ZADANIE 1
Amperomierz o oporze wewnętrznym Ra = 10&! i prądzie przy pełnym wychyleniu
Ia = 15mA chcemy przystosować do pomiarów prÄ…du I w zakresie 0 ÷ 1,5A. Obliczyć
wartość opornika bocznikującego Rd i opór wewnętrzny Ra nowego przyrządu.
RozwiÄ…zanie
Zastępując amperomierz jego oporem wewnętrznym otrzymamy dla I = 1,5A schemat
równoważny obwodowi tematowemu
Z prawa Ohma i I prawa Kirchhoffa
Ua = Ia Å" Ra = (I - Ia)Å" Rb
stÄ…d
Ia 1
Rb = Ra Å" = Ra Å"
I
I - Ia
-1
Ia
Po podstawieniu wartości liczbowych
1 10
Rb = 10 = &! E" 0,101&!
100 -1 99
a opór wewnętrzny nowego przyrządu
Ra Å" Rb
Ra' = = 0,1&!
Ra + Rb
ZADANIE 2
Dwie żarówki chcemy załączyć na napięcie U = 220V. Dobrać wartości oporników
dodatkowych R1 i R2 tak, by żarówki te pracowały w warunkach znamionowych.
Parametry znamionowe żarówek:
Z1: U1 = 12V, I1 = 50mA
Z2: U2 = 48V, I2 = 20mA.
RozwiÄ…zanie
Zastępując żarówki Z1 i Z2 ich oporami w punktach pracy otrzymamy
Ponieważ
U -U1 -U2 -Ur1 = 0
więc
U -U1 -U2
R1 = = 3,2k&!
I1
natomiast
U2 = (I1 - I2) Å" R2
zatem
U2
R2 = = 1,6k&!
I1 - I2
ZADANIE 3
W podanym obwodzie (fragment obwodu tranzystorowego na rysunku) obliczyć, na
podstawie wskazań przyrządów, wartości oporników R1, R2 oraz oporność zastępczą Rz
między punktami 1 i 2.
RozwiÄ…zanie
Rozpatrywany fragment układu można przedstawić jak na rysunkach poniżej.
Z prawa Ohma:
1,1
R1 = = 220&!
5 Å" 10-3
Ur2 9 - 1,1 - 5,2
R2 = = = 540&!
I 5 Å" 10-3
5,2
Rz = = 1040&!
5 Å" 10-3
ZADANIE 4
Obliczyć wartość prądu Ix w obwodzie przedstawionym na rysunku, jeśli wiadomo, że prąd
I wydawany przez z
ródło ma wartość 10mA.
RozwiÄ…zanie
Proponujemy, spośród metod które można zastosować do obliczenia prądu Ix, metodę
następującą:
1. przyjmujemy dowolną wartośc prądu Ix np. Ix = 1mA,
2. obliczamy prÄ…dy I1 , I2 , I3 , I ,
3. obliczamy (korzystając z liniowości obwodu) prąd Ix z zależności
I
Ix = Ix'Å" = k Å" Ix'
I'
Metoda ta nosi nazwę  metody od końca i jest analogiczna do znanych metod
rozwiązywania układów łańcuchowych.
Podstawiając wartości (w obliczeniach stosujemy jenostki mA, k&!, V) otrzymujemy
20V 2
Ix' = 1mA
I1' = = mA
30k&! 3
2 5
I2' = 1 + = mA
3 3
a
5
I3'Å"16 = Å" 4 + 1 Å" 20
3
czyli
5
I3' = mA
3
oraz
10
I' = I3'+I2' = mA
3
więc
I
k = = 3
I'
stÄ…d wynik
Ix = k Å" Ix' = 3mA