M I N I S T E R S T W O O B R O N Y N A R O D O W E J
SZTAB GENERALNY WOJSKA POLSKIEGO
Szef. Kom. 169/2007
Szef. Kom. 169/2007
DOKTRYNA
TRANSPORTU I RUCHU WOJSK SIA ZBROJNYCH RP
(DD/4.4)
WARSZAWA
2007
1
SZTAB GENERALNY WP
ROZKAZ Nr 210/Log./DO
SZEFA SZTABU GENERALNEGO WP
z dnia 05 marca 2007r.
w sprawie wprowadzenia do u\ytku w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
Doktryny Transportu i Ruchu Wojsk Sił Zbrojnych RP (DD/4.4)
Na podstawie ż 7 ust. 3 regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Obrony Narodowej
stanowiącego załącznik do zarządzenia Nr 40/MON Ministra Obrony Narodowej
z dnia 22 listopada 2006 r. w sprawie regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Obrony
Narodowej (Dz. Urz. MON z 2006r. Nr 21 poz.270),
rozkazuję:
1. Wprowadza się do u\ytku w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej z dniem 1 lipca
2007 r. Doktrynę Transportu i Ruchu Wojsk Sił Zbrojnych RP (DD/4.4).
2. Rozkaz wchodzi w \ycie z dniem podpisania.
S Z E F
(-) generał Franciszek GGOR
2
SPIS TREŚCI
WSTP& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & 5
ROZDZIAA 1. ZASADY I KIERUNKI DZIAAANIA SIA ZBROJNYCH RP
W ZAKRESIE TRANSPORTU I RUCHU WOJSK ................................... 7
1.1.Cel i zakres zastosowania............................................................................... 7
1.2.Zasady i kierunki działań ............................................................................... 7
1.2.1.Kierunki działań Sił Zbrojnych RP ............................................................. 9
1.2.2.Kierunki wsparcia cywilnego ................................................................... 10
1.2.3.Wojskowe wsparcie dla operacji pozamilitarnych.................................... 11
1.2.4.Pozyskiwanie środków transportu i infrastruktury transportowej............. 11
1.2.5.Koordynowanie wykorzystania zasobów transportu i ruchu wojsk.......... 12
ROZDZIAA 2. PODSYSTEM TRANSPORTU I RUCHU WOJSK
SIA ZBRONYCH RP .................................................................................... 15
2.1.Struktury podsystemu transportu i ruchu wojsk........................................... 15
2.2.Funkcjonowanie podsystemu transportu i ruchu wojsk ............................... 16
2.3.Zasady współdziałania z NATO i UE .......................................................... 17
ROZDZIAA 3. WYTYCZNE DO PLANOWANIA PRZEMIESZCZENIA
SIA ZBROJNYCH RP .................................................................................. 23
3.1.Ogólne zasady planowania........................................................................... 23
3.2.Narzędzia planowania .................................................................................. 25
3.3.Cykl planowania........................................................................................... 26
3.4.Proces planowania przemieszczenia ............................................................ 27
3.5.Plany operacyjne i wariantowe..................................................................... 28
ROZDZIAA 4. POZYSKIWANIE I WYKORZYSTYWANIE ŚRODKÓW
TRANSPORTU I INFRASTRUKTURY TRANSPORTOWEJ............... 31
4.1.Wojskowe środki transportowe.................................................................... 31
4.2.Pozyskiwanie cywilnych środków transportowych na potrzeby sił
zbrojnych................................................................................................... 31
4.3.Pozyskiwanie i wykorzystanie infrastruktury transportowej
na potrzeby sił zbrojnych .......................................................................... 33
ROZDZIAA 5. TRANSPORT MORSKI............................................................................... 35
5.1.Ogólne zasady wojskowego transportu morskiego...................................... 35
5.2.U\ycie wojskowych środków transportu morskiego ................................... 35
5.3.U\ycie cywilnych środków transportu morskiego ....................................... 36
ROZDZIAA 6. TRANSPORT POWIETRZNY ................................................................... 39
6.1.Ogólne zasady wojskowego transportu powietrznego ................................. 39
6.2.U\ycie wojskowych środków transportu powietrznego............................... 40
6.3.Cywilne środki transportu powietrznego ..................................................... 40
ROZDZIAA 7. TRANSPORT LDOWY............................................................................. 43
7.1.Ogólne zasady wojskowego transportu lądowego ...................................... 43
7.2.Transport drogowy ....................................................................................... 44
7.2.1.Sieć drogowa ............................................................................................. 44
3
7.2.2.Kierowanie ruchem wojsk......................................................................... 45
7.3.Transport kolejowy ...................................................................................... 47
7.3.1.Sieć kolejowa ............................................................................................ 47
7.3.2.Przewozy kolejowe ................................................................................... 49
7.4.śegluga śródlądowa ..................................................................................... 50
7.4.1.Sieć śródlądowych dróg wodnych............................................................. 50
7.4.2.Przewozy wodne śródlądowe .................................................................... 50
ROZDZIAA 8. WSPARCIE PRZEZ POZAMILITARNE OGNIWA OBRONNE.............. 53
8.1.Ogólne zasady wsparcia transportu i ruchu wojsk ....................................... 53
8.2.U\ycie cywilnych środków i infrastruktury transportowej na potrzeby
obronne państwa ......................................................................................... 54
8.3.Współdziałanie cywilno wojskowe w kierowaniu transportem
i ruchem wojsk& & & & .. ........................................................................ 54
8.4.Osłona techniczna infrastruktury transportowej .......................................... 55
8.5.Wsparcie w ramach realizacji zadań Państwa Wysyłającego ...................... 56
ROZDZIAA 9. WYMIANA INFORMACJI W ZAKRESIE TRANSPORTU I RUCHU
WOJSK ............................................................................................................... 57
9.1.Poziomy i zasady wymiany informacji ........................................................ 57
9.2.System meldunkowy .................................................................................... 58
9.3.Wymiana informacji - dwu/wielostronna..................................................... 58
9.4.Wymiana informacji - procedury krajowe ................................................... 59
9.5.Wymiana informacji na teatrze działań ....................................................... 59
9.6.Procedury wykonawcze wymiany informacji .............................................. 59
9.7.Systemy wspierające wymianę informacji................................................... 60
ROZDZIAA 10.TRANSPORT I RUCH WOJSK W REALIZACJI ZADAC PACSTWA -
- GOSPODARZA ................................................................................................. 63
10.1.Koncepcja realizacji zadań transportowych w ramach HNS ..................... 63
10.2.Wykonywanie zadań transportowych w ramach HNS............................... 63
10.3.Planowanie transportu i ruchu wojsk sojuszniczych w ramach ................. 65
ROZDZIAA 11.ORGANIZACJA PROCESU RSOM W OPERACJACH
SOJUSZNICZYCH.............................................................................................. 69
11.1.Ogólne zasady planowania i elementy składowe RSOM........................... 69
11.2.Zadania i zakres odpowiedzialności elementów składowych
RSOM........................................................................................................ 70
LITERATURA& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .. 72
ZAACZNIKI:
Załącznik A Słownik terminów i definicji.
Załącznik B Wykaz skrótów.
Załącznik C Procedury systemu ADAMS.
Załącznik D Aneks S do Planu operacji .
Załącznik E Ogólny model planowania przemieszczenia w operacjach NATO.
Załącznik F Narodowy model planowania przemieszczenia Sił Zbrojnych RP.
Załącznik G Karta wymagań obronnych Sił Zbrojnych RP.
Załącznik H Schemat procesu RSOM.
ARKUSZ ZMIAN
4
WSTP
Zmiany w środowisku bezpieczeństwa narodowego spowodowane powstaniem
nowego typu zagro\eń, wyznaczyły nowe misje (zadania) dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej, zwanych dalej Siłami Zbrojnymi RP . Posiadanie mo\liwości przemieszczania sił
w celu podjęcia pełnego zakresu funkcji i zadań jest kluczowe dla zapewnienia efektywności
przyszłych operacji narodowych i wielonarodowych. Zdolność do transportu i ruchu wojsk
dotyczy całego zakresu zadań Sił Zbrojnych RP, w obecnym i przewidywalnym środowisku
bezpieczeństwa, ze szczególnym zwróceniem uwagi na poprawę współdziałania w ramach
Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (ang. North Atlantic Treaty Organization),
zwanej dalej Sojuszem lub NATO . Realizacja zadań kolektywnej obrony oraz udział
w operacjach reagowania kryzysowego wymaga zdolności do przemieszczenia sił wewnątrz
i poza terytorium Sojuszu.
Warunkiem osiągnięcia i utrzymania wymaganych zdolności operacyjnych jest
osiągnięcie właściwego standardu transportu i ruchu wojsk w rejon operacyjnego
przeznaczenia, zgodnie z wymaganiami i kryteriami obowiązującymi w NATO.
Doktryna DD/4.4 jest narodowym odpowiednikiem Sojuszniczej Połączonej Doktryny
Transportu i Ruchu Wojsk AJP 4.4(A), definiuje rolę oraz zadania transportu i ruchu wojsk
w czasie pokoju, zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny.
Doktryna DD/4.4 podkreśla konieczność koordynacji działań Sił Zbrojnych RP oraz
pozamilitarnych ogniw obronnych w celu integrowania wysiłku dla zapewnienia
wymaganych zdolności do przemieszczenia jednostek wojskowych oraz utrzymania ciągłości
ich zaopatrywania na i poza terytorium Polski.
Istotą doktryny DD/4.4 jest przystosowanie regulacji narodowych do obowiązujących
w Sojuszu procedur oraz standardów transportu i ruchu wojsk, a tak\e określenie
modelowych rozwiązań w zakresie planowania i realizacji związanych z tym zadań przez
komórki i jednostki organizacyjne Sił Zbrojnych RP oraz pozamilitarne ogniwa obronne.
Zgodnie z zało\eniami narodowego systemu hierarchii dokumentów doktrynalnych
przedmiotowa doktryna DD/4.4 spełnia warunki przewidziane dla drugiego poziomu,
tj. dokumentów wspomagających.
5
6
ROZDZIAA 1. ZASADY I KIERUNKI DZIAAANIA SIA ZBROJNYCH RP
W ZAKRESIE TRANSPORTU I RUCHU WOJSK
1.1. Cel i zakres zastosowania
1000. Celem Doktryny Transportu i Ruchu Wojsk Sił Zbrojnych RP (DD/4.4) jest
dostarczenie wytycznych na temat zasad oraz procedur zabezpieczenia transportu
i ruchu wojsk na potrzeby operacji, wsparcia logistycznego i szkolenia. Dokument
określa kierunki działania podsystemu transportu i ruchu wojsk w najbardziej
prawdopodobnych scenariuszach operacji prowadzonych w układzie narodowym
i sojuszniczym w czasie pokoju, zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa
i w czasie wojny.
1001. Niniejsza publikacja ma zastosowanie do całego spektrum operacji (działań)
prowadzonych przez Siły Zbrojne RP, w ramach jak i poza Artykułem 5 Traktatu
Północnoatlantyckiego, Unii Europejskiej (UE), Organizacji Bezpieczeństwa
i Współpracy w Europie (OBWE), Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) oraz
koalicyjnych.
1002. Zakres stosowania niniejszego dokumentu w ramach operacji ONZ i państw
koalicyjnych warunkowany jest ratyfikacją odpowiednich procedur NATO i UE.
1.2. Zasady i kierunki działań
1003. System obronny państwa zabezpiecza przygotowanie i utrzymanie potencjału
transportu i ruchu wojsk Sił Zbrojnych RP umo\liwiając przemieszczenie
strategiczne, operacyjne i taktyczne oraz utrzymanie ciągłości zaopatrzenia
w operacjach wojskowych i reagowania kryzysowego, prowadzonych na i poza
terytorium Polski w układzie narodowym oraz w ramach NATO, UE, a tak\e ONZ.
Ponadto stwarza dogodne warunki transportu i ruchu wojsk dla sojuszniczych sił
wzmocnienia w ramach obrony narodowej. Realizacja powy\szych zadań wymaga
wykorzystania wojskowych i cywilnych mo\liwości transportowych.
1004. Głównym zadaniem komórek i jednostek organizacyjnych Sił Zbrojnych RP do spraw
transportu i ruchu wojsk, zwanymi dalej organami transportu i ruchu wojsk , jest
zapewnienie mo\liwości szybkiego przemieszczenia wydzielonych jednostek oraz
ciągłości wsparcia operacji wojskowych na i poza terytorium Polski. Podstawowym
zadaniem pozamilitarnych ogniw obronnych do spraw transportu jest tworzenie
rozwiązań organizacyjno - funkcjonalnych do udzielania wsparcia Siłom
7
Zbrojnym RP i wojskom sojuszniczym w warunkach zewnętrznego zagro\enia
bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny oraz wypełniania zobowiązań
sojuszniczych.
1005. Realizację zadań w zakresie transportu i ruchu wojsk zapewniają organy transportu
i ruchu wojsk wszystkich szczebli kierowania i dowodzenia Sił Zbrojnych RP,
stosownie do swoich kompetencji i zakresu działania, równie\ we współdziałaniu
z pozamilitarnymi ogniwami obronnymi.
1006. Realizując zadania transportu i ruchu wojsk w ramach operacji sojuszniczych nale\y
kierować się następującymi zasadami:
1) wspólna odpowiedzialność - Siły Zbrojne RP i dowództwo operacji ponoszą
wspólną odpowiedzialność za jej zabezpieczenie. W zakres odpowiedzialności
wchodzą:
a) odpowiedzialność dowództwa operacji wyznaczeni dowódcy operacji są
odpowiedzialni za inicjowanie, określanie priorytetów, koordynowanie
i uzgadnianie: przemieszczania sił, transportów z zaopatrzeniem
i przemieszczania powrotnego sił wielonarodowych wydzielonych do operacji.
Powinno się to odbywać we współpracy z Siłami Zbrojnymi RP w zakresie
ich dotyczącym,
b) odpowiedzialność Sił Zbrojnych RP - Siły Zbrojne RP są odpowiedzialne
za pozyskanie środków transportowych do przemieszczenia, utrzymania
ciągłości wsparcia i powrotu wydzielonych kontyngentów, a ponadto,
w przypadku przyjęcia odpowiedzialności Państwa Wiodącego (Lead Nation -
- LN), za planowanie i kierowanie ruchem narodowych sił i komponentów
wydzielanych do jednostek wielonarodowych, a tak\e sił wielonarodowych;
2) współdziałanie - podstawowe znaczenie ma współdziałanie pomiędzy Siłami
Zbrojnymi RP, a sztabami operacji i siłami zbrojnymi innych państw. Mo\e ono
przyjmować formę współpracy dwu - lub wielostronnej;
3) elastyczność - planowanie transportu i ruchu wojsk oraz realizacja zadań musi
zapewniać reagowanie w odpowiednim czasie na dynamiczne zmiany sytuacji
operacyjnej, utrzymywanie zdolności operacyjnej oraz uwzględniać wymagania
operacyjne dowódcy, w celu realizacji zaakceptowanego zamiaru;
4) prostota - plany i procedury powinny być mo\liwie proste oraz czytelne;
5) standaryzacja - ułatwia ruch i transport wojsk. Standaryzacja dotyczy w takim
samym stopniu systemów, oprogramowania, procedur, wyposa\enia jak i sprzętu;
8
6) wymiana informacji - dokonywana pomiędzy państwami Sojuszu oraz
dowództwami NATO ma znaczenie podstawowe dla sprawnego planowania
i realizowania zadań w zakresie transportu i ruchu wojsk.
1.2.1. Kierunki działań Sił Zbrojnych RP
1007. Do niniejszej doktryny mają zastosowanie następujące zało\enia wytyczające kierunki
działania:
1) Siły Zbrojne RP są odpowiedzialne za wdro\enie sojuszniczych doktryn
i procedur oraz ich stosowanie w operacjach wielonarodowych;
2) planowanie transportu i ruchu wojsk powinno być prowadzone oraz
koordynowane z uwzględnieniem udziału sił wielonarodowych oraz współpracy
cywilno - wojskowej. Ponadto nale\y uwzględnić zaanga\owanie wszystkich
rodzajów sił zbrojnych wykorzystujących ró\ne rodzaje transportu. Pozamilitarne
ogniwa obronne ze względu na swą specjalistyczną wiedzę i realizację zadań
obronnych, powinny być zaanga\owane w wypracowywanie planów1;
3) Siły Zbrojne RP oraz pozamilitarne ogniwa obronne są odpowiedzialne
za zapewnienie środków transportowych do przemieszczenia wysyłanych sił do
rejonu operacyjnego przeznaczenia, dla transportu zaopatrzenia, a następnie ich
powrotu do macierzystych baz. U\ycie środków transportu koordynuje narodowe
połączone Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk (CKRW);
4) planowanie oraz realizacja transportu i ruchu wojsk powinno być wsparte
standardowymi i zharmonizowanymi procedurami. Ma to szczególne znaczenie
w operacjach wielonarodowych oraz przy przekraczaniu granic państwowych.
