A U T O M A T Y K A
Sterowniki programowalne PLC
Podstawy, część 6
Rys. 74.
Liczniki zdarze� siada dwa typy licznik�w: licznik w g�-
Liczniki zdarze� w PLC zapewniają r�(CTU)i licznik w d�ł/wg�r�(CTUD).
Tą cz�ścią artykułu
takie same funkcje jak liczniki mecha-
niczne. Liczniki por�wnują zakumulo- Licznik w g�r�
ko�czymy omawianie
waną wartośĘ zliczoną z wartością za- Licznik w g�r� ma dwa wejścia do
podstawowych zagadnie�
daną. Aplikacje, kt�re najcz�ściej wyko- sterowania bitem stanu licznika (bit C).
rzystują liczniki zdarze�, wymienione Wejście CU jest wejściem zliczanych
związanych ze sterownikami
są poniłej: impuls�w. Kałdorazowa zmiana stanu
PLC.
- Zliczaniezdarze� do nastawionej war- na wejściu CU licznika (ze stanu zero
Mamy nadziej�, łe ten - tości zadanej i w celu realizacji kolej- do stanu jeden) powi�ksza wartośĘ zli-
nego kroku algorytmu. czoną o jeden. Wejście R słuły do ka-
z konieczności skr�towy -
- Wykonywanie określonegozadania do sowania. WartośĘ zadana licznika pa-
kurs przybliłył naszym momentu, kiedy licznik osiągnie na- mi�tana jest na wejściu PV. Jełeli ak-
stawioną wartośĘ zadaną. tualna wartośĘ zliczona jest r�wna lub
Czytelnikom elementarną
Na przykład maszyna pakująca bu- wi�ksza od wartości zadanej, to wyjście
wiedz� o systemach
telki mołe wykorzystaĘ licznik zdarze� (bit C) zmienia stan na 1. Licznik zlicza
do zliczania butelek w grupy po sześĘ do wartości maksymalnej tj. 32767.
automatyki i ich
do pakowania (rys. 74).
oprogramowaniu.
Liczniki w schemacie drabinkowym Licznik dwukierunkowy
reprezentowane są przez prostokątne Wliczniku dwukierunkowymsą wy-
bloki (rys. 75). Liczniki zwi�kszają/ korzystywane trzy wejścia do sterowa-
zmniejszają wartośĘ zliczoną o jeden za nia bitem wyjściowym licznika (bit C).
kałdym razem, kiedy na wejściu zmie- Wejście CU jest wejściem zliczającym
nia si� sygnał z niskiego (logiczne 0) na w g�r�. Kałda zmiana sygnału na wej-
wysoki (logiczna 1). Liczniki są kaso- ściu CU ze stanu 0 do stanu 1 powi�k-
wane podczas wykonywania instrukcji sza zliczoną wartośĘ o jeden. Wejście
kasowania RESET. Sterownik S7-200 po- CD jest wejściem zliczającym w d�ł.
Kałda zmiana na CD ze stanu 0 do
stanu 1 pomniejsza zliczoną wartośĘ
o jeden. Wejście R słuły do kasowania.
Nastawiona wartośĘ licznika pami�tana
jest na wejściu PV. Jeśli aktualnie li-
czona wartośĘ r�wna jest lub wi�ksza
nił wartośĘ nastawiona w PV, to wyj-
ście (bit C) zmienia wartośĘ na 1. Licz-
nik zlicza w g�r� do maksymalnej war-
tości 32767 i w d�ł do wartości mini-
Rys. 75. Rys. 76. Rys. 77.
