{1}{75}movie info: RMVB 528x304 25.0fps 155.6 MB|/SubEdit b.4060 (http://subedit.com.pl)/
{250}{296}Wszędzie istnieją zastępy potencjalnych zabójców
{300}{346}jak świat długi i szeroki
{350}{421}Ludzi, którzy chcą zabić ciebie i mnie i samych siebie,
{425}{554}gdyż kieruje nimi coś, co uważają za najwyższy ideał.
{600}{646}Polityka oczywiście jest bardzo ważna.
{650}{696}Sytuacja w Iraku, w Palestynie,
{700}{771}nawet problemy społeczne w Bradford.
{775}{871}Ale dążąc do zrozumienia głównych problemów naszej cywilizacji,
{875}{946}nie traćmy z oczu tego, co najważniejsze
{950}{1031}plagi zwanej religią!
{1075}{1121}Zamachowiec samobójca wierzy,
{1125}{1171}że mordując w imieniu Boga,
{1175}{1296}trafi na szybką ścieżkę do raju dla męczenników za wiarę.
{1300}{1371}To nie jest tylko problem islamu.
{1375}{1446}W tym filmie chcę opowiedzieć o groźnym zjawisku,
{1450}{1546}które z podobną mocą występuje w judaizmie i w chrześcijaństwie -
{1550}{1678}o "nie-myśleniu", któremu na imię "wiara religijna".
{1700}{1746}Jestem naukowcem i w moim przekonaniu
{1750}{1846} między religią i nauką istnieje głęboka sprzeczność.
{1850}{1946}Nie ma żadnego dobrego powodu, aby wierzyć w istnienie Boga.
{1950}{2021}Uważam także, że koncepcja boskiego stwórcy
{2025}{2135}godzi w elegancję i piękno wszechświata.
{2150}{2246}Wiek XXI miał być wiekiem rozumu,
{2250}{2384}tymczasem okazuje się, że wiara religijna rośnie w siłę.
{2400}{2471}Religijny ekstremizm odgrywa decydującą rolę,
{2475}{2546}w najbardziej tragicznych konfliktach zbrojnych.
{2550}{2621}Chcemy, żeby wszyscy niewierni opuścili ziemie Mahometa,
{2625}{2671}żeby wreszcie się stąd wynieśli.
{2675}{2771}Ameryka ma swoich własnych ekstremistów.
{2775}{2846}Najważniejszym problemem następnego pokolenia
{2850}{2921}będzie islamizacja Europy
{2925}{3021}W Wielkiej Brytanii, która żyje w cieniu religijnego terroru,
{3025}{3146}rząd chce ograniczyć naszą wolność krytykowania religii.
{3150}{3271}Nauka - powiada się - nie powinna się wtrącać do teologii.
{3275}{3396}Dlaczego jednak naukowcy mieliby się powstrzymywać od krytyki?
{3400}{3496}Nadszedł już czas, żeby ludzie rozumu, powiedzieli "dość"!
{3500}{3596}Wiara religijna zniechęca do samodzielnego myślenia,
{3600}{3735}powoduje podziały i niesie wiele innych niebezpieczeństw.
{4125}{4171}Piękny widok, prawda?
{4175}{4221}Taki łagodny i niewinny.
{4225}{4321}Czy nie jest to jednak początek owej równi pochyłej,
{4325}{4371}na której przeciwnym końcu spotykamy młodego człowieka
{4375}{4452}z bombą w plecaku?
{4500}{4596}Jeśli chcesz wziąć udział w średniowiecznych rytuałach religijnych
{4600}{4721}przy świecach, kadzidłach, muzyce i językach martwych
{4725}{4848}pamiętaj: nikt nie robi tego lepiej niż katolicy.
{4875}{4946}Wszystko, co dzieje się w Lourdes, w południowej Francji
{4950}{5090}mówi nam: nie myśl! Nie miej wątpliwości! Nie zadawaj pytań!
{5125}{5171}Jeśli potrafimy zachować wiarę
{5175}{5246}wbrew rzeczywistości i wbrew wszelkim dowodom,
{5250}{5346}tym bardziej jesteśmy cnotliwi.
{5350}{5396}Ten widok robi wrażenie, prawda!?
{5400}{5496}Dla wielu z nas ma iście uwodzicielski urok,
{5500}{5596}choćby ze względu na poczucie grupowej solidarności,
{5600}{5646}które z pewnością rodzi.
{5650}{5696}Jeśli wydaje ci się, że jesteś Napoleonem,
{5700}{5771}musisz się czuć bardzo samotnie,
{5775}{5821}gdyż nikt nie podziela twojego przekonania.
{5825}{5921}Utrzymanie tej wiary wymaga sporej wytrwałości.
{5925}{5996}Ale ci ludzie - tysiące, które przybyły do Lourdes
{6000}{6095}wszyscy mają to samo urojenie.
{6100}{6199}To z pewnością umacnia ich wiarę.
{6325}{6446}Kiedyś myślałem, że rozum zwyciężył wojnę z przesądami.
{6450}{6496}Dlatego dzisiaj doznaję wstrząsu,
{6500}{6631}patrząc na tłumy wiernych pielgrzymujących do Lourdes.
{6675}{6746}Ta religijna trzódka wydaje się nieszkodliwa;
{6750}{6821}jednak umacnia ona zacofany system przekonań,
{6825}{6944}któremu w mojej opinii musimy rzucić wyzwanie.
{7225}{7296}Światło dzienne odsłania szczegóły świątyni,
{7300}{7396}w której wciąż pielęgnuje się mit o Dziewicy, Matce Boskiej,
{7400}{7471}która miała się tutaj ukazać pewnej młodej,
{7475}{7596}i nie waham się powiedzieć - naiwnej, dziewczynie.
{7600}{7671}Wierni przybywają do Lourdes,
{7675}{7771}gdyż wierzą, że nawet najcięższe choroby mogą być uleczone
{7775}{7846}po zanurzeniu w źródle,
{7850}{7996}przy którym Najświętsza Panienka ukazała się 14-letniej Bernadecie Soubirous.
{8000}{8046}W rzeczywistości jest bardziej prawdopodobne,
{8050}{8121}że zarażą się chorobą od jednego z tysięcy pielgrzymów,
{8125}{8235}którzy zanurzali się w tej samej wodzie.
{8425}{8471}Czy podróż do Lourdes jest czymś,
{8475}{8521}co każdy katolik powinien zrobić co najmniej raz w życiu,
{8525}{8571}tak jak muzułmanin powinien odbyć pielgrzymkę do Mekki?
{8575}{8671}Wcale nie trzeba być katolikiem, żeby tu przyjechać.
{8675}{8721}Przybywają tu także wyznawcy innych religii.
{8725}{8869}Sama znam parę osób, które były w Lourdes, a nie są katolikami.
{8925}{8996}Czego się pani spodziewa po wizycie w tym miejscu?
{9000}{9096}Zyskałam bardzo wiele: wiarę, zaufanie i myśl,
{9100}{9258}że tam, na górze jest ktoś znacznie potężniejszy niż jakikolwiek lekarz.
{9350}{9396}Poddawanie w wątpliwość wiary tych nieszczęsnych ludzi
{9400}{9492}może wydawać się nieludzkie.
{9525}{9671}Czy jednak nie lepiej przyjąć prawdę niż łudzić się nieuzasadnioną nadzieją?
