20%
21%
Liczba
dorosłych
Liczba
30%
mieszkańców
zagrożonych
H" 29 mln.
H" 8,7 mln.
29%
Liczba
chorych
H" 8,7 mln.
ciśnienie optymalne ciśnienie prawidłowe ciśnienie wysokie prawidłowe nadciśnienie
Pacjenci z wykrytym i leczonym nadciśnieniem tętniczym (57%) ~ 4,8 mln.
Pacjenci leczeni skutecznie (ciśnienie poniżej 140/90) ~ 1,0 mln
12%
33%
Pacjenci leczeni nieskutecznie
45%
10%
~ 3,8 mln
nie wykryte wykryte, nie leczone
leczone nieskutecznie leczone skutecznie
RR sk RR rozk
(mmHg) (mmHg)
optymalne < 120 i < 80
prawidłowe <130 i <85
wysokie prawidłowe 130  139 i 85  89
nadciśnienie e" 140 lub e" 90
Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym
Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym
Stanowisko PTNT, 2003
Stanowisko PTNT, 2003
RR sk RR rozk
RR sk RR rozk
Øð
NADCIÅšNIENIE
NADCIÅšNIENIE
Øð
A
agodne 140-159 90-99 1O
A
agodne 140-159 90-99 1O
Øð
Umiarkowane 160-179 100-109 2O
Umiarkowane 160-179 100-109 2O
Øð
Ciężkie 180-209 110-119 3O
Ciężkie 180-209 110-119 3O
Bardzo ciężkie e" 210 > 120
Bardzo ciężkie e" 210 > 120
Øð
Izolowane skurczowe e" 140 < 90
Izolowane skurczowe e" 140 < 90
¨ð
90% przypadków nadciśnienia tętniczego
¨ð
Etiologia nieznana
¨ð
Liczne teorie
CHOROBY ENDOKRYNOLOGICZNE
CHOROBY NEREK
¨ð
Zwężenie tętnicy
Hiperaldosteronizm
Zesp. Cushinga
nerkowej
Akromegalia
¨ð
Zapalenie kłębkowe
Nadczynność tarczycy
¨ð
Zapalenie
odmiedniczkowe
CHOROBY INNE
¨ð
Hipoplazja nerki
¨ð
Torbielowatość nerek
Koarktacja aorty
Guz mózgu
¨ð
Guzkowe zap.
Porfiria
nerek/kolagenozy
Zatrucie ołowiem
Porfirie
¨ð
Nowotwory nerek
Inne
¨ð
Inne ch. nerek
¨ð
Wiek (M>55 r.ż., K > 65 r.ż.)
¨ð
Palenie tytoniu
¨ð
Zaburzenia lipidowe
¨ð
ChT >190 mg%
¨ð
HDL < 40 mg%
¨ð
LDL > 115 mg%
¨ð
Tg > 150 mg%
¨ð
Wywiad rodzinny + (M < 55 r.ż., K < 65 r.ż.)
¨ð
Otyłość brzuszna (obwód pasa M > 94 cm, K > 80 cm)
¨ð
Białko C-reaktywne > 1 mg/dl
¨ð
Cukrzyca
¨ð
Choroby naczyniowe mózgu (udar, TIA)
¨ð
Choroba serca (IHD, MI, PCI, CABG)
¨ð
Niewydolność nerek
¨ð
Choroby tętnic obwodowych
¨ð
Zaawansowana retinopatia (wysięki, wybroczyny,
obrzęk t.n.II)
¨ð
Encefalopatia nadciśnieniowa
¨ð
Obrzęk płuc
¨ð
Tętniak rozwarstwiający aorty
¨ð
Rzucawka lub ciężkie nadciśnienie związane z ciążą
¨ð
Niestabilna IHD lub ostry MI
ĆWICZENIA RUCHOWE
spoczynkowej czynności serca
stężenia katecholamin
Palenie tytoniu powoduje:
¨ð
przejściowy wzrost RR przez wpływ nikotyny na zwoje
wegetatywne
¨ð
u palaczy częstsze nadciśnienie złośliwe
¨ð
miażdżyca u palaczy może wywoływać nadciśnienie
naczyniowo-nerkowe
OTYA
OŚĆ
(jeden z możliwych mechanizmów)
(jeden z możliwych mechanizmów)
oporność tkanek na transport glukozy zależny od insuliny
oporność tkanek na transport glukozy zależny od insuliny
hiperglikemia
hiperglikemia
wydzielania insuliny
wydzielania insuliny
wydzielania katecholamin i reabsorpcji Na+ w nerkach
wydzielania katecholamin i reabsorpcji Na+ w nerkach
nadciśnienie
nadciśnienie
DIETA
DIETA
" obniżenie masy ciała
" zmiana składu
" ograniczenie spożycia soli
" ograniczenie spożycia
alkoholu
" inne czynniki
¨ð
leki moczopędne
¨ð
beta-blokery, alfa-blokery
¨ð
Ca-blokery
¨ð
inhibitory ACE
¨ð
Antagoniści receptora A II
nie stosować leków o takim samym uchwycie
nie stosować leków o takim samym uchwycie
inhibitory ACE + ²-blokery
inhibitory ACE + ²-blokery
możliwość gwałtownych spadków RR
możliwość gwałtownych spadków RR
Ca-blokery + ²-blokery
Ca-blokery + ²-blokery
możliwość zaburzeń chrono- i dromotropowych
możliwość zaburzeń chrono- i dromotropowych
sympatykolityki
sympatykolityki
u ludzi starszych możliwość hipotonii ortostatycznej
u ludzi starszych możliwość hipotonii ortostatycznej