POLITECHNIKA OPOLSKA
Kierunek studiów Rok studiów
ZarzÄ…dzanie III
Rok akademicki Semestr Grupa
2008/2009 V I
Temat projektu:
UrzÄ…d Stanu Cywilnego
Prowadzący: mgr inż. B. Klemens
Autorzy: Natalia Lenarczyk, Paweł Bereza, A
ukasz Hołówko
Opole 2008
Politechnika Opolska
Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji
UrzÄ…d Stanu Cywilnego
Katarzyna OÅ‚dak
Agnieszka Potoniec
Krzysztof Szydłowski
Opole 2008
Spis treści:
WST
P 3
Rejestracja urodzenia 4
Uznanie dziecka 6
Nadanie nazwiska męża matki 8
Zawarcie związku małżeńskiego 9
Øð zawarcie małżeÅ„stwa cywilnego 10
Øð zawarcie małżeÅ„stwa konkordatowego 12
Skrócenie miesięcznego terminu oczekiwania na zawarcie małżeństwa 13
Powrót osoby rozwiedzionej do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa 13
Wydanie zaświadczenia stwierdzającego, że obywatel polski lub zamieszkały w Polsce
cudzoziemiec nie mający obywatelstwa żadnego państwa, zgodnie z prawem polskim może
zawrzeć małżeństwo za granicą 14
Rejestracja zgonu 16
Wydawanie odpisów aktów stanu cywilnego 18
Zmiana imion i nazwisk 19
Ustalenie pisowni imion i nazwisk 21
BIBLIOGRAFIA 22
Urząd Stanu Cywilnego jest częścią urzędu gminy. Każda gmina w Polsce jest
osobnym okręgiem USC. Istnieje jednak możliwość powołania przez wojewodę USC dla
kilku gmin, bÄ…dz
kilku USC dla jednej gminy. W kompetencji minister właściwego do spraw
wewnętrznych leży kwestia nadzoru nad rejestracją stanu cywilnego. Urząd Stanu Cywilnego
działa na podstawie ustawy z dnia 29 IX 1986r. Prawo o aktach stanu cywilnego.
Początkowo nie istniały osobne, państwowe urzędy rejestrujące stan cywilny. Kościół
katolicki pod koniec XVI w. wprowadził na swoje potrzeby instytucję ksiąg metrykalnych.
księga metrykalna  rodzaj księgi parafialnej prowadzonej parafię lub inną jednostkę różnych
kościołów w celu rejestracji chrztów, ślubów i zgonów lub innych zdarzeń istotnych w danym
kościele. Obowiązek prowadzenia takich ksiąg wynika z prawa kanonicznego każdego
kościoła.
Księgi metrykalne mogą nosić różne nazwy, w szczególności są to:
" Księga Ochrzczonych lub Księga Urodzonych
" Księga Zaślubionych
" Księga Zmarłych albo Księga Pochowanych
Z czasem księgi takie zaczęły prowadzić inne wyznania. Tendencja do prowadzenia
osobnej, świeckiej rejestracji pojawiła się od końca XVIII w. Początkowo proboszczowie
parafii stali się urzędnikami stanu cywilnego (w zaborze austriackim od 1782 r., w pruskim od
1794 r., w rosyjskim oficjalnie od 1825 r.).
W Polsce dopiero w XIX w. powstały obecne dzisiaj "urzędy stanu cywilnego". Pojawiły się
na ziemiach zaboru pruskiego w 1874 r. Urzędnikami stanu cywilnego byli burmistrzowie lub
wójtowie. Przedmiotem rejestracji były trzy rodzaje zdarzeń: urodzenia, śluby i zgony. Każdy
urząd prowadził równolegle dwa rejestry: rejestr główny (unikat, pozostawiany w siedzibie
urzędu) i rejestr poboczny (duplikat, corocznie przekazywany do sądu obwodowego). W
księgach metrykalnych znajdują się czasami dokumenty dostarczane w celach dowodowych
(np. odpisy akt metrykalnych).
Pracą USC kieruje kierownik powoływany przez wójta. Kierownik USC jest
odpowiedzialny za rejestrację wszelkich czynności wpływających na stan cywilny osób.
Rejestracji stanu cywilnego dokonuje się w formie aktów urodzenia, małżeństwa oraz zgonu.
Dokumenty te przechowywane sÄ… w USC przez 100 lat, po czym trafiajÄ… do archiwum
państwowego. Zgodnie z zapisami ustawy kierownik USC zobowiązany jest do współpracy
z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych.