{9675}{9771}Czy istnieją jakiekolwiek dowody na cudowne uzdrowienia w Lourdes?
{9775}{9846}Stwierdzono sześćdziesiąt sześć cudów
{9850}{9946}i około dwóch tysięcy niewyjaśnionych przypadków wyzdrowień.
{9950}{9971}Możemy jednak powiedzieć,
{9975}{10046}że w pewien sposób uzdrowione zostały miliony osób.
{10050}{10096}Uzdrowione w sensie medycznym?
{10100}{10146}Duchowym.
{10150}{10246}Chodzi o ludzi, którzy pogodzili się ze swoim życiem,
{10250}{10379}o ludzi, którzy odnaleźli Boga i uzyskali nową łaskę.
{10425}{10496}Tak więc opiekuje się Ojciec 80 tysiącami pielgrzymów rocznie?
{10500}{10571}Tak, każdego roku przyjeżdża tu 80 tysięcy chorych ludzi.
{10575}{10621}I tak jest od ponad stu lat?
{10625}{10671}Tak.
{10675}{10746}Tak więc przyjeżdża 80 tysięcy pielgrzymów rocznie
{10750}{10821}i z tej liczby 66 osób zostało uzdrowionych -
{10825}{10921}chciałbym, żeby Ojciec zrozumiał mój sposób myślenia.
{10925}{11021}Po ponad stu latach i milionach pielgrzymów
{11025}{11096}stwierdzono 66 przypadków przypuszczalnych cudownych uzdrowień.
{11100}{11216}Statystycznie nie stanowi to żadnego dowodu.
{11225}{11271}Warto też zwrócić uwagę, że
{11275}{11396}nikt nigdy nie doznał na przykład cudownego odrośnięcia odciętej nogi.
{11400}{11446}Przypadki wyzdrowień dotyczą wyłącznie chorób,
{11450}{11496}które organizm mógł pokonać samodzielnie.
{11500}{11596}Ludzie wspierają się na swojej wierze jak na kulach.
{11600}{11646}Obawiam się jednak, że ulga, jaką odczuwają
{11650}{11696}jest płytka i pozorna.
{11700}{11796}Chcę wykazać, że zniesienie wątpliwości, nieodłączne od wiary religijnej
{11800}{11919}może prowadzić do znacznie większych zagrożeń.
{12300}{12321}Wiele osób twierdzi,
{12325}{12421}że nauka i religia mogą zgodnie współistnieć.
{12425}{12471}Moim zdaniem nie mogą.
{12475}{12568}Są ze sobą głęboko sprzeczne.
{12575}{12696}Nauka opiera się na badaniach i konstruktywnych wątpliwościach.
{12700}{12821}Wnioski wyciąga się w niej na podstawie dowodów i logicznego myślenia.
{12825}{12896}Wiara natomiast - wprost przeciwnie -
{12900}{13010}wymaga zawieszenia myślenia krytycznego.
{13050}{13171}Naukowcy formułują hipotezy, modele i idealizacje,
{13175}{13221}a następnie próbują je obalić,
{13225}{13330}zadają trudne pytania, są sceptyczni.
{13400}{13521}Religia przekształca niesprawdzone wierzenia w niepodważalne prawdy,
{13525}{13636}dzięki potędze Kościoła i upływowi czasu.
{13750}{13796}Chciałbym tę tezę zilustrować
{13800}{13919}przykładem mitu o Wniebowzięciu Matki Boskiej.
{13925}{13971}Katolicy wierzą, że matka Jezusa, Maria,
{13975}{14071}była tak ważna, że nigdy fizycznie nie umarła.
{14075}{14146}Z duszą i ciałem została wzięta wprost do nieba,
{14150}{14246}po zakończeniu ziemskiego życia.
{14250}{14296}Oczywiście nie ma na to żadnego dowodu.
{14300}{14396}Nawet Biblia nie wspomina o śmierci Matki Boskiej.
{14400}{14492}Wiara we wniebowzięcie Maryi
{14500}{14571}zrodziła się mniej więcej sześćset lat po śmierci Jezusa
{14575}{14621}została wymyślona, jak wszystkie inne baśnie
{14625}{14696}i stopniowo spopularyzowana w przekazie ustnym.
{14700}{14796}Wniebowzięcie stało się trwałym elementem tradycji katolickiej.
{14800}{14871}Wierzenie to było przekazywane przez setki lat,
{14875}{14921}a szczególną cechą tradycji jest to,
{14925}{15021}że im dłużej trwa, tym poważniej jest traktowana -
{15025}{15071}tak jakby sam upływ czasu
{15075}{15221}czynił z czegoś, co zostało wymyślone - w pełni wiarygodny fakt.
{15300}{15396}W latach 50. XX wieku, tradycja ta utrwaliła się tak mocno,
{15400}{15471}że stała się oficjalnie wyznawaną prawdą,
{15475}{15546}stała się dogmatem.
{15550}{15646}Watykan zadekretował, że rzymscy katolicy mają wierzyć
{15650}{15721}w doktrynę Wniebowzięcia Matki Boskiej.
{15725}{15846}Gdybyśmy zapytali papieża Piusa XII, skąd wie, że to prawda
{15850}{15921}odpowiedziałby, że musimy mu wierzyć na słowo,
{15925}{16021}ponieważ prawda ta została mu objawiona przez Boga.
{16025}{16171}Papież zamknął się w jednej ze swoich komnat i myślał tak długo,
{16175}{16221}aż przekonał sam siebie -
{16225}{16271}bez wątpienia na gruncie bardzo wyrafinowanej teologii -
{16275}{16364}że po prostu tak musi być.
{16400}{16471}Wnioski tego rodzaju nie są szczególnie szkodliwe,
{16475}{16546}jeśli tylko dotyczą mitu o Wniebowzięciu Matki Boskiej.
{16550}{16671}Ale co, gdy papież sam podejmuje decyzje w takich sprawach, jak
{16675}{16796}używanie kondomów w Afryce opanowanej przez epidemię AIDS.
{16800}{16846}W takich przypadkach potęga Kościoła,
{16850}{16946}która wyrosła z objawienia, dogmatów i tradycji,
{16950}{17071}prowadzi do cierpień i śmierci wielu tysięcy lub nawet milionów ludzi.
{17075}{17146}Moje zarzuty dotyczą nie tylko katolików.
{17150}{17196}Wszystkie religie stosują podobne sztuczki.
{17200}{17296}Na przykład imamowie i wydawane przez nich wyroki.
{17300}{17346}Rządzi nimi ta sama zasada.
{17350}{17396}Decyzję podejmuje najwyższy przywódca,
{17400}{17446}dociera ona na coraz niższe szczeble drabiny społecznej,
{17450}{17496}aż do rodziców i dzieci.
{17500}{17635}A wszystko to nawet bez cienia racjonalnego uzasadnienia.
{17750}{17821}Przeciwnie niż nauka, która traktuje nieznane jak wyzwanie,
{17825}{17896}religia rodzi się i umacnia dzięki nierozwiązanym zagadkom.
{17900}{17946}Dla naszych dawnych przodków
{17950}{18021}to, co nieznane i niezrozumiałe, było tak ogromne,
{18025}{18071}że tylko równie potężna istota,
{18075}{18146}niebiański "samiec alfa"
{18150}{18233}mógł wypełnić tę lukę.
