Ukł. moczowy, Kłębuszkowe zapalenie nerek

Kłębuszkowe zapalenia nerek Zob też Guzik s.358 !

Herold s.603

Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek

(Glomerulonephritis acuta)

Jest to uszkodzenie elementów czynnościowych nerek przez proces zapalny o podłożu immunologicznym poprzedzone najczęściej infekcją gardła lub anginą, rzadziej zakażeniem skóry (róża, liszajec). Najczęściej dotyczy dzieci do 11

roku życia. Zazwyczaj kończy się samowyleczeniem.

Objawy

Obrzęki

Brunatno-czerwone zabarwienie moczu

Pieczenie i ból przy oddawaniu moczu

Osłabienie, utrata apetytu

Wzrost ciśnienia tętniczego

Znaczne zmniejszenie ilości oddawanego moczu

U połowy chorych nie stwierdza się żadnych objawów poza zmianami w moczu.

Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:

Pojawienie się drgawek

Pojawienie się nudności i wymiotów

Szybkie narastanie obrzęków

Całkowite zatrzymanie moczu

Przyczyny

Przebycie infekcji, najczęściej bakteryjnej (paciorkowcowej), jak np. angina, wyzwala u niektórych osób reakcję obronną prowadzącą do uszkodzenia kłębuszków nerkowych.

Czynniki sprzyjające zachorowaniu: częstość choroby jest większa u osób: Przebywających w zbiorowiskach ludzkich (przedszkola, żłobki itp.) i mających kontakt z chorymi na płonicę i różę.

Diagnostyka

Rozpoznanie zazwyczaj jest ustalane w oparciu o obraz kliniczny, zmiany w badaniu ogólnym moczu oraz narastanie miana przeciwciał ASO (jedne z przeciwciał przeciwpaciorkowcowych). Lekarz może zalecić wykonanie innych badań krwi, takich jak: OB, morfologia, poziom kreatyniny oraz badanie ultrasonograficzne nerek.

Cele leczenia:

Zwalczanie towarzyszącego zakażenia

Normalizacja ciśnienia tętniczego

Wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych www.chomikuj.pl/gregow

Przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek (Glomerulonephritis chronica)

Jest to przewlekły proces zapalny, okresowo nasilający się, cechujący się różnorodnością przebiegu klinicznego w zależności od postaci choroby oraz stopnia nasilenia białkomoczu i krwiomoczu. Przy masywnym białkomoczu (zazwyczaj powyżej 3,5 g/dobę) dominują objawy zespołu nerczycowego. Może przebiegać jako postać z nawracającym krwiomoczem (typowe dla nefropatii IgA, czyli choroby Bergera).

Chorują zarówno dzieci, jak i dorośli.

Częstym powikłaniem jest nadciśnienie tętnicze.

Choroba prowadzi do przewlekłej niewydolności nerek.

Przyczyny

Przyczyną choroby jest uszkodzenie błony sączącej kłębuszków nerkowych przez procesy immunologiczne.

Wyróżnia się dwie postacie kłębuszkowego zapalenia nerek:

pierwotną

wtórną – towarzyszącą kolagenozom (np. toczniowi rumieniowatemu układowemu) i zapaleniom drobnych naczyń

Objawy

Pienienie się moczu (świadczy o dużej zawartości białka)

Krwiomocz (podbarwienie moczu przez krew)

Obrzęki (początkowo dyskretne mogą dotyczyć tylko okolicy kostek, pojawiają się w ciągu dnia i ustępują po nocy; w ciężkim zespole nerczycowym mogą obejmować całe ciało – są miękkie, podatne na ucisk, skóra nad nimi napięta)

Wodobrzusze (płyn zbiera się w jamie otrzewnej), również w jamach opłucnowych powodując duszność (w ciężkich postaciach zespołu nerczycowego)

Osłabienie, uczucie zmęczenia

Brak łaknienia, rzadziej nudności i wymioty

Bóle głowy (często)

Nadciśnienie tętnicze (często)

Niedokrwistość

Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:

Pojawienie się drgawek (może świadczyć o obrzęku mózgu) o

Objawy infekcji z gorączką

Gwałtowne narastanie obrzęków

Nagłe zmniejszenie ilości oddawanego moczu (szczególnie poniżej 500 ml na dobę) Przebieg choroby

Przebieg jest trudny do przewidzenia, zależy od odpowiedzi na leczenie. W wielu przypadkach choroba trwa latami z okresowymi zaostrzeniami i remisjami. Remisja może być tylko częściowa – zmniejszenie ilości białka traconego z moczem. U części chorych żadne leki nie powodują ustępowania zmian w moczu i nie hamują rozwoju przewlekłej niewydolności nerek.

Powikłania

Zakażenia bakteryjne skóry, układu oddechowego i moczowego

Powikłania zakrzepowo-zatorowe (zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych, żył nerkowych, zatorowość płucna)

Przewlekła niewydolność nerek

Przyspieszony rozwój miażdżycy

Diagnostyka

Potwierdzenie rozpoznania wymaga wykonania badania wycinka nerki pobranego drogą biopsji. Jednak w wielu przypadkach można ustalić rozpoznanie z dużym prawdopodobieństwem na podstawie obrazu klinicznego, ogólnego badania moczu, 24-godzinnej zbiórki moczu na obecność białka, oznaczenia zawartości białka w surowicy. Lekarz www.chomikuj.pl/gregow

może zalecić wykonanie innych badań krwi, takich jak: OB, morfologia, stężenie sodu, potasu, glukozy, kreatyniny, cholesterolu, trójglicerydów, elektroforezy białka, jak również badania ultrasonograficznego nerek.

Lekarz może uzależnić rozpoczęcie leczenia od wykonania biopsji nerkowej, co wiąże się z koniecznością hospitalizacji.

W przypadku narastających obrzęków należy zapisywać ilość płynów spożywanych w ciągu doby oraz mierzyć dobową ilość wydalanego moczu. Próbka moczu z dobowej zbiórki może być przydatna w celu oceny ilości wydalanego białka z moczem. Należy również odnotowywać poranną wagę – jej szybki wzrost świadczy o zatrzymywaniu płynów w organizmie.

Cele leczenia

Zmniejszenie białkomoczu (jest głównym i najważniejszym celem, nie zawsze jednak możliwym do osiągnięcia) oraz zwalczanie obrzęków poprzez ograniczenie soli w diecie i stosowanie leków moczopędnych Zahamowanie rozwoju przewlekłej niewydolności nerek (przewlekły proces zapalny niszczy nerki) Zapobieganie powikłaniom zatorowo-zakrzepowym poprzez stosowanie leków hamujących agregację płytek Obniżenie poziomu cholesterolu przez stosowanie diety z ograniczeniem tłuszczów zwierzęcych oraz leków obniżających poziom lipidów

Zwalczanie towarzyszących infekcji

Leczenie

Jeśli dominuje białkomocz nerczycowy, stosuje się kortykosterydy lub leki immunosupresyjne wg różnych schematów i w różnych połączeniach

Niezależnie od obrazu choroby, jeśli nie ma przeciwwskazań podaje się leki hamujące agregację płytek Ponadto włącza się leki moczopędne, niespecyficznie zmniejszające białkomocz, obniżające stężenie cholesterolu.