Z ksiÄ…g stanu cywilnego wydaje siÄ™:
1. Odpisy zupełne i skrócone aktów stanu cywilnego.
2. Zaświadczenia o dokonanych w księgach stanu cywilnego wpisach lub ich braku.
3. Zaświadczenia o zaginięciu lub zniszczeniu księgi stanu cywilnego.
Odpisy oraz zaświadczenia wydaje się na wniosek sądu lub innego organu państwowego,
osoby której akt dotyczy, jej wstępnego, zstępnego, rodzeństwa, małżonka, przedstawiciela
ustawowego lub osób, które wykażą w tym interes prawny.
Przepisy nie przewidują wydawania zaświadczeń o stanie cywilnym i o stanie rodzinnym.
Dokumenty, które stanowią podstawę sporządzania aktów stanu cywilnego, nie podlegają
zwrotowi.
Akty stanu cywilnego przechowywane są w Urzędzie Stanu Cywilnego przez 100 lat, a potem
przekazywane są do archiwum państwowego.
Sprawy w Urzędzie Stanu Cywilnego załatwiane są niezwłocznie, w przypadku konieczności
przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego strona jest o tym pisemnie poinformowana.
Sprawy związane ze swoim stanem cywilnym obywatel RP powinien załatwiać
w urzędzie stanu cywilnego właściwym ze względu na miejsce swojego pobytu stałego,
a w przypadku braku takiego miejsca kierownik USC miasta stołecznego Warszawy.
Obywatele RP przebywający stale zagranicą składają wnioski w urzędzie stanu cywilnego
właściwym ze względu na ostatnie miejsce pobytu stałego w Polsce lub jeżeli nie ma takiego
miejsca jest to urząd stanu cywilnego miasta stołecznego Warszawy, a następnie otrzymują
dokumenty za pośrednictwem placówek dyplomatycznych po uiszczeniu opłaty.
Sprawy załatwiane w urzędzie stanu cywilnego:
ð rejestracja urodzenia;
ð uznanie dziecka;
ð nadanie nazwiska męża matki;
ð zawarcie małżeÅ„stwa cywilnego;
ð zawarcie małżeÅ„stwa konkordatowego;
ð skrócenie miesiÄ™cznego terminu oczekiwania na zawarcie małżeÅ„stwa;
ð powrót osoby rozwiedzionej do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeÅ„stwa;
ð wydanie zaÅ›wiadczenia stwierdzajÄ…cego, że obywatel polski lub zamieszkaÅ‚y w Polsce
cudzoziemiec nie mający obywatelstwa żadnego państwa, zgodnie z prawem polskim
może zawrzeć małżeństwo za granicą;
ð rejestracja zgonu;
ð wydawanie odpisów aktów stanu cywilnego;
ð zmiana imion i nazwisk;
ð ustalenie pisowni imion i nazwisk.
Rejestracja urodzenia
Podstawę prawną w kwestii rejestracji urodzenia stanowi kilka aktów prawnych:
" ustawa z dnia 29 września 1986r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. z 2004r. nr
161 poz. 1688 z póz
n. zm),
" ustawa z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.U.
z 2006r. nr 139 poz. 993 z póz
n. zm.)
" ustawa z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.U. z
2006r. nr 139 poz. 993 z póz
n. zm.)
" ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz.U. nr 225, poa.1635 z póz
n.
zm.)
" rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 paz
dziernika
1998r.
w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu prowa-
dzenia ksiÄ…g stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczenia oraz
wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów (Dz.U.
z 1998r. nr 136, poz. 884 z póz
n. zm.).
Rejestracji urodzenia dokonuje się w urzędzie stanu cywilnego w miejscu takiego
zdarzenia, jeśli natomiast żadne z rodziców nie ma miejsca pobytu stałego na terenie działania
tego urzędu zgłoszenia można dokonać w miejscu pobytu stałego jednego z rodziców,
a w przypadku, gdy dziecko urodziło się na polskim statku morskim lub powietrznym takie
zdarzenie rejestruje się w urzędzie stanu cywilnego właściwym dla dzielnicy Śródmieście
miasta stołecznego Warszawy.
Rejestracji urodzeń, czyli sporządzenia aktu urodzenia, dokonuje się na podstawie
zgłoszeń szpitalnych bądz
na podstawie zgłoszeń sądowych w przypadku przysposobienia
dziecka. W takim przypadku do aktu urodzenia wpisuje siÄ™ wzmiankÄ™ dodatkowÄ…
o przysposobieniu.
Do zgłoszenia urodzenia są zobligowani:
" ojciec dziecka lub matka, jeśli stan zdrowia jej na to pozwala bądz
inna osoba obecna
przy porodzie
" lekarz lub położna
" zakład opieki zdrowotnej, w przypadku jeżeli dziecko urodziło się w nim
Fakt urodzenia dziecka należy zgłosić w ciągu 14 dni od narodzenia, w przypadku gdy
dziecko urodziło się martwe w ciągu 3 dni. W sytuacji takiej w rubryce Uwagi aktu
urodzenia odnotowuje się, że dziecko urodziło się martwe, a aktu zgonu nie sporządza się.