{18250}{18321}Jak dawni ludzie mogli zrozumieć wschód słońca?
{18325}{18396}Musieli wymyślić płomienistego woźnicę rydwanu,
{18400}{18471}boskiego syna, który mógł przyjąć nasze ofiary.
{18475}{18521}Stworzyli więc najwyższą istotę,
{18525}{18571}która pierwszego dnia stworzenia mogła powiedzieć:
{18575}{18662}Niech się stanie światło.
{18675}{18774}Nauka umie wyjaśnić tę tajemnicę.
{18800}{18896}Dzisiaj wiemy, że słońce jest gigantycznym reaktorem nuklearnym,
{18900}{19021}jedną z miliardów gwiazd emitujących promieniowanie elektromagnetyczne:
{19025}{19100}ciepło i światło.
{19125}{19263}Skąd naukowcy wiedzą to, co wiedzą o Ziemi i wszechświecie?
{19275}{19396}Skąd wiemy, że nasza planeta liczy 4.5 miliarda lat
{19400}{19522}i krąży wokół Słońca, z którego czerpie energię?
{19575}{19715}Skąd wiemy, że szkielety dinozaurów mają setki milionów lat?
{19725}{19771}Odpowiedź brzmi: mamy na to dowody,
{19775}{19907}setki i tysiące wzajemnie potwierdzających się dowodów.
{19950}{20021}Nauka polega na sprawdzaniu, porównywaniu
{20025}{20096}i potwierdzaniu tej masy dowodów
{20100}{20171}wykorzystywaniu tej pracy do poprawiania dawnych teorii
{20175}{20271}wyjaśniających budowę i działanie wszechświata
{20275}{20321}Pamiętam pewne wydarzenie z czasów szkolnych,
{20325}{20371}które miało na mnie ogromny wpływ.
{20375}{20471}Pewien niemłody już profesor z mojego wydziału
{20475}{20596}był od wielu lat gorącym wyznawcą pewnej teorii.
{20600}{20671}Któregoś dnia naszą uczelnię odwiedził amerykański badacz,
{20675}{20777}który ostatecznie obalił tę teorię.
{20800}{20871}Profesor stanął przed nami, potrząsnął głową i powiedział:
{20875}{20921}"Szanowni Panowie! Chciałbym wam podziękować
{20925}{21021}Przez całe piętnaście lat byłem w błędzie".
{21025}{21071}Jego słowa powitaliśmy burzą oklasków.
{21075}{21121}Profesor ucieleśniał ideał naukowca,
{21125}{21246}który poświęcił wiele lat, niemal całe życie, na obronę tej teorii,
{21250}{21346}a teraz radował się, gdy udowodniono mu, że się mylił
{21350}{21448}i że dokonał się postęp w nauce.
{21525}{21671}Czego sceptyczny naukowiec może się dowiedzieć z tych skamieniałości.
{21675}{21746}Skąd wzięliśmy się my i inne żywe istoty
{21750}{21864}w całej swojej zdumiewającej różnorodności?
{21875}{21946}W minionych stuleciach ludzkość nie miała innego wyboru,
{21950}{22046}niż odwołać do hipotezy nadnaturalnej interwencji
{22050}{22121}Wśród rozlicznych mitów o stworzeniu świata,
{22125}{22221}w Księdze Rodzaju znajdujemy opowieść o Stwórcy,
{22225}{22357}któremu całe to dzieło zajęło zaledwie sześć dni pracy.
{22400}{22421}Ostatecznie,
{22425}{22496}dopiero w XIX wieku nauka potrafiła odpowiedzieć na pytanie,
{22500}{22595}jak to wszystko było naprawdę.
{22650}{22746}Karol Darwin wpadł na genialny pomysł,
{22750}{22821}który elegancko wyjaśnia rozwój życia na Ziemi,
{22825}{22936}bez odwoływania się do bożej interwencji.
{23175}{23321}Ta góra pomoże nam zrozumieć problem, przed jakim stanął Darwin.
{23325}{23432}Nazwijmy ją "górą prawdopodobieństwa".
{23450}{23496}Umówmy się, że to miejsce u stóp góry,
{23500}{23620}symbolizuje najprostsze, bakteryjne formy życia
{23625}{23763}jej szczyt wyobraża człowieka lub inne złożone formy życia.
{23775}{23846}Jak więc dostaliśmy się na szczyt tej góry?
{23850}{23921}Gdyby stało się to za sprawą przypadku
{23925}{23971}lub było dziełem inteligentnego stwórcy,
{23975}{24073}dotarlibyśmy tam jednym skokiem.
{24125}{24226}To oczywiście zupełnie niemożliwe.
{24250}{24321}Jeśli przejdziemy na drugą stronę "góry prawdopodobieństwa",
{24325}{24371}nasz problem wygląda jednak zupełnie inaczej.
{24375}{24471}Z tej strony jej zbocze nie jest strome,
{24475}{24588}wspina się stopniowo, jak proces ewolucji.
{24600}{24696}Żeby się dostać na szczyt, musimy tylko wejść na jej zbocze
{24700}{24771}i stawiać krok za krokiem.
{24775}{24846}Wielką zasługą Darwina było odkrycie,
{24850}{24896}że życie rozwijało się powoli,
{24900}{25037}posuwając się stopniowo naprzód przez cztery miliardy lat.
{25050}{25185}Autorem tego projektu był dobór naturalny, a nie stwórca.
{25425}{25544}Właśnie Darwinowski dobór naturalny jest siłą,
{25550}{25621}która zawiodła nas na szczyt "góry prawdopodobieństwa",
{25625}{25748}od pierwotnej prostoty do dzisiejszej złożoności.
{25775}{25871}Hipoteza "osobowego stwórcy": nie mogła nam dać nawet nadziei na sukces;
{25875}{25971}rodzi bowiem trudniejsze pytanie, niż to, na jakie próbuje odpowiedzieć:
{25975}{26059}Kto stworzył "stwórcę"?
{26100}{26146}Bogactwo i różnorodność życia
{26150}{26196}mogą się wydawać nieprawdopodobne.
{26200}{26246}Jednak jest w sposób oczywisty jałowa
{26250}{26296}próba wyjaśnienia tego nieprawdopodobieństwa,
{26300}{26435}przez jeszcze mniej prawdopodobną koncepcję Boga-Stwórcy.
{26450}{26496}Myślałem kiedyś, że jeszcze za mojego życia
{26500}{26596}teoria ewolucji będzie powszechnie przyjęta jako fakt naukowy,
{26600}{26696}potwierdzony przez przygniatające dowody.
{26700}{26771}Niestety, wiara religijna polega waśnie na tym,
{26775}{26896}że nawet najbardziej nieodparte i coraz to liczniejsze dowody
{26900}{26946}nie robią na nikim wrażenia.
{26950}{27070}Dziś teoria ewolucji znowu jest pod obstrzałem.
{27125}{27196}W tak zwanym "Pasie Biblijnym" w środkowej części Stanów Zjednoczonych
{27200}{27343}fundamentaliści chrześcijańscy ponownie wytaczają wojnę nauce.
{27500}{27596}W Nowym Świecie religia działa jak prywatne przedsiębiorstwo.
{27600}{27671}Rywalizujące grupy zakładają przedstawicielstwa na rogu każdej ulicy,
{27675}{27785}rywalizując o ludzkie dusze i pieniądze.
