ma w jak najmniejszy sposób oddziaływać na ostateczną cenę towaru
1,Model Ekonomi
Rewaluacja - jest to wzrost kursu waluty danego kraju względem i usługi podlegającej opodatkowaniu (poprzez jego  przerzucalność
Model to uproszczona rzeczywistość poprzez przyjęcie pewnych
waluty zagranicznej pod wpływem interwencji władzy monetarnej. na kolejne fazy obrotu). W Polsce został on wprowadzony przez:
założeń. Jednym z podstawowych modeli ekonomi jest przyjęcie
Termin rewaluacja odnosi się tylko do systemu stałego kursu walu- Ustawę z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz
założenia racjonalności podmiotów. Podstawowe cechy modelu:1.
towego, ustalonego i zmienianego jedynie przez rząd w zależności o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11 poz. 50). Jednak konieczność
przyjęcie założenia o celu(przypisujemy podmiotowi określony cel)2.
od sytuacji na rynku międzynarodowym i od stanu jego rezerw dew- harmonizacji polskiego prawa podatkowego z prawem UE zmusiła
zakładamy że podmiot ma wiedze o sposobach realizacji tego celu
izowych. W warunkach płynnego kursu walutowego odpowiednikiem polskiego ustawodawcę do uregulowania tej kwestii w nowej  Ustawie
czyli zakładamy ,że podmiot wie jak to zrobić. 3.zakładamy że podmi-
rewaluacji waluty jest aprecjacja pieniądza. o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku[1].
ot postępuje racjonalnie w oparciu o wiedze, wybiera taką alternatywę
33. Krzywa Leffera.rysunek
, aby osiągnąć cel.
20. tezauryzacja pieniądza Tezauryzacja (gr. th
saurós
Informuje, żę podnoszenie stawek podatkowych tylko do pewnego
- magazyn, skarb(iec))  nieproduktywne gromadzenie i
2,Własności jako kategoria ekonomiczna Własność
poziomu pozwala osiągnąć wzrost przychodów budżetu. Przekroc-
przechowywanie majątku: zapasów złota, pieniędzy kruszcowych,
w rozumieniu ekonomisty to pewien zbiór uprawnień, oznacza to
zenie punktu krytycznego pogarsza sytuację finansowa państwa
pieniędzy papierowych, walorów, wierzytelności lub innych dóbr
w zależności od stopnia wykorzystania tych uprawnień można być
mimo wysokich stóp podatkowych . Wysokie obciążenia podatkowe
materialnych o dużej wartości (nieruchomości, dzieł sztuki, antyków,
właścicielem większym lub mniejszym stopniu .Do uprawnień tych
prowadzą bowiem do zmniejszenia aktywności podatników , którzy w
biżuterii). Tezauryzacja prowadzi do wycofania wartości z obiegu
zalicza się  *prawo posiadania własności-* prawo użytkowania obiek-
zbyt dużym stopniu musza się dzielić swoimi dochodami z fiskusem.
gospodarczego lub pieniężnego, wskutek czego nie przynoszą one
tu własności - * prawo czerpania korzyści i zmiany formy własności_*
Maleje więc podstawa opodatkowania a co za tym idzie wpływy
korzyści ani ich posiadaczowi, ani gospodarce. W gospodarkach
oraz swobodnego przekazywania własności
budżetowe.
przedkapitalistycznych, charakteryzujących się brakiem rozwiniętego
3,Liberalizm a etatyzm (ideologie) Liberalizm (z łac.
Rys. : ox przecietna stopa podatkowa, oy  dochody podatkowe
systemu bankowego, tezauryzacja była jedyną dostępną formą aku-
wolny) - ideologia, kierunek polityczny głoszący, iż szeroko rozumi-
budżetu, (półkole na osi ox)
mulowania oszczędności. Występowanie jej we współczesnej gospo-
ana wolność jest nadrzędną wartością. Najogólniej mówiąc liberal-
Początkowe podnoszenie stopy podatkowej z t1 do t2 powoduje wz-
darce towarowo-pieniężnej świadczy o braku zaufania do instytucji
izm odwołuje się do indywidualizmu, stawia wyżej prawa jednostki
rost dochodów budżetu z TA1 do TA2.
