Regiony turystyczne
świata - Azja
Sabina Tkocz
4/6/2008 Azja 1
Azja
Z Europą wspólny kontynent  Eurazji,
Największa część świata,
Powierzchnia  44,4 mlnkm2 (z M. Kaspijskim),
tj. 30% powierzchni lądowej świata,
Od północy i południowego wschodu  Ocean Atlantycki,
Morze Arktyczne, Morze Śródziemne,
Od wschodu  Ocean Spokojny z przybrzeżnymi morzami,
Od południa  Ocean Indyjski,
Skrajne punkty Azji
PrzylÄ…dek Czeluski (N),
PrzylÄ…dek Baba (E),
Przylądek Dzieżniewa (W),
4/6/2008 Azja 2
Azja
Umowna granica z EuropÄ…
Wschodnie przedgórze Uralu,
Rzeka Embra,
Północny brzeg M. Kaspijskiego
Morze Czarne,
Cieśniny Bosfor i Dardanele,
Morze Egejskie,
Umowna granica z AustraliÄ…
Między Archipelagiem Malajskim a Nową Gwineą
Cieśnina Beringa  od Ameryki Północnej,
Kanał Sueski i M. Czerwone  od Afryki,
4/6/2008 Azja 3
Azja
Najgęściej zaludniona część świata  110
mieszkańców/ km2,
Południowo-wschodnia część
ok.. 90% ogółu ludności,
Średnia gęstość zaludnienia przekracza 300 os./km2,
Wysoki przyrost naturalny (gł. pd.-zach.),
Najwyższy stopień urbanizacji
Izrael, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Liban, Japonia,
Arabia Saudyjska, Korea Południowa,
Ok.. 140 milionowych miast; największe
Szanghaj, Tokio, Pekin, Seul, Bombaj, Kalkuta,
4/6/2008 Azja 4
Azja
Większość powierzchni  góry i wyżyny,
Najwyższe góry świata  Himalaje,
Najwyższy szczyt ziemi  Mount Everest (Czomolungma)
(8848 m n.p.m.),
Największa depresja  Morze Martwe (powierzchnia wody
405 m p.p.m.),
Kryptodepresja  dno Jeziora Bajkał (1165 m p.p.m.),
Największe na Ziemi niziny w północno zachodniej części
Zachodniosyberyjska,
Turańska,
4/6/2008 Azja 5
Azja
Po Europie najbardziej rozczłonkowany kontynent,
Największe półwyspy Największe wyspy
Jamał, Ziemia Północna,
Gydański, Nowosyberyjskie,
Tajmyr, Kuryle,
Czukocki, Sachalin,
Kamczatka, Japońskie,
Koreański, Tajwan,
Indochiński, Filipiny,
Indyjski, Archipelag Malajski,
Arabski, Cejlon,
Azja Mniejsza, Cypr,
4/6/2008 Azja 6
Azja
Młode góry typu alpejskiego
A
uk centralnoazjatycki: A
uk oceaniczny:
Góry Azji Mniejszej, Kamczatki,
Kaukaz, Kuryli,
Wyżyna Irańska (G. Elbrus, G. Japonii,
Hindukusz, Zagros,
G. Filipin,
Sulejmańskie,)
Karakorum
Himalaje,
G. Arakańskie,
G. Archipelagu Malajskiego,
4/6/2008 Azja 7
Azja
Starsze systemy górskie  środkowa i północno
wschodnia Azja
Tien-szan,
AÅ‚taj,
Sajany,
G. Stanowe,
Wierchojańskie,
Czerskiego,
Kołymskie,
Południowochińskie,
4/6/2008 Azja 8
Azja
Główne rzeki
Główne rzeki
Ob. z Irtyszem, Mekong,
Jenisej,
Brahmaputra,
Lena,
Ganges,
Indygirka
