hunów do
Europy Środkowej)
-� 300 n.e. Hunowie (lud pochodzenia tureckiego dotarł do Azji na równiny czarnomorskie.
Atakując osiadłych tam Gotów, stali się bezpośrednimi sprawcami wędrówek ludów, które
rozbiły Zachodnie Cesarstwo Rzymskie)
-� 600 n.e. Awarowie (lud pochodzenia turecko-ałtajskiego, przybyły z Azji. Podbili Słowian w
Panonii i założyli paostwo na terenach słowiaoskich. Atakowali wespół ze Słowianami Europę
Zachodnią i Bizancjum)
-� 800 n.e. Madziarowie (lud ugrofioski, przybyły z terenów między Uralem a Wołgą; w Polsce
zwany Węgrami), Chazarowie (prawdopodobnie pochodzenia tureckiego; w II w. p.n.e. pojawili
się w rejonie Kubania, pózniej osiadli na stepie aż do Dniepru. W VIII w. n.e. kagan Chazarów
przyjął judaizm. Naród Chazarów zniknął , pokonany i zasymilowany przez Ruś
-� 1000 n.e. Pieczyngowie (ludy pochodzenia tureckiego, osiadłe na stepach nad Morzem
Czarnym (najazdy na Ruś, Węgry i Bizancjum), rozbici przez Rusinów w 1036 r. zniknęli
-� 1100 n.e. Połowcy (ludy tureckie, przybyłe z zachodniej Syberii na stepy południowej Rusi,
zniknęły
-� 1200 n.e. Mongołowie, Tatarzy (ludy tureckie i tunguskie podbiły trwale wielkie połacie Eurazji
od Chin na wschodzie po Ruś Kijowską na zachodzie oraz Indie na południu)
-� XI-XV w. n.e. Turcy (ludy pochodzące pierwotnie z Azji północno-wschodniej podbiły Anatolię
oraz Bałkany; przejęły schedę po Bizancjum)
3. Przyczyny pojawienia się w Europie:
5
-� ukształtowanie terenu na wschód od Aaby: otwarte przestrzenie Niziny Europejskiej nie miały
naturalnych barier, dlatego też stąd bezpośrednio wychodziły wszystkie wielkie inwazje;
-� teren Niziny Europejskiej sprzyjał utrzymaniu zdobytego terytorium przez nomadów ze względu
na tereny nadające się na pastwiska mogące wyżywid wielką liczbę koni i innych zwierząt
hodowlanych
4. Skutki
-� przejęcie sposobów walki, przede wszystkim wykorzystanie jazdy
-� dominacja grupy krwi B (grupa koczowników) wśród mieszkaoców dzisiejszej Europy Środkowej i
Wschodniej; dominacja ta zaczyna się na wschód od Aaby
Sarmatyzm formacja kulturowa w Polsce od schyłku XVI do połowy XVIII w., wrażający się w
ideologii opartej na mitotwórczej koncepcji utożsamiającej szlachtę, pózniej katolików z Sarmatami
(Encyklopedia PWN, Warszawa 1999); wykpiwany pogląd polskiej szlachty, że pochodzi ona od
nomadów z czarnomorskich stepów, którzy zagrażali swoją wojowniczością, zarówno greckim polis,
jak i rzymskim władzom imperialnym
IV. Argumenty za sarmackimi wpływami w Polsce
-� brak tradycji morskich, natomiast wielkie tradycje kawaleryjskie, które z reguły wiążą się z
tradycją narodów stepowych (stąd poddawanie w wątpliwośd zachodniośd szlachty Pierwszej
Rzeczpospolitej) [N. Acheson]
-� słabośd do koni wierzchowych, nie zaś do wielkich koni pociągowych (konie arabskie nigdy nie
nadawały się do orki, natomiast potrafiły przenieśd uzbrojonego jezdzcem ważącego sto
kilogramów na odległośd stu kilometrów dziennie, odżywiając się przy tym znacznie skromniej niż
koo pociągowy) [T. Sulimirski]
-� w Polsce, podobnie jak wśród nomadów jedzenie koniny uchodzi za barbarzyostwo *Tenże+
-� szarmanckośd wobec kobiet :) najbardziej arystokratyczny szczep Sarmatów, Alanowie, żyli w
matriarchacie (system dziedziczenia w linii żeoskiej)
-� wschodnie stroje szlachty: kontusz, zakrzywiona szabla typu wschodniego
-� koczownicze pochodzenie demokracji szlacheckiej elekcyjny wybór króla jako kalka
zgromadzeo konnych wojowników wybierających swojego przywódcę *N. Acheson+
-� wspólne sarmacko-iraoskie słownictwo religijne *N. Davies+
-� uderzające podobieostwo między wojennymi tamgami (znaki plemienne, rodowe) konnej elity
Sarmatów a najwcześniejszymi herbami polskiego rycerstwa stanowiącego podporę monarchii
piastowskiej [T. Sulimirski, N. Davies]

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
terminarz Importy rzymskie w Barbaricum 2015
Barbara Bylina Historia pewnego zdjęcia soft akt
HoM&M I Barbarian theme
barbarzynca
Wyklady Pedagogika społeczna Dr hab Barbara Smolinska Theiss

więcej podobnych podstron