{27925}{27971}Fundamentalizm chrześcijański umacnia się
{27975}{28046}wśród elektoratu jedynego światowego supermocarstwa,
{28050}{28171}we wszystkich grupach społecznych, z uwzględnieniem samego prezydenta.
{28175}{28221}Jeśli wierzyć ankietom,
{28225}{28271}45 procent Amerykanów,
{28275}{28371}to znaczy około 135 milionów mieszkańców tego kraju
{28375}{28512}uważa, że wszechświat liczy sobie mniej niż 10 tysięcy lat
{28800}{28896}Oto "Kościół nowego życia" w Colorado Springs,
{28900}{28946}gdzie konserwatywni ewangeliści
{28950}{29021}wznieśli wart 18 milionów dolarów ośrodek religijny,
{29025}{29141}swoją nową Jerozolimę u stóp Gór Skalistych.
{29175}{29271}Fundamentalistyczne kościoły stanowią w Ameryce potężne lobby.
{29275}{29346}Wywierają wpływ na wszystko -
{29350}{29421}od treści programów szkolnych
{29425}{29512}do polityki zagranicznej.
{29625}{29696}To miejsce przemawia do wyobraźni.
{29700}{29821}To więcej niż zwykły kościół, to cała skomplikowana społeczność.
{29825}{29896}12 tysięcy członków tej kongregacji
{29900}{29996}może uczestniczyć w jednym spośród 1300 programów,
{30000}{30071}gdzie mogą uzyskać chrześcijańskie porady na każdy temat:
{30075}{30174}od małżeństwa do spacerów z psem.
{30275}{30346}Wszystko tutaj jest przepojone entuzjazmem.
{30350}{30396}Elementów tradycji jest znacznie mniej niż w Lourdes.
{30400}{30529}Mnóstwo za to chełpliwego i gwiazdorskiego wodzostwa.
{30675}{30746}Pasterzem tej trzódki jest Ted Haggard,
{30750}{30796}człowiek niezwykle wpływowy,
{30800}{30871}przewodniczący National Association of Evangelicals.
{30875}{30995}"Nowe życie" jest jego ewangelicznym Watykanem.
{31000}{31071}Witamy wszystkich naszych przyjaciół!
{31075}{31121}Poświęćcie chwilkę i powiedzcie "hello" wszystkim,
{31125}{31246}siedzącym za wami, przed wami, po waszej prawej i po lewej stronie.
{31250}{31321}Witamy także wszystkich naszych gości!
{31325}{31371}Jeśli jesteście z nami po raz pierwszy,
{31375}{31482}otrzymacie od nas pakiet informacji...
{31500}{31571}Niestety, przyjazny klimat powitania prysnął niemal natychmiast,
{31575}{31716}gdy zacząłem rozmawiać z pastorem Haggardem o Biblii i nauce.
{31750}{31821}Przekona się pan, że nie ma racji w jednych sprawach, a ma w innych.
{31825}{31871}Jednak bardzo proszę, żeby w tym procesie
{31875}{31967}nie popadał pan w arogancję.
{32025}{32121}Módlmy się. Ojcze nasz, w imieniu Pana naszego, Jezusa Chrystusa,
{32125}{32284}kochamy cię i chwalimy, wszyscy tu obecni głoszą twoją chwałę i wielkość.
{32300}{32346}Jesteśmy ci wdzięczni za wszystko, co dla nas uczyniłeś.
{32350}{32421}Kościół "Nowego życia" w Colorado Springs
{32425}{32521}jest bastionem amerykańskiego religijnego konserwatyzmu.
{32525}{32596}Dziękujemy Ci, że odmieniłeś nasze życie, dziękujemy ci Panie.
{32600}{32646}Przyjechałem tutaj, żeby zrozumieć,
{32650}{32746}dlaczego to, co uważam za irracjonalną wiarę, rośnie w siłę
{32750}{32855}i dlaczego dokonuje zamachu na naukę.
{32900}{32946}Witam w Stanach Zjednoczonych!
{32950}{32971}Dziękuję bardzo!
{32975}{33046}Pastor Ted Haggard ma bezpośredni kontakt z Bogiem...
{33050}{33096}i Georgem Bushem.
{33100}{33146}Ten żarliwy republikanin twierdzi,
{33150}{33221}że co tydzień rozmawia z prezydentem.
{33225}{33346}Jest też w dobrych stosunkach z Tony Blairem i Arielem Sharonem.
{33350}{33396}Dał Pan nam dzisiaj prawdziwe przedstawienie.
{33400}{33471}Musi to kosztować niemałe pieniądze.
{33475}{33571}Tak, chcę żeby ludzie modlili się z przyjemnością,
{33575}{33696}żeby podczas nabożeństwa byli blisko mnie, dlatego siedzą wokół mnie,
{33700}{33771}mogą być blisko mnie i mogę na nich patrzeć.
{33775}{33821}Jest pan z pewnością bardzo skuteczny w tym, co pan robi.
{33825}{33946}Pańskie wystąpienie przypominało mi niemal - proszę wybaczyć
{33950}{33996}- wiec norymberski.
{34000}{34071}Dr Goebbels byłby z pana dumny.
{34075}{34146}Nic mi nie wiadomo o wiecach norymberskich,
{34150}{34196}ale wiem, że wielu Amerykanów traktuje moje nabożeństwa
{34200}{34293}jak koncerty muzyki rockowej.
{34750}{34796}Gdy przygotowuję kazanie,
{34800}{34921}nie chcę by grupa szaleńców przychodziła żeby powiedzieć:
{34925}{34996}"Tak, pastorze! Jest pan tak wspaniały, że wierzymy w każde pana słowo".
{35000}{35046}Temu byłbym stanowczo przeciwny.
{35050}{35196}Oto słowo święte! Ci z was, którzy zostali wybrani zgodnie z wiedzą Boga Ojca
{35200}{35271}w tym miejscu mowa jest o nas, to my zostaliśmy wybrani do ?
{35275}{35321}Do czego? O jakie słowo tu chodzi?
{35325}{35371}Posłuszeństwo!
{35375}{35396}Powiedzcie to głośniej!
{35400}{35471}Posłuszeństwo! Tak, zostaliśmy wybrani
{35475}{35521}Każdemu z nas jest potrzebne
{35525}{35596}poczucie sensu istnienia.
{35600}{35671}Życie i śmierć czynią nas tym, czym jesteśmy.
{35675}{35721}A przecież większość z nas,
{35725}{35771}gdy dojrzewamy i stajemy się odpowiedzialnymi, dorosłymi ludźmi,
{35775}{35821}przyjmuje do wiadomości, że życie jest skomplikowane
{35825}{35871}i że żyjemy w świecie subtelnych półcieni,
{35875}{35946}a nie czarno białych kontrastów.
{35950}{36046}Martwi mnie, że tysiące "nowonarodzonych" pada ofiarą manipulacji
{36050}{36121}i cofa się do stanu dziecinnych pewników.
{36125}{36171}Jedyną prawdą, jakiej potrzebują, jest Bóg -
{36175}{36283}Bóg, tak jak go przedstawia ich pastor.
{36350}{36421}Wierzymy wszyscy, że słowa Biblii są słowami samego Boga.
{36425}{36471}Dziś mówiłem wam,
{36475}{36546}żebyście kochali bliźniego swego jak siebie samego.