Ponadto, w celu ułatwiania transportu i ruchu wojsk poza granicami kraju,
powinny być wypracowane dwu - lub wielostronne porozumienia w tym zakresie;
5) Siły Zbrojne RP uczestnicząc w operacjach sojuszniczych są odpowiedzialne za
planowanie transportu narodowych komponentów. Planowanie transportu i ruchu
wojsk w operacjach NATO musi mieć określone priorytety i być koordynowane
przez właściwego dowódcę;
6) narodowe przepisy i porozumienia dwu - wielostronne oraz przepisy sojusznicze
powinny zapewnić pozyskiwanie zasobów transportu i ruchu wojsk
przeznaczonych do zabezpieczenia Sił Zbrojnych RP na potrzeby operacyjne,
wsparcia logistycznego i szkolenia;
1
Rozporządzenie Rady Ministrów z 03.02.2004 r. w sprawie warunków przygotowania i wykorzystania transportu na potrzeby obronne
państwa, a tak\e jego ochrony w czasie wojny, oraz właściwości organów w tych sprawach. Dz. U. Nr 34 poz. 294.
9
7) Siły Zbrojne RP mogą udzielać wsparcia sojusznikom, udostępniając na wniosek
właściwego dowódcy NATO środki transportowe, które nie są zaanga\owane do
zaspokojenia własnych potrzeb;
8) odpowiedzialność za zabezpieczenie przemieszczenia Polskich Kontyngentów
Wojskowych kierowanych do rejonów operacyjnego przeznaczenia w ramach
pokojowych operacji sojuszniczych i misji stabilizacyjnych, ponoszą Siły
Zbrojne RP;
9) biorąc pod uwagę, \e w czasie pokoju cywilne zasoby transportowe funkcjonują
w warunkach rynkowych, Siły Zbrojne RP będą stale rozwijać umowy
i porozumienia, które zapewnią dostęp do wymaganych środków transportowych
w określonym czasie, na potrzeby operacji pokojowych i misji stabilizacyjnych;
10) Siły Zbrojne RP będą wykorzystywały Sojuszniczy System Przemieszczania
i Ruchu Wojsk (Allied Deployment and Movement System ADAMS), jako
narzędzie planistyczne w celu ułatwienia planowania przemieszczania
i przekazywania informacji w operacjach sojuszniczych.
1.2.2. Kierunki wsparcia cywilnego
1008. Cywilne wsparcie ma istotne znaczenie w osiąganiu po\ądanej elastyczności
transportu umo\liwiając realizację celów operacji wojskowych. Siły Zbrojne RP będą
wymagać, na odpowiednim szczeblu, bliskiej współpracy z pozamilitarnymi
ogniwami obronnymi ds. transportu w celu oszacowania i określenia zdolności,
dostępności i wykonalności wsparcia transportem cywilnym.
1009. Pozamilitarne ogniwa obronne powinny posiadać odpowiednie procedury, uzgodnione
ze strukturami militarnymi, w celu przejrzystego współdziałania z organami
transportu i ruchu wojsk Sił Zbrojnych RP i wojskami sojuszniczymi.
1010. W warunkach zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny
uruchamia się wykonywanie zadań obronnych, w ramach powszechnego obowiązku
obrony, celem zapewnienia z gospodarki narodowej - Siłom Zbrojnych RP i wojskom
sojuszniczym wymaganych środków transportu oraz dostępu do infrastruktury
transportowej. Głównym organizatorem realizowanych zadań w tym zakresie są
pozamilitarne ogniwa obronne właściwych organów administracji rządowej
i samorządu terytorialnego.
10
1011. Definiowanie zadań obronnych realizowane jest w czasie pokoju, na podstawie
obecnych i przewidywanych zagro\eń bezpieczeństwa oraz wymagań obronnych
zgłaszanych przez Siły Zbrojne RP.
1012. W ramach przygotowań obronnych państwa ustalane są sposoby wykonywania zadań
obronnych przez organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz
wykorzystania w tym celu niezbędnych sił i środków.
1013. Cywilne wsparcie dla transportu i ruchu wojsk w czasie zewnętrznego zagro\enia
bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny jest zasadniczym sposobem uzupełnienia
zasobów Sił Zbrojnych RP i jest realizowane w mo\liwie najszerszym zakresie,
z uwzględnieniem priorytetów i faktycznych mo\liwości państwa.
1014. Nale\y dą\yć, aby projektowanym urządzeniom i konstrukcjom cywilnym nadać
cechy umo\liwiające wykorzystanie ich do celów obronnych, nawet gdyby
wykraczało to poza potrzeby rynku komercyjnego. Jednocześnie, projektowanie
systemów i wyposa\enia wojskowego powinno uwzględniać, tam gdzie jest to
mo\liwe, potrzeby i standardy cywilne.
1.2.3. Wojskowe wsparcie dla operacji pozamilitarnych
1015. Wojskowe wsparcie dla operacji pozamilitarnych, to pomoc udzielana przez Siły
Zbrojne RP dla ludności cywilnej i organizacji pozarządowych, w ramach reagowania
kryzysowego prowadzonego przez organizacje cywilne. Podstawę takiej pomocy
stanowią stosowne regulacje prawne oraz porozumienia zawarte pomiędzy
właściwymi władzami zaanga\owanych stron.
1016. Wojskowe wsparcie operacji pozamilitarnych będzie prowadzone z zastosowaniem
tych samych zasad i kierunków działań, jakie opisano w niniejszej doktrynie.
1.2.4. Pozyskiwanie środków transportu i infrastruktury transportowej
1017. Uzyskanie dostępu do środków transportu i infrastruktury transportowej na potrzeby
transportu i ruchu wojsk jest zadaniem całego systemu obronnego państwa,
wszystkich jego struktur oraz szczebli i nie jest wyłącznie domeną Sił Zbrojnych RP.
1018. Siły Zbrojne RP są odpowiedzialne za zabezpieczenie środków transportowych
na potrzeby operacji pokojowych i stabilizacyjnych prowadzonych poza granicami
kraju, wsparcia logistycznego i szkolenia. Planowanie zabezpieczenia transportu na
potrzeby obronne państwa oraz operacji w ramach Art. 5 Traktatu
11
Północnoatlantyckiego powinno anga\ować właściwe pozamilitarne ogniwa obronne
w proces pozyskiwania cywilnych środków transportu.
1019. Siły Zbrojne RP pozyskują środki transportu z następujących zródeł:
1) zasobów własnych, obejmujących: statki powietrzne, wielozadaniowe okręty
wojenne oraz pojazdy kołowe znajdujące się w wyposa\eniu rodzajów sił
zbrojnych;
2) zasobów sił zbrojnych innych państw w wyniku zawartych porozumień i umów
dwustronnych;
3) poprzez udział w wielonarodowych programach współpracy;
4) poprzez umowy i porozumienia zawierane z cywilnymi przewoznikami
komercyjnymi, na zasadach rynkowych;
5) świadczeń rzeczowych z gospodarki narodowej, realizowanych w ramach
powszechnego obowiązku obrony.
1020. Pozamilitarne ogniwa obronne zabezpieczają środki transportu i infrastrukturę
transportową na potrzeby obronne państwa oraz operacji w ramach Art. 5 Traktatu
Północnoatlantyckiego, na zasadach określonych w odrębnych przepisach2.
1021. Współdziałanie między sektorami cywilnym i wojskowym, szczególnie w obliczu
ograniczonych zasobów, powinno zapewnić optymalne wykorzystanie wojskowego
i cywilnego potencjału transportowego dla zabezpieczenia efektywności ciągłości
i terminowości przewozów wojskowych.
1.2.5. Koordynowanie wykorzystania zasobów transportu i ruchu wojsk
1022. Koordynowanie wykorzystania zasobów transportu i ruchu wojsk jest celową
działalnością dowódców i ich sztabów, realizowaną w ramach określonego systemu
dowodzenia, zapewniającego wysoką gotowość bojową i właściwe przygotowanie
wojsk do osiągnięcia zakładanych celów.
1023. Koordynacja transportu i ruchu wojsk Sił Zbrojnych RP oraz wojsk sojuszniczych
realizowana jest zgodnie z wymaganiami właściwego dowódcy.
1024. W prowadzonej operacji odpowiedni dowódca dokona przydziału zadań dla Sił
Zbrojnych RP, w ramach których zostanie przejęta odpowiedzialność za operacyjne
dowodzenie i koordynację oraz podział zadań w zakresie transportu
i ruchu wojsk na przydzielonym obszarze lub w stosunku do przydzielonych sił.
2
Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416,
z pózn. zm.) oraz akty wykonawcze, w tym rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 lutego 2004 r. w sprawie warunków i sposobu
przygotowania i wykorzystania transportu na potrzeby obronne państwa w czasie wojny, oraz właściwości organów w tych sprawach, a tak\e
jego ochrony /Dz. U. Nr 34, poz. 294/.
12
1025. Właściwie określone relacje dowodzenia zachodzące pomiędzy dowódcą ogólno-
wojskowym, a dowódcą odpowiedzialnym za transport i ruch wojsk, wspierającym
jego działania, muszą zapewnić efektywne u\ycie jednostek bojowych oraz optymalne
zabezpieczenie transportu i koordynację ruchu wojsk w prowadzonej operacji.
1026. Koordynowanie transportu i ruchu wojsk polega na zapewnieniu mo\liwości
podejmowania właściwych decyzji dotyczących planowania, a następnie praktycznego
ich wdra\ania i realizacji.
1027. System koordynowania transportu i ruchu wojsk, stanowi integralną część systemu
dowodzenia Sił Zbrojnych RP na wszystkich szczeblach organizacyjnych i zapewnia
skuteczne przemieszczenie wojsk. Dokonuje się tego poprzez zbieranie informacji, ich
analizę, formułowanie wniosków, podejmowanie decyzji oraz przedstawianie
propozycji w zakresie transportu i ruchu wojsk. Odnosi się to zarówno do realizacji
zadań w układzie narodowym, jak równie\ sojuszniczym i koalicyjnym.
1028. W ramach koordynowania transportu i ruchu wojsk realizowane są zadania mające na
celu:
1) wykorzystanie środków transportowych i infrastruktury transportowej w obszarze
(strefie, rejonie) planowanych i prowadzonych działań wojsk operacyjnych;
2) monitorowanie bie\ącej sytuacji operacyjnej i transportowej, jej ocenę
i przewidywany rozwój;
3) przedstawianie wniosków i propozycji zapewniających utrzymanie właściwych
elementów transportu i ruchu wojsk w gotowości do zabezpieczenia potrzeb
wojsk operacyjnych;
4) zapewnienie ciągłości wsparcia transportowego wojsk operacyjnych, siłami
jednostek logistycznych lub cywilnych przewozników komercyjnych;
5) ocenę potrzeb transportowych;
6) śledzenie zasobów transportowych.
13
14
ROZDZIAA 2. PODSYSTEM TRANSPORTU I RUCHU WOJSK SIA
ZBRONYCH RP
2.1. Struktury podsystemu transportu i ruchu wojsk
2000. Podsystem transportu i ruchu wojsk to wieloszczeblowy, spójny układ sił i środków
oraz całokształt przedsięwzięć organizacyjno-technicznych związanych z transportem
i ruchem wojsk, przygotowaniem i osłoną techniczną sieci transportowej, a tak\e
pracami przeładunkowymi, tworzony w celu sprawnego i terminowego
przemieszczania wojsk i środków zaopatrzenia. W ujęciu strukturalnym stanowi on
element systemu logistycznego Sił Zbrojnych RP, oraz jest częścią składową systemu
transportowego państwa.
2001. Struktura organizacyjna podsystemu transportu i ruchu wojsk Sił Zbrojnych RP
powinna być dostosowana do zabezpieczenia potrzeb operacyjnych, wsparcia
logistycznego i szkoleniowego, według procedur określonych w niniejszej doktrynie.
2002. Celem podsystemu jest zabezpieczenie transportu i ruchu wojsk w czasie pokoju,
zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny. Główny wysiłek
podsystemu ukierunkowany jest na pozyskanie środków transportowych,
przygotowanie infrastruktury transportowej, organów i jednostek wykonawczych,
a tak\e opracowywania procedur zabezpieczenia transportu i ruchu wojsk na potrzeby
operacyjne, logistyczne i szkoleniowe.
2003. Za planowanie oraz koordynację transportu i ruchu wojsk w czasie pokoju, podczas
zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny odpowiada
narodowe połączone CKRW, które koordynuje transport i ruch wojsk własnych oraz
obcych na obszarze kraju, we współdziałaniu z właściwymi dowódcami, organami
administracji rządowej i samorządu terytorialnego.
2004.
W Siłach Zbrojnych RP celem zapewnienia właściwego funkcjonowania transportu
i ruchu wojsk, ustanowiono struktury organizacyjne realizujące zadania w procesie
zabezpieczenia przemieszczeń wojsk w układzie narodowym, sojuszniczym
Organy transportu i ruchu wojsk występują odpowiednio:
i koalicyjnym.
1) na poziomie strategicznym Szefostwo Transportu i Ruchu Wojsk Centrum
Koordynacji Ruchu Wojsk;
2) na poziomie operacyjnym komórki transportu i ruchu wojsk w dowództwach
rodzajów sił zbrojnych;
15
3) na poziomie taktycznym komórki transportu i ruchu wojsk w dowództwach
okręgów wojskowych;
4) na poziomie wykonawczym specjalistyczne jednostki wojskowe oraz liniowe
organy transportu i ruchu wojsk.
2005. Działalność podsystemu transportu i ruchu wojsk Sił Zbrojnych RP wspierana jest
przez:
1) pozamilitarne ogniwa obronne właściwych organów administracji rządowej
i samorządu terytorialnego;
2) komórki transportowe oraz kadrę transportu związków taktycznych
i operacyjnych.
2.2. Funkcjonowanie podsystemu transportu i ruchu wojsk
2006. Funkcjonowanie podsystemu transportu i ruchu wojsk oparte jest na głównych
zasadach transportu i ruchu wojsk wymienionych w pkt. 1006, a tak\e:
1) wspólnej odpowiedzialności Sił Zbrojnych RP i pozamilitarnych ogniw
obronnych za zabezpieczenie środków transportu i infrastruktury transportowej
na potrzeby operacji wojskowych;
2) współpracy dowódców z organami administracji rządowej i samorządu
terytorialnego oraz przewoznikami cywilnymi w wymaganym zakresie;
3) koordynacji działalności dowódcy operacji i władz państwowych;
4) efektywności wykorzystania wojskowych oraz cywilnych środków
transportowych i infrastruktury transportowej;
5) bezpieczeństwa wymiany informacji pomiędzy władzami wojskowymi
i cywilnymi oraz innymi państwami biorącymi udział w operacji wielonarodowej.
2007. Planowanie transportu i ruchu wojsk jest integralną częścią planowania logistycznego
i powinno być prowadzone równolegle z planowaniem operacyjnego u\ycia sił, tak\e
uwzględniać wielkość przemieszczanych sił i środków zaopatrzenia.
2008. Określenie wytycznych do planowania przemieszczenia wojsk nale\y do kompetencji
organów dowodzenia pionu operacyjnego, rozstrzygających o kierunkach, terminach
i priorytetach, natomiast odpowiedzialność za organizowanie i funkcjonowanie
systemu planowania, koordynacji przemieszczania wojsk ponoszą organy transportu
i ruchu wojsk.
16
2009. Wykorzystanie wojskowych i cywilnych zasobów infrastruktury transportowej oraz
środków poszczególnych rodzajów transportu musi być właściwie zaplanowane
i zabezpieczone.
2010. Zadania nadzorowania i uzgadniania z organami administracji rządowej
i samorządu terytorialnego zasad oraz warunków przemieszczania wojsk,
wykorzystania infrastruktury transportowej kraju, realizacji czynności
przeładunkowych, a tak\e formalności związanych z przekraczaniem granicy
państwowej realizowane są przez organy transportu i ruchu wojsk właściwego
szczebla.
2011. Przemieszczenia kolumn wojskowych przez du\e miasta, węzły drogowe oraz rejony
o du\ej intensywności ruchu cywilnego, zabezpieczają w ramach współdziałania siły
śandarmerii Wojskowej, Policji i Stra\y Granicznej.
2012. W czasie zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny
przemieszczenia przez miasta, węzły i obiekty drogowe, zabezpieczane są przez
kompanie regulacji ruchu, we współdziałaniu z śandarmerią Wojskową, Policją oraz
Stra\ą Graniczną.
