ELEMENTY PSYCHOPATOLOGII Klaudia Maziarka, Patrycja Waleczko, Monika Zdunek. PSYCHOPATOLOGIA PSYCHOPATOLOGIA Psychopatologia rozumiana na sposób psychologiczny nie zajmuje siÄ™ chorobami. Jej przedmiotem sÄ… zaburzenia zachowania. Psychopatologia - dziaÅ‚ psychiatrii zajmujÄ…cy siÄ™ opisem, badaniem postaci i mechanizmów powstawania zaburzeÅ„ psychicznych. ( SÅ‚ownik jÄ™zyka polskiego) OBJAWY W PSYCHOPATOLOGII " Objawy poznawcze, " Objawy emocjonalne (afektywne), " Objawy dotyczÄ…ce Å›wiadomoÅ›ci. ZABURZENIA PSYCHICZNE ZABURZENIA PSYCHICZNE Stany w których wystÄ™pujÄ… zachowania uważane za nietypowe, uciążliwe, zle przystosowane i nieuzasadnione. Odróżnianie siÄ™ od wiÄ™kszoÅ›ci ludzi we wÅ‚asnej kulturze jest jednym z elementów skÅ‚adajÄ…cych siÄ™ na definicjÄ™ zaburzeÅ„ psychicznych. & Zgadzasz siÄ™ -wiÄ™c jesteÅ› zdrowy- Gdy siÄ™ sprzeciwiasz po prostu niebezpieczny- WiÄ™c wymagasz Å‚aÅ„cucha & (E. Dickinson) Zachowania nietypowe i uciążliwe jesteÅ›my skÅ‚onni prÄ™dzej zaliczyć do zaburzeÅ„ psychicznych , jeÅ›li dostrzeżemy ich szkodliwość. Wielu lekarzy, definiuje zaburzenia jako przejawy nieprzystosowania, powodujÄ…ce fizyczne szkody. Nieprzystosowanie jest zasadniczym elementem w definicji zaburzeÅ„ psychicznych, do których należą zachowania powodujÄ…ce dolegliwoÅ›ci psychiczne i fizyczne oraz znacznie zwiÄ™kszajÄ…ce ryzyko cierpienia i Å›mierci. PODEJÅšCIE BIO-PSYCHO-SPOAECZNE Współczesny punkt widzenia, zgodnie z którym czynniki biologiczne, spoÅ‚eczno- kulturowe i psychiczne Å‚Ä…czÄ… siÄ™ ze sobÄ… i współdziaÅ‚ajÄ… w tworzeniu zaburzeÅ„ psychicznych. Czynniki biologiczne (ewolucja, indywidualne geny, struktura i chemizm mózgu) Czynniki psychiczne Czynniki spoÅ‚eczno- (stres, uraz, wyczulona kulturowe bezradność, spostrzeżenia i (role, oczekiwania, definicje wspomnienia zależne od normalnoÅ›ci i zaburzeÅ„) nastroju) Zaburzenia psychotyczne- zaburzenia psychiczne , w których chory traci kontakt z rzeczywistoÅ›ciÄ… ma irracjonalne pomysÅ‚y i zaburzenia spostrzegania. Zaburzenia nerwicowe- zaburzenia psychiczne, które zazwyczaj sÄ… uciążliwe, lecz pozwalajÄ… racjonalnie myÅ›leć i funkcjonować. Zaburzenia lÄ™kowe- zaburzenia psychiczne charakteryzujÄ…ce siÄ™ mÄ™czÄ…cym uporczywym lÄ™kiem lub przejawami zÅ‚ego przystosowania, które regulujÄ… lÄ™k. ZABURZENIA LEKOWE Uogólnione zaburzenie lÄ™kowe- zaburzenie lÄ™kowe w którym utrzymuje siÄ™ ciÄ…gÅ‚e napiÄ™cie, niepokój oraz stan pobudzenia autonomicznego ukÅ‚adu nerwowego. Fobie- zaburzenia lÄ™kowe charakteryzujÄ…ce siÄ™ trwaÅ‚Ä… irracjonalnÄ… obawÄ… i unikaniem okreÅ›lonych przedmiotów lub sytuacji. LÄ™k paniczny- zaburzenia lÄ™kowe charakteryzujÄ…ce siÄ™ kilkuminutowymi epizodami gwaÅ‚townego strachu, w których pojawia siÄ™ przerażenie z towarzyszÄ…cym bólem piersi, uciskiem w gardle lub innymi niepokojÄ…cymi doznaniami. Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne- zaburzenie lÄ™kowe, w którym wystÄ™pujÄ… niepożądane siÄ™ myÅ›li (obsesje) i/lub czynnoÅ›ci (kompulsje). NAJCZSTSZE OBSESJE I KOMPULSJE WYSTPUJCE U OSÓB Z ZABURZENIEM OBSESYJNO- KOMPULSYWNYM MyÅ›l lub zachowanie Procentowy udziaÅ‚* wÅ›ród osób zgÅ‚aszajÄ…cych objawy Obsesje (powracajÄ…ce myÅ›li) Niepokój z powodu brudu, zarazków 40 lub toksyn Obawa że stanie siÄ™ coÅ› 24 strasznego(pożar, Å›mierć, choroba) Symetria porzÄ…dek lub dokÅ‚adność 17 Kompulsje (powracajÄ…ce zachowania) CiÄ…gÅ‚e mycie rÄ…k, kÄ…panie siÄ™, mycie 85 zÄ™bów lub czyszczenie odzieży PowtarzajÄ…ce siÄ™ rytuaÅ‚y (zamykanie i 51 otwieranie drzwi, wstawanie i siadanie