Szkic polowy pomiaru sytuacyjnego metodą ortogonalną (domiarów prostokątnych)
Wyniki pomiarów sytuacyjnych przedstawiany na szkicu polowym. Są to zwykle formularze
ustalonego wzoru, o wymiarach A-4, przy czym na dole wpisuje się w odpowiednich rubrykach dane
dotyczące obiektu, rodzaju pracy, datę i nazwisko wykonawcy oraz inne szczegóły informacyjne. Przed
rozpoczęciem pomiaru należy zaznaczyć osnowę pomiarową, ewentualnie konstrukcję pomiaru
poszczególnych punktów tej osnowy (np. wcięcia, przedłużenia). Linie osnowy pomiarowej oznacza
się linią kreska-kropka, rzędne i przedłużenia natomiast rysuje się cienką linią drobno kreskowaną,
przy czym przedłużenia zaznacza się strzałkami.
Aby szkic był czytelny i zrozumiały, stosuje się przy jego sporządzaniu ustalone oznaczenia
sytuacji terenowej. Sytuację rysuje się równolegle z pomiarem określonych szczegółów, stosując
skalę przybliżoną tak, aby było miejsce do wpisania odczytanych miar i aby rysunek był wyraz
ny.
Błędnych zapisów nie wolno wycierać gumką, lecz się je przekreśla i obok wpisuje właściwe.
Również nie wolno go przerysowywać po zakończeniu pracy w terenie, gdyż popełnia się zwykle przy
tym wiele pomyłek. Szkic polowy jest bowiem podstawowym dokumentem pomiarowym, a na jego
podstawie będzie wykonana mapa. Zazwyczaj wykonują to pracownicy, którzy na ogół nie brali
udziału w pomiarach terenowych. Dlatego szkic powinien być wykonany czysto, starannie i przejrzyś-
cie. Szkic rysuje się ołówkiem zwykłym, o średniej twardości, nanosząc sytuację odręcznie lub za
pomocą ekierki. Kontury rysowanych obiektów można wydłużać lub skracać w ten sposób, aby
byłe miejsce do zapisywania wszystkich miar.
Początek mierzenia odciętych na linii pomiarowej oznacza się liczbą zero (0,00), a kierunek
pomiaru strzałką. Odcięte (miary bieżące) wpisuje się naprzeciwko tej rzędnej, do której się odnoszą.
Odciętą tego punktu, w którym rozpoczyna się inna linia pomiarowa, podkreśla się jeden raz,
a miarę punktu końcowego danej linii pomiarowej - dwa razy. Długość boku osnowy mierzy się dla
kontroli dwukrotnie i wyniki pomiarów pisze się jeden pod drugim ujmując je w klamry. Gdy linię
pomiarową potrzeba przedłużyć poza jej punkt końcowy, wówczas bieżącą miarę końcową
przedłużenia podkreśla się jeden raz.
Rzednę zapisuje się nad liniami oznaczającymi je i równolegle do nich. Jeżeli jednak na rzędnej
odczytano jeszcze miary do innych obiektów (np. rzędna poprzez ulicę, rów aż do rogu budynku),
to wpisuje się je prostopadle do kierunku rzędnej w sposób bieżący, a miarę końcową podkreśla się
dwukrotnie. Wszystkie inne miary, jak promienie wcinające, odcinki przedłużeń, podpórki i miary
czołowe wpisuje się równolegle do mierzonych odcinków i ujmuje z obu stron w kreski.
Oprócz danych liczbowych, otrzymanych z pomiaru, wpisuje się jeszcze na szkicu specjalnymi
skrótami lub podanymi w instrukcji znakami umownymi wszelkie inne informacje dotyczące
pomierzonych obiektów. Na przykład wykonując pomiar budynków podaje się liczbę kondygnacji,
przeznaczenie, rodzaj materiału z jakiego są zbudowane, numer bieżący budynku. Podczas pomiaru
wyprowadzonej na powierzchnię armatury urządzeń podziemnych notuje się znak umowny
oznaczający tę armaturę. Na ulicy podaje się jej nazwę i rodzaj nawierzchni, na działkach nazwiska
właścicieli itp.
W zasadzie na jednym szkicu ujmuje się pewien zwarty fragment terenu, aby ułatwić póz
niejsze
łączenie fragmentów szkiców polowych w jedną całość. Często jednak, gdy występuje dużo szcze-
gółów, np. przy pomiarze ulicy, na jednym szkicu przedstawia się tylko pewne fragmenty, przy
czym miejsca gdzie jest zagęszczenie miar, można zaznaczyć oddzielnie na skraju arkusza,
podając przy tym tylko odpowiedni odsyłacz na szkicu głównym. W końcu oznacza się na szkicu
strzałką przybliżony kierunek północy. Dodatkowo przy dużej liczbie szkiców na danym obiekcie
tworzącym pewną całość osobno wykreśla się szkic przeglą dowy szkiców polowych i na nim
zaznacza się numery bieżące odpowiednich szkiców polowych.
Na podstawie: W. Traczewski, I. Ubysz, S. Zaremba Miernictwo budowlane, Wyd. PWr. Wrocław 1978