2.3. Zasady współdziałania z NATO i UE
2013. W celu sprawnego i terminowego przemieszczenia kontyngentów Sił Zbrojnych RP
wydzielonych do sojuszniczych operacji NATO i UE, nale\y stosować modelowy
zakres działania sztabów odpowiedzialnych za sojusznicze planowanie i koordynację
w dziedzinie transportu i ruchu wojsk, w tym:
1) dla wsparcia dowódców w wykonywaniu ich zadań i obowiązków,
w sztabach/dowództwach wszystkich szczebli powinien funkcjonować
wyspecjalizowany personel transportu i ruchu wojsk;
2) po przemieszczeniu do teatru działań, wydzielone kontyngenty Sił Zbrojnych RP
powinny mieć do dyspozycji własny potencjał transportowy, zapewniający
swobodę przemieszczeń w rejonie działania. W określonych sytuacjach,
konieczne mo\e być ich wsparcie przez nadrzędne szczeble dowodzenia w celu
przemieszczenia do obszaru operacji, zaopatrywania i przemieszczenia
powrotnego do macierzystych baz lub innych obszarów. Wykonanie zadania
mo\e wymagać wykorzystania zarówno wojskowych, jak i cywilnych zasobów
transportowych;
17
3) zarządzanie transportem i ruchem wojsk mo\e, w zale\ności od sytuacji
i szczebla operacyjnego, obejmować następujące funkcje:
a) inicjowanie polega na ujęciu propozycji dotyczących planowania
przemieszczenia wojsk w ujęciu wielonarodowym na konferencji
organizowanej przez sztab właściwy dla operacji,
b) określanie priorytetów ustalanie kolejności przemieszczania komponentów
narodowych zgodnie z wymaganiami operacyjnymi dowódcy operacji,
c) koordynowanie dotyczy zadań ujętych w Narodowych Szczegółowych
Planach Przemieszczenia (Detailed Deployment Plans DDP) przez
Sojusznicze Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk (Allied Movement
Coordination Centre AMCC), lub komórkę transportu wyznaczonego
dowództwa operacji,
d) koordynowanie zasobów dowódca operacji koordynuje współdziałanie oraz
wspólne korzystanie z urządzeń, środków transportu i infrastruktury
transportowej,
e) dekonfliktowanie (deconfliction) - zapobieganie powstawaniu czynników
mogących zakłócić transport i ruch wojsk realizowane przez dowódcę
operacji wielonarodowej we współpracy z Państwami Wysyłającymi (Sending
Nation SN), Państwem Wiodącym i Państwem-Gospodarzem (Host Nation -
HN);
f) monitorowanie transportu i ruchu wojsk realizowane przez sztab dowódcy
operacji w celu określenia poło\enia oraz sytuacji transportu i ruchu wojsk.
2014. Dowództwo i Agendy NATO
1) Sztab Międzynarodowy (International Staff IS) i Międzynarodowy Sztab
Wojskowy (International Military Staff IMS) wspomagają planowanie oraz
realizację transportu i ruchu wojsk poprzez dostarczanie politycznych
i wojskowych wytycznych, a kiedy to konieczne, zawierają porozumienia
dotyczące przemieszczenia sił przez terytoria państw tranzytowych;
2) Rada Głównych Logistyków NATO (Senior NATO Logisticians Conference -
- SNLC) jest władzą koordynującą w zakresie logistyki i odpowiada za
koordynację zharmonizowanego rozwoju oraz implementację sojuszniczej
doktryny transportu i ruchu wojsk;
3) Wysoki Komitet Planowania ds. Sytuacji Wyjątkowych (Senior Civilian
Emergency Planning Committee - SCEPC), poprzez podległe agendy, wspiera
18
proces pozyskiwania cywilnych środków transportu oraz odpowiedniej
infrastruktury do wykonania wojskowych i cywilnych zadań, oraz wspomaga
ujednolicanie cywilnych procedur związanych z transportem dla potrzeb
obronnych;
4) Agencja NATO ds. Obsługiwań i Zaopatrywania (NATO Maintenance and
Supply Agency - NAMSA) mo\e udzielić Sojuszniczemu Centrum Koordynacji
Ruchu i/lub państwom, jeśli zachodzi taka potrzeba, pomocy w zakresie
zawierania kontraktów;
5) Agencja Standaryzacyjna NATO (NATO Standardization Agency NSA)
poprzez swoje panele i grupy przygotowuje Publikacje Sojusznicze
i Porozumienia Standaryzacyjne (Standardization Agreement - STANAG) w celu
ułatwienia procesu standaryzacyjnego w państwach członkowskich.
2015. Sojusznicze Dowództwo Transformacji (Allied Command Transformation -ACT) -
- koordynuje prace prowadzone przez inne agendy NATO w celu wprowadzenia
zmian poprawiających zdolności transportu i ruchu wojsk Sojuszu.
2016. Sojusznicze Dowództwo Operacyjne (Allied Command Operations ACO) poprzez
Sojusznicze Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk zarządza strategicznym
przemieszczeniem do rejonu operacji, transportem zaopatrzenia i wycofaniem sił,
zgodnie z Sojuszniczą Listą Przydziału (Allied Disposition List ADL), obejmującą
cele i priorytety dowódcy operacji. Sojusznicze Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk
współpracuje z krajami w celu przygotowania Wielonarodowego Szczegółowego
Planu Przemieszczenia na potrzeby operacji. Swoje funkcje wykonuje w czasie
pokoju i zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny.
2017. Planujące i realizujące przemieszczenie w ramach operacji sojuszniczych NATO i UE
Państwa Wysyłające powinny przestrzegać następujących zasad:
1) opracowywać Narodowe Plany Przemieszczenia w formacie ADAMS zgodnie
z Sojuszniczą Listą Rozdziału Sił, uwzględniając wymagania dowódcy operacji,
2) planować oraz kierować transportem i ruchem sił narodowych, a tak\e
narodowych komponentów sił wielonarodowych przyjętych
w podporządkowanie, uwzględniając wymagania dowódcy operacji;
3) określać wymagania, dokonywać stosownych uzgodnień oraz przedstawiać
dowództwu odpowiedzialnemu za operację, braki i nadwy\ki w narodowych
zasobach transportu i ruchu wojsk;
19
4) kierować wykorzystaniem cywilnych i wojskowych zasobów transportowych
w celu wsparcia sił narodowych i sojuszniczych;
5) reagować na wnioski o wyznaczenie zasobów transportowych dla potrzeb innych
państw w celu wypełnienia przyjętych zobowiązań;
6) kierować oficerów łącznikowych do Sojuszniczego Centrum Koordynacji Ruchu
Wojsk lub Narodowego Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk innych państw,
wg potrzeb.
2018. Narodowy Element Wsparcia (NSE) jest tworzony w celu wsparcia i koordynacji
przyjęcia, ześrodkowania, zaopatrywania i ponownego przemieszczenia sił
narodowych wykonujących zadania poza granicami kraju. W wypełnianiu swoich
funkcji współdziała z Państwem-Gospodarzem i właściwym dowódcą operacji.
Organizacja NSE jest zale\na od przyjętych rozwiązań funkcjonalnych i ró\na
w zale\ności od typu operacji. Wielkość jednostki mo\e zmieniać się od pododdziału
wielkości dru\yny do batalionu lub większej. Zadania i zakres odpowiedzialności są
określane w trakcie planowania operacji i zale\ne od jej rozmachu.
2019. Narodowe połączone Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk (CKRW) jest przeznaczone
do koordynacji oraz kierowania transportem i ruchem wojsk na terytorium Państwa -
- Gospodarza realizującego zadania w ramach wsparcia operacji, zgodnie
z wymaganiami dowódcy operacji. Organizacja CKRW, jak równie\ związanych
z nim jednostek wykonawczych kierowania ruchem wojsk i regulacji ruchu jest
określana zgodnie z narodowymi regulacjami prawnymi. Powinna ona jednak\e
zawierać wymagane połączenia ze strukturami odpowiedzialnymi za kontrolę
przestrzeni powietrznej i dróg morskich. Po aktywowaniu CKRW powinno przyjąć
oficerów łącznikowych państw zaanga\owanych i dowódcy operacji. CKRW jest
ostatecznym koordynatorem w zakresie transportu i ruchu wojsk związanego
z przemieszczaniem sił na obszarze kraju (w powietrzu, na morzu i na lądzie). CKRW
powinno utrzymywać kontakt z Sojuszniczym Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk
stosownie do potrzeb.
2020. Państwo Wiodące wypełnia częściowo lub w całości zadania i obowiązki narodowego
CKRW w przypadku kiedy nie ma władz Państwa-Gospodarza. Realizacja zadań
i organizacja jest określana według uznania państwa przyjmującego obowiązki
Państwa Wiodącego.
20
2021. Zadania Państwa Wiodącego są takie same jak Państwa - Gospodarza lub Państwa
Wysyłającego jednak\e cią\ą na nim dodatkowo obowiązki ustalenia ze wszystkimi
zaanga\owanymi stronami, warunków zwrotu kosztów lub odszkodowania za
wypełnianie funkcji Państwa Wiodącego.
21
22
ROZDZIAA 3. WYTYCZNE DO PLANOWANIA PRZEMIESZCZENIA
SIA ZBROJNYCH RP
3.1. Ogólne zasady planowania
3000. Planowanie transportu i ruchu wojsk stanowi jedną z dyscyplin planowania obronnego
i jest integralnym elementem planowania operacyjnego.
3001. Nadrzędnym celem planowania obronnego w zakresie transportu i ruchu wojsk jest
zapewnienie zdolności do przemieszczenia jednostek i pododdziałów Sił Zbrojnych
RP, zagwarantowanie - zgodnego z polską racją stanu i wymogami współczesnego
pola walki - rozwoju mo\liwości transportu i ruchu wojsk na potrzeby pokojowej
i wojennej działalności, a tak\e zapewnienie interoperacyjności ze strukturami
wojskowymi NATO.
3002. Podstawę planowania obronnego stanowią decyzje polityczne i strategiczne organów
państwowych w zakresie polityki obronnej państwa. Uwzględnia ono procedury
kolektywnego planowania obronnego, a w zakresie u\ycia jednostek wojskowych
deklarowanych do składu sił NATO, procedury wspólnego planowania operacyjnego.
3003. W planowaniu obronnym uwzględniana jest analiza i ocena zagro\eń bezpieczeństwa,
a następnie na jej podstawie identyfikowane są cele dla transportu i ruchu wojsk, które
są podstawą tworzenia zdolności transportowych. Efektem planowania obronnego
powinno być określenie sposobów oraz mo\liwości zabezpieczenia transportu i ruchu
wojsk, a tak\e określenie wymaganego potencjału, a zarazem zdolności do
prowadzenia operacji w pełnym spektrum wymagań narodowych i sojuszniczych.
3004. Podstawowymi dokumentami planowania obronnego są:
1) Kwestionariusz Planowania Obronnego;
2) Program Rozwoju i Modernizacji Sił Zbrojnych RP;
3) Cele Sił Zbrojnych;
4) Program Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych Rzeczypospolitej Polskiej;
5) Program Mobilizacji Gospodarki;
6) Plany Operacyjne.
3005. Narodowy system planowania obronnego w dziedzinie transportu i ruchu wojsk
powinien:
1) być w pełni interoperacyjny z systemem NATO;
2) reagować elastycznie na zmienne wymogi i zagro\enia;
23
3) umo\liwiać implementację priorytetów narodowych oraz NATO, a tak\e
przyjętych zobowiązań;
4) posiadać zdolność definiowania potrzeb w odniesieniu do mo\liwości.
3006. Planowanie transportu i ruchu wojsk na potrzeby operacji obejmuje opracowanie
ogólnego planu transportu i ruchu wojsk jako planu wspierającego. Na etapie
wczesnego planowania ma on formę samodzielnego dokumentu, a po przejściu do
realizacji planu operacji stanowi załącznik do tego planu.
3007. Ogólny plan transportu określa:
1) Organizację i strukturę niezbędną dla zabezpieczenia transportu i ruchu wojsk;
2) potrzeby i wymagania w zakresie realizacji zadań na korzyść sił wzmocnienia
NATO w ramach wsparcia przez Państwo-Gospodarza;
3) potrzeby w zakresie wsparcia cywilnego, niezbędnego do zabezpieczenia
operacji;
4) wymagania i niezbędne środki transportu dla przemieszczenia wojsk, w tym
równie\ przygotowania do rotacji jednostek, pojedynczego personelu i środków
zaopatrzenia oraz powrotu z obszaru operacji do macierzystych baz.
3008. Planowanie transportu i ruchu wojsk we wszystkich typach operacji, zarówno
w czasie pokoju, zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny
odbywa się według jednakowych procedur. Dotyczy to zarówno funkcjonowania
w układzie wielonarodowym, jak i narodowym.
3009. W wielonarodowym planowaniu transportu i ruchu wojsk uwzględnia się:
1) umowy, porozumienia i zobowiązania międzynarodowe;
2) zdolność do przemieszczenia strategicznego, przyjmowania w rejonach
wyładowania, dalszego przemieszczania do rejonu operacyjnego przeznaczenia,
transportu zaopatrzenia oraz swobody ruchu na teatrze działań, biorąc pod uwagę
zasoby zarówno narodowe, jak i sojusznicze oraz teatru działań, jeśli jest na to
zgoda - zawarta w odpowiednich porozumieniach;
3) zaanga\owanie władz cywilnych i wojskowych oraz u\ycie nale\ącej do nich
infrastruktury transportowej oraz środków transportowych do przewozu wojsk;
4) konieczność ewentualnego wzmocnienia sił w rejonie operacji, oraz jeśli zajdzie
taka potrzeba, włączenie potencjału państw NATO;
5) dostosowanie koncepcji wsparcia transportowego do wielkości sił zbrojnych, ich
struktury i zadań.
24
3010. Efektem planowania operacyjnego jest:
1) wypracowanie wariantów zabezpieczenia transportu i ruchu wojsk dla przyjętej
koncepcji operacji;
2) opracowanie Aneksu S do planu operacji (załącznik D).
3011. Jednym z istotnych elementów Planowania Operacyjnego (The Operational Planning
Process) jest zaplanowanie, stosownie do przyjętych w koncepcji operacji wariantów
działania, zabezpieczenie bezkolizyjnego przemieszczenia sił i środków, zarówno
bojowych jak i materiałowych.
3012. Wypracowanie planów przemieszczania jest procesem powtarzającym się i powinno
określać wszystkie parametry niezbędne do spełnienia wymagań operacyjnych, które
zostały ustanowione w koncepcji operacji, w celu zorganizowania przemieszczenia sił
do obszaru operacji zgodnie z priorytetami i harmonogramem dowódcy operacji.
Końcowym produktem planowania przemieszczenia jest Wielonarodowy
Szczegółowy Plan Przemieszczenia, skoordynowany przez Sojusznicze Centrum
Koordynacji Ruchu Wojsk. Ogólny model planowania przemieszczenia w operacjach
NATO przedstawiono w załączniku E. Narodowy model planowania przemieszczenia
Sił Zbrojnych RP przedstawiono w załączniku F.
3.2. Narzędzia planowania
3013. Planowanie transportu i ruchu wojsk stanowi integralną część planowania
logistycznego, prowadzonego przez logistyczne komórki organizacyjne,
we współdziałaniu z innymi komórkami organizacyjnymi sztabów. System
planowania transportu i ruchu wojsk powinien być włączony do ogólnego systemu
planowania zabezpieczenia logistycznego wojsk, na wszystkich szczeblach
organizacyjnych Sił Zbrojnych RP.
3014. Podstawą planowania transportu i ruchu wojsk jest zadanie postawione przez dowódcę
właściwego szczebla. Proces planowania musi być realizowany z odpowiednim
wyprzedzeniem czasowym tak, aby:
1) dowódca danego szczebla mógł zdecydować czy korygować przedło\ony mu do
akceptacji plan (projekt), czy te\ podjąć skalkulowane ryzyko jego wykonania;
2) właściwe organy wykonawcze miały wystarczająco du\o czasu na realizację
działań przygotowawczych;
25
3) zapewnić podległym dowódcom mo\liwości dynamicznej realizacji planów
zabezpieczenia transportu i ruchu wojsk, bez otrzymywania szczegółowych
wytycznych.
3015. W razie braku danych, niezbędnych dla procesu planowania i realizacji zadań
zabezpieczenia logistycznego, powinny zostać przyjęte odpowiednie zało\enia.
3016. Planowanie oraz realizacja transportu i ruchu wojsk obejmuje zabezpieczenie potrzeb
wojsk w czasie pokoju, zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i czasie
wojny, z uwzględnieniem potrzeb i uwarunkowań, zarówno w odniesieniu do zadań
związanych z obroną własnego terytorium, jak i zadań wynikających ze zobowiązań
sojuszniczych.
3017. Odpowiedzialność za proces planowania spoczywa na najwy\szych władzach
państwowych i w ramach łańcucha dowodzenia przekazywana jest do podległych
ogniw gdzie podzielona jest pomiędzy odpowiednie komórki organizacyjne,
dowództwa i sztaby biorące udział w planowaniu.
3018. Głównymi narzędziami planowania przemieszczania są:
1) Wykaz Potrzeb (Statement of Requirement - SOR) - lista wymagań dowódcy
operacji, niezbędnych do realizacji zadań;
2) Lista Dyspozycji (Allied Disposition List - ADL) - zestawienie wymagań
czasowych dla przemieszczenia zaanga\owanych w operację wojsk;
3) Szczegółowy Plan Przemieszczania sporządzony w oparciu o Listę Dyspozycji
i zidentyfikowane zagro\enia wykonania zadania. Obejmuje urzutowanie sił,
ramy czasowe, trasy przemieszczenia, rodzaj środków transportu oraz ich
przydział.