na krzeÅ›le) Sprawdzanie zamkniÄ™cia drzwi, 46 zamków, przyborów, hamulca w samochodzie, zadaÅ„ domowych * Objawy zgÅ‚osiÅ‚o 70 osób spoÅ›ród dzieci i mÅ‚odzieży. yródÅ‚o: Rapoport, 1989 ZABURZENIA LKOWE Freud uważaÅ‚, że od dzieciÅ„stwa nastÄ™puje wypieranie impulsów, idei i uczuć, a i ich ukryta energia wywoÅ‚uje czasami niepokojÄ…ce objawy np. lÄ™k. Dzisiejsi psychologowie odwracajÄ… siÄ™ od teorii Freuda w stronÄ™ dwóch współczesnych podejść: -teorii uczenia siÄ™ -podejÅ›cia biologicznego PodejÅ›cie teorii PodejÅ›cie uczenia siÄ™ biologiczne " Warunkowanie lÄ™ku, " Ewolucja, " Generalizacja bodzca, " Geny, " Wzmacnianie, " Fizjologia. " Uczenie siÄ™ przez obserwacjÄ™. ZABURZENIA DYSOCJACYJNE Zaburzenia w których Å›wiadomość ulega oddzielaniu siÄ™ od wczeÅ›niejszych wspomnieÅ„, myÅ›li i uczuć. Zaliczamy do nich: " AmnezjÄ™ dysocjacyjnÄ…, " FugÄ™ dysocjacyjnÄ…, " Dysocjacyjne zaburzenia tożsamoÅ›ci. ZABURZENIA NASTROJU Zaburzenia nastroju objawiajÄ… siÄ™ skrajnymi stanami emocjonalnymi. Należą do nich: " Zespół depresyjny, " Mania, " Zaburzenia afektywne dwubiegunowe. FAKTY UWZGLDNIANE PRZEZ TEORIE DEPRESJI: " Depresji towarzyszy wiele zmian behawioralnych i poznawczych. " Depresja jest szeroko rozpowszechniona. " W porównaniu z mężczyznami kobiety dwukrotnie częściej ulegajÄ… zespoÅ‚owi depresyjnemu, dla ponawiajÄ…cych siÄ™ epizodów depresji różnica ta jest jeszcze wiÄ™ksza. " WiÄ™kszość epizodów zespoÅ‚u depresyjnego trwa mniej niż 3 miesiÄ…ce. " Depresje poprzedzajÄ… czÄ™sto stresujÄ…ce wydarzenia zwiÄ…zane z pracÄ… zawodowÄ…, małżeÅ„stwem lub bliskimi zwiÄ…zkami. DEPRESJA MOÅ»E BYĆ POWODOWANA PRZEZ: " Zaburzenia caÅ‚ego organizmu " Predyspozycje genetyczne " Brak równowagi biochemicznej " Melancholijny nastrój " Negatywne myÅ›li " Samotność 4. Zmiany 1. StresujÄ…ce poznawcze i doÅ›wiadczenia behawioralne BADNE KOAO DEPRESJI 2. Negatywny 3. Depresyjny styl nastrój wyjaÅ›niania (http://smarterpoland.pl) SCHIZOFRENIA Schizofrenia to zaburzenie psychotyczne, w którym chory traci kontakt z rzeczywistoÅ›ciÄ…, doÅ›wiadczajÄ…c rażąco irracjonalnych pomysłów i wypaczonych spostrzeżeÅ„ OBJAWY SCHIZOFRENII " Dezorganizacja myÅ›lenia, np.: urojenia, " Wypaczone spostrzeganie, np.: halucynacje, " Nieadekwatne emocje i czynnoÅ›ci np.: osÅ‚upienie, katatonia. TYPY SCHIZOFRENII ØðSchizofrenia przewlekÅ‚a (procesualna)- rozwija siÄ™ powoli, powrót do zdrowia jest wÄ…tpliwy. ØðSchizofrenia ostra (reaktywna)- rozwija siÄ™ nagle w reakcji na konkretne życiowe stresy u osoby dobrze przystosowanej, powrót do zdrowia jest bardziej prawdopodobny. PODTYPY SCHIZOFRENII Paranoidalna Opanowanie przez urojenia i halucynacje Zdezorganizowana Dezorganizacja mowy lub zachowania bÄ…dz osÅ‚abione lub niestosowne emocje Katatoniczna Nieruchomość( lub przesadne bezcelowe ruchy) skrajny negatywizm i/lub naÅ›ladowanie czyichÅ› wypowiedzi lub ruchów Niezróżnicowana lub Objawy schizofrenii niepasujÄ…ce rezydualna do któregokolwiek z powyższych typów ZABURZENIA OSOBOWOÅšCI Zaburzenia osobowoÅ›ci to zaburzenia psychiczne charakteryzujÄ…ce siÄ™ trwaÅ‚ym nieelastycznym profilem zachowaÅ„, utrudniajÄ…cym funkcjonowanie spoÅ‚eczne TYPY ZABURZEC OSOBOWOÅšCI " Osobowość histeryczna " Zaburzenia narcystyczne " Zaburzenia typu borderline " AntyspoÅ‚eczne zaburzenia osobowoÅ›ci STATYSTYKA ZABURZEC PSYCHICZNYCH LITERATURA: " K. KlimaÅ„ski Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej , " G. Mietzel Wprowadzenie do psychologii , " D.G. Myers Psychologia , " SÅ‚ownik jÄ™zyka polskiego, wyd. PWN,