{36550}{36621}Nie musiałem na to przedstawiać żadnych dowodów;
{36625}{36671}ani socjologicznych, ani psychologicznych.
{36675}{36746}Jak może pastor twierdzić, że zachęca ludzi do samodzielnego myślenia,
{36750}{36821}wmawiając im, że każde słowo w tej księdze jest prawdziwe.
{36825}{36846}Oni nie muszą w to wierzyć.
{36850}{36896}Gdy ja przedstawiam argumenty, mówię tak:
{36900}{36971}ta książka mówi to, tamta coś innego,
{36975}{37021}Moje argumenty są inne:
{37025}{37096}istnieje księga, którą pisało 40 autorów przez 15 stuleci.
{37100}{37171}Wszyscy pisali na ten sam temat i nie ma między nimi żadnych sprzeczności.
{37175}{37221}Żadnych sprzeczności?
{37225}{37368}Pan nie potrafi podać dwóch ekspertów z tego samego pokolenia,
{37375}{37421}tej samej dziedziny, którzy nie mówią rzeczy sprzecznych
{37425}{37471}Na tym polega piękno nauki!
{37475}{37521}Naukowcy dysponują mnóstwem dowodów,
{37525}{37621}nowe napływają, cały czas zmieniając nasze rozumienie świata
{37625}{37696}a pastor ma jedną książkę, która nie ulega żadnym zmianom
{37700}{37746}i która zabrania ludziom samodzielnego myślenia.
{37750}{37821}Postanowiliśmy pójść do tego świętego miejsca - prawda to czy fałsz?
{37825}{37846}Prawda!
{37850}{37871}Prawda! Wszyscy powtarzamy!
{37875}{37896}Prawda!
{37900}{37946}Świetnie, na tym zamykam głosowanie.
{37950}{38046}Moim największym zmartwieniem jest to, że ewangeliści tacy jak Haggard
{38050}{38171}wmawiają członkom swojej trzódki najoczywistsze, wierutne bzdury.
{38175}{38246}Ewangeliści odrzucają dowody naukowe
{38250}{38384}tylko po to, by umacniać wpływy bajek z epoki kamiennej.
{38450}{38496}Stosujemy bez zastrzeżeń metody naukowe,
{38500}{38546}jako amerykańscy ewangeliści.
{38550}{38667}Uważamy, że z czasem, gdy poznamy nowe fakty,
{38675}{38771}będziemy wiedzieć więcej o tym, jak Bóg stworzył Niebo i Ziemię.
{38775}{38871}Nauka dowiodła, że nasz świat istnieje od 4.5 miliarda lat.
{38875}{38896}Akceptuje pastor ten fakt?
{38900}{38971}Pan oczywiście dobrze wie, co robi.
{38975}{39021}Akceptuje pan bez zastrzeżeń poglądy,
{39025}{39121}przyjęte w niektórych kręgach społeczności naukowej,
{39125}{39196}tymczasem pana wnuki
{39200}{39246}będą może słuchać taśmy z nagraniem pana wypowiedzi
{39250}{39271}i będą się z niej śmiać
{39275}{39296}Chce się pastor założyć?
{39300}{39346}Czasem trudno ludziom,
{39350}{39421}którzy prowadzą badania nad uszami lub oczami,
{39425}{39496}pogodzić się z myślą, że powstały one za sprawą przypadku.
{39500}{39546}Przepraszam bardzo! Powiedział pastor, "za sprawą przypadku"?.
{39550}{39571}Co pastor przez to rozumie?
{39575}{39621}Że oko jakoś się przypadkowo uformowało.
{39625}{39671}Kto powiedział, że tak było?
{39675}{39696}Niektórzy ewolucjoniści.
{39700}{39746}Ani jeden z tych, których kiedykolwiek spotkałem.
{39750}{39821}Doprawdy! Jest oczywiste, że pastor nie ma pojęcia o ewolucji.
{39825}{39896}A może to pan nie spotkał tych ludzi, których ja poznałem?
{39900}{39971}Posłuchaj, najwyraźniej nie zdajesz sobie sprawy,
{39975}{40096}że mamy tu do czynienia z intelektualną arogancją.
{40100}{40171}To dlatego ludzie tacy jak ty,
{40175}{40246}nie mogą się porozumieć z ludźmi wiary.
{40250}{40345}Ja nie okazuję innym wyższości
{40350}{40396}tylko dlatego że, wiem od nich o wiele więcej.
{40400}{40446}A gdybyś tylko przeczytał te książki, jakie ja czytałem
{40450}{40521}i gdybyś poznał tych uczonych, których ja poznałem,
{40525}{40571}byłbyś równie wielki, jak ja.
{40575}{40621}Szanowny panie,
{40625}{40671}są rzeczy, które pan wie
{40675}{40721}i są rzeczy, których pan nie wie.
{40725}{40771}Z upływem lat przekona się pan,
{40775}{40846}że w pewnych sprawach miał pan rację, a w innych nie.
{40850}{40896}Jednak bardzo proszę, żeby przez ten czas
{40900}{40992}nie popadał pan w arogancję.
{41075}{41146}Na parkingu doszło do nieprzyjemnego zajścia.
{41150}{41221}Pakowaliśmy swoje rzeczy, gotowi do wyjazdu,
{41225}{41271}kiedy nagle pojawił się Haggard
{41275}{41321}i rozkazał:
{41325}{41446}"Wynoście się, wsadzę was do więzienia i skonfiskuję wasz film!"
{41450}{41471}Potem powiedział coś bardzo dziwnego:
{41475}{41546}"Nazwaliście moje dzieci zwierzętami".
{41550}{41596}Później, po dłuższym namyśle uznaliśmy,
{41600}{41646}że musiało mu chodzić o to, że mówiłem o ewolucji...
{41650}{41696}Wydawało mu się, że mówiłem,
{41700}{41746}iż członkowie jego trzódki są zwierzętami,
{41750}{41796}co w pewnym sensie rzeczywiście powiedziałem,
{41800}{41902}gdyż wszyscy ludzie są zwierzętami.
{42300}{42346}Haggard chce,
{42350}{42396}żeby uczyć o ewolucji
{42400}{42496}jak o równoważnej teorii, obok bliblijnej koncepcji stworzenia
{42500}{42546}i koncepcji tzw. inteligentnego projektu,
{42550}{42621}według której Bóg działa poprzez ewolucję.
{42625}{42727}Brzmi to całkiem rozsądnie, prawda?
{42800}{42871}Naprawdę jednak nie jest to ani trochę rozsądne.
{42875}{42921}To nie są równoważne teorie.
{42925}{42971}Na poparcie ewolucji przez dobór naturalny
{42975}{43046}mamy tysiące dowodów,
{43050}{43121}a biblijna koncepcja stworzenia jest z sprzeczna z dowodami,
{43125}{43271}a na jej poparcie można wskazać co najwyżej kilka starożytnych tekstów.
{43275}{43346}W świecie zdominowanym przez Haggarda i jego zwolenników
{43350}{43421}racjonalni ateiści żyją w takim poczuciu zagrożenia, że
{43425}{43521}zorganizowana przez nich "grupa wolnomyślicieli":
{43525}{43571}spotyka się potajemnie
{43575}{43646}być może, by wspólnie pomarzyć o przeniesieniu się do Kanady.
{43650}{43671}Jak miło was spotkać!