3.3. Cykl planowania
3019. Cykl i procedury planowania transportu i ruchu wojsk są skorelowane w całym cyklu
planowania obronnego i operacyjnego. Zło\oność planowania rozwoju polega na
poszukiwaniu wyboru między pełnym, a mo\liwym w istniejących warunkach
zabezpieczeniem potrzeb Sił Zbrojnych RP, które stanowią potencjał bojowy
równowa\ący zagro\enia bezpieczeństwa państwa i umo\liwiający realizację zadań
czasu pokojowego.
3020. Cyklowi planowania poddawane jest planowanie wyprzedzające, reagowania
kryzysowego i przemieszczenia w ramach operacji.
26
3021. W celu wsparcia powtarzającego się procesu wypracowania Wielonarodowego,
Szczegółowego Planu Przemieszczenia, odbywa się szereg Konferencji Planowania
Transportu i Ruchu Wojsk pod przewodnictwem Sojuszniczego Centrum Koordynacji
Ruchu Wojsk/wyznaczonego dowództwa. Określa się na nich:
1) koncepcje transportu i ruchu wojsk określone w planie operacyjnym, włączając
architekturę transportu i ruchu wojsk, dowodzenie, kierowanie oraz określenie
uzgodnionych zakresów odpowiedzialności;
2) ogólną mo\liwość wykonania planu;
3) dane do analizy transportu i ruchu wojsk;
4) braki, jakie nale\y rozwa\yć w kolejnych cyklach planowania.
3022. Uzgodnienie Wykazu Potrzeb i Listy Dyspozycji powinno mieć miejsce tak wcześnie,
jak to mo\liwe w celu ułatwienia dalszego planowania narodowego.
3023. Mo\liwości przyjęcia sił na teatrze działań, ześrodkowania i ich dalszego ruchu do
rejonu operacyjnego przeznaczenia, a tak\e dostępność zasobów transportu i ruchu
wojsk są elementami kluczowymi i mogą wymusić poprawki narodowych planów
przemieszczenia.
3.4. Proces planowania przemieszczenia
3024. Proces planowania przemieszczenia Sił Zbrojnych RP w warunkach pokoju,
zapoczątkowany jest na podstawie Polityczno Strategicznej Dyrektywy Obronnej
i realizuje go Szefostwo Transportu i Ruchu Wojsk, które na wypadek kryzysu
przekształca się w narodowe połączone Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk
i opracowuje lub uaktualnia plan wariantowy.
3025. Podstawą do rozpoczęcia planowania są wytyczne do przemieszczenia, określające
zestawienie ilości \ołnierzy oraz uzbrojenia i sprzętu, rejonu operacyjnego
przeznaczenia, portów za/wyładunku oraz wymaganego czas gotowości sił w rejonie
operacyjnego przeznaczenia.
3026. Na podstawie wy\ej wymienionych wytycznych oraz składanych przez rodzaje sił
zbrojnych zapotrzebowań na transport, Szefostwo Transportu i Ruchu Wojsk
Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk prowadzi stosowne kalkulacje i opracowuje
plan przemieszczenia strategicznego, który następnie uzgadnia z AMCC ACO.
Po uzgodnieniu z sojuszem plan jest zatwierdzany przez szefa SG WP,
a następnie przekazywany do wszystkich zaanga\owanych komórek organizacyjnych
27
celem wykonania. Dla rodzajów sił zbrojnych stanowi on podstawę do opracowania
planu przemieszczenia np. z MSD na lotniska i do portów załadunku.
3027. Proces planowania przemieszczenia w ujęciu międzynarodowym wspierany jest przez
Sojusz poprzez organizowanie konferencji:
1) Wstępnej Konferencji Planistycznej ;
2) Głównej Konferencji Planistycznej ;
3) Końcowej Konferencji Planistycznej .
3028. Wstępna Konferencja Planistyczna organizowana jest równolegle z opracowywaną
koncepcją operacji. Wynik tej konferencji dostarcza informacji niezbędnych do
rozpoczęcia procesu planowania przemieszczenia.
3029. Główna Konferencja Planistyczna odbywa się równolegle z opracowaniem projektu
planu operacyjnego po sprecyzowaniu wymagań co do składu i ilości sił. Wyniki tej
konferencji pozwalają na sfinalizowanie procesu opracowywania planu
przemieszczenia i rozwinięcie szczegółowych wymagań sił oraz rozpocząć
zabezpieczanie środków transportowych i infrastruktury transportowej.
3030. Końcowa Konferencja Planistyczna odbywa się po utworzeniu wielonarodowej
struktury transportu i ruchu wojsk zabezpieczającej operację. Jej celem jest ostateczne
uzgodnienie Wielonarodowego Szczegółowego Planu Przemieszczenia.
3.5. Plany operacyjne i wariantowe
3031. Wielonarodowe plany operacyjne i wariantowe opracowuje się zgodnie
z procedurami opisanymi w Doktrynie DD/3 rozdział 3, z uwzględnieniem specyfiki
transportu i ruchu wojsk przy wykorzystaniu narzędzi planowania:
1) Wykaz Potrzeb zawiera wielkość sił wymaganych przez dowódcę operacji do
wypełnienia zadań. Wykaz Potrzeb jest doprecyzowany w konsultacji
z Państwami Wysyłającymi. W oparciu o Wykaz Potrzeb państwa określają
i oferują siły, jakie mogą dostarczyć do wykonania zadania, tworząc Sojuszniczą
Listę Sił (Allied Force List AFL). Państwa mogą tak\e określić inne siły
potrzebne do narodowego wsparcia;
2) Sojusznicza Lista Dyspozycji jest wyra\eniem wymagań czasowych dla
przemieszczających się sił. Określa ona wymagania operacyjne dowódcy poprzez
wyszczególnienie wymaganych danych czasowych (Commander Required Data -
28
CRD), priorytetów, portów wyładunku (Port of Debarkation - POD)3 i rejonu
operacyjnego przeznaczenia dla ka\dej jednostki.
3) Sojusznicza Lista Dyspozycji określa parametry wymaganych danych czasowych
w odniesieniu do dnia początku operacji (G Day );
4) Państwa wypracowują swoje Narodowe Plany Przemieszczenia w oparciu
o Sojuszniczą Listę Dyspozycji i wytyczne sojusznicze uwzględniające:
a) ukompletowanie sił,
b) etapy czasowe,
c) linie komunikacyjne (Lines of Communication - LOC),
d) rodzaje transportu (Modes of Transport - MOT),
e) przydział środków transportowych.
3032. Narodowe Plany Przemieszczenia są łączone przez Sojusznicze Centrum Koordynacji
Ruchu Wojsk/wyznaczone dowództwo w Wielonarodowy Szczegółowy Plan
Przemieszczania i uzgadniane w celu usunięcia konfliktów.
3033. Państwo-Gospodarz, w porozumieniu z Państwami Wysyłającymi i dowódcą operacji,
będzie prowadzić planowanie przyjęcia sił na teatrze działań i dalszy ruch do rejonu
operacyjnego przeznaczenia, w celu maksymalizacji przepustowości portów
wyładunku, obszarów ześrodkowania i formowania kolumn, uzupełnienia paliw,
szkolenia, kontroli gotowości i wykorzystania linii komunikacyjnych.
3034. Cykl Planowania transportu i ruchu wojsk w Planowaniu Wariantowym (Contingency
Plan - COP) jest identyczny z opisanym powy\ej.
3
Port Wyładunku uznaje się morski port wyładunku, lotnisko wyładowania, kolejowy punkt wyładunku oraz drogowy punkt wyładunku.
29
30
ROZDZIAA 4. POZYSKIWANIE I WYKORZYSTYWANIE ŚRODKÓW
TRANSPORTU I INFRASTRUKTURY TRANSPORTOWEJ
4.1. Wojskowe środki transportowe
4000. Wojskowe środki transportowe Sił Zbrojnych RP są w dyspozycji rodzajów sił
zbrojnych. W zabezpieczeniu operacji połączonej, stosownie do planu, mogą być
u\yte do zabezpieczenia przemieszczenia innych rodzajów sił zbrojnych lub wojsk
sojuszniczych.
4001. Siły zbrojne państw sojuszniczych mogą udostępnić swoje zasoby transportowe
do przewozu uzbrojenia i sprzętu wojskowego (UiSW) Sił Zbrojnych RP, na zasadach
określonych w zawartych porozumieniach dwustronnych. Stosowne porozumienia
w tym zakresie zawiera komórka (jednostka) upowa\niona przez Ministra Obrony
Narodowej.
4002. W celu wsparcia operacji wielonarodowej, Sojusznicze Centrum Koordynacji Ruchu
Wojsk dowództwa strategicznego będzie występować do państw o udostępnienie
nadwy\ek zdolności przewozowych innym państwom posiadającym niedobór
środków transportu. Warunki i koszty wykorzystania całości lub części powierzchni
ładunkowej będą uzgadniane w porozumieniach zawartych pomiędzy
zainteresowanymi stronami. Przedstawianie potrzeb lub nadwy\ek Sił Zbrojnych RP
w tym zakresie realizuje Szefostwo Transportu i Ruchu Wojsk - Centrum Koordynacji
Ruchu Wojsk w uzgodnieniu z Dowództwem Operacyjnym.
4.2. Pozyskiwanie cywilnych środków transportowych na potrzeby sił zbrojnych
4003. W warunkach zabezpieczania du\ych operacji, wykonanie wojskowych przewozów
powietrznych, morskich i lądowych będzie uzale\nione od cywilnych środków
transportu pozyskanych bezpośrednio z rynku komercyjnego lub w ramach
powszechnego obowiązku obrony z gospodarki narodowej.
4004. Wykorzystanie cywilnych środków transportu lądowego, powietrznego i morskiego
do zabezpieczenia przewozu Polskich Kontyngentów Wojskowych/Polskich
Jednostek Wojskowych (PKW/PJW), wydzielanych do sojuszniczych operacji
pokojowych, prowadzonych poza granicami kraju odbywa się na zasadach
komercyjnych. Stosowne umowy lub kontrakty w tym zakresie zawiera komórka
(jednostka) upowa\niona przez Ministra Obrony Narodowej.
31
4005. Cywilne środki transportu powietrznego, morskiego i lądowego mogą być pozyskane
od polskich lub zagranicznych przewozników w oparciu o umowy określające
warunki i koszty ich u\ycia. Na potrzeby przewozów wojskowych mogą być
stosowane następujące rodzaje umów (kontraktów):
1) wieloletnie umowy przygotowane zawczasu, tzw. kontrakty uśpione
- zawierane w celu zagwarantowania przez przewoznika wydzielenia
w określonym czasie uzgodnionej ilości i rodzaju środków transportu do
zabezpieczenia przewozów wojskowych. Charakterystyczną cechą tego rodzaju
umów jest odpłatne utrzymywanie środków transportu w określonej gotowości do
u\ycia;
2) umowy ramowe - zawierane w celu dostarczenia przez przewoznika
odpowiedniej ilości i rodzaju środków transportu do zabezpieczenia przewozów
wojskowych. Zasadnicza ró\nica między kontraktem uśpionym , a umowa
ramową, polega na braku wskazania terminu gotowości środków transportowych
do u\ycia oraz nie pobieraniu przez przewoznika opłat z tego tytułu;
3) umowy na czarter - zawierane w celu odpłatnego udostępnienia do przewozów
wojskowych konkretnego środka transportu, na czas określony, czarterujący
ponosi dodatkowe koszty związane z załadunkiem, zakupem paliwa
i wyładunkiem;
4) umowy przewozu - zawierane w celu wykonania odpłatnego przewozu ściśle
określonej ilości i rodzaju ładunków na wskazanej trasie, w tym wypadku
przewoznik dokonuje całości przedsięwzięć związanych z załadunkiem,
przewozem i wyładunkiem.
4006. Cywilne środki transportu w okresie zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa
państwa i w czasie wojny pozyskiwane są w ramach powszechnego obowiązku
obrony z gospodarki narodowej na zasadach określonych w odrębnych przepisach 4.
4007. Komórki planistyczne Sił Zbrojnych RP powinny koordynować w bliskiej współpracy
z planistami wojskowymi innych państw pozyskanie na rynku komercyjnym środków
transportu. Proces ten mo\e przyczynić się do bardziej efektywnego ich
wykorzystania i ograniczy wzrost kosztów u\ycia.
4
Ustawa z dnia 21.11. 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 z póz.
zmianami).
32
4.3. Pozyskiwanie i wykorzystanie infrastruktury transportowej na potrzeby sił zbrojnych
4008. Na infrastrukturę transportową składają się urządzenia techniczne, budowle
umo\liwiające transport i ruch wojsk oraz prace przeładunkowe, dla sprawnego
i terminowego przemieszczania wojsk i ładunków.
4009. W ujęciu strukturalnym wojskowa i cywilna infrastruktura transportowa jest częścią
systemu transportowego państwa.
4010. Cywilna infrastruktura transportowa będąca w zarządzie administracji publicznej lub
przedsiębiorstw w czasie pokoju mo\e zostać wykorzystana na podstawie stosownych
porozumień pomiędzy zainteresowanymi stronami, a w warunkach zewnętrznego
zagro\enia bezpieczeństwa i w czasie wojny w ramach powszechnego obowiązku
obrony.5
5
Rozporządzenie Rady Ministrów z 03 lutego 2004 r. w sprawie warunków i sposobu przygotowania i wykorzystania transportu na potrzeby
obronne państwa, a tak\e jego ochrony w czasie wojny, oraz właściwości organów w tych sprawach.(Dz.U. nr 34 poz. 294
z 2004 r.)
33
34
ROZDZIAA 5. TRANSPORT MORSKI
5.1. Ogólne zasady wojskowego transportu morskiego
5000. Transport morski wojsk, uzbrojenia i sprzętu wojskowego oznacza ich przewóz
okrętami lub statkami cywilnymi pomiędzy portami załadowania i wyładowania.
5001. Transport morski jest stosowany do masowego przewozu wojsk, szczególnie
cię\kiego sprzętu i uzbrojenia wojskowego oraz środków zaopatrzenia. Przewóz stanu
osobowego obejmuje konwoje lub operatorów i kierowców transportowanego sprzętu,
a w szczególnych sytuacjach \ołnierzy z ekwipunkiem.
5002. Główną zaletą transportu morskiego jest zdolność do przemieszczenia du\ej masy
ładunku na du\e odległości oraz wielozadaniowość. Wadą natomiast jest długi czas
realizacji, na który składa się załadunek, przewóz do portu przeznaczenia
i rozładunek.
5003. Dowódca Marynarki Wojennej RP określa zasady u\ycia i organizację wojskowych
przewozów morskich z wykorzystaniem podległych okrętów. Siły Zbrojne RP jak
i państwa sojusznicze mogą udostępniać wzajemnie swoje zasoby transportowe - na
zasadach określonych w porozumieniach.
5004. Wojskowe przewozy morskie są w du\ej mierze uzale\nione od mo\liwości rynku
komercyjnego, który udostępnia środki transportowe lub usługi przewozowe. Z uwagi
na mo\liwość wystąpienia trudności w pozyskaniu wystarczającego tona\u lub typu
statku oraz w celu uniknięcia niepo\ądanej konkurencji i związanego z nią wzrostu
stawek czarterowych, istotnym jest zapewnienie właściwej koordynacji działań
w ramach centrów koordynacji transportu morskiego. Sytuacja taka mo\e
w szczególności wystąpić wówczas, gdy pojawia się zwiększone zapotrzebowanie na
transport morski z powodu prowadzenia operacji na szeroką skalę w oddalonych
rejonach.
5005. Załadowanie i wyładowanie wojsk i środków zaopatrzenia na/z środki transportu
morskiego mo\e być prowadzone z wykorzystaniem wojskowych baz morskich lub
portów cywilnych.
5.2. U\ycie wojskowych środków transportu morskiego
5006. Siły Zbrojne RP wykorzystują okręty Marynarki Wojennej RP (MW RP), a tak\e
wojskowe środki transportu pozyskiwane w ramach porozumień z innymi państwami
35
oraz w ramach programów NATO w czasie pokoju, zewnętrznego zagro\enia
bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny.
5007. Krajowe okręty i statki u\yte do przewozu Sił Zbrojnych RP pozostają pod kontrolą
narodową przez cały czas przewozu. Zagraniczne statki i okręty u\yte do przewozu
Sił Zbrojnych RP pozostają pod kontrolą narodowych i sojuszniczych dowództw
określonych w porozumieniach lub umowach dotyczących ich u\ycia.
5008. Wojskowe środki transportu morskiego mogą być pozyskiwane z następujących
zródeł:
1) okręty transportowe MW RP;
2) okręty transportowe sił zbrojnych innych państw - udostępniane na podstawie
dwustronnych porozumień lub umów;
3) okręty wojenne lub cywilne statki transportowe pozyskiwane w drodze udziału
Sił Zbrojnych RP w wielonarodowych programach NATO i UE.
5009. Planując wykorzystanie transportu morskiego poza granicami kraju, nale\y uzyskać
zezwolenia dyplomatyczne państw (noty dyplomatyczne), przez których wody
terytorialne będzie odbywał się rejs. Zezwolenia są wydawane na podstawie zgłoszeń
(wniosków) kierowanych do poszczególnych państw lub na podstawie zawartych
wcześniej, stosownych umów lub porozumień, uwzględniających niezbędne
informacje wynikające z planu przemieszczenia. Zgłoszeń dokonuje zgodnie
z uregulowaniami państw, przez których wody terytorialne będzie przebiegał rejs,
właściwa komórka DMW RP - dla wydzielonych okrętów MW RP lub przewoznik
- dla zakontraktowanych statków komercyjnych.