Rejestracja urodzeń dokonywana jest niezwłocznie, nie pobiera się przy tym żadnych opłat.
Wymagane dokumenty do zgłoszenia urodzenia dziecka na podstawie zgłoszeń szpitalnych:
" pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka wydane przez lekarza lub zakład opieki zdro-
wotnej
w przypadku zgłoszenia urodzenia dziecka na podstawie zgłoszenia szpitalnego, bądz

w przypadku zgłoszenia na podstawie postanowienia sądowego postanowienie sądu
o przysposobieniu dziecka (do aktu urodzenia wpisuje się wówczas dodatkową infor-
macjÄ™
o przysposobieniu)
" dowody osobiste rodziców dziecka (do wglądu),
" odpis skrócony aktu małżeństwa rodziców dziecka, jeżeli dziecko pochodzi
z małżeństwa,
" odpis skrócony aktu urodzenia matki dziecka, jeżeli matka jest panną,
" odpis skrócony aktu zgonu męża, jeżeli matka jest wdową,
" odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie lub separacji, jeżeli matka
jest rozwiedziona lub pozostaje w separacji,
" wniosek o wydanie 3 odpisów skróconych aktu urodzenia.
Dostarczenie wszystkich niezbędnych odpisów aktów jest niezbędne do dokonania
czynności wpływających na stan cywilny jeśli zdarzenia miały miejsce poza urzędem stanu
cywilnego, w którym dokonywana jest rejestracja dziecka.
Akt urodzenia zawiera takie informacje jak:
" nazwisko, imię (imiona) i płeć dziecka
" miejsce i datÄ™ urodzenia
" nazwiska, nazwiska rodowe, imię (imiona) rodziców, miejsce i datę urodzenia, miej-
sce zamieszkania w chwili urodzenia siÄ™ dziecka
" nazwisko, imię i miejsce zamieszkania zgłaszającego
" dane dotyczące zakładu opieki zdrowotnej w przypadku gdy sporządzenie aktu nastę-
puje na podstawie zgłoszenia urodzenia przez lekarza lub położną
Rodzice dziecka mają prawo w ciągu 6 miesięcy od daty sporządzenia aktu urodzenia
złożyć we właściwym urzędzie stanu cywilnego pisemne oświadczenie o zmianie imienia
(imion) dziecka wpisanych do aktu. Wówczas do aktu urodzenia dziecka wpisuje się
wzmiankÄ™ dodatkowÄ… o zmianie imienia.
Zgodnie z ustawą Prawo o aktach stanu cywilnego nie można wybrać dla dziecka
więcej niż dwóch imion, imienia ośmieszającego, nieprzyzwoitego, w formie zdrobniałej oraz
niepozwalającego odróżnić płci dziecka.
W przypadku, gdy rodzice nie dokonali wyboru imienia dziecka kierownik USC
wpisuje do aktu urodzenia jedno z imion powszechnie używanych w kraju dokonując
jednocześnie wzmianki dodatkowej w akcie.
Każda odmowa rejestracji dziecka wymaga podania przyczyny odmowy, rodzicom
przysługuje prawo odwołania się do wojewody za pośrednictwem kierownika USC w ciągu
14 dni od daty otrzymania decyzji.
Uznanie dziecka
Uznanie dziecka jest unormowane przez kilka aktów prawnych:
" ustawa z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 1964r. nr 9,
poz.59
z póz
n.zm.).
" ustawa z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. z 2004r.
nr 161, poz. 1688 z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 paz
dziernika
1998r.
w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu
prowadzenia ksiÄ…g stanu cywilnego,ich kontroli, przechowywania i zabezpieczenia
oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów (Dz.U.
z 1998r. nr 136, poz.884 z póz
n.zm.).
" ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz.U. nr 225, poz. 1635
z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty opłaty
skarbowej (Dz.U. nr 187, poz.1330).
Uznać można dziecko, które nie pochodzi ze związku małżeńskiego, lub w stosunku do
którego sądownie wykluczono ojcostwo męża matki oraz dziecko poczęte lecz nienarodzone
jeżeli matka dziecka nie jest mężatką. Zgodnie z polskim prawem nie można uznać dziecka,
które nie żyje, chyba że pozostawiło zstępnych.
Oświadczenie o uznaniu dziecka składa się we właściwym Urzędzie Stanu Cywilnego
bÄ…dz
w sądzie opiekuńczym, a zagranicą przed polskim konsulem.