Elektronika Praktyczna 6/2000
37
A U T O M A T Y K A
ne szybkie instruk- Moduł CPU214 obsługuje:
cje, takie jak prze- - osiem zdarze� przerwa� obiektowych
rwania,szybkie od- (wejśĘ/wyjśĘ),
wzorowanie wyjśĘ - dwa przerwania czasowe,
i transmisje. - dwa przerwania z portu komunikacji
szeregowej (odbi�r i transmisja),
Szybkie liczniki - siedem przerwa� szybkiego licznika,
W schemacie - dwa przerwania wyjścia ciągu impul-
drabinkowym szybkie liczniki reprezen- s�w (PTO).
towane są przez prostokątne bloki. Ste-
rownik CPU212 ma jeden szybki licznik Szybkie wyjścia
- HSC0. Model CPU214 ma trzy szybkie Instrukcje szybkiego wyjścia są do-
liczniki (HSC0, HSC1, HSC2). st�pne tylko w CPU214. Wyjście
1 (Q0.0) i wyjście 2 (Q0.1) mołe słułyĘ
HSC0 do generowania ciągu impuls�w (PTO)
Maksymalna cz�stotliwośĘ zliczania lub impuls�w z modulacją szerokości
Rys. 78.
dla tego licznika wynosi 2kHz. HSC0 (PWM).
malnej -32767. jest licznikiem dwukierunkowym. Kie-
runek zliczania (w g�r� lub w d�ł) ok- PTO
Przykład zastosowania licznika reślony jest przez program ułytkowni- Wyjście PTO słuły do generowania
Licznik mołe byĘ na przykład wy- ka. ciągu impuls�w dla urządze� takich jak
korzystany do zapewnienia płynności np. silnik krokowy (rys. 79). PTO do-
poruszania si� określonej liczby samo- HSC1 i HSC2 starcza określonejliczbyimpuls�w pros-
chod�w w obszarze parkingu. Kiedysa- Drugi (HSC1) i trzeci (HSC2) szybki tokątnych w określonym czasie. Liczba
mochody wjełdłają na parking przez licznik, dost�pne w CPU 214, mogą byĘ impuls�w mołe zawieraĘ si� w prze-
bramk� wjazdową, wartośĘ licznika po- ułyte w jednym z 12 tryb�w pracy dziale od 1 do 4294967295. Czas gene-
wi�kszana jest o jeden. Podczas wyjeł- określanych przez blok wyboru trybu rowania ciągu impuls�w mołe mieĘ
dłania samochodu przez bramk� war- pracy. Kałdy licznik posiada określone wartośĘz przedziału od 250 do 65535�s
tośĘ licznika zmniejszana jest o jeden. wejścia zliczanego sygnału, kierunku lub od 2 do 65535 ms. PTO zapewnia
Kiedy parking zostanie zapełniony, zliczania, kasowaniai startu. Maksymal- 50% wypełnienie przebiegu. Oznacza
przy bramce wjazdowej zaświeci si� na cz�stotliwośĘ zliczania HSC1 i HSC2
sygnalizacja informująca, łe parking wynosi 7kHz. Liczniki te mołna kon-
jest pełny. figurowaĘ do pracy wsp�lnej w celu
W przykładzie tym (rys. 76) wyko- zliczania impuls�w o wi�kszej cz�stot-
rzystany został licznik dwukierunko- liwości wynikającej z przesuni�cia fa-
wy C48. Czujnik otwarcia bramki wjaz- zowego. Tryby pracy umołliwiają wy-
Rys. 79.
dowej podłączony został do wejścia 1 b�r stosunku zliczania 1x lub 4x. Przy
(I0.0), zaś z bramki wyjazdowej do stosunku 1x maksymalna cz�stotliwośĘ to, łe impuls posiada poziom wysoki
wejścia 2 (I0.1). Przełącznik kasowa- zliczania wynosi 7kHz. Przy stosunku i niski przez taki sam czas. Liczba im-
nia, umieszczony w budce dyłurnego, 4x maksymalna cz�stotliwośĘ zliczania puls�w i czas cyklu mogą byĘ zmienia-
podłączono do wejścia 3 (I0.2). Par- wynosi 28kHz. ne za pomocą przerwania. W przykła-
king posiada 150 miejsc parkingo- dzie z rys. 79 kałdy impuls jest załą-
wych. WartośĘ ta jest zapami�tana ja- Pozycjonowanie czany i wyłączany co 500ms. Po czte-
ko wartośĘ zadana (PV). Bit C (wyjście Pozycjonowanie jest jednym z przy- rech impulsach pojawiło si� przerwa-
licznika) przez wyjście 4 (Q0.1) steru- kład�w zastosowania, w kt�rym mołna nie, kt�re zmienia czas cyklu na
je sygnalizacją �Parking zapełniony�. wykorzystaĘ szybkie liczniki. W przykła- 1000ms.