5010. Okręty MW RP mogą być u\yte do przewozu sił i środków na akwenach morskich
stosownie do ich mo\liwości technicznych oraz rejonu działania. Dowódca MW RP
określa zasady u\ycia oraz organizację wojskowych przewozów morskich
z wykorzystaniem podległych okrętów.
5.3. U\ycie cywilnych środków transportu morskiego
5011. W warunkach zabezpieczania du\ych operacji, wojskowe przewozy morskie będą
w du\ym stopniu uzale\nione od cywilnych statków pozyskanych bezpośrednio
z rynku komercyjnego, od armatorów polskich lub zagranicznych.
5012. Wykorzystanie floty handlowej do zabezpieczenia przewozu PKW/PJW,
wydzielanych do sojuszniczych operacji pokojowych i misji stabilizacyjnych,
prowadzonych poza granicami kraju odbywa się w oparciu o umowy określające
36
warunki i koszty ich u\ycia. Stosowne umowy lub kontrakty w tym zakresie zawiera
komórka (jednostka) upowa\niona przez Ministra Obrony Narodowej.
5013. W warunkach zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny
oraz wypełniania zobowiązań sojuszniczych u\ycie cywilnych statków
transportowych oraz portów morskich zabezpieczane jest na potrzeby sił zbrojnych
w ramach powszechnego obowiązku obrony z gospodarki narodowej.
37
38
ROZDZIAA 6. TRANSPORT POWIETRZNY
6.1. Ogólne zasady wojskowego transportu powietrznego
6000. Wojskowy transport powietrzny realizowany jest w czasie pokoju, jak równie\
w sytuacjach kryzysowych i w czasie konfliktu zbrojnego w ramach operacji /misji/
prowadzonych w układzie narodowym, sojuszniczym i międzynarodowym, na
terytorium kraju lub poza jego granicami w rejonie odpowiedzialności Sojuszu i poza
nim.
6001. Transport powietrzny ma na celu szybką realizację przemieszczenia ludzi, sprzętu
i zaopatrzenia do rejonu działań lub ich ewakuację. Dostępność wojskowego
transportu powietrznego oraz jego potencjał w sposób istotny wpływa na mo\liwości
u\ycia wojsk oraz dynamikę prowadzenia operacji.
6002. Do wojskowych przewozów transportem powietrznym na obszarze kraju
wykorzystywane są głównie wojskowe statki powietrzne Sił Zbrojnych RP. U\ycie
komercyjnych statków powietrznych do tego rodzaju przewozów nie ma uzasadnienia
ekonomicznego i mo\e mieć miejsce tylko w wyjątkowych sytuacjach.
6003. U\ycie transportowych statków powietrznych Sił Zbrojnych RP następuje
w sytuacjach uzasadnionych potrzebami operacyjnymi, logistycznymi, szkolenia,
z uwzględnieniem uwarunkowań ekonomicznych, na zasadach określonych
w odrębnych przepisach6.
6004. Wykorzystanie wojskowych środków transportu powietrznego innych państw odbywa
się na podstawie zawartych umów oraz porozumień dwu - i wielostronnych.
6005. Procedury w zakresie przewozu osób i ładunków z wykorzystaniem wojskowych
statków powietrznych innych państw mogą ró\nić się od obowiązujących przepisów
w Siłach Zbrojnych RP i będą obowiązujące w zakresie niezbędnym do bezpiecznej
i terminowej realizacji przewozu. Przygotowanie i załadunek w ramach takiego
przewozu w pełni zabezpiecza strona polska, chyba, \e umowy lub porozumienia
dwu- i wielostronne, albo przepisy i procedury strony wydzielającej statek powietrzny
stanowią inaczej.
6
Decyzja Ministra Obrony Narodowej Nr 338/MON z dnia 11 pazdziernika 2005 r. w sprawie trybu wykorzystania wojskowych
transportowych statków powietrznych na potrzeby sił zbrojnych (Dz. Urz. MON Nr 19, poz. 177).
39
6.2. U\ycie wojskowych środków transportu powietrznego
6006. Środki transportu powietrznego przeznaczone są do przewozu ładunków i osób na
potrzeby operacyjne, logistyczne i szkolenia. Wojskowe środki transportu
powietrznego zapewniają terminowe przemieszczenie, dostarczanie bądz wycofanie
stanów osobowych, sprzętu i wyposa\enia zgodnie z zało\onymi celami.
6007. Do środków transportu powietrznego, które zabezpieczają realizację zadań transportu
powietrznego, zaliczamy ró\norodne statki powietrzne, od lekkich śmigłowców do
cię\kich samolotów transportowych.
6008. Dowództwa rodzajów sił zbrojnych w czasie pokoju utrzymują w pełni dowodzenie
i kierowanie własnymi wojskowymi zasobami transportu powietrznego. W ramach
prowadzonych operacji połączonych dowodzenie i kierowanie wojskowymi zasobami
transportu powietrznego mo\e być przekazane właściwemu dowódcy
odpowiedzialnemu za realizację konkretnych zadań.
6009. W czasie wykonywania zadań przez wojskowy transport powietrzny w przestrzeni
powietrznej państw neutralnych stosuje się przepisy międzynarodowego prawa
lotniczego (International Civil Aviation Organization - ICAO). oraz przepisy
wynikające z zawartych porozumień bilateralnych zainteresowanych stron.
6.3. Cywilne środki transportu powietrznego
6010. Cywilny transport powietrzny prowadzony jest przez podmioty nale\ące do państwa
lub prywatne firmy stanowiące komercyjny rynek lotniczy. Ka\dy podmiot posiada
własne środki transportu powietrznego.
6011. Środki transportu lotnictwa cywilnego mogą być wykorzystane do realizacji zadań
transportu powietrznego na rzecz prowadzonej operacji (misji) przez Siły Zbrojne RP
do przewozu ładunków i pasa\erów na obszarze kraju, jak równie\ poza jego
obszarem, w ruchu międzynarodowym (kontynentalnym i międzykontynentalnym).
6012. Wykorzystanie środków transportu lotnictwa cywilnego w trakcie operacji /misji/
i ćwiczeń powinno być zaplanowane przez organy planowania transportu i ruchu
wojsk, które jednocześnie utrzymują kontrolę nad ich realizacją.
6013. W czasie kryzysu i wojny stosowane są specjalne priorytety przydzielania przestrzeni
powietrznej dla wojskowego transportu powietrznego.
6014. Wykorzystanie cywilnych statków powietrznych do zabezpieczenia przewozu
PKW/PJW, wydzielanych do sojuszniczych operacji pokojowych i misji
40
stabilizacyjnych, prowadzonych poza granicami kraju odbywa się w oparciu o umowy
określające warunki i koszty ich u\ycia. Stosowne umowy lub kontrakty w tym
zakresie zawiera komórka (jednostka) upowa\niona przez Ministra Obrony
Narodowej.
6015. W warunkach zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny
oraz wypełniania zobowiązań sojuszniczych, u\ycie cywilnych statków powietrznych
oraz portów lotniczych, zabezpieczane jest na potrzeby Sił Zbrojnych RP w ramach
powszechnego obowiązku obrony z gospodarki narodowej.
41
42
ROZDZIAA 7. TRANSPORT LDOWY
7.1. Ogólne zasady wojskowego transportu lądowego
7000. Wojskowy transport lądowy obejmuje:
1) transport drogowy (samochodowy);
2) transport kolejowy;
3) \eglugę śródlądową.
7001. Transport drogowy jest zasadniczym rodzajem transportu wykorzystywanym przy
przemieszczaniu sił i towarzyszących im środków zaopatrzenia w operacyjnej
i taktycznej strefie działań, zwykle z wykorzystaniem etatowych pojazdów
wojskowych jednostek zaopatrzeniowych oraz transportowych poszczególnych
szczebli organizacyjnych Sił Zbrojnych RP.
7002. W procesie dowozu i ewakuacji środków zaopatrzenia wykorzystuje się samochody
średniej i du\ej ładowności z przyczepami, jak równie\ zestawy do przewozu
kontenerów oraz przyczepy niskopodwoziowe do sprzętu gąsienicowego.
7003. Efektywność transportu samochodowego zale\y od gęstości i jakości sieci drogowej.
7004. Transport kolejowy charakteryzuje się największą zdolnością przewozową spośród
wszystkich rodzajów transportu lądowego. Predysponowany jest do transportowania
du\ej liczby osób, cię\kiego sprzętu i ładunków na większe odległości. Transport
kolejowy mo\e być wykorzystywany do organizowania przewozów strategicznych.
Zakres stosowania transportu kolejowego ogranicza:
1) przebieg i gęstość linii kolejowych;
2) czas przewozu w przewozach międzynarodowych, z uwagi na ró\ne szerokości
torów, konieczność wykonywania przeładunku w rejonach przeładunkowych;
3) dalsze przemieszczenie po drogach zarówno przed załadunkiem jak i po
wyładowaniu;
4) podatność sieci kolejowej na zniszczenia i stosunkowo długi czas przywracania
przejezdności;
5) wysokość i szerokość przewo\onego sprzętu (skrajnia ładunkowa).
7005. W okresie pokoju, transport kolejowy wykorzystywany jest głównie do przewozu
wojsk na ćwiczenia i szkolenia poligonowe oraz do dowozu środków zaopatrzenia.
W warunkach zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny
mo\e być u\yty równie\ w ramach mobilizacyjnego oraz operacyjnego rozwinięcia
Sił Zbrojnych RP, a tak\e potrzeby zabezpieczenia operacji.
43
7006. śegluga śródlądowa jest odpowiednia do transportowania cię\kiego sprzętu
i ładunków na du\e odległości, przy odpowiednio rozwiniętej sieci dróg wodnych.
7007. śegluga śródlądowa charakteryzuje się małą prędkością przemieszczania i wymaga
zaplecza przeładunkowego w portach załadowania i wyładowania. Przy
nieuregulowanych drogach wodnych, jej wykorzystanie mogą ograniczyć, lub
wykluczyć warunki pogodowe. W warunkach klimatycznych Polski przewozy tym
rodzajem transportu w okresie zimowym mogą być nie są realizowane.
7008. Na terenie kraju wykorzystanie \eglugi śródlądowej ograniczone będzie do
organizowania przewozów międzybrzegowych.
7.2. Transport drogowy
7.2.1. Sieć drogowa
7009. Stosownie do planowanych zadań operacyjnych i logistycznych, w okresie pokoju
z sieci dróg publicznych wyodrębnia się sieć dróg o znaczeniu obronnym. Sieć ta
stanowi Podstawową Wojskową Sieć Dróg (PWSD) i obejmuje Centralne Drogi
Samochodowe (CDS) oraz Uzupełniające Drogi Samochodowe (UDS). CDS dzielą
się na osiowe i poprzeczne. W skład UDS wchodzą drogi:
1) w Tymczasowych Rejonach Przeładunkowych (TRP);
2) dojazdowe do rejonów przepraw oraz drogi łączące rejony przepraw z PWSD;
3) łączące obiekty wa\ne dla obronności kraju z PWSD (lotniska, porty morskie,
składy);
4) łączące granice państwa z ośrodkami szkolenia poligonowego oraz drogi
międzypoligonowe;
5) wytypowane jako drogowe odcinki lotniskowe.
7010. Wydzielona sieć dróg o znaczeniu obronnym objęta będzie na czas zewnętrznego
zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny osłoną techniczną.
Za zorganizowanie i opracowanie planu osłony technicznej oraz zapewnienie
przejezdności wytypowanej dla potrzeb Sił Zbrojnych RP i sił NATO sieci dróg
odpowiada minister właściwy do spraw transportu. Niektóre zadania związane
z osłoną techniczną i odbudową szczególnie wa\nych obiektów sieci drogowej
(z reguły mostów na du\ych przeszkodach wodnych) mogą przejąć jednostki
wojskowe.
44
7011. W celu zabezpieczenia osłony technicznej drogowej sieci transportowej, resort
właściwy ds. transportu gromadzi, w ramach państwowych rezerw mobilizacyjnych
konstrukcje składanych mostów i wiaduktów drogowych oraz prowizoria mostowe.
7012. W okresie zagro\enia i działań bojowych układ dróg o znaczeniu obronnym mo\e być
uzupełniony o drogi okręgowe lub drogi związków operacyjnych i taktycznych.
7013. W strefie operacyjnej, dla przemieszczenia wojsk oraz dowozu środków bojowych
i materiałowych, wykorzystywane będą wszystkie aktualnie przejezdne drogi
publiczne, spośród których wyznaczana będzie sieć drogowa danego szczebla
dowodzenia (na szczeblu Korpusu sieć Korpuśnych Dróg Samochodowych,
w dywizjach sieć dywizyjnych dróg dowozu i ewakuacji). Sieć drogowa
wykorzystywana w strefie tyłowej powinna łączyć wszystkie urządzenia logistyczne
(polowe i stacjonarne) i zapewniać zorganizowanie dowozu środków zaopatrzenia
w relacji: stacjonarne wojskowe lub cywilne zródła zaopatrzenia - związek taktyczny -
oddział. Z reguły przyjmuje się, \e w celu zapewnienia dowozu środków zaopatrzenia,
za ka\dą dywizją pierwszorzutową wyznacza się minimum jedną drogę samochodową
i jedną zapasową. Jedna z dróg strefy tyłowej związku operacyjnego (ZO) powinna
być powiązana z CDS przebiegającą na kierunku działania ZO.
7014. Za zorganizowanie osłony technicznej oraz zapewnienie przejezdności sieci drogowej
w strefie tyłowej ZO i związku taktycznego (ZT) odpowiada dowódca danego
szczebla dowodzenia.
7015. W okresie pokoju, na szerokich przeszkodach wodnych, wyznacza się i utrzymuje
dojazdy do osi planowanych przepraw promowych i mostowych. Pozwala to,
w przypadku zniszczenia stałych mostów, na szybkie zorganizowanie przepraw
i pokonanie przeszkody wodnej.
7.2.2. Kierowanie ruchem wojsk
7016. W czasie pokoju ruch pojazdów wojskowych na sieci dróg samochodowych odbywa
się na ogólnych zasadach obowiązujących w państwie.
7017. Przy przemieszczeniu kolumn oraz pojazdów przewo\ących towary (materiały)
niebezpieczne i nienormatywne, ruch odbywa się po wcześniejszym uzyskaniu
pozwolenia na marsz.
7018. W okresie trwania operacji, w celu zapewnienia planowego, bezawaryjnego
i uporządkowanego ruchu na PWSD organizuje się system kierowania ruchem.
45
7019. Kierowanie ruchem obejmuje:
1) planowanie ruchu;
2) organizację i regulację ruchu;
3) kontrolę i pilotowanie szczególnie wa\nych kolumn;
4) ewidencję ruchu, informowanie o stanie ruchu (poło\eniu kolumn na sieci),
pośredniczenie w przekazywaniu zarządzeń dowódcom kolumn, zbieranie
meldunków.
7020. Planowanie ruchu ma na celu stworzenie optymalnych warunków dla
zorganizowanego i sprawnego ruchu przy najbardziej efektywnym wykorzystaniu
mo\liwości technicznych dróg oraz systemu kontroli ruchu. Przy planowaniu ruchu
obowiązują następujące priorytety zajętości dróg:
1) przemieszczenia planowane przez nadrzędny szczebel dowodzenia;
2) wojska operacyjne;
3) w przerwach między kolumnami jednostek ujętych w ppkt 1) i 2) pododdziały
logistyczne.
7021. Ze względów operacyjnych ww. kolejność mo\e być zmieniona. W celu
przepuszczenia szczególnie wa\nych (terminowych) kolumn, w planach ruchu
pozostawia się niezbędną rezerwę czasu.
7022. Organizacja i regulacja ruchu przewiduje opracowanie i prowadzenie szeregu
przedsięwzięć organizacyjno technicznych ukierunkowanych na wykonanie planów
transportu i ruchu wojsk. Obejmuje ona:
1) zbieranie i analizę danych o stanie technicznym dróg;
2) analizę danych o składzie i intensywności ruchu;
3) przestrzeganie dyscypliny i organizowanie ruchu zgodnie z sytuacją
i przepustowością dróg;
4) kontrolę przestrzegania maskowania ruchu;
5) przeprowadzanie przedsięwzięć zapewniających utrzymanie i w razie
konieczności przywrócenie naruszonego ruchu;
6) utrzymanie stałego współdziałania z maszerującymi wojskami, Policją,
śandarmerią Wojskową i innymi kompetentnymi organami administracji
państwowej i terenowej.
7023. Regulacja ruchu jest jednym z przedsięwzięć w zakresie kierowania ruchem,
zabezpieczających zorganizowane oraz bezpieczne przegrupowanie kolumn
i pojedynczych pojazdów po drogach samochodowych. Zapewnia się ją poprzez:
46
1) wystawienie stałych posterunków regulacji ruchu (PRR);
2) patrolowanie ruchomymi PRR;
3) pilotowanie kolumn;
4) ustawianie znaków i wskazników drogowych.