Wymagane dokumenty do dokonania czynności uznania dziecka:
" wniosek o uznanie dziecka,
" dowody osobiste rodziców dziecka (do wglądu),
" odpis skrócony aktu urodzenia matki dziecka, jeżeli matka jest panną,
" odpis skrócony aktu małżeństwa matki dziecka z adnotacją o rozwodzie, jeżeli matka
jest rozwiedziona i od rozwodu upłynęło 300 dni,
" odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o zgonie męża lub odpis skrócony aktu
zgonu męża, jeżeli matka jest wdową i od śmierci męża upłynęło 300 dni,
" odpis zupełny aktu urodzenia dziecka, jeżeli urodziło się poza USC, w którym składa-
ne jest oświadczenie
" postanowienie sądu opiekuńczego o ustanowieniu opiekuna prawnego dla nieletniej
matki dziecka, jeżeli nie ukończyła 18 roku życia,
" postanowienie sądu opiekuńczego zezwalające opiekunowi prawnemu na wyrażenie
zgody na uznanie dziecka przez jego ojca.
Dziecko, które zostało uznane przed 18 rokiem życia może żądać unieważnienia uznania,
jeśli mężczyzna, który je uznał nie jest jego ojcem. Natomiast mężczyzna, który dziecko
uznał może w ciągu roku od złożenia oświadczenia o uznaniu domagać się jego
unieważnienia z powodu wady swojego oświadczenia woli. Po śmierci dziecka takie
unieważnienie jest niemożliwe.
Przyjęcie oświadczenia o uznaniu dziecka wymaga sporządzenia protokołu, do dokonania
czynności uznania dziecka niezbędna jest również zgoda matki na uznanie. W przypadku
dziecka, które ukończyło 13 rok życia niezbędna jest jego osobista zgoda na uznanie i zmianę
nazwiska.
W przypadku składania oświadczenia o uznaniu dziecka nie pobiera się żadnych opłat.
Jeśli ma miejsce odmowa przyjęcia oświadczenia uznania dziecka, która winna zawierać
uzasadnienie, przysługuje prawo odwołania się do wojewody za pośrednictwem kierownika
USC w ciÄ…gu 14 dni od daty otrzymania decyzji.
Nadanie nazwiska męża matki
Z sytuacją taką mamy do czynienia w przypadku, gdy matka dziecka wyszła za mąż,
za mężczyznę, który nie jest ojcem jej niepełnoletniego dziecka. Składa się wówczas
oświadczenie, że dziecko będzie nosiło nazwisko męża matki. Jeżeli dziecko ukończyło 13 lat
wymagana jest jego osobista zgoda do tego, aby nadać mu nazwisko męża matki. Jeżeli
dziecko nosi nazwisko ojca, które zostało mu nadane poprzez sądowe orzeczenie o ustaleniu
ojcostwa męża matki nie można nadać mu nazwiska męża matki.
Czynności związane z nadaniem nazwiska męża matki regulują:
" ustawa z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 1964r. nr 9,
poz.59 z póz
n.zm.).
" ustawa z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. z 2004r.
nr 161, poz. 1688 z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 paz
dziernika
1998r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu
prowadzenia ksiÄ…g stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczenia
oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów (Dz.U.
z 1998r. nr 136, poz.884 z póz
n.zm.).
" ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz.U. nr 225, poz. 1635
z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty opłaty
skarbowej (Dz.U. nr 187, poz.1330).
Wymagane dokumenty do nadania dziecku nazwiska męża matki:
" wniosek o nadanie nazwiska męża matki
" dowód osobisty matki dziecka (do wglądu)
" dowód osobisty męża matki (do wglądu)
" odpis skrócony aktu małżeństwa
" odpis zupełny aktu urodzenia dziecka
Nadanie nazwiska męża matki dokonywane jest niezwłocznie, nie pobiera się przy tym
żadnych opłat. Od ewentualnej decyzji odmownej kierownika urzędu stanu cywilnego jest
możliwość odwołania się do wojewody za pośrednictwem kierownika USC w ciągu 14 dni od
daty otrzymania decyzji.
Zawarcie związku małżeńskiego
Zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej małżeństwo jest to trwały i nie
nierozerwalny związek mężczyzny i kobiety, powstający w sposób dokładnie uregulowany
postanowieniami obowiązującego prawa i rodzący również dokładnie uregulowane prawem
skutki oraz oparty jest na zasadzie równouprawnienia małżonków.