Indus,
Kołyma,
Szatt al. Arab,
Amur,
Syr-daria,
Huang-he,
Amu-daria,
Jangcy - najdłuższa,
4/6/2008 Azja 9
Azja
Największe jeziora
Morze Kaspijskie,
J. Aralskie,
Bajkał (najgłębsze na Ziemi, 1620 m.),
Bałchasz,
Lodowce
Szczyty Himalajów, Karakorum, Pamiru i Tien-
szan,
A
Ä…czna powierzchnia  118 tys. km2,
4/6/2008 Azja 10
Azja
Leży we wszystkich strefach klimatycznych półkuli
północnej
Równikowy  południowy wschód,
Zwrotnikowy i podzwrotnikowy  południe,
Umiarkowany i podbiegunowy  krańce północne,
Monsunowy (sucha zima i intensywne opady latem) południe i
południowy wschód;
Indie  najwyższe opady na Ziemi (14 000 mm rocznie),
Suchy  południowo wschodnia Azja, prócz wybrzeży
śródziemnomorskich,
Kontynentalny (Å‚agodne lato, b. mroz
ne zimy)  środkowa Azja,
Najostrzejszy  północno wschodnia Syberia
Ojmiakon  najniższa temp na półkuli (-700C),
4/6/2008 Azja 11
Azja
Bardzo zróżnicowana roślinność,
Zgodnie z przebiegiem stref klimatycznych,
Pustynie arktyczne i bezleśna trawiasto-krzewiasta tundra  północ,
Lasotundra i tajga (iglaste bory) z rozległymi bagnami  bardziej na
południe,
Lasostepy i stepy  dalej na południe,
Pustynie i półpustynie  zachód i środkowa Azja,
Lasy Bezleśne pasma Azji Środkowej,
Lasy dalekiego Wschodu, zrzucające liście na zimę (miłorząb),
Roślinność śródziemnomorska  wybrzeża Azji Mniejszej, Syrii i
Palestyny; makii, karłowane dęby, oleandry, gaje oliwne,
Pustynie  Półwysep Arabski,
Wilgotne, wiecznie zielone lasy równikowe  archipelag Malajski,
Wiecznie zielone lasy zwrotnikowe  południowe Chiny,
Liściaste lasy monsunowe (drzewo tekowe)  wyspy i półwyspy,
4/6/2008 Azja 12
Azja
Bardzo zróżnicowana fauna
Renifery, niedz
wiedzie białe, lemingi, mewy, nur, alki 
tundra,
Å‚osie, rosomaki, sobole, cietrzewie, bobry, jelenie  tajga,
Antylopy, suhaki, bobaki, susły, drop (ptak)  stepy,
Gazele, koń Przewalskiego, wielbłąd dwugarbny  Azja
Åšrodkowa,
Jaki  Wyżyna Tybetańska,
Tygrys, jenot, bażant  Azja Wschodnia,
4/6/2008 Azja 13
Azja
WTO wyróżnia na kontynencie 4 subregiony
turystyczne
Zachodni (in. Środkowy Wschód)
Bahrajn, Jordania, Kuwejt, Oman, Katar, Arabia Saudyjska,
Syria, Dubaj, Jemen,
Stosunkowo niewielki udział w ruchu turystycznym,
Niekorzystne czynniki gospodarcze, kulturowe, techniczno-
infrastrukturalne, szczególnie niestabilność polityczna i konflikty
zbrojne,
Turcja, Cypr,
Azja Południowa
Afganistan, Bangladesz, Indie, Iran, Malediwy, Nepal, Pakistan,
Sri Lanka,
Marginalny udział w rynku turystycznym (4%),
4/6/2008 Azja 14
Azja
Subregionyturystyczne c.d.