finansowo-bankowych. Zjawisko tezauryzacji nasila się w okresie
niż znaczenie wspólnoty, głosi nieskrępowaną (aczkolwiek w ramach
Dalszy wzrost obciążeń podatkowych z t2 do t3 powoduje obniżenie
niepokojów społecznych - wynika ono z trwających lub przewidy-
prawa) działalność poszczególnych obywateli we wszystkich sfer-
dochodów budżetu z TA2 do TA3.
walnych deflacji, kryzysów gospodarczych lub konfliktów zbrojnych.
ach życia zbiorowego. Gospodarka liberalna to taki typ gospodarki
Wnika to z ograniczenia aktywności gospodarczej przez podatnika
21. redyskonto weksli Stopa redyskontowa (stopa
, w której ilość czynności gospodarczych zastrzeżonych dla państwa
lub przechodzenie do tzw. szarej strefy.
redyskontowa weksli, s.r.w.) określa cenę, po jakiej bank centralny
jest wysoce ograniczona. Etatyzm (fr. l �tat - państwo)  rodzaj
Krzywa Leffera daje obraz zachowań podatników i ich skutków dla
udziela kredytów bankom komercyjnym (kupuje weksle od banków
polityki społeczno-gospodarczej państwa o gospodarce mieszanej
dochodów budżetu w miarę wzrostu stóp podatkowych.
komercyjnych). ykup przez bank Centralny weksla to automatyczne
(państwowo-prywatnej) oznaczający przejmowanie przez państwo ad-
Rząd znajduje się między przysłowiowym młotem a kowadłem,
 włączenie mechanizmu kreacji pieniądza bankowego przez bank
ministracji nad prywatnymi przedsiębiorstwami lub tworzenie nowych
ponieważ z jednej strony jest pod presją potrzeb, które zmuszają
komercyjny. Polega na skupie weksli uprzednio już zdyskontowanych
przedsiębiorstw państwowych przy pomocy kapitału państwowego, a
do wzrostu wydatków, a z drugiej strony są wywierane naciski na
przez bank. Potrąca się przy tej operacji od sumy wekslowej odsetki
także tworzenie przedsiębiorstw o kapitale mieszanym (państwowo-
obniżenie obciążeń podatkowych.
. Kredytu redyskontowego udziela NBP
prywatnym).Ustrój etatystyczny  wiele czynności gospodarczych
jest w nim zastrzeżonych wyłącznie dla instytucji lub przedsiębiorstw
22. polityka otwartego rynku
państwowych oraz wiele czynności jest nakazanych.
Skup bądz
sprzedaż papierów wartościowych (obligacji, weksli
skarbowych), Gdy gospodarce grozi przegrzanie to państwo pa-
4,Produkt krajowy brutto PKB
piery wartościowe sprzedaje, ściągając pieniądze z rynku. Gdy chce
Jest to suma wartości dodanych plus amortyzacja maszyn i urządzeń
gospodarkę pobudzić to papiery wartościowe kupuje  pompuje pien-
w danym roku .PKB może też być zdefiniowany jako suma wartości
dóbr finalnych (końcowych), a więc tych które nie ulegają dalszemu
iadze w gospodarkę. 23. pojęcie inflacji i deflacji
przetworzeniu Produkt krajowy brutto (PKB)  jest miarą produkcji wyt- Inflacja  zjawisko monetarne wywołane szybkim wzrostem cen na
worzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium dane- rynku, czego skutkiem jest gwałtowny spadek wartości pieniądza
go kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem(encyklopedia)
(obniżanie się siły nabywczej pieniądza) Inflacja  stały wzrost ogól-
5, Produkt krajowy netto PKB minus amortyzacja.
nego poziomu cen rynkowych na towary i usługi. Miarą inflacji jest
6,Produkt narodowy brutto i netto egz Produkt narodowy brutto
CPI. Deflacja  wzrost siły nabywczej pieniądza obecnego na rynku.