W Polsce istnieje możliwość zawarcia jednego z dwóch rodzajów małżeństw:
" małżeństwa cywilnego zawieranego w urzędzie stanu cywilnego
" małżeństwa konkordatowego, zawieranego zgodnie z ceremonią danego kościoła lub
związku wyznaniowego, w przypadku, gdy Polska ratyfikowała umowę międzynaro-
dową lub ustawę regulującą stosunki między państwem a kościołem, albo innym
zwiÄ…zkiem wyznaniowym
Øð Zawarcie małżeÅ„stwa cywilnego
Zawarcie małżeństwa cywilnego jest unormowane przez następujące akty prawne:
" ustawę z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U.
z 2004r. nr 161, poz. 1688 z póz
n. zm.);
" rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 paz
dzier-
nika 1998r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego,
sposobu prowadzenia ksiÄ…g stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i za-
bezpieczenia oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i
protokołów (Dz. U. z 1998r. nr 136, poz.884
z póz
n. zm.);
" ustawę z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964r. nr
9, poz.59 z póz
n. zm.);
" ustawę z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.
U. z 2006r. nr 139, poz.993 z póz
n. zm.);
" ustawę z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 225, poz. 1635
z póz
n. zm.);
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty
opłaty skarbowej (Dz. U. nr 187, poz.1330);
" rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 września
1999r. w sprawie wzoru i sposobu noszenia odznaki przez kierownika urzędu sta-
nu cywilnego w czasie przyjmowania oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeń-
ski (Dz. U. nr 97, poz.1135);
" załącznik do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
16 września 1999r. - wzór odznaki, jaką nosi kierownik urzędu stanu cywilnego
w czasie przyjmowania oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński (Dz. U. nr
97, poz.1135).
Zawarcie związku małżeńskiego odbywa się w urzędzie stanu cywilnego wybranym
przez nupturientów, bądz
w uzasadnionych okolicznościach kierownik USC może przyjąć
oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński poza siedzibą urzędu stanu cywilnego.
Mężczyzna i kobieta, będący obywatelami polskimi przebywającymi za granicą, mogą
zawrzeć małżeństwo również w polskiej placówce dyplomatycznej przed konsulem.
Ceremonia ma charakter uroczysty, kierownik USC przyjmujący oświadczenia ma na szyi
zawieszoną specjalną odznakę, podczas składania oświadczeń o wstąpieniu w związek
małżeński wszyscy obecni włącznie z kierownikiem USC stoją.
Dokumenty wymagane do zawarcia małżeństwa to:
" pisemne zapewnienie o braku przeszkód w zawarciu związku- dokument ten jest
sporządzany w urzędzie stanu cywilnego,
" dowody osobiste nupturientów
" skrócone odpisy aktów urodzenia, osób chcących zawrzeć związek małżeński.
" wniosek o wydanie trzech odpisów skróconych aktu małżeństwa.
" jeżeli zawarcie małżeństwa dotyczy osób rozwiedzionych, wymagany jest odpis
skrócony aktu urodzenia oraz odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją
o rozwodzie lub też prawomocny wyrok sądu o rozwodzie lub unieważnieniu mał-
żeństwa.
" osoba będąca wdową lub wdowcem musi okazać skrócony odpis aktu urodzenia
oraz skrócony odpis aktu zgonu współmałżonka.
W związek małżeński może wejść osoba pełnoletnia. Jednak w przypadku kobiety, która
ukończyła 16 rok życia sąd opiekuńczy może wydać zezwolenie na małżeństwo jeżeli
z okoliczności wynika, że związek małżeński będzie zgodny z dobrem założonej rodziny.
Opłata za sporządzenie aktu małżeństwa wynosi 84,00 zł. Termin składania dokumentów
do pół roku przed zawarciem małżeństwa. Termin załatwienia spraw wynosi od miesiąca
w przypadku ślubu do pół roku. Przy tym miesięczny termin oczekiwania na ślub może zostać
skrócony.
Tryb odwoławczy przysługuje nupturientom, gdy kierownik urzędu stanu cywilnego
odmówi przyjęcia oświadczenia o zawarciu małżeństwa, wówczas ciągu 14 dni od dnia
doręczenia pisma mogą oni wystąpić do sądu rejonowego o rozstrzygnięcie, czy okoliczności
przedstawione przez kierownika USC uzasadniają odmowę przyjęcia oświadczenia.
Do Urzędu Stanu Cywilnego narzeczeni powinni wybrać się najpóz
niej miesiąc i jeden dzień
przed planowanym ślubem, tyle wynosi ustawowy okres oczekiwania. Jeżeli jednak planują
wziąć w ślub w okresie świąt Bożego Narodzenia lub Wielkiej Nocy, lepiej zarezerwować
termin dużo wcześniej. Są to tradycyjnie najbardziej  obłożone ślubami dni w roku i można
napotkać problemy z zarezerwowaniem terminu. Warto pamiętać, że nie obowiązuje już
rejonizacja. Jeżeli w jednym urzędzie nie ma dogodnego dla narzeczonych terminu, warto
spróbować w innym.
W szczególnych przypadkach kierownik USC może przychylić się do skrócenia miesięcznego
terminu oczekiwania w drodze decyzji administracyjnej. Do szczególnych przypadków
możemy zaliczyć: ciążę, wyjazd służbowy jednej ze stron, zakup wspólnego mieszkania itp.