7024. Po drogach mo\e odbywać się zorganizowany ruch kolumn lub pojedynczych
pojazdów. Przyjmuje się, \e ruch pojazdów gąsienicowych po drogach mo\e odbywać
się wyłącznie je\eli gąsienice tych pojazdów wyposa\one są w nakładki gumowe.
W innych przypadkach pojazdy gąsienicowe nale\y przewozić na przyczepach
niskopodwoziowych.
7025. Poruszające się po drogach kolumny powinny być oznakowane zgodnie
z obowiązującymi przepisami.
7026. System Kierowania Ruchem Wojsk to zespół sił i środków realizujących w okresie
zmasowanego ruchu wojsk kompleks przedsięwzięć organizacyjno - technicznych
zapewniający sprawne przemieszczenie wojsk operacyjnych i kolumn logistycznych
po sieci dróg poza strefą operacyjną.
7027. W skład systemu kierowania ruchem wchodzą:
1) organ kierowania ruchem szczebla centralnego;
2) okręgowe komórki kierowania ruchem;
3) pododdziały wykonawcze (kompanie regulacji ruchu).
7028. Kierowanie i regulację ruchu na szczeblu operacyjnym i taktycznym organizują
(siłami własnymi) dowódcy właściwych szczebli dowodzenia.
7029. Regulację ruchu na przeprawach i przejściach mostowych organizowanych przez
jednostki pontonowe lub mostowe zapewniają ich etatowe siły (we współdziałaniu
z siłami przeprawiających się wojsk).
7030. Regulację ruchu w Tymczasowych Rejonach Przeładunkowych (TRP) zapewnia
kompania drogowo - eksploatacyjna.
7.3. Transport kolejowy
7.3.1. Sieć kolejowa
7031. Stosownie do planowanych zadań operacyjnych i logistycznych oraz mo\liwości
wykonawczych sił planowanych do osłony technicznej, w okresie pokoju wyodrębnia
się z sieci dróg kolejowych znaczenia państwowego układ Centralnych Linii
Kolejowych (CLK) oraz linie kolejowe o znaczeniu wyłącznie obronnym.
47
7032. W celu zabezpieczenia ciągłości dowozu i ewakuacji przez szerokie przeszkody
wodne planuje się rozwinięcie TRP. Za sieć kolejową w TRP oraz stacje
wyładowania, wyznaczone zgodnie z potrzebami wojskowymi, odpowiada minister
właściwy do spraw transportu.
7033. TRP mogą pracować w systemie:
1) przeładunku z transportu kolejowego na samochodowy - przeprawa - przeładunek
z transportu samochodowego na kolejowy;
2) przeładunku z transportu kolejowego na samochodowy - przeprawa - dalszy
marsz drogowy do rejonu przeznaczenia.
7034. Dla zorganizowania i zabezpieczenia pracy TRP wyznacza się następujące siły
wojskowe:
1) Wojskową Komendę TRP;
2) pododdział przeładunkowy;
3) pododdział drogowo eksploatacyjny;
4) pododdział rurociągowy.
7035. W miejscu rozwinięcia TRP rozwija się przeprawy organizowane:
1) siłami wojsk in\ynieryjnych (promowe lub mostowe);
2) siłami przedsiębiorstw cywilnych wyszczególnionych w Planach Osłony
Technicznej Infrastruktury Transportowej.
7036. W wyjątkowych sytuacjach mo\liwe jest organizowanie TRP w innych miejscach ni\
przygotowane w czasie pokoju, lecz czas na ich uruchomienie wydłu\y się.
Dopuszczalne jest równie\ wykorzystanie sił wojskowych wydzielanych do
zabezpieczenia pracy TRP do wykonania innych zadań związanych z przeładunkami
(np. do organizowania rejonów wyładunkowych).
7037. W celu zabezpieczenia za/wyładunku transportów wojskowych, na sieci kolejowej
utrzymuje się punkty ładunkowe na planowanych do wykorzystania stacjach
za/wyładowczych. Do części jednostek wojskowych i składów, ze względu na
potrzeby operacyjne lub obrót wagonów, doprowadzane są wojskowe bocznice
kolejowe, na których przewiduje się załadunek transportów operacyjnych
i zaopatrzenia.
7038. Wydzielona sieć CLK objęta będzie na czas zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa
państwa i w czasie wojny planem osłony technicznej. Za organizowanie osłony
technicznej i zapewnienie przejezdności sieci kolejowej odpowiada minister właściwy
do spraw transportu.
48
7039. W celu zabezpieczenia osłony technicznej sieci kolejowej minister właściwy do spraw
transportu gromadzi, w ramach państwowych rezerw mobilizacyjnych, konstrukcje
składanych mostów i estakad kolejowych, elementy nawierzchni kolejowej oraz
prowizoria mostowe.
7.3.2. Przewozy kolejowe
7040. Wojskowe przewozy kolejowe wykonuje się zgodnie z planami, opracowanymi przez
organ transportu i ruchu wojsk na podstawie zapotrzebowań składanych przez
dowództwa lub sztaby przewo\onych wojsk.
7041. Wojskowe przewozy kolejowe realizowane na terenie kraju dzielą się na:
1) centralne planowane dla jednostek wojskowych bezpośrednio podległych
Ministrowi Obrony Narodowej;
2) międzyokręgowe dla jednostek wojskowych podległych RSZ, gdy droga
przewozu przebiega na obszarze dwóch okręgów wojskowych;
3) okręgowe dla jednostek wojskowych podległych RSZ, gdy droga przewozu
przebiega na obszarze jednego okręgu wojskowego.
7042. W okresie mobilizacji lub mobilizacyjnego uzupełniania Sił Zbrojnych RP,
operacyjnego rozwinięcia i przegrupowania do rejonów wyjściowych oraz w czasie
operacji, część związków taktycznych przemieszczona będzie do rejonu operacyjnego
przeznaczenia transportem kolejowym.
7043. Pojazdy kolejowe i pojazdy trakcyjne do organizowania przewozów wojskowych
zapewnia przewoznik, zgodnie z zapotrzebowaniami składanymi przez przewo\one
jednostki.
7044. Przy przewozie wojsk, ich załadunek (wyładunek) organizuje się na stacjach
załadowania (wyładowania), których ilość zale\y od wielkości przewo\onej jednostki.
Przy przewozie sił od dywizji wzwy\, organizuje się rejony załadowania
(wyładowania). Przy organizowaniu przewozów, oprócz stacji zasadniczych,
wyznacza się równie\ stacje zapasowe w ilości 50% stacji zasadniczych. Natomiast
przy jednej stacji zasadniczej wyznacza się jedną zapasową.
7045. Stacje (rejony) załadowania (wyładowania) powinny być w czasie operacji
ładunkowych chronione siłami przewo\onej jednostki wojskowej, lub wydzielanymi
przez szczebel nadrzędny.
7046. Za organizację załadowania (wyładowania) oraz dyscyplinę w czasie przemieszczenia
odpowiada dowódca przewo\onej jednostki wojskowej.
49
7047. W czasie przewozu wojsk transport powinien być chroniony siłami przewo\onej
jednostki wojskowej. Przy przewozie ładunków niebezpiecznych, lub o du\ej
wartości, transport powinien być konwojowany.
7048. Przy masowych przewozach, gdy brakuje w pobli\u stałych punktów ładunkowych,
organizuje się tymczasowe punkty ładunkowe, z wykorzystaniem ramp
prowizorycznych, peronów lub punktów zerowych na szlaku. Powinny one posiadać
plac ładunkowy oraz dogodne dojazdy do dróg samochodowych.
7.4. śegluga Śródlądowa
7.4.1. Sieć śródlądowych dróg wodnych
7049. Stosownie do planowanych zadań operacyjnych i logistycznych oraz mo\liwości
wykonawczych sił osłonowych w okresie pokoju wyodrębnia się z sieci śródlądowych
dróg wodnych układ Centralnych Dróg Wodnych (CDW).
7050. W celu zapewnienia ciągłości przewozów w przypadku zniszczenia mostów
drogowych i kolejowych na CDW utrzymuje się przyczółki i osie przeprawowe
umo\liwiające organizację przepraw promowych i budowę mostów tymczasowych.
7051. Wydzielona sieć CDW objęta będzie na czas zewnętrznego zagro\enia
bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny planem osłony technicznej.
Za organizowanie osłony technicznej i zapewnienie mo\liwości poruszania się po
CDW odpowiada minister właściwy do spraw gospodarki wodnej.
7052. W celu zabezpieczenia osłony technicznej śródlądowej wodnej sieci transportowej
resort właściwy do spraw gospodarki wodnej gromadzi w ramach państwowych
rezerw mobilizacyjnych materiały do odbudowy urządzeń wodnych oraz portów
i przystani rzecznych.
7.4.2. Przewozy wodne śródlądowe
7053. Z uwagi na uwarunkowania przedstawione w podrozdziale 7.1., przewozy wodne
wojsk z reguły będą organizowane w ruchu międzybrzegowym. Przy sprzyjającym
stanie wód oraz sytuacji operacyjnej, przewozy ładunków mogą być organizowane na
wszystkich CDW.
7054. Do organizowania przewozów wodnych i uruchomienia przepraw z zasady
wykorzystywany będzie tabor dostępny na danej drodze wodnej, pozostający
we właściwościach przedsiębiorstw cywilnych. Za organizowanie przewozów na
CDW odpowiadają ministrowie właściwi do spraw transportu i gospodarki wodnej.
50
7055. W celu zabezpieczenia przeładunków z innych rodzajów transportów na środki
transportu śródlądowego na CDW utrzymuje się odpowiednią liczbę portów
rzecznych i przystani, wraz ze sprzętem przeładunkowym.
51
52
ROZDZIAA 8. WSPARCIE PRZEZ POZAMILITARNE OGNIWA OBRONNE
8.1. Ogólne zasady wsparcia transportu i ruchu wojsk
8000. Pozamilitarne ogniwa obronne administracji rządowej i samorządu terytorialnego
zwane dalej pozamilitarnymi ogniwami obronnymi wspierają własne
i sojusznicze siły zbrojne w kształtowaniu korzystnych warunków transportu
i ruchu wojsk na obszarze kraju. Realizują zadania obronne poprzez uruchomienie
w okresie zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny
przygotowywanych w czasie pokoju rozwiązań organizacyjno funkcjonalnych,
ujętych w planach operacyjnych. Mechanizmy te obejmują zapewnienie niezbędnych
środków transportu oraz infrastruktury transportowej na potrzeby zabezpieczenia
transportu i ruchu Sił Zbrojnych RP oraz wojsk sojuszniczych.
8001. Skuteczność zabezpieczenia transportu i ruchu Sił Zbrojnych RP zale\y od
harmonijnego współdziałania organów wojskowych i pozamilitarnych ogniw
obronnych do spraw transportu i ruchu wojsk. Zapewnienie współdziałania w okresie
zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i wojny wymaga dostosowania
w czasie pokoju procedur działania w zakresie zabezpieczenia transportu i ruchu
wojsk.
8002. Zadania wykonywane w ramach przygotowań obronnych państwa, w tym przez
pozamilitarne ogniwa obronne na potrzeby Sił Zbrojnych RP i wojsk sojuszniczych,
ujmowane są w programach obronnych, zgodnie z kompetencjami. Wypracowane
mechanizmy i procedury zabezpieczenia środków transportowych i infrastruktury
transportowej są uruchomiane w warunkach zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa
państwa i w czasie wojny.
8003. Siły Zbrojne RP kierują wymagania obronne, w tym dotyczące rodzaju i ilości
środków transportowych oraz infrastruktury transportowej do pozamilitarnych ogniw
obronnych w formie Karty wymagań obronnych Sił Zbrojnych RP (Załącznik G),
zgodnie z odrębnymi procedurami.
8004. Pozamilitarne ogniwa obronne właściwe do spraw utrzymania infrastruktury
transportowej oraz przygotowania środków transportu określają sposoby
i procedury realizacji poszczególnych zadań obronnych oraz siły i środki
przewidziane do ich zabezpieczenia. Ponadto dokonują w tym zakresie uzgodnień
z organem transportu i ruchu wojsk odpowiedniego szczebla organizacyjnego.
53
8005. Zasady organizowania i realizacji zadań obronnych w zakresie zabezpieczenia potrzeb
transportu i ruchu wojsk Sił Zbrojnych RP i wojsk sojuszniczych w warunkach
zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny regulują odrębne
przepisy.
8006. Rozwiązania funkcjonalno organizacyjne w zakresie wdro\enia szczegółowych
procedur zabezpieczenia przez pozamilitarne ogniwa obronne środków transportu
i infrastruktury transportowej na potrzeby obronne państwa podlegają sprawdzeniu
i weryfikacji w czasie wspólnych ćwiczeń cywilno wojskowych. Celem okresowych
ćwiczeń i kontroli w tym zakresie jest ocena wiarygodności stosowanych procedur
i rozwój zmieniających się potrzeb operacyjnych, a tak\e konieczność przystosowania
do scentralizowanego działania.
8.2. U\ycie cywilnych środków transportu i infrastruktury transportowej na
potrzeby obronne państwa
8007. Podstawą przygotowania do u\ycia cywilnych środków transportowych oraz
infrastruktury transportowej z gospodarki narodowej w ramach powszechnego
obowiązku obrony na potrzeby Sił Zbrojnych RP i wojsk sojuszniczych jest ich ujęcie
w programach obronnych i planach operacyjnych właściwych organów administracji
rządowej i samorządu terytorialnego.
8008. Przygotowania obronne w czasie pokoju mają charakter rzeczowy lub organizacyjno-
- planistyczny. Fizyczne u\ycie przygotowywanych środków transportu i
infrastruktury transportowej mo\e nastąpić w warunkach zewnętrznego zagro\enia
bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny, a tak\e ćwiczeń o charakterze
zgrywającym oraz sprawdzającym procedury działania w obszarze przygotowań.
8009. Potrzeby Sił Zbrojnych RP i wojsk sojuszniczych w warunkach zewnętrznego
zagro\enia bezpieczeństwa państwa oraz w czasie wojny są traktowane priorytetowo
i realizowane w pierwszej kolejności.
8010. Przy zapewnianiu środków transportowych na potrzeby wojsk sojuszniczych stosuje
się ustalenia wynikające ze szczegółowych umów międzynarodowych lub umów
z właściwymi dowódcami NATO.
8.3. Współdziałanie cywilno wojskowe w kierowaniu transportem i ruchem wojsk
8011. Wojskowe organy transportu i ruchu wojsk, stanowią podstawowy element systemu
koordynacji oraz kierowania przemieszczeniem Sił Zbrojnych RP i wojsk
54
sojuszniczych na obszarze kraju. Koordynują działania pozamilitarnych ogniw
obronnych w zakresie określania priorytetów przewozów wojskowych i głównego
wysiłku osłony technicznej infrastruktury transportowej.
8012. Transport i ruch wojsk sojuszniczych na obszarze kraju, zabezpiecza się zgodnie
z ustaleniami zawartymi w sojuszniczych dokumentach, objętych porozumieniami
standaryzacyjnymi oraz umowami.
8013. W procesie planowania i realizacji przemieszczenia pododdziałów Sił Zbrojnych RP
poza granice kraju strona polska, jako Państwo Wysyłające, realizuje zadania zgodnie
z procedurami NATO oraz przepisami narodowymi Państwa-Gospodarza i państw
tranzytowych.
8.4. Osłona techniczna infrastruktury transportowej
8014. Pozamilitarne ogniwa obronne zapewniają osłonę techniczną sieci transportowej
znaczenia obronnego, w celu tworzenia dogodnych warunków korzystania z cywilnej
infrastruktury transportowej kraju, przez Siły Zbrojne RP i wojska sojusznicze.
8015. Koordynację w zakresie przygotowania i funkcjonowania infrastruktury transportowej
na potrzeby obronne państwa w czasie podwy\szania gotowości obronnej państwa
i w czasie wojny sprawuje minister właściwy do spraw transportu.
8016. Pozamilitarne ogniwa obronne w porozumieniu z właściwymi organami transportu
i ruchu wojsk ustalą w czasie pokoju i wdra\ają wymogi techniczne w zakresie
przygotowania sieci transportowej oraz jej osłony technicznej na okres zewnętrznego
zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny. W tym celu właściwe
pozamilitarne ogniwa obronne sporządzają Plany osłony technicznej infrastruktury
transportowej , zwane dalej planami. Określają one zakres zadań przygotowawczych
na potrzeby obronne państwa i ich sposób realizacji. Plany zawierają równie\
przedsięwzięcia planistyczno-organizacyjne i wykonawcze mające na celu
zapewnienie ciągłości eksploatacyjnej sieci transportowej znaczenia obronnego
w okresie zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny.
8017. Osłona techniczna sieci transportowej na potrzeby obronne powinna być prowadzona
poprzez integrację transportu lądowego, powietrznego i morskiego, umo\liwiającą
osiągnięcie zasadniczych zdolności operacyjnych wojsk własnych i sojuszniczych.
Osiągnięcie zakładanych efektów wymaga skumulowania mo\liwości wojskowych
i cywilnych oraz integrowania wysiłków.