(PNB)  miernik całkowitych dochodów osiąganych przez obywateli
Potoczne określenie spadku cen rynkowych, sytuacjikiedy za tę samą
danego kraju powiększonych o dochody netto z tytułu własności za
ilość pieniędzy kupić można coraz więcej dóbr towarów i usług (wz-
granicą. Dochody netto są różnicą między dochodami otrzymanymi
rost wartości pieniądza w czasie)
z tytułu własności za granicą a dochodami wypłacanymi z tytułu
Deflacja - spadek ogólnego poziomu cen rynkowych na towary i usługi
własności cudzoziemcom Produkt narodowy netto (PNN)  jest to
24. inflacja antycypowana i nieancypowana
produkt narodowy brutto pomniejszony o koszty amortyzacji (zużycia
Inflacja antycypowana  ludzie przewidują tempo inflacji
kapitału). Jest miarą sensowniejszą niż PNB, ale rzadziej stosowaną
Inflacja nieantycypowana - ludzie są zaskoczeni inflacją
ze względu na trudności w oszacowaniu kosztów amortyzacji. Ponad-
25. inflacja zrównoważona i niezrównoważona
to w okresach jednorocznych zmiany PNB i PNN są mniej więcej
Inflacja zrównoważona  relacje cen pozostają w dużej mierze niezmi-
równoległe. PNN = PNB - koszty amortyzacj
enne (wszystkie ceny rosną w jednakowym tempie)
To jest produkt narodowy brutto minus amortyzacja.
Inflacja niezrównoważona  ceny skaczą to tu to tam
7, Dochód narodowy egz. Dochód narodowy to produkt
26. CPI zmiana inflacji
narodowy netto minus podatki pośrednie, VAT, i akcyza. Podstawowy-
CPI (Consumer Price Index)  indeks wzrostu cen towarów i usług
mi elementami dochodu narodowego są : płace , renty, czynsze, zyski
konsumpcyjnych. Najpopularniejsza na świecie miara inflacji. Wielu
od kapitału, i dochody z pracy na własny rachunek
ekspertów uważa, że CPI jest nie tyle miarą inflacji, co wskaz
nikiem
8,Dyspozycyjne dochody osobiste
zmian kosztów utrzymania CPI  wskaz
nik cen konsumpcyjnych (ew.:
To dochód narodowy minus podatki bezpośrednie, plus transfery ( to
indeks kosztów utrzymania)  mierzy koszt pewnego rynkowego
są dodatki od państwa np. stypendia, zasiłki i becikowe) Dzielą się na
koszyka dóbr i usług konsumpcyjnych. Podstawowe grupy w owym
konsumpcje i oszczędności
koszyku to: żywność, dzież, mieszkanie, opał, transport i opieka leka-
9. Dobrobyt ekonomiczny netto(DEN)
rska. Wskaz
nik cen konstruowany jest ważąc każde dobro zgodnie
Jest to PKB minus wartość skutków ubocznych tj. zaśmiecanie
z jego znaczeniem ekonomicznym (czyli udziałem wydatków na to
środowiska , dłuższe dojazdy do pracy lub plus zwiększenie czasu
dobro w całej sumie wydatków konsumpcyjnych
wolnego
27. deficyt budżetowy
10, Nominalny a realny produkt krajowy
Deficyt budżetowy występuje wtenczas , gdy budżet ma większe wy-
Przypadek pierwszy oznacza, że PKB jest wyrażone w cenach
datki aniżeli tych środków posiada 2009r. planowany deficyt to 18
bieżących danego roku. Ujęcie realne oznacza ,że wielkość np., PKB
mln
ujmowane są w cenach porównywalnych (bazowych z jakiegoś roku)
Deficyt budżetowy  występuje, gdy wydatki w budżecie danej insty-
po to aby inflacja nie zaciemniała obrazu
tucji (zazwyczaj państwa) są wyższe niż jej dochody
T (wpływy podatkowe) < G(zakupy rządowe)+ TR (transfery)
11, Krańcowa skłonność do konsumpcji.
28. dług publiczny
Krańcowa skłonność do konsumpcji jest to część dochodu jaką
Dług publiczny są to skumulowane deficyty ,w grudniu 2008
przeznaczamy na konsumpcję.
wynosił598 mld zł
MPC= np. 0,8
29. polityka fiskalna
12 Krańcowa skłonność do oszczędzania
Przez politykę fiskalną rozumie się politykę dochodów i wydatków
Krańcowa skłonność do oszczędności jest to część dochodu jaką
T=G+TR
przeznaczamy na oszczędności
polityka fiskalna oznacza decyzje rządu dotyczące wydatków i po-
S- oszczędności D- dochód
datków. Tak rozumiana polityka fiskalna spełnia dwie podstawowe
13 pojęcie pieniądza
funkcje: zapewnia finansowanie i kształtowanie wydatków public-
Pieniądz jest powszechnym ekwiwalentem wszystkich dóbr i usług.
znych z jednej strony oraz zapewnia funkcjonowanie systemu podat-
kowego, gromadzącego środki na ten cel, z drugiej.