Za złożenie podania o skrócenie ustawowego terminu oczekiwania na ślub nakładana jest
opłata w wysokości 5 zł, decyzja kierownika USC będzie kosztować 30 zł, a za każdy załącznik
do podania (np. zaświadczenie lekarskie o ciąży) należy zapłacić 50 gr.
Świadkami ślubu cywilnego muszą być dwie osoby mające ukończone osiemnaście lat
dowolnej płci (mogą to być dwie panie lub dwóch panów). W dniu ślubu zgłaszają się one 15
minut przed ceremoniÄ… w USC z dowodami osobistymi.
Kierownik USC nie może przyjmować do akt zbiorowych żadnych dokumentów notarialnych,
sądowych dotyczących spraw majątkowych ani czynić adnotacji o intercyzie w akcie
małżeństwa.
Nazwisko (nazwiska), które będą nosili małżonkowie, oraz nazwisko, które będą nosiły dzieci
pochodzące z małżeństwa, wpisuje się do aktu małżeństwa na podstawie pisemnych
oświadczeń osób zawierających związek małżeński, złożonych zgodnie z przepisami kodeksu
rodzinnego i opiekuńczego. I tak, o nazwisku, które każdy z małżonków będzie nosił po
zawarciu małżeństwa, decyduje jego oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu
cywilnego. Oświadczenie może być złożone bezpośrednio po zawarciu małżeństwa albo
przed sporządzeniem przez kierownika urzędu stanu cywilnego zaświadczenia
stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa.
Małżonkowie mogą nosić wspólne nazwisko będące dotychczasowym nazwiskiem jednego z
nich. Każdy z małżonków może również zachować swoje dotychczasowe nazwisko albo
połączyć z nim dotychczasowe nazwisko drugiego małżonka. Nazwisko utworzone w wyniku
połączenia nie może składać się z więcej niż dwóch członów. Jeżeli przyszli małżonkowie nie
złożą oświadczenia w sprawie nazwiska, każdy z małżonków zachowuje swoje
dotychczasowe nazwisko.
Øð Zawarcie małżeÅ„stwa konkordatowego.
Podstawę prawną w kwestii zawarcia małżeństwa konkordatowego stanowi kilka aktów
prawnych:
" ustawa z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964r.
nr 9, poz.59 z póz
n. zm.);
" ustawa z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U.
z 2004r. nr 161, poz. 1688 z póz
n. zm.);
" rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 paz
dzier-
nika 1998r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego,
sposobu prowadzenia ksiÄ…g stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i za-
bezpieczenia oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i
protokołów (Dz. U. z 1998r. nr 136, poz.884
z póz
n. zm.);
" ustawa z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych
(Dz. U. z 2006r. nr 139, poz.993 z póz
niejszymi zmianami);
" ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 225, poz. 1635
z póz
n. zm.);
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty
opłaty skarbowej (Dziennik Ustaw nr 187, poz.1330);
" obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 lute-
go 2008r. w sprawie ogłoszenia wykazu stanowisk, których zajmowanie upoważ-
nia do sporządzenia zaświadczenia stanowiącego podstawę sporządzenia aktu
małżeństwa zawartego w sposób określony w art. 1 ż 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i
opiekuńczego (M.P. nr 18, poz.191).
Dokumenty wymagane do zawarcia małżeństwa konkordatowego są takie jak te
wymagane przy małżeństwie cywilnym, dodatkowo trzeba jednak złożyć wniosek o wydanie
zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa.
Opłata za sporządzenie aktu małżeństwa wynosi 84,00 zł. Termin składania dokumentów
wynosi do 3 miesięcy przed zawarciem małżeństwa. Termin załatwienia sprawy do 14 dni.
Procedura trybu odwoławczego wgląda tak jak przy małżeństwie cywilnym.
Skrócenie miesięcznego terminu oczekiwania na zawarcie małżeństwa.
Skrócenie miesięcznego terminu oczekiwania na zawarcie małżeństwa jest
unormowane przez następujące akty prawne:
" ustawa z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964r.
nr 9, poz.59 z póz
n. zm.);
" ustawa z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U.
z 2004r. nr 161, poz. 1688 z póz
n. zm.);
" ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 225, poz. 1635
z póz
n. zm.);
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty
opłaty skarbowej (Dz. U. nr 187, poz.1330).