55
8018. W celu zachowania ciągłości przewozów kolejowych w warunkach zniszczenia
stałych mostów na szerokich przeszkodach wodnych, organizowane są TRP. Ich istota
polega na skoncentrowaniu sił i środków cywilnych oraz wojskowych, powiązaniu
transportu lądowego (kolejowego i drogowego), wodnego, rurociągowego oraz w celu
przeładunku i przewozu wojsk oraz środków zaopatrzenia przez zniszczoną
przeszkodę wodną.
8.5. Wsparcie w ramach realizacji zadań Państwa Wysyłającego
8019. Zadania obronne pozamilitarnych ogniw obronnych powinny obejmować równie\
zapewnienie Siłom Zbrojnym RP wymagane ilości i rodzaj cywilnych środków
transportowych do przemieszczenia wojsk wydzielanych za granice kraju celem
udzielania wsparcia sojuszniczego w ramach art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego.
Wsparcie obejmuje równie\ udostępnienie niezbędnej infrastruktury transportowej do
zabezpieczenia związanych z tym przemieszczeń wojsk i środków zaopatrzenia na
obszarze kraju.
8020. Zabezpieczane przez pozamilitarne ogniwa obronne środki transportu na potrzeby
wypełniania zobowiązań sojuszniczych pozostają pod kontrolą narodową przez cały
czas realizacji zadań przewozowych, chyba \e zawarte umowy w tym zakresie
stanową inaczej.
56
ROZDZIAA 9. WYMIANA INFORMACJI W ZAKRESIE TRANSPORTU
I RUCHU WOJSK
9.1. Poziomy i zasady wymiany informacji
9000. Celem wymiany informacji w zakresie transportu i ruchu wojsk (TiRW) jest pomoc
w planowaniu i realizacji przemieszczenia w procesie wsparcia operacji prowadzonej
przez Siły Zbrojne RP. Wymiana informacji TiRW spełnia wymagania konieczne dla
zapewnienia pełnego monitorowania:
1) planów i bie\ącego stanu przemieszczenia oraz prognoz;
2) stanu infrastruktury i zasobów TiRW;
3) przemieszczenia sił do innego obszaru działań/powrotnego przemieszczenia sił.
9001. W wymianie informacji w zakresie TiRW obowiązują następujące zasady:
1) wykonywania sprawozdań zgodnie z zasadą dostępu do wiedzy niezbędnej ;
2) regularnej aktualizacji danych i meldunków o wydarzeniach;
3) natychmiastowego meldowania o wydarzeniach wyjątkowego znaczenia;
4) wykorzystywania, gdzie tylko to mo\liwe, systemu ADAMS.
9002. Wymiana informacji TiRW w układzie sojuszniczym przedstawia się następująco:
1) Siły Zbrojne RP, na wniosek Sojuszniczego Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk,
będą informować o swoich Szczegółowych Planach Przemieszczania w formacie
ADAMS lub w formie Meldunku o Przemieszczeniu (Deployment Report -
- DEPLOYREP);
2) w trakcie realizacji przemieszczeń sił do operacji sojuszniczej, Siły Zbrojne RP
poprzez CKRW będą codziennie składać meldunki do Sojuszniczego Centrum
Koordynacji Ruchu Wojsk zawierające informacje na temat:
a) bie\ącego stanu narodowego przemieszczenia w odniesieniu do narodowego
Szczegółowego Planu Przemieszczenia,
b) stanu narodowych zasobów transportu strategicznego, obejmujące: braki do
zabezpieczenia narodowego Szczegółowego Planu Przemieszczenia,
nadwy\ki dostępne do zespołowego wykorzystania w przemieszczeniu
strategicznym oraz prognozy przemieszczeń.
9003. Ocena mo\liwości terminowego wykonania narodowego przemieszczenia powinna
być zawarta w Meldunku o Przemieszczeniu z informacją uzupełniającą w formacie
ADAMS, jeśli zajdzie potrzeba. Jeśli nie ma zmian w stosunku do informacji
przekazanej wcześniej, meldunek mo\e być ograniczony do Nothing to report
57
( Sytuacja bez zmian lub Nic do zameldowania ) lub Execution as planned
( Realizacja zgodnie z planem ).
9004. Jeśli zaistnieją czynniki, które uniemo\liwią terminowe przybycie i przemieszczanie
sił na teatrze działań, dorazna informacja powinna być przekazana natychmiast
w specjalnym Nadzwyczajnym Meldunku Sytuacyjnym o Ruchu Wojsk.
9005. Poziomy wymiany informacji obejmują:
1) składanie meldunków zgodnie z obowiązującymi procedurami meldunków
logistycznych;
2) między/wielonarodową wymianę informacji;
3) meldowanie zgodnie z procedurami narodowymi;
4) wymianę informacji wewnątrz teatru działań;
5) zapewnienie mo\liwości monitorowania przepływu sił i środków.
9.2. System meldunkowy
9006. Sprawozdawczość między Siłami Zbrojnymi RP a Narodowymi Elementami
Wsparcia będzie się odbywać na zasadach określanych przez dowódcę operacji lub
CKRW.
9007. Wymiana informacji na teatrze działań będzie się odbywać poprzez łączność między
Narodowymi Elementami Wsparcia, narodowymi Centrami Koordynacji Ruchu
Wojsk Państw-Gospodarzy (Wiodących) i przedstawicielami dowódców operacji.
9008. Za wprowadzenie procedury wymiany informacji odpowiada organ nadrzędny
i jest on odpowiedzialny za inicjowanie i zakończenie wymiany informacji
w zakresie TiRW7.
9.3. Wymiana informacji dwu/wielostronna
9009. Dwu/wielostronną wymianę informacji między Siłami Zbrojnymi RP, Państwami
Wysyłającymi i Gospodarzami mo\na podzielić na:
1) zapotrzebowania na środki transportowe, określone w Sojuszniczych
Publikacjach dot. Ruchu8;
2) wnioski o zatwierdzenie marszu drogowego na terytorium Państwa-Gospodarza
(wniosek i zgoda na marsz drogowy) 9;
3) informację o przekraczaniu granicy przez ka\dy rodzaj transportu10;
7
Procedury i formaty wymiany informacji są opisane w AMovP-1 do 4.
8
AMovP-3
9
Road Movement Bid and Credit
10
AMovP-2 i 3
58
4) wymianę informacji między Państwami Wysyłającymi w celu wzajemnego
wsparcia w zakresie TiRW.
9.4. Wymiana informacji - procedury krajowe
9010. System meldunkowy i sprawozdawczy Sił Zbrojnych RP obejmuje wymianę
informacji między organami transportu i ruchu wojsk wszystkich szczebli kierowania
i dowodzenia oraz właściwymi sztabami przemieszczanych jednostek.
9011. Wymiana informacji w relacjach krajowych odbywa się zgodnie z systemem
meldunkowym i sprawozdawczym obowiązującym w SZ RP.
9012. Sprawozdawczość w systemie narodowym między jednostkami, a ich Narodowymi
Elementami Wsparcia i/lub sztabami narodowymi le\y w gestii poszczególnych
państw.
9.5. Wymiana informacji na teatrze działań
9013. Celem wymiany informacji w zakresie TiRW na teatrze działań jest wsparcie
planowania i realizacji TiRW oraz zabezpieczenie operacji i przekazanie informacji
dotyczących:
1) stanu zasobów i infrastruktury transportu i ruchu wojsk na teatrze działań;
2) ruchu wojsk w obszarze zainteresowania dowódcy teatru działań (wszystkie
rodzaje transportu);
3) wymagań transportowych organizacji międzynarodowych/organizacji
pozarządowych, zatwierdzonych przez komórkę współpracy cywilno - wojskowej
jako część zadań wynikających z zaanga\owania sił.
9014. Wymiana informacji w zakresie TiRW, dotycząca zaanga\owania sił ma na celu
wsparcie dowódców na wszystkich szczeblach dowodzenia w zakresie stanu
mo\liwości, infrastruktury i zasobów TiRW.
9015. Kraje muszą zapewnić mo\liwość śledzenia swoich środków przybywających do
rejonu operacyjnego przeznaczenia. Krajowe systemy stosowane przez poszczególne
kraje muszą być kompatybilne z systemami pozostałych uczestników operacji.
9.6. Procedury wykonawcze wymiany informacji
9016. Jednostki wydzielone do operacji składają meldunki przez łańcuch dowodzenia.
Zasadniczymi meldunkami TiRW są:
1) Meldunek Oceny Ruchu Wojsk (Movement Assessment Report
MOVASSESSREP) - meldunek dzienny na temat stanu całościowej sytuacji
59
transportu i ruchu wojsk. Meldunek podaje w sposób opisowy ogólną sytuację
ruchu wojsk, podstawowe czynniki mające wpływ na transport (drogowy,
kolejowy, śródlądowy, morski, powietrzny) i łączność oraz działania zaradcze.
Meldunek zawiera tak\e ocenę sytuacji i wpływ na przewidywane ruchy wojsk;
2) Dorazny meldunek o sytuacji dotyczącej ruchu wojsk w przypadku, je\eli
pojawią się czynniki, które kolidują lub uniemo\liwiają przemieszczenie
zaanga\owanych sił w ich obszary odpowiedzialności. Informacja powinna być
przekazana natychmiast w formie opisowej;
3) Meldunek o Stanie Transportu Powietrznego (Air Transport Status Report
ATSTAT) - w postaci informacji o mo\liwościach transportu powietrznego, które
są udostępnione do u\ycia na teatrze działań.
4) Zapotrzebowania i Odpowiedzi w Sprawie TiRW - jednostki przypisane do
operacji mogą wnioskować o pomoc w zakresie TiRW. Wnioski organizacji
międzynarodowych/pozarządowych o pomoc w zakresie TiRW muszą być
składane poprzez łańcuch dowodzenia.
9.7. Systemy wspierające wymianę informacji
9017. Organy transportu i ruchu wojsk powinny być ściśle zintegrowane z innymi
komórkami w tym: operacyjnymi, logistycznymi, oraz pozamilitarnymi ogniwami
obronnymi.
9018. Organy transportu i ruchu wojsk, powinny posiadać kompatybilne środki
zautomatyzowanego przetwarzania danych (Automated Data Processing (ADP)
(np. ADAMS) i łączności. Niezbędny jest dostęp do internetu, bezpiecznej sieci
(np. CRONOS - Crisis Response Operation NATO Open Network - Otwarta Sieć
NATO Wspierająca Reagowanie Kryzysowe) poczty elektronicznej i pozyskiwania
listy telefonicznych punktów kontaktowych w ramach obszaru odpowiedzialności,
(połączonego teatru działań). Dostępność komercyjnych i wojskowych linii
telefonicznych i faksowych jest nieodzowna we wszystkich komórkach TiRW w celu
koordynacji działań z państwami, dowództwami, organizacjami rządowymi
i pozarządowymi oraz innymi organizacjami międzynarodowymi.
9019. Dla zapewnienia współdziałania organów dowodzenia i kierowania transportem
i ruchem wojsk, z jednostkami Sił Zbrojnych RP oraz siłami sojuszniczymi czasowo
przebywającymi na terenie Polski, a tak\e Polskimi Kontyngentami Wojskowymi
poza granicami kraju wykorzystuje się Wojskowy System Telekomunikacyjny
60
(WST), powiązany z systemem innych operatorów telekomunikacyjnych działających
zarówno w Polsce, jak i za granicą.
9020. Poprzez systemy łączności i zautomatyzowane systemy przetwarzania danych
dowódcy otrzymują aktualną informację na temat etapu przemieszczenia sił
i środków, dostępności zasobów transportowych oraz stanu linii komunikacyjnych.
61
62
ROZDZIAA 10. TRANSPORT I RUCH WOJSK W REALIZACJI ZADAC
PACSTWA - GOSPODARZA
10.1. Koncepcja realizacji zadań transportowych w ramach HNS
10000. Ogólne zasady realizacji zadań wynikających z obowiązków Państwa-Gospodarza,
określone są w narodowej Doktrynie wsparcia przez Państwo-Gospodarza (DD/4.5) .
10001. Jednym z podstawowych obowiązków Państwa-Gospodarza wykonywanych
w czasie pokoju, zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny
na rzecz wojsk sojuszniczych jest zapewnienie warunków umo\liwiających przyjęcie
i przemieszczenie tych wojsk, zgodnie z wymaganiami dowódcy operacji i Państw
Wysyłających.
10002. Realizacja zadań związanych z transportem i ruchem wojsk, w ramach HNS, polega
na uzgadnianiu potrzeb transportowych wojsk sojuszniczych oraz na koordynowaniu
i kierowaniu procesem przemieszczania się tych wojsk przez terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
10003. Zasady i procedury oraz zakres udzielanego wsparcia określane są w porozumieniach
zawartych pomiędzy stosownymi władzami Rzeczypospolitej Polskiej, a władzami
Państw Wysyłających i dowództwa operacji. Porozumienia te obejmują swoim
zakresem równie\ ustalenia dotyczące organizacji procesu przyjęcia i przemieszczenia
wojsk sojuszniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
10004. W celu zapewnienia właściwej realizacji zadań transportowych w ramach HNS,
nale\y skoordynować działania organów transportu i ruchu wojsk z organami
zaanga\owanymi w proces realizacji zadań wynikających z obowiązków Państwa-
- Gospodarza. Organami właściwymi do skoordynowania tych działań w skali Sił
Zbrojnych RP jest Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk i Centralny Punkt Kontaktowy
HNS (CPK HNS), który w czasie podwy\szania gotowości obronnej państwa, formuje
się w Narodowe Centrum Koordynacji HNS (NCK HNS).
10.2. Wykonywanie zadań transportowych w ramach HNS
10005. Zakres zadań transportowych wykonywanych w ramach realizacji obowiązków
Państwa-Gospodarza przez organy transportu i ruchu wojsk dotyczy w szczególności:
1) uzgadniania Zestawień Potrzeb Państw Wysyłających w zakresie transportu
i ruchu wojsk, zgodnie z priorytetami dowódcy NATO;
63
2) identyfikowania zasobów transportowych i mo\liwości Państwa-Gospodarza,
które mogą być udostępniane w celu wsparcia operacji (ćwiczeń) NATO oraz
gromadzenia i uaktualniania tych informacji w Centralnej Bazie Danych na
potrzeby HNS (CBD HNS), a tak\e opracowywania danych do Katalogu
Mo\liwości HNS;
3) określania zasobów infrastruktury transportowej, mo\liwej do wykorzystania na
potrzeby wojsk sojuszniczych i uzgadnianie ich wykorzystania z Państwami
Wysyłającymi i dowództwami NATO;
4) koordynacji wykorzystania sieci transportowej Państwa-Gospodarza, wydzielonej
do przyjęcia sił i środków Państw Wysyłających;
5) udziału w opracowaniu i realizacji planu RSOM;
6) udzielania pomocy wojskom sojuszniczym w zakresie organizacji
przemieszczania z punktów przyjęcia do rejonów operacyjnego przeznaczenia;
7) umo\liwienia realizacji zaopatrywania uzupełniającego przez lądowe, morskie
i zorganizowane na lotniskach przejścia graniczne;
8) uzgadniania zasad i procedur przekraczania granic i przemieszczania wojsk
sojuszniczych przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
9) udziału w opracowywaniu i negocjowaniu projektów porozumień HNS
w zakresie transportu i ruchu wojsk.
10006. Przemieszczanie wojsk sojuszniczych drogą lądową, morską lub powietrzną, odbywa
się na zasadach wynikających z umów międzynarodowych, wią\ących Rzeczpospolitą
Polską i Państwo Wysyłające, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa
przewozowego oraz prawa o ruchu drogowym, z uwzględnieniem przepisów celnych
i granicznych.
10007. Przemieszczanie transportów wojskowych Państw Wysyłających i dowództw operacji
(kolumn pojazdów, pociągów, statków, samolotów) przez terytorium Polski podlega
koordynacji i nadzorowaniu przez polskie organy transportu i ruchu wojsk oraz słu\by
dy\urne (dyspozytorskie) wojskowe oraz cywilne, które czuwają nad
bezpieczeństwem ruchu, a tak\e mają prawo podejmowania w tym zakresie
stosownych decyzji.
10008. Przekraczanie granicy państwowej przez obce siły zbrojne odbywa się z zasady przez
zaplanowane i ustalone przejścia graniczne, na podstawie dokumentów
uprawniających do jej przekroczenia. Przekraczanie granicy poza wyznaczonymi
przejściami granicznymi w czasie pokoju (np. wysadzenie desantu powietrznego lub
64
morskiego, lądowanie samolotu itp.) wymaga ka\dorazowo odrębnych uzgodnień
ze słu\bami celnymi i Stra\ą Graniczną.
10009. Punktem kontaktowym, dla dowództw operacji oraz organów transportowych Państw
Wysyłających w Siłach Zbrojnych RP jest Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk, które
koordynuje ruch wszystkich sił, w tym sojuszniczych na terytorium kraju lub
przemieszczających się przez to terytorium.