{43675}{43771}Witaj Richard! Witaj! Wspaniale cię widzieć!
{43775}{43846}Czy wolnomyśliciele czują się obecnie w jakiś sposób prześladowani?
{43850}{43946}Dostałem sporo listów z pogróżkami
{43950}{43996}i korespondencji od rodziców moich uczniów,
{44000}{44096}w których nazywają mnie wcieleniem szatana, bo nauczam ewolucji.
{44100}{44146}Niektórzy pastorzy w Colorado Springs
{44150}{44246}namawiają uczestników szkół letnich,
{44250}{44321}by przeciwstawiali się nauczycielom biologii w szkołach.
{44325}{44371}Czy można mówić o zorganizowanej kampanii?
{44375}{44446}Tak jest, z pewnością można mówić o zorganizowanej kampanii...
{44450}{44521}Oni już mają taką mentalność, że racja jest zawsze po ich stronie.
{44525}{44596}W tym kraju, ktoś, kto ujawni się jako ateista,
{44600}{44671}może się spodziewać poważnych kłopotów zawodowych,
{44675}{44796}może nie dostać pracy, może stracić pracę lub nie dostać mieszkania
{44800}{44896}W tych sprawach Amerykanie budzą się bardzo powoli.
{44900}{44971}Zaczynają sobie zdawać sprawę z tego, co się dzieje wokół,
{44975}{45021}tak jak w epoce maccartyzmu.
{45025}{45071}Dzisiaj jest bardzo podobnie?
{45075}{45221}Nadal nie dostrzegamy zagrożeń związanych z religijnym ekstremizmem.
{45225}{45271}Chrześcijańskim faszyzmem, prawda?
{45275}{45321}Tak - jakkolwiek byśmy tego zjawiska nie nazwali.
{45325}{45371}Ostatnio np. słyszałem takie określenia:
{45375}{45501}teologia dominująca lub chrześcijaństwo dominujące.
{45775}{45871}Amerykańscy fundamentaliści chrześcijańscy atakują naukę.
{45875}{45946}A co oferują w zamian?
{45950}{46021}Lustrzane odbicie islamskiego terroryzmu,
{46025}{46105}amerykański taliban.
{46200}{46296}Żyjemy w czasach śmiertelnie groźnej polaryzacji,
{46300}{46371}gdy wielkie religie podsycają konflikty tak dalece,
{46375}{46446}że trudno wręcz sobie wyobrazić, żeby kiedykolwiek udało się je złagodzić.
{46450}{46521}W Nowym Jorku, Madrycie i Londynie
{46525}{46596}byliśmy świadkami tego, jak bliskowschodnie religijne szaleństwo
{46600}{46713}wtargnęło w samo serce świeckiego Zachodu.
{46800}{46871}Żeby zrozumieć osobników podobnych do Bin Ladena
{46875}{46946}musimy zdać sobie sprawę, że religijny terroryzm, który uprawiają,
{46950}{47046}jest logiczną konsekwencją ich głębokiej wiary.
{47050}{47096}Nawet tak zwani wyznawcy umiarkowani
{47100}{47171}są integralną częścią tej samej religijnej struktury,
{47175}{47297}umacniając "niemyślenie" jako wartość pozytywną.
{47325}{47371}Naprawdę przerażające jest to,
{47375}{47446}że religijni bojownicy uważają, iż to, co robią,
{47450}{47496}jest bezwzględnie dobre.
{47500}{47546}Ci z nas, którzy wychowali się w tradycji chrześcijańskiej,
{47550}{47571}mogą wkrótce usłyszeć wezwanie:
{47575}{47646}naprzód żołnierze Chrystusa, do boju w imię Boga,
{47650}{47746}powstańcie, powstańcie dla Jezusa, żołnierze krzyża.
{47750}{47796}Moim zdaniem jednak,
{47800}{47846}ta wojna między tak zwanym dobrem i tak zwanym złem,
{47850}{47964}tak naprawdę jest wojną między złem i złem.
{48050}{48096}Oto Ziemia Święta.
{48100}{48171}Tutaj zrodziły się religijne dogmaty,
{48175}{48246}które po dziś dzień rządzą ludzkim życiem.
{48250}{48271}Przyjechałem tutaj,
{48275}{48371}gdyż na tym skrawku ziemi trwają konflikty religijne,
{48375}{48515}które zagrażają całej cywilizacji i wszelkiej racjonalności.
{48525}{48621}Przerażająca mieszanka polityki i ekstremizmu religijnego,
{48625}{48696}doprowadziła w ostatnich pięciu latach do śmierci 4 tysięcy osób,
{48700}{48828}które straciły życie od kul i w zamachach bombowych.
{49175}{49196}Mimo zagrożeń,
{49200}{49271}turyści wciąż przybywają do Jerozolimy,
{49275}{49371}do miejsc, które ich religia nakazuje im czcić:
{49375}{49421}Drogę Krzyżową,
{49425}{49565}gdzie Jezus miał być wychłostany w ostatnich chwilach życia;
{49575}{49649}Kopułę na Skale,
{49725}{49862}Ścianę Płaczu - najświętszą w skali świata ruinę Judaizmu.
{50275}{50371}Ten kościół jest zupełnie wyjątkowy
{50375}{50446}Z zewnątrz wygląda na miejsce, w którym pielęgnuje się nieszkodliwy mit.
{50450}{50546}W tym miejscu znajdowała się Kalwaria, gdzie Jezusa ukrzyżowano.
{50550}{50596}Tam widzimy grób Jezusa.
{50600}{50686}Oto Kamień Namaszczenia,
{50700}{50796}gdzie ułożono ciało Jezusa po zdjęciu z krzyża
{50800}{50884}i namaszczono olejkami.
{50900}{50971}Skąd pan to wie? Czy są na to jakieś dowody?
{50975}{51046}Opowieść tę przekazywano sobie z ust do ust.
{51050}{51071}Czyli tak chce tradycja?
{51075}{51146}Tak, tradycja przekazywana z pokolenia na pokolenie.
{51150}{51264}Tu widzimy otwór, w którym zatknięto krzyż.
{51325}{51442}Tutaj Jezusa ukrzyżowano - tu umarł na krzyżu
{51475}{51521}Pan w to chyba nie wierzy?
{51525}{51596}To mówi tradycja chrześcijańska.
{51600}{51740}Chrześcijanie wierzą, że tutaj właśnie krzyżowano Chrystusa.
{51775}{51896}Dzisiaj grobem Chrystusa opiekują się księża wyznania greckokatolickiego.
{51900}{51946}Tylko tyle zostało z głazu, który Anioł przytoczył
{51950}{52040}i którym zamknął grobowiec.
{52125}{52212}Uwaga na głowę! Dziękuję.
{52250}{52375}Tutaj złożono ciało Jezusa i tutaj zmartwychwstał.
{52425}{52496}Niech Bóg pana błogosławi, zakończyliśmy zwiedzanie,
{52500}{52598}może pan teraz odmówić modlitwę.
{52700}{52746}To święte miasto
{52750}{52821}musi być jednym z najmniej oświeconych miejsc na świecie.
{52825}{52871}Jednocześnie jest to miejsce,
{52875}{52971}w którym aż wrze od wzajemnej, tłumionej nienawiści.