Wymagane dokumenty do złożenia wniosku o skrócenie miesięcznego terminu
oczekiwania na zawarcie małżeństwa:
" wypełniony wniosek;
" dowody osobiste osób starających się o skrócenie terminu;
" zaświadczenie dokumentujące powód skrócenia
Opłata skarbowa za wydanie decyzji wynosi 39, 00 zł. Dokumenty składane są na
bieżąco, a sprawa załatwiana jest niezwłocznie. Tryb odwoławczy: gdy kierownik urzędu
stanu cywilnego odmówi wydania decyzji dotyczącej skrócenia terminu, osoba
zainteresowana w ciągu 14 dni od dnia doręczenia pisma może wystąpić do sądu rejonowego
o rozstrzygnięcie, czy odmowa jest uzasadniona.
Powrót osoby rozwiedzionej do nazwiska sprzed małżeństwa.
Czynność tą normują:
" ustawa z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964r.
nr 9, poz.59 z póz
n. zm.);
" ustawa z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U.
z 2004r. nr 161, poz. 1688 z póz
n.zm.);
" rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 paz
dzier-
nika 1998r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego,
sposobu prowadzenia ksiÄ…g stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i za-
bezpieczenia oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i
protokołów (Dz. U. z 1998r. nr 136, poz.884
z póz
n. zm.);
" ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 225, poz. 1635
z póz
n. zm.);
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty
opłaty skarbowej (Dz. U. nr 187, poz.1330).
Wymagane dokumenty to:
" dowód osobisty wnioskodawcy,
" wniosek osoby rozwiedzionej o powrocie do nazwiska noszonego przed zawar-
ciem małżeństwa,
" odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie.
Oświadczenie takie można złożyć w każdym urzędzie stanu cywilnego. Wysokość opłaty
skarbowej to 11,00 zł. Wnioskodawca może złożyć dokumenty do trzech miesięcy od daty,
gdy rozwód się uprawomocni. Sprawa załatwiana jest niezwłocznie. Tryb odwoławczy polega
na tym, że kierownik urzędu stanu cywilnego może złożyć odwołanie do wojewody, 14 dni
od daty otrzymania decyzji.
Wydanie zaświadczenia stwierdzającego, że obywatel polski lub zamieszkały w Polsce
cudzoziemiec nie mający obywatelstwa żadnego państwa, zgodnie z prawem polskim
może zawrzeć małżeństwo zagranicą.
Podstawę prawną w kwestii wydania zaświadczenia stanowią:
" ustawa z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U.
z 2004r. nr 161, poz. 1688 z póz
n. zm.);
" rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 paz
dzier-
nika 1998r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego,
sposobu prowadzenia ksiÄ…g stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i za-
bezpieczenia oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i
protokołów (Dz. U. z 1998r. nr 136, poz.884
z póz
n. zm.);
" ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 225, poz. 1635
z póz
n. zm.);
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty
opłaty skarbowej (Dz. U. nr 187, poz.1330).
Wymagane dokumenty, które winien złożyć wnioskodawca to:
" wniosek o wydanie zaświadczenia,
" dowód osobisty wnioskodawcy,
" pisemne zapewnienie o braku przeszkód do zawarcia związku małżeńskiego, które
złożone jest przed kierownikiem USC lub polskim konsulem,
" odpis skrócony aktu urodzenia dla panny lub kawalera, natomiast dla osób rozwie-
dzionych będzie to odpis skrócony aktu urodzenia oraz odpis skrócony aktu mał-
żeństwa z adnotacją o rozwodzie lub prawomocny wyrok sądu o rozwodzie lub o
unieważnieniu małżeństwa. Wdowa lub wdowiec natomiast, muszą przedstawić
odpis skrócony aktu urodzenia oraz odpis skrócony aktu zgonu współmałżonka.
Wysokość opłaty skarbowej za wydanie zaświadczenia wynosi 38,00 zł. Zaświadczenie
wydaje kierownik USC miejsca zamieszkania osoby, której dotyczy zaświadczenie. Jeżeli
obywatel polski zamieszkały za granicą nie ma i nie miał miejsca zamieszkania w Polsce albo
wyjechał z Polski przed ukończeniem 16 roku życia - zaświadczenie wydaje polski konsul.
Dokumenty można składać do trzech miesięcy przed zawarciem małżeństwa. Sprawa
powinna zostać załatwiona w siedem dni.
Tryb odwoławczy obowiązuje po odmowie wydania zaświadczenia przez kierownika
urzędu stanu cywilnego, osoba zainteresowana w ciągu 14 dni od dnia doręczenia pisma może
wystąpić do sądu rejonowego o rozstrzygnięcie, czy okoliczności przedstawione przez
kierownika USC uzasadniają odmowę wydania zaświadczenia.
Rejestracja zgonu
Rejestracja zgonu jest kolejną czynnością, za którą odpowiada Urząd Stanu Cywilnego.