Północno-wschodni
Chiny z Hongkongiem, Tajwan, Makau, Korea Południowa 
90% ruchu turystycznego tego regionu,
Korea Północna, Mongolia  marginalne znaczenie,
Południowo-wschodni
Malezja, Tajlandia, Singapur  ¾ turystyki przyjazdowej
regionu,
Indonezja, Filipiny  niewielkie znaczenie,
Regionalizacja Azji wg. WTO nie obejmuje
państw byłego ZSRR, tj. państw zakaukazkich  Armenii, Gruzji,
Azerbejdżanu,
Państw środkowoazjatyckich  Kazachstan, Uzbekistan,
Kirgistan, Turkmenistan, Tadżykistan
4/6/2008 Azja 15
Azja  Turcja
W większości położona w Azji Mniejszej,
3% na Półwyspie Bałkańskim (Europa),
Z 3 stron oblewają państwo wody
Północ  Morze Czarne,
Północny-zachód - Morze Marmara,
Zachód  Morze Egejskie,
Południe  Morze Śródziemne,
Graniczy z
Grecją, Bułgaria, Armenią, Gruzją, Iranem, Irakiem, Syrią,
Stolica  Ankara,
Najwięcej ludności  Ankara i Stambuł,
4/6/2008 Azja 16
Azja  Turcja
Główne wyznanie  muzułmańskie (sunnici),
Kurdowie
najliczniejsza mniejszość narodowa,
Zamieszkująca głównie wschód kraju,
Walczą o niepodległość,
PodstawÄ… gospodarki jest rolnictwo,
Kraj górzysty,
Taurus  największy łańcuch górski, południe,
Góry Pontyjskie  północ,
Wyżyna Armeńska  szereg wygasłych wulkanów; aktywność
sejsmiczna,
Araratu największy, 5165 m n.p.m.,
Van największe, słone jezioro; na wys. 1500 m n.p.m.,
4/6/2008 Azja 17
Azja  Turcja
Wybrzeże M. Egejskiego
Mocno rozwinięta linia brzegowa  cyple, zatoki, półwyspy,
Teren turystyki wypoczynkowej,
Północ  największa wilgotność, bujna roślinność,
Klimat głównie podzwrotnikowy
na wybrzeżu M. Śródziemnego  śródziemnomorski,
Wyż. Anatolska, Armeństka i Kurdystan  kontynentalny (lato:
Ankara do 420C, Diyarbakir do 480C, sucho; zima Ankara do -350C,
Diyarbakir do -430C, wilgotno),
Kizilirmak Największa rzeka,
Eufrat (zapora Ataturka) i Tygrys  najważniejsze,
4/6/2008 Azja 18
Azja  Turcja
Dobra komunikacja
Najlepsze autobusy i dolmusy,
Kolej tania, ale wolna i niewygodna,
Szybki rozwój dróg, autostrad,
Baza noclegowa
Stały wzrost potencjału (ilości),
Niski standard bazy,
Brak wiarygodnej kategoryzacji,
4/6/2008 Azja 19
Azja  Turcja
Rejony turystyczne  stanbulski
Tracja, cieśniny Bosfor i Dardanele, Stambuł,
Morze Marmara,
Stambuł
Założona w VII w. p.n.e.,
Lata 330-1453 stolica Bizancjum (Konstantynopol),
Leży po obu stronach Bosforu,
Mury miejskie z V w.,
Akwedukt z IV w.,
Pałac Topkapi  rezydencja sułtana,
4/6/2008 Azja 20
Azja  Turcja
Stambuł c.d.
ÅšwiÄ…tynia bizantyjska  Hagia Sofia (VI-XV w.)
następnie meczet, dziś muzeum,
Błękitny Meczet  jedyny z sześcioma minaretami,
Meczet Sulejmana Wspaniałego  największy spośród
400 meczetów Stambułu,
PaÅ‚ac Dolmabahçe  XIX wieczna rezydencja suÅ‚tana,
Wielki Bazar,
Muzeum archeologiczne i Starożytnego Wschodu 
sarkofag Aleksandra Wielkiego,
4/6/2008 Azja 21
Azja  Turcja
Bursa
Założona w II w p.n.e.,
Uzdrowisko  od starożytności; z
ródła mineralne,
Zielony Meczet (Ulu Camii)  XV wieczny; typowy styl turecki,
Emir Sultan Camii  meczet; osmańskie rokoko,
Zielone Mauzoleum  sarkofag Mahmeda I,
Troja  wykopaliska z III tysiÄ…clecia p.n.e.,
Iznik
Ruiny bizantyjskie, rzymskie, hellenistyczne
Zielony Meczet,
4/6/2008 Azja 22
Azja  Turcja
Edirne
Meczet Selimiye Camii z XV w.,
Eski Saray Pałac sułtański,
Rejon egejski
Niziny wybrzeża Morza Egejskiego, zachodnia część
Wyżyny Anatolijskiej,
Efez