Kiedy samochody wjełdłają na par- dzie z rys. 78 stycznik podłączony jest
king, bramka jest otwierana. Wejście poprzez starter do PLC. Wał silnika pod- PWM
1 (I0.0) zmienia stan z 0 na 1, zwi�k- łączony jest do enkodera i elementu po- Funkcja Modulacji Szerokości Im-
szając zawartośĘ licznika o jeden. Kie- zycjonowanego. Enkoder generuje impul- pulsu (PWM) umołliwia zmian� wypeł-
dy zaś samoch�d opuszcza parking, sy podczas pracy silnika. W tym przykła- nieniagenerowanychimpuls�w wyjścio-
otwierana jest bramka wyjazdowa. dzie przesuwany b�dzie wska�nik z po- wych. Okres i szerokośĘ impulsu mogą
Wejście 2 (I0.1) zmienia stan z 0 na 1, zycji 1 do pozycji 6. Zał�łmy,łeenkoder byĘ określone w przedziałach od 250
zmniejszając zawartośĘ licznika o je- generuje 600 impuls�w na obr�t, a po- do 65,535�s lub od 2 do 65,535ms. Sze-
den. W momencie, gdy licznik osiąg- trzebnych jest 1000 obrot�w silnika do rokośĘ impulsu odpowiada czasowi
nie wartośĘ 150, wyjście 4 (Q0.1) zmie- przesuni�cia wska�nika do kolejnej po- z zakresu od 0 do 65535�s lub od 0 do
nia stan z 0 na 1. Sygnalizacja �Par- zycji. Aby wykonaĘ łądane przesuni�cie, 65535ms. KiedyszerokośĘimpulsur�w-
king zapełniony� zostaje zapalona. Gdy potrzeba 5000 obrot�w silnika. Licznik na jest jego okresowi, wypełnienie wy-
jakiś samoch�d wyjedzie z parkingu, zliczy do 3000000 (5000 obrot�w x 600 nosi 100% i wyjście załączone jest bez
zmniejsza si�zawartośĘlicznika do 149 impuls�w na obr�t) i zatrzyma silnik. przerwy.
i sygnalizacja zostanie wyłączona. Funkcja PWM mołe byĘ wykorzys-
Przerwania tywana do programowalnejregulacjilub
Szybkie instrukcje Przerwania to kolejny przykład in- dostrajania sterowanych urządze�.
Program PLC wykonywanyjest w za- strukcji, kt�ra jest wykonana w dowol- Umołliwia to zmian� parametr�w pracy
mkni�tej p�tli. Czas skanowania (obiegu nym momencie cyklu. Moduł CPU212 dla r�łnych wariant�w produkt�w lub
p�tli, czyli wykonania wszystkich in- obsługuje: kompensacj� w miar� mechanicznego
strukcji) zaleły od długości tego progra- - dwa zdarzenia przerwa� obiektowych zuływania si� maszyny.
mui liczby obsługiwanych wejśĘ/wyjśĘ. (wejśĘ/wyjśĘ), AC
W rzeczywistych aplikacjach mogą wy- - jedno przerwanie czasowe,
stąpiĘ zdarzenia wymagające natych- - dwa przerwania z portu komunikacji Artykuł opracowany na podstawie
miastowej reakcjisterownika bez wzgl�- szeregowej (odbi�r i transmisja), podr�cznika �Podstawy sterownik�w
du na długośĘ p�tli programowej. W ta- - jedno przerwanie szybkiego licznika programowalnych PLC� firmy Sie-
kich aplikacjach mogą byĘ wykorzysta- HSC0, mens.
Elektronika Praktyczna 6/2000
38