10010. Koordynacja ruchu wojsk sojuszniczych na terenie Polski, włączając przyjęcie tych sił
w portach lotniczych i morskich oraz stacjach kolejowych, przeładunek
i przeformowanie oraz tranzyt jest realizowana przez Centrum Koordynacji Ruchu
Wojsk w ścisłej współpracy z Centralnym Punktem Kontaktowym HNS. Na ni\szych
poziomach dowodzenia przedmiotowa współpraca realizowana jest pomiędzy
organami wykonawczymi HNS a organami transportu i ruchu wojsk. Współpraca
ta przejawia się między innymi we współdziałaniu Okręgowych Grup Kierowania
Ruchem Wojsk i Zespołów Realnego Zabezpieczenia oraz w tworzeniu wspólnych
Grup Kontroli Ruchu.
10.3. Planowanie transportu i ruchu wojsk sojuszniczych w ramach HNS
10011. Podczas planowania przemieszczenia wojsk obcych, planiści HNS powinni ściśle
współpracować z planistami transportu i ruchu wojsk, w celu dokonania właściwej
oceny potrzeb w zakresie przyjęcia, ześrodkowania i dalszego przemieszczenia wojsk
w ramach wsparcia realizowanego przez Państwo-Gospodarza.
10012. HNS realizowane przez Polskę na rzecz wojsk sojuszniczych opierte są na
postanowieniach Porozumienia Ogólnego zawartego pomiędzy Rządem
Rzeczypospolitej Polskiej a Naczelnym Dowództwem Połączonych Sił Zbrojnych
NATO w Europie oraz Kwaterą Naczelnego Dowódcy NATO do Spraw
Transformacji w sprawie zapewnienia wsparcia przez Państwo-Gospodarza dla
operacji NATO, prowadzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwanego
dalej MOU HNS . Wyznacza ono prawne podstawy i wolę Rzeczypospolitej Polskiej
do udzielania wsparcia wojskom sojuszniczym i stanowi podstawę do dalszego
planowania, a uzgodnienia związane z zabezpieczeniem potrzeb transportowych
wojsk sojuszniczych będą określane w porozumieniach związanych z MOU HNS,
które będą zawierane na potrzeby określonych ćwiczeń lub operacji.
10013. Planowanie logistyczne realizowane jest w oparciu o cykl konferencji planistycznych
obejmujących m.in. zagadnienia transportu i ruchu wojsk oraz HNS. Jednostki
65
organizacyjne Sił Zbrojnych RP, odpowiedzialne za organizację poszczególnych
konferencji powinny zjednoczyć wysiłki w celu maksymalnej synchronizacji miejsc
i terminów ich przeprowadzenia.
10014. Planowanie w zakresie realizacji zadań wynikających z obowiązków Państwa-
- Gospodarza obejmuje 5 etapów, w których, w ró\nym zakresie uczestniczą
przedstawiciele organów transportu i ruchu wojsk;
1) ETAP 1 - Analiza Wniosku o Zapewnienie HNS (HNS REQ) i zawarcie
Porozumienia Ogólnego (MOU). Planowanie na tym etapie ma charakter ogólny,
a udział organów transportu i ruchu wojsk ogranicza się do wyra\enia opinii
w procesie analizy Wniosku o Zapewnienie HNS w sprawie mo\liwości przyjęcia
określonych wojsk na terytorium RP.
2) ETAP 2 - Wypracowanie Koncepcji Wymagań (COR). Koncepcje Wymagań
zawierają ogólne informacje o zakresie potrzeb wymaganych przez Państwa
Wysyłające i dowództwa NATO. Organy transportu i ruchu wojsk powinny
współdziałać z planistami HNS w zakresie wypracowania stanowiska strony
polskiej dotyczącego mo\liwości zabezpieczenia zgłaszanych potrzeb
transportowych. Uzgodnienia te będą dotyczyć ogólnych mo\liwości wsparcia,
bez wskazywania szczegółów odnoszących się do czasu i ilości wydzielanych
zasobów. W ramach realizacji przedsięwzięć tego etapu planiści transportu
i ruchu wojsk uczestniczą równie\ w rekonesansie strategicznym prowadzonym
z udziałem przedstawicieli Państw Wysyłających na terytorium Polski, którego
celem jest między innymi dekonfliktacja potrzeb transportowych.
3) ETAP 3 - Zawarcie Porozumienia Technicznego (TA). W ramach przedsięwzięć
trzeciego etapu planowania HNS przedstawiciele organów transportu i ruchu
wojsk uczestniczą w obradach Połączonego Komitetu Koordynacyjnego HNS.
Porozumienie Techniczne zawiera między innymi zagadnienia związane
z procedurami celnymi, finansowaniem i rozliczaniem wykorzystania zasobów
transportowych oraz zasadami i warunkami prawnymi przemieszczania się wojsk
obcych na terytorium Polski. W przypadku ćwiczeń o du\ym rozmachu lub
operacji, charakteryzujących się zło\onością problematyki transportu i ruchu
wojsk, CKRW będzie uczestniczyć w formowaniu i pracach Transportowej
Grupy Doradczej, działającej w ramach Połączonego Komitetu Koordynacyjnego
HNS.
66
4) ETAP 4 - Opracowanie Zestawień Potrzeb. W ramach prac tego etapu
organizowane są szczegółowe rekonesanse rejonów przyjęcia i rozwinięcia
wojsk, podczas których precyzowane są Zestawienia Potrzeb poszczególnych
Państw Wysyłających. Przedstawiciele organów transportu i ruchu wojsk biorą
udział w tych rekonesansach, w celu uzgodnienia szczegółów dotyczących
mo\liwości zabezpieczenia potrzeb transportowych. W Zestawieniach Potrzeb
uzgadnia się rodzaj, ilość, lokalizację i czas realizacji wsparcia w zakresie
transportu i ruchu wojsk. Poniewa\ Zestawienia Potrzeb uwzględniają
szczegółowe wymagania transportowe poszczególnych pododdziałów, planiści
transportu i ruchu wojsk powinni zidentyfikować wszelkie mo\liwe braki
w odniesieniu do wymagań Państw Wysyłających i zaproponować im mo\liwości
innych rozwiązań.
5) ETAP 5 - Zawarcie Wspólnych Porozumień Wdro\eniowych (JIA).
Po uzgodnieniu Zestawień Potrzeb, Rzeczpospolita Polska oficjalnie potwierdza
swoje zobowiązanie do wydzielenia uzgodnionych zasobów i świadczenia
określonych usług poprzez zawarcie Wspólnych Porozumień Wdro\eniowych.
Planiści transportu i ruchu wojsk są odpowiedzialni za uzgodnienie
i potwierdzenie tej części Wspólnych Porozumień Wdro\eniowych, która
znajduje się we właściwościach organów transportu i ruchu wojsk, przed
zło\eniem ostatecznych podpisów na Wspólnych Porozumieniach
Wdro\eniowych.
67
68
ROZDZIAA 11. ORGANIZACJA PROCESU RSOM W OPERACJACH
SOJUSZNICZYCH
11.1. Ogólne zasady planowania i elementy składowe RSOM
11000. Akronim RSOM powstał z angielskojęzycznej nazwy: Reception - przyjęcie sił
w portach wyładunku, Staging ześrodkowanie tych sił, w celu połączenia stanu
osobowego, uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz uzupełnienia zapasów, Onward
Movement - dalszy ruch wojsk do rejonu operacyjnego przeznaczenia. Schemat
procesu RSOM przedstawiono w załączniku H.
11001. Przyjęcie, Ześrodkowanie i Dalszy Ruch Wojsk, jest fazą procesu przemieszczenia,
stanu osobowego, uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz środków zaopatrzenia
z punktów wyładowania do rejonu operacyjnego przeznaczenia. Proces RSOM
rozpoczyna się kiedy stan osobowy, sprzęt i środki materiałowe oraz środki
zaopatrzenia docierają do portów rozładunku. Realizację RSOM koordynuje właściwy
sztab szczebla operacyjnego. Sztab ten odgrywa rolę punktu kontaktowego dla
wszystkich jednostek, organizacji i agencji zaanga\owanych w ten proces. Sztab
zgodnie z wymaganiami dowódcy operacji oraz w kontakcie z władzami Państwa -
Gospodarza, zapewnia wszelką niezbędną pomoc w celu przemieszczenia
przybywających wojsk do kolejnych lokalizacji, gdzie zostaną ześrodkowane
i osiągną gotowość bojową. Sprawność przeprowadzenia RSOM ma bezpośredni
wpływ na zdolność operacyjną jednostek. Proces RSOM jest kolektywnym
obowiązkiem dowództwa operacji, Państw Wysyłających i Państwa-Gospodarza.
11002. Proces RSOM ma ustanowione ramy doktrynalne, które wyznaczają sposób jego
zabezpieczenia. Na etapie planowania i realizacji RSOM, szczególny wpływ na
powodzenie operacji będą miały relacje ze stroną Państwa-Gospodarza.
11003. Doktrynalny model RSOM stosuje się w operacjach zarówno w ramach jak i poza
Art. 5 Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, jak równie\ w ćwiczeniach,
włączając te w kooperacji z ONZ, UE i OBWE i państw spoza Sojuszu.
11004. Do procesu RSOM odnoszą się następujące zało\enia:
1) Państwo-Gospodarz ma nadrzędne uprawnienia do koordynacji i kontroli
przemieszczenia realizowanego w ramach RSOM. Państwo to powinno brać pod
uwagę cele dowódcy operacji. Jeśli występuje brak Państwa-Gospodarza, jego
zadania przejmuje Państwo Wiodące. W przypadku braku obu, odpowiedzialność
przejmuje dowództwo operacji pod warunkiem zgody Państw Wysyłających;
69
2) dowódca operacji bierze odpowiedzialność za realizację planu, dlatego musi znać
plany przemieszczenia sił Państw Wysyłających i zamierzenia w ramach RSOM,
aby wspólnie z Państwa-Gospodarzem działać zgodnie z procedurami i doktryną
oraz zawartymi porozumieniami;
3) synchronizowanie przybycia stanu osobowego, uzbrojenia i sprzętu wojskowego
oraz środków zaopatrzenia w odpowiedniej sekwencji czasu;
4) zoptymalizowanie zaanga\owania logistycznego - w stosunku do sił ogólno-
wojskowych planowanych do u\ycia w operacji. Ilość u\ytego sprzętu musi być
dostosowana do potrzeb, w celu uniknięcia duplikowania wysiłków, równie\
poprzez zaanga\owanie Państwa-Gospodarza lub tzw. zaanga\owanie strony
trzeciej.
11005. Proces planowania RSOM jest integralną częścią planowania operacyjnego, poniewa\
skupiają się tu potrzeby wszystkich sił zaanga\owanych w operację. Plan RSOM
powinien być aneksem do planu operacyjnego dowódcy. Elementy transportu i ruchu
wojsk w planie operacji RSOM muszą obejmować wszystkie zagadnienia
transportowe.
11.2. Zadania i zakres odpowiedzialności elementów składowych RSOM
11006. Elementy RSOM odpowiedzialne są za:
1) wypracowanie planu dowódcy operacji, w ścisłej współpracy z Państwem-
Gospodarzem i właściwymi władzami Państw Wysyłających;
2) koordynację wszystkich aspektów RSOM obejmującą przemieszczenie, wsparcie
i wycofanie;
3) wspieranie procesu planowania i synchronizację planów narodowych
z priorytetami dowódcy operacji;
4) wspieranie zawierania umów z Państwem-Gospodarzem;
5) monitorowanie przemieszczeń w powietrzu, na morzu i na drogach lądowych;
6) powołanie zespołu łącznikowego do zapewnienia właściwej współpracy
pomiędzy Państwem-Gospodarzem i odpowiednimi władzami Państw
Wysyłających.
11007. Siły Zbrojne RP uczestnicząc w operacjach sojuszniczych poza granicami kraju
organizują zabezpieczenie RSOM w ramach wysiłku wielonarodowego. Skład
i zadania jednostek Sił Zbrojnych RP wydzielanych do wsparcia procesu RSOM są
uzgadniane i ujmowane w planie operacji.
70
11008. Siły Zbrojne RP w ramach planowania obronnego NATO przygotowują
i utrzymują mobilne jednostki zabezpieczenia procesu RSOM, w tym elementy
regulacji ruchu, Centrum Koordynacji Ruchu na Teatrze Działań (Theatre Movement
Coordination Centre TMCC) i inne stosownie do przyjętych zobowiązań
sojuszniczych. U\ycie tych jednostek jest planowane w procesie generowania sił do
operacji.
11009. Organizacja procesu RSOM w ramach przyjęcia sił wzmocnienia Sojuszu
w warunkach zewnętrznego zagro\enia bezpieczeństwa państwa jest zabezpieczane
przez Siły Zbrojne RP we współdziałaniu z pozamilitarnymi ogniwami obronnymi.
71
LITERATURA
MC 55/4 NATO Logistic Readiness and Sustainability Policy
MC 75/1 Policy for Control of Air Transport and Troop Carrier Resources Made
Available to MNCs
MC 94/4 A Report by the Military Committee to the Defense Planning
Committee on NATO Military Exercises
MC 133/3 NATO s Operational Planning System
MC 299/7 MC Guidance to 2004 Force Goal Cycle
MC 317/1 NATO Force Structures
MC 319/2 NATO Principles and Policies for Logistics
MC 326/2 NATO Medical Support Principles and Policies
MC 327/2 NATO Military Policy for non-Article 5 Crisis Response Operations
MC 328/1 NATO s Military Co-operation Guidance
MC 334/2 NATO Principles and Policies for Host Nation Support (HNS)
MC 336/2 NATO Principles, Policies and Concept for Movement and Transportation
(M&T)
MC 343/1 NATO Military Assistance to International Disaster Relief Operations (IDRO)
MC 389/1 MC Policy on NATO s Combined Joint Task Force (CJTF) Capability
MC 400/2 MC Guidance for the Military Implementation of the Alliance Strategy
MC 477 Military Concept for the NATO Response Force
AAP-6 NATO Glossary of Terms and Definitions
AAP-15 NATO Glossary of Abbreviations
NATO Logistics Handbook
NATO Concept of Reinforcements
NATO Precautionary System (NPS) Manual
AJP-01 Allied Joint Doctrine
AJP-4 Allied Joint Logistic Doctrine
AJP-4.5 Allied Joint Host Nation Support Doctrine and Procedures
AJP-4.6 Multinational Joint Logistic Centre Doctrine (MJLC)
AJP-4.9 Modes of Multinational Logistic Support
AJP-4.10 Allied Joint Medical Support Doctrine
ALP-4.1 Multinational Maritime Force (MNMF) Logistics
ALP-4.2 Land Forces Logistic Doctrine
72
ALP-4.3 Air Forces Logistics Doctrine and Procedures
AMovP-1 Road Movements and Movement Control
AMovP-2 Procedures for Surface Movements across National Frontiers
AMovP-3 Movements and Transport Documents and Glossary of Terms and Definitions
AMovP-4 Technical Aspects of the Transport of Military Materials by Railroad
ATP-2 Allied Naval Control of Shipping Manual
ATP-8 Doctrine for Amphibious Operations
ATP-53 NATO Air Transport Policies and Procedures
APP-11 NATO Message Catalogue (NMC)
Bi-SC Concept for Implementation of the Military aspects of PfP
Bi-SC Directives on Procedures for NATO Host Nation Support (HNS) Planning for
Multinational Operations (SC/JFC Coord Draft)
Bi-SC Functional Planning Guide Movement and Transportation
Bi-SC Functional Planning Guide Logistics (FPGL) (Draft)
Bi-SC Guidelines for Operational Planning (GOP)
Bi-SCD Bi-SCD Reporting Directive, 80-3, Volume V - Logistic Reports
ACLANT Maritime Medical Planning Guidance for NATO (MMPG)
ACLANT NATO Maritime Stockpile Guidance
SACEUR s Defense Concept for ACE
AD 60-70 Procurement of Military Budget Funded Property and Services
AD 60-80 Property Accounting and Control
AD 85-10 Allied Logistic Centre
AD 85-8 ACE Medical Support Principles, Policies and Planning Parameters
ACE Reaction Forces (RF) Concept
SHAPE Stockpile Planning Guidance (SPG)
UN OSM United Nation s Operation Support Manual
DD/3 Doktryna prowadzenia operacji połączonych (DD/3) sygn. Szkol
804/2004
DD/4 Doktryna logistyczna Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej ,
sygn. Szt. Gen. 1566/2004
OP/01 Doktryna narodowa - operacje połączone , sygn. Szt. Gen. 800/2002
Zasady opracowywania dokumentów doktrynalnych w Siłach
Zbrojnych RP , sygn. Szkol. 801/2002.
73
Doktrynę opracowano
w Szefostwie Transportu i Ruchu Wojsk
Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk
74
ZAACZNIKI
75
ARKUSZ ZMIAN
Numer zmiany Numer strony Data wprowadzenia Treść zmiany
76
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
5 try 4?stractpodrecznik 4baza 4Jak stworzyć tekstJava Tęczowy teksttekst 046Godzinki ku czci Św Michała Archanioła tekstcar cross com4Jęazykoznawsto ogólne model sens tekstThom?80553904765 oeb?4 r1RozZaj10 tekst Schafferwięcej podobnych podstron