poezja metafizyczna
poezja o charakterze refleksyjno

intelektualnym, typowa dla przełomu renesansu i baroku, a więc dla twórczości Mikołaja
Sępa-Szarzyńskiego i Daniela Naborowskiego. Wewnętrzne niepokoje
człowieka rozdartego między pragnieniami duszy (potrzeba Boga i wieczności) a
namiętnościami ciała, związane z kryzysem tożsamości człowieka baroku oraz
poczuciem osamotnienia jednostki, obdarzonej wolną wolą i skazanej na
dokonywanie wyboru, znajdowały w poezji tamtych czasów różne rozwiązania.
Sęp-Szarzyński postulował heroiczną postawę człowieka, który walcząc ze światem
i pokusami własnego ciała, nie ustaje w dążeniu do Boga. Naborowski z kolei
stara się znaleźć równowagę miedzy wartościami życia doczesnego a duchową
istotą jednostki.
barok dworski - rozwinął się w Polsce pod wpływem inspiracji literatury
europejskiej (gongoryzm, marinizm, konceptyzm). Dwory magnackie, wpływowe i
zamożne, których kulturotwórcza rola znacznie wzrosła po przeniesieniu stolicy
Polski z Krakowa do Warszawy, były ośrodkami upowszechniającymi wpływy i mody
cudzoziemskie. Reprezentantami tego kierunku byli: Jan Andrzej Morsztyn i
Daniel Naborowski.
barok sarmacki - związany z dworami i dworkami średniej szlachty
oraz ideami sarmatyzmu miał charakter bardziej swojski, wyrastał z polskiej
tradycji i wiązał się z kulturą ludową. Ten nurt, w którym propagowano kult
rodzimej obyczajowości i specyficzny rodzaj patriotyzmu, reprezentuje twórczość
Wacława Potockiego i Jana Chryzostoma Paska.

Zobacz też:
Daniel Naborowski
Jan Andrzej Morsztyn
Wacław Potocki
Jan Chryzostom Pasek
Szymon Zimorowic
Maciej Kazimierz Sarbiewski
Zbigniew Morsztyn
Wespazjan Kochowski
Stanisław Herakliusz Lubomirski
Samuel Twardowski