14. Baza monetarna
Współcześnie zakres celów stawianych przed polityką fiskalną
Jest to ilość wydrukowanych w kraju pieniędzy papierowych i wybi-
jest znacznie szerszy. Wykorzystuje się ją bowiem jako czyn-
tych monet . Jest ona ulokowana w sejfach banków jako rezerwy i w
nik oddziaływania na aktywność podmiotów gospodarczych i
rękach ludności.
kształtowanie ogólnej koniunktury
15 Mnożnik kreacji pieniądza
30. podatki pośrednie i bezpośrednie
Jest to iloraz bazy monetarnej (Mo) i całej podaży pieniądza. Jeżeli
Podatki dzielą się na bezpośrednie i pośrednie. Podatki bezpośrednie:
np. wskaz
nik preferencji na gotówkę wynosi 0,2 tj. 20% depozytów
nałożone na dochód lub majątek podatnika, np. podatek dochodowy,
a rezerwy bankowe wynoszą 0,1 tj. 10%depozytów to: m= = = 4
gruntowy, spadkowy. Np. CIT, PIT
oznacza to, że wysokość mnożnika wynosi 4, z 1 zł depozytów tworzy
Podatki pośrednie: nakładane na przedmiot spożycia, np. VAT, ak-
się 4 zł podaży pieniądza.
cyza  ostatecznie płaci konsument.
16. Deprecjacja pieniądza - spadek kursu waluty krajowej
32. PIT VAT CIT Podatek dochodowy od osób fizycznych
względem walut zagranicznych, powstały w wyniku przewagi podaży
PIT czyli podatek od dochodów osobistych) - podatek bezpośredni
nad popytem, oznaczający spadek siły nabywczej waluty.
obejmujący dochody uzyskiwane przez osoby fizyczne. Polski po-
17. dewaluacja pieniądza
datek dochodowy od osób fizycznych uregulowany jest ustawą z dnia
Dewaluacja - reforma pieniężna, która polega na administracyjnym
26 lipca 1991 r..Ponadto prawa i obowiązki podatnika tego podatku
obniżeniu sztywnego kursu waluty narodowej wobec innych walut
wynikają z szeregu postanowień Konstytucji RP, wielu ustaw i raty-
przez narodowy bank centralny, np. w celu poprawienia bilansu
fikowanych umów międzynarodowych oraz rozporządzeń wykonaw-
płatniczego. Nie należy jej mylić z denominacją, ponieważ następuje
czych. Podatek dochodowy od osób prawnych (ang. CIT - Corporate
tutaj realne obniżenie wartości waluty względem innych walut, pod-
Income Tax - podatek od dochodów spółek (przedsiębiorstw)) - rodzaj
czas gdy w przypadku denominacji jest ono czysto nominalne i ma
podatku bezpośredniego obciążającego dochody uzyskiwane przez
charakter wyłącznie usprawnienia technicznego. W przypadku stoso-
osoby prawne. Po raz pierwszy w Polsce został wprowadzony ustawą
wania parytetu złotowego odpowiada jej deprecjacja.
z dnia 31 stycznia 1989 r. Nowa ustawa dotycząca tego podatku
18. Aprecjacja pieniądza - wzrost kursu waluty krajowej
została uchwalona 15 lutego 1992 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr
względem walut zagranicznych, powstały w wyniku przewagi popytu
54 poz. 654 ), akt ten obowiązuje do dnia dzisiejszego. Oprócz tej
nad podażą, oznaczający wzrost siły nabywczej waluty. Aprecjacja
ustawy istnieje jeszcze szereg rozporządzeń normujących tę kwestię
pieniądza jest często konsekwencją deflacji.
wydanych przez Ministra Finansów
Podatek od towarów i usług (VAT od ang. - Value Added Tax - podatek
19. rewaluacja pieniądza
od wartości dodanej) - podatek pośredni, obrotowy, który z założenia