Ideał człowieka i obywatela oświecenia w wybranych utworach epoki.











Wtorek, 25 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marek, Jarosław, Elwira
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Oświecenie >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Ideał człowieka i
obywatela oświecenia w wybranych utworach
epoki.










kategoria:   J.polski
zakres:   Oświecenie
dodano:   1999-07-26




W przeciwieństwie
do epoki renesansu ("Żywot człowieka poćciwego", "Dworzanin polski")
w epoce oświecenia brak jest utworów, które bezpośrednio
wskazywałyby ideał człowieka i obywatela. Cechy wzorowego Polaka
oswieceniowi twórcy wskazywali głównie poprzez krytykę wad i przywar
oraz utwory dydaktyczne, z których samemu należało wysnuć
odpowiednie wnioski. Cechy jakimi powinien się
charakteryzować idealny człowiek i obywatel epoki oświecenia zawarli
w swych dziełach: a. Stanisław Staszic "Uwagi nad życiem Jana
Zamoyskiego", "Przestrogi dla Polski" - obywatel: - powinien
otrzymać staranne wykształcenie - "takie będą Rzeczpospolite, jakie
ich młodzieży chowanie", - musi myśleć postępowo i rozumieć
potrzebę zmiany niektórych praw. Powinien postulować: zniesienie
liberum veto, zastąpienie tronem dziedzicznym obieralność królów,
otoczenie opieką rolników, zrównanie obywateli wobec prawa,
"tępienie" narodowych wad, które doprowadziły do upadku kraju,
b. Ignacy Krasicki chce nauczyć myślenia obywatelskiego oraz
krytycyzmu wobec siebie. W swoich utworach piętnuje on wady
ogólnoludzkie i typowo polskie. Jednocześnie oczekuje on odbiorcy
myślącego, który będzie potrafił odczytać zawarte w jego dziełach
nauki. Jego ideał: - nie powinien nadużywać alkoholu, unikać
kłótni, czczego gadulstwa i bezmyślności - satyra "Pijaństwo",
- nie charakteryzować się zarozumialstwem i pychą - satyra
"Do króla", bajka "Szczur i kot", - nie charakteryzować się
zawiścią, zaślepieniem, nieuctwem, ograniczeniem umysłowym i za
wysokim mniemaniem o własnej osobie - satyra "Do króla", -
powinien wykazywać krytyczny stosunek do mody i obyczajów - satyra
"Żona modna", - nie powinien popadać w dewocję - bajka
"Dewotka", - nie powinien pozostawać biernym wobec najeźdźcy
- bajka "Ptaszki w klatce", - powinien być tolerancyjnym -
bajka "Filozof", - powinien charakteryzować się poczuciem
własnej godności - bajka "Kotka i chart", - powinien być
ostrożny i potrafić umiejętnie korzystać z doświadczeń innych ludzi
- bajka "Kulawy i ślepy", - duchowni nie powinni
charakteryzować się: rozpustą, zawziętością, hardością, lenistwem,
sybarytyzmem, pijaństwem, żądzą władzy nad środowiskiem,
awanturnictwem, brakiem prawdziwej pobożności, ciemnotą umysłową i
nieuctwem - poemat heroikomiczny "Monachomachia", - powinien
starać wprowadzić reformę rolną (uwłaszczenie), otoczyć opieką
chłopów, objąć ich edukacją i poprawić warunki socjalne - (utopijne
wizje) - pierwsza polska powieść "Mikołaja Doświadczynskiego
przypadki", c. Julian Ursyn Niemcewicz - "Powrót posła" -
wzorem człowieka i obywatela jest Walery - poseł na sejm, jest on
patriotą i należy do obozu reformatorów, z miłości rezygnuje z
posagu Teresy, gospodarowanie zaczyna od uwłaszczenia chłopów.








Autor: Nieznany

Ocena : 0.0 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000