{52975}{53046}Bliski jest dzień, gdy żołnierze Allacha nie zniosą,
{53050}{53169}byś dłużej szerzył swoje idee na naszej ziemi.
{53500}{53571}Żyjemy w czasach, gdy wiara religijna
{53575}{53671}po raz kolejny rzuca wyzwanie rozumowi i prawdzie naukowej.
{53675}{53721}To jest problem nas wszystkich,
{53725}{53821}gdyż irracjonalna natura religii jest źródłem nietolerancji,
{53825}{53896}która prowadzi do morderstw.
{53900}{53971}Przyjechałem do Jerozolimy, żeby zrozumieć
{53975}{54103}jak żarliwa religijność podsyca te krwawe konflikty.
{54150}{54196}Jedną z pierwszych rzeczy, które rzucają się w oczy
{54200}{54246}jest nerwowa czujność.
{54250}{54321}Żyją to obok siebie różne grupy etniczne i religijne.
{54325}{54420}Ale na obszarze Starego Miasta
{54425}{54546}na każdym kroku spotykam wojskowe punkty kontrolne.
{54550}{54571}Dla muzułmanów
{54575}{54671}teren, na którym znajduje się Kopuła na Skale i meczet Al-Aksa
{54675}{54721}jest - zaraz po Mekce i Medynie -
{54725}{54796}najświętszym miejscem islamu.
{54800}{54846}Wierzą oni, że to właśnie tu
{54850}{54954}prorok Mahomet wzniósł się do nieba.
{55000}{55071}Pech chce, że żydzi wierzą,
{55075}{55171}iż właśnie tu znajdowała pierwsza i druga świątynia,
{55175}{55268}najświętsza budowla Judaizmu.
{55650}{55803}Żydom wolno się modlić tylko w bezpośredniej bliskości Ściany Płaczu.
{55875}{55946}Gdy Jezus wkroczył do świątyni, aby przepędzić z niej przekupniów,
{55950}{55996}w sąsiedztwie nie było żadnego meczetu.
{56000}{56046}Gdy Arabowie podbili ten kraj,
{56050}{56121}wznieśli w tym miejscu meczet Al-Aksa,
{56125}{56171}a po jakimś czasie,
{56175}{56309}na terenie głównej świątyni, gdzie znajdował się ołtarz,
{56325}{56371}postawili Kopułę na Skale,
{56375}{56507}która nie jest meczetem w ścisłym tego słowa znaczeniu.
{56525}{56636}Dzisiaj my, żydzi, nie mamy tutaj wstępu.
{56750}{56821}Muzułmanie odrzucają te żydowskie roszczenia.
{56825}{56946}A gdy Ariel Szaron wszedł na wzgórze świątynne w roku 2000
{56950}{57046}Przybyłem tutaj z przesłaniem pokoju
{57050}{57171}Pojawienie się Szarona w tym miejscu wywołało wybuch drugiej Intifady,
{57175}{57196}palestyńskiego powstania,
{57200}{57323}w którym jak dotąd życie straciło 4 tysiące osób.
{57550}{57688}Gdyby żydzi naprawdę chcieli pokoju z Arabami i muzułmanami
{57725}{57821}nie zbliżaliby się do meczetu Al-Aksa.
{57825}{57921}Religia muzułmańska nie zezwala
{57925}{57996}na współistnienie z inną wiarą na tym samym terenie.
{58000}{58096}Gdybym tam wszedł, stanął w jakimś zakątku, daleko od meczetu,
{58100}{58171}gdzieś na podwórzu pod drzewem,
{58175}{58246}a jakiś muzułmanin usłyszałby, że się modlę,
{58250}{58371}wezwałby policję, żeby mnie usunęła z terenu świątyni.
{58375}{58446}Jeśli chodzi o meczet Al-Aksa,
{58450}{58558}nie może być nawet mowy o negocjacjach.
{58700}{58771}gdyż żaden muzułmanin na świecie nie ma prawa
{58775}{58868}do prowadzenia takich rozmów.
{59100}{59171}Wszystkie podejmowane przeze mnie próby rozmowy
{59175}{59296}natrafiają na twardy mur religijnego nieprzejednania.
{59300}{59421}"Tylko moja księga mówi prawdę! To ja mam rację, on jest w błędzie!"
{59425}{59471}Postanowiłem zatem porozmawiać z kimś, kto
{59475}{59521}jak sądziłem w swojej naiwności,
{59525}{59621}umiałby dostrzec racje po obu stronach.
{59625}{59671}Yousef Al-Khattab
{59675}{59721}nazywał się kiedyś Joseph Cohen.
{59725}{59796}Urodził się i wychował w Nowym Jorku.
{59800}{59921}W 1998 roku przeniósł się do Gazy jako jeden z żydowskich osadników;
{59925}{59971}wtedy jednak odkrył innego Boga,
{59975}{60037}Allacha.
{60075}{60146}Miło pana widzieć.
{60150}{60221}Witam, proszę do środka.
{60225}{60271}Tym, co rzuciło mi się w oczy
{60275}{60321}po przybyciu do tego centrum tylu wyznań i religii,
{60325}{60396}jest przede wszystkim nienawiść, jaką rodzi wiara religijna.
{60400}{60421}Jestem ateistą
{60425}{60521}i człowiekiem raczej łagodnym, nie nienawidzę ludzi.
{60525}{60596}Jednak tutaj nienawiść otacza mnie ze wszystkich stron
{60600}{60646}wydaje się, że ma ona wiele wspólnego z religią.
{60650}{60671}Ja nienawidzę ateistów.
{60675}{60746}Ich zupełnie nie obchodzi, że ktoś cudzołoży na środku ulicy.
{60750}{60846}że półnagiekobiety prężą się na ekranach telewizorów.
{60850}{60896}Nie robi to na nich żadnego wrażenia, bo w nic nie wierzą.
{60900}{60946}Ateiści nie wierzą w prawo naturalne,
{60950}{61046}uważają, że można zmienić konstytucję lub zasady postępowania.
{61050}{61121}Nie wierzą w prawo boże. Jakim prawem mogą się zatem kierować?
{61125}{61171}Pozostają im tylko prawa stanowione przez ludzi.
{61175}{61221}Zrozumiałem wreszcie, że rozmawiam z człowiekiem,
{61225}{61321}który z własnej woli podporządkował się fundamentalistycznym dogmatom.
{61325}{61396}Co pan myśli o
{61400}{61521}zamachach terrorystycznych w Nowym Jorku i w Londynie?
{61525}{61571}W porządku, jeśli chce pan rozmawiać o ewolucji,
{61575}{61621}to zacznę od samego początku.
{61625}{61696}Co pan myśli o żydach, którzy już w 1948 roku
{61700}{61771}zniszczyli 417 arabskich wiosek wraz z meczetami?
{61775}{61821}Nie dotknęło to pana, bo jest pan ateistą
{61825}{61871}Co pan na to powie? Czy mieliśmy usiąść,
{61875}{61996}popijać herbatkę i pogadać o tym, co powinniśmy zrobić?
{62000}{62071}Nie, byłoby to idiotyczne!
{62075}{62146}Gdyby nie było państwa Izrael,
{62150}{62196}nie byłoby także 11 września.
{62200}{62271}Ale jeśli mamy ze sobą współżyć,
{62275}{62296}nie może być tak,
{62300}{62396}że jedni żarliwie wierzący ludzie
{62400}{62471}nie chcą rozmawiać z innymi żarliwie wierzącymi ludźmi
{62475}{62607}tylko dlatego że, ich przekonania są ze sobą sprzeczne.