Najlepiej zachowane antyczne miasto greckie na świecie,
Założone w XI w. p.n.e.,
Artemizjon(cud świata)  VI w. p.n.e.,
Biblioteka Celeusa,
Liczne świątynie, teatr, agora,
4/6/2008 Azja 23
Azja  Turcja
Selcuk
MezuemEfeskie,
Bazylika św. Jana,
Twierdza z VI w.,
Niedaleko  Meryemana  dom Matki Bożej, miejsce kultu,
Bergama
Ruiny świątyń, teatru, asklepjonu,
Wielki ołtarz (rekonstrukcja w muzeum w Berlinie),
Milet
Wielki Teatr,
Gimnazjon, Å‚az
nie, buleuterion,
4/6/2008 Azja 24
Azja  Turcja
Milet
Ruiny świątyni Apollina - IV w. p.n.e.,
Pamukkale niedaleko Izmir
przyrodniczy cud świata,
Wapienne tarasy na górskim zboczu,
Hierapolis
Ruiny starożytnego uzdrowiska,
Serdes
Stolica dawnej Lidii,
Ruiny świątyni Artemidy,
Marmurowa Droga,
4/6/2008 Azja 25
Azja  Turcja
Centra turystyki wypoczynkowej
Bodrum zamek św. Piotra, XV wieczna twierdza joannitów,
Ka_
adasi,Knidos, Datça, Ayvali, Edremit, Çesme, Foça,
Rejon śródziemnomorski
Wybrzeże Morza Śródziemnego, stoki gór Taurus,
Riwiera Turecka
Między m. Analyą i Alanyą
Czyste wody, piękne plaże, zróżnicowany krajobraz,
Antalya
Brama Hadriana  II w.,
4/6/2008 Azja 26
Azja  Turcja
Side
Teatr rzymski,
ÅšwiÄ…tynie Ateny i Apollina,
Alanii
XIII wieczna twierdza,
Ruiny bizantyjskiego kościoła,
Anamur
Najbardziej na południe wysunięte miejsce,
Mamure Kale  twierdza krzyżowców z XIII w.,
Ruiny Anamuriumz III w.,
4/6/2008 Azja 27
Azja  Turcja
Wodospad Manavgat,
Jaskinie Piekło i Niebo  m. Kiz Kalesi,
Samotny ogień Chimery,
Antaka (dawna Antiochia)
Muzeum z kolekcją mozaik  najbogatszą na świecie,
Grota św. Piotra  najstarszy kościół chrześcijański na
świecie,
Starożytne miasto Dafne  dziś Harbiye,
KÄ…pieliska rejonu
Marmaris, Ka_
, Fethie,
4/6/2008 Azja 28
Azja  Turcja
Rejon centralny
Wyżyna Anatolijska wraz z Ankarą,
Ankara
Stolica państwa,
Meczety z XII-XVIII w.,
Bizantyjska twierdza,
Kolumna cesarza Juliana z III w.,
Ruiny rzymskich Å‚az
ni,
Muzeum Starożytnych Cywilizacji,
Mauzoleum Atatürka,
4/6/2008 Azja 29
Azja  Turcja
Kapadocja  kraina geograficzna
Otoczona stożkami wulkanów,
Liczne jaskinie, formy eoliczne, wÄ…wozy (Ihlara 
największy),
Domy i podziemne miasta ciosane w miękkich tufach
(rodzaj lekkiej, zwięzłej, zazwyczaj porowatej skały osadowej, gł. z piaskui popiołu
wulkanicznego),
Konya Zielone Mauzoleum; Sekta tańczących
derwiszy,
Karatay - Medresa (muzułmańska szkoła),
Sultanhani  Karawanseraj,
4/6/2008 Azja 30
Azja  Turcja
Rejon Armeńsko-Kurdyjski
Stożek Araratu (5165),
Van
Miasto leżące nad jeziorem Van(największe tureckie),
Cytadela,
Meczet z XVI w.,
Muzaeumarcheologiczne,
Wyspa Ahtamar
Zamek i kościół z XII w.,
Endemiczny gatunek kotów Van,
4/6/2008 Azja 31
Azja  Turcja
Kars  zamek i kościół z XII w.,
Ani
Kościoły św. Apostołów i św. Jerzego,
Bizantyjska katedra,
Dogubayazit
XVII wieczny pałac Ishaka Paszy,
^
anti Urfie  meczet i  sadzawka Izaaka ,
Madrin  klasztorna twierdza,
Erzurum  medresyi zamek z XVI w.,
Diyarbikir  bogate meczety,
4/6/2008 Azja 32
Azja  Turcja
Rejon północny
Wybrzeże Morza Czarnego i północne stoki Gór
Pontyjskich
Trabzon
Starożytna kolonia grecka,
Mury miejskie z czasów rzymskich.
Bizantyjska cytadela,
liczne świątynie,
Letnia rezydencja Atatürka  kÄ…pielisko,
Sumeli  wykuty w skale klasztor,
4/6/2008 Azja 33
Azja  Turcja
Sinopa
kÄ…pielisko
Osmański meczet,
Bizantyjska cytadela, greckie mury obronne,
4/6/2008 Azja 34