{62650}{62721}Wydaje mi się, że przepełnia cię lęk.
{62725}{62821}Domyślasz się, że ta zabawa w okupację naszej ziemi
{62825}{62921}i zatruwanie społeczeństw niemoralnymi ideami
{62925}{62971}nie będzie trwać wiecznie.
{62975}{63021}Allach ma swoich żołnierzy,
{63025}{63120}którzy się temu przeciwstawią.
{63150}{63196}Chcemy tylko jednego:
{63200}{63296}żeby niewierni opuścili ziemię Mahometa,
{63300}{63371}chcemy, żeby się stąd wynieśli.
{63375}{63421}Czy Pan chce, żeby islam opanował cały świat?
{63425}{63496}Oczywiście, że chcę. Islam opanuje cały świat.
{63500}{63546}Dlatego radzę ci: przemyśl swój film jeszcze raz,
{63550}{63621}wycofajcie swoje wojska z naszych ziem,
{63625}{63721}poprawcie siebie, naprawcie swoje społeczeństwo, wasze kobiety
{63725}{63771}Mamy naprawić nasze kobiety? To nie moja sprawa.
{63775}{63821}Jak będą chciały, to się same zmienią.
{63825}{63871}Mylisz się, to jest twoja sprawa.
{63875}{63946}Ubieracie swoje kobiety jak dziwki!
{63950}{63996}Ja nie ubieram naszych kobiet. Same się ubierają.
{64000}{64046}Pozwalacie na to, takie są wasze normy,
{64050}{64096}żeby kobiety wychodziły na ulicę tak ubrane.
{64100}{64146}Co się dzieje z waszym społeczeństwem?
{64150}{64196}Ale ja się interesuję religią
{64200}{64271}i wpływem, jaki wywiera na ludzkie umysły. Martwi mnie
{64275}{64321}A my się martwimy o ciebie.
{64325}{64483}Kradzieże, złodziejstwa! To się wam całkowicie wymknęło spod kontroli...
{64500}{64546}Niesprawiedliwości popełnione wobec Palestyńczyków
{64550}{64640}zrodziły złość i nienawiść.
{64650}{64696}Trzeba jednak zrozumieć,
{64700}{64771}że tym, co tę nienawiść umacnia
{64775}{64871}jest kult śmierci i męczeństwa.
{64950}{64996}Jeśli wasi kaznodzieje będą wmawiać ludziom,
{65000}{65071}że męczeństwo za wiarę i nagroda w raju
{65075}{65146}są lepsze niż życie na tym świecie,
{65150}{65246}zawsze znajdzie się kilku szaleńców, którzy w to uwierzą.
{65250}{65391}W ten sposób rodzi się zaklęte koło zemsty, wojny i cierpień.
{65725}{65771}Jestem tutaj, na Górze Oliwnej,
{65775}{65883}patrzę na to piękne, starożytne miasto.
{65900}{65946}Wysłuchałem wielu skrajnych stwierdzeń,
{65950}{66021}wielu słów nienawiści i bigoterii,
{66025}{66096}jakich nie słyszałem nigdy dotąd.
{66100}{66171}Nie wiem, jaka będzie przyszłość świata,
{66175}{66246}dokąd ludzie będą myśleć w ten sposób.
{66250}{66296}A ludzie będą myśleć w ten sposób
{66300}{66346}tak długo, jak długo będą uczeni
{66350}{66446}od wczesnego dzieciństwa, od kołyski,
{66450}{66521}że w religii jest coś dobrego,
{66525}{66671}że jest coś dobrego w tym, że wierzymy tylko dlatego że, nas to tego nakłoniono
{66675}{66803}zamiast przyjąć coś lub odrzucić w oparciu o dowody.
{66900}{66996}Zabijanie dla Boga jest nie tylko mordercze,
{67000}{67086}jest również idiotyczne.
{67125}{67171}Inaczej niż religia,
{67175}{67246}nauka nie udaje, że wie wszystko.
{67250}{67403}Nadal poszukuje odpowiedzi na wiele pytań o pochodzenie wszechświata.
{67450}{67521}To, że nauka nie zna odpowiedzi na wiele pytań,
{67525}{67680}nie oznacza, że znają je starożytne teksty, które uznaliśmy za święte.
{67725}{67796}Nauka nie może udowodnić nieistnienia Boga,
{67800}{67846}ale to nie znaczy, że Bóg istnieje.
{67850}{67996}Istnieją miliony rzeczy, których istnienia nie potrafimy obalić naukowo.
{68000}{68096}Filozof Bertrand Russell zaproponował analogię:
{68100}{68146}Wyobraźmy sobie chiński czajnik do herbaty,
{68150}{68221}krążący po orbicie słońca.
{68225}{68296}Nie możemy udowodnić, że czajnik ten nie istnieje,
{68300}{68396}bo jest zbyt mały, żebyśmy mogli dostrzec go przez teleskop.
{68400}{68446}Nikt poza garstką szaleńców nie powie,
{68450}{68496}że wierzy w istnienie tego czajnika tylko dlatego
{68500}{68546}że nie możemy udowodnić, iż on nie istnieje.
{68550}{68646}Może w tej sprawie musimy być agnostykami, w technicznym sensie tych słów
{68650}{68671}ale w praktyce,
{68675}{68796}w sprawie czajnika krążącego wokół słońca, wszyscy jesteśmy ateistami.
{68800}{68846}Wyobraźmy sobie teraz, że całe społeczeństwo
{68850}{68921}nauczyciele, starszyzna,
{68925}{68996}wierzą w istnienie tego czajnika.
{69000}{69071}legenda o czajniku przekazywana jest z pokolenia na pokolenie;
{69075}{69121}stała się ważną częścią tradycji
{69125}{69196}napisano nawet święte księgi traktujące o chińskim czajniku.
{69200}{69296}Wówczas, gdyby ktoś oświadczył, że nie wierzy w jego istnienie,
{69300}{69423}uznanoby go za ekscentryka lub nawet za szaleńca.
{69450}{69521}Istnieje nieskończona liczba rzeczy, w rodzaju niebiańskiego czajnika,
{69525}{69571}których nieistnienia nie potrafimy udowodnić.
{69575}{69652}wróżki, jednorożce
{69675}{69696}i złośliwe skrzaty
{69700}{69746}Nie możemy wykazać, że nie istnieją.
{69750}{69796}Jednak nie wierzymy w nie
{69800}{69896}tak samo, jak nie wierzymy w bogów starożytnego Egiptu
{69900}{69983}lub w grecką Afrodytę.
{70000}{70046}Wszyscy jesteśmy ateistami,
{70050}{70171}gdy chodzi o większość bogów, w których wierzą ludzie.
{70175}{70313}Niektórzy z nas po prostu nie wierzą w jednego boga więcej.
{70525}{70571}W następnym odcinku wykażemy,
{70575}{70671}że religia jak wirus atakuje głownie ludzi młodych.
{70675}{70771}Bóg Księgi, w której wielu z nas szuka recept moralnych,
{70775}{70871}jest najbardziej bezlitosnym i mściwym bohaterem
{70875}{70921}w historii literatury
{70925}{70971}Tłumaczenie: Andrzej Dominiczak