Wystawianie aktów zgonu przez USC jest unormowane przez kilka aktów prawnych, a są to:
" ustawa z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach stanu cywilnego ( Dz.U. z 2004r.
nr 161, poz. 1688 z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 paz
dziernika
1998r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu
prowadzenia ksiÄ…g stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczenia
oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów (Dz.U.
z 1998r. nr 136, poz.884 z póz
n.zm.).
" ustawa z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych ( Dz.U.
z 2006r. nr 139, poz.993 z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 listopada 2000r. w sprawie wzoru dowodu
osobistego oraz trybu postępowania w sprawach wydawania dowodów osobistych, ich
wymiany, zwrotu lub utraty (Dz.U. z 2000r. nr 112, poz.1182 z póz
n.zm.)
" ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz.U. nr 225, poz. 1635
z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty opłaty
skarbowej (Dz.U. nr 187, poz.1330).
Wydanie odpisów aktu zgonu, zwolnione jest z opłaty skarbowej.
Zgon osoby należy zgłosić w terminie 3 dni od dnia zgonu. Jeżeli zgon nastąpił wskutek
choroby zakaz
nej, zgłoszenie powinno nastąpić w ciągu 24 godzin od zgonu.
Do zgłoszenia zgonu są obowiązani w kolejności:
1) małżonek lub dzieci zmarłego;
2) najbliżsi krewni lub powinowaci;
3) osoby zamieszkałe w lokalu, w którym nastąpił zgon;
4) osoby, które były obecne przy zgonie lub naocznie się o nim przekonały;
5) administrator domu, w którym nastąpił zgon.
Jeżeli zgon nastąpił w szpitalu lub innym zakładzie, do zgłoszenia zgonu jest obowiązany
szpital lub zakład.
Akt zgonu musi zawierać kilka niezbędnych informacji, a są to:
1) nazwisko, imiÄ™, nazwisko rodowe, stan cywilny, miejsce i datÄ™ urodzenia, miejsce
zamieszkania zmarłego, PESEL;.
2) datę, godzinę oraz miejsce zgonu lub znalezienia zwłok;
3) nazwisko, imię oraz nazwisko rodowe małżonka osoby zmarłej;
4) nazwiska rodowe i imiona rodziców zmarłego;
5) nazwisko, imię, miejsce zamieszkania osoby zgłaszającej zgon lub dane dotyczące szpitala.
W razie zgonu osoby o nieustalonej tożsamości, do aktu zgonu wpisuje się:
1) datę, godzinę, miejsce i okoliczności znalezienia zwłok oraz ich zewnętrzny wygląd;
2) płeć oraz przypuszczalny rok urodzenia zmarłego;
3) znaki szczególne zmarłego;
4) opis odzieży oraz innych przedmiotów znalezionych przy zmarłym.
Jeżeli jednak w póz
niejszym czasie uda się ustalić tożsamość zmarłego, to akt zgonu musi
ulec weryfikacji. W takim wypadku instytucja, która odkryła tożsamość denata zgłasza dane
uzupełniające do aktu zgonu. Po takim zgłoszeniu wydaje się nowy akt zgonu, ale w rubryce
 Uwagi zamieszcza się adnotację, że ten akt zastępuje dotychczasowy akt zgonu, który
skreśla się.
Wydawanie odpisów aktów stanu cywilnego
Odpisy aktów stanu cywilnego to:
" odpisy aktu urodzenia,
" odpisy aktu małżeństwa,
" odpisy aktu zgonu.
Z ksiÄ…g stanu cywilnego wydaje siÄ™:
1) odpisy zupełne i skrócone aktów stanu cywilnego;
2) zaświadczenia o dokonanych w księgach stanu cywilnego wpisach lub o ich braku;
3) zaświadczenia o zaginięciu lub zniszczeniu księgi stanu cywilnego.
Wydawanie odpisów aktów stanu cywilnego, regulują następujące akty prawne:
" ustawa z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach stanu cywilnego ( Dz.U. z 2004r.
nr 161, poz. 1688 z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 paz
dziernika
1998r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu
prowadzenia ksiÄ…g stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczenia
oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów (Dz.U.
z 1998r. nr 136, poz.884 z póz
n.zm.).
" ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz.U. nr 225, poz. 1635
z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty opłaty
skarbowej (Dz.U. nr 187, poz.1330).
Aby uzyskać odpisy aktów stanu cywilnego wymagane jest posiadanie wniosku
o wydanie takich odpisów oraz do wglądu dowód osobisty składającego wniosek.
Za wydanie odpisów aktów stanu cywilnego pobierana jest opłata w następujących
wysokościach:
" 22 złote za odpis skrócony (W odpisie skróconym aktu stanu cywilnego podaje się
jego treść, z uwzględnienie treści wzmianek dodatkowych oraz z pominięciem wyra-
zów, ustępów i zdań skreślonych)
" 33 złote za odpis zupełny (Odpis zupełny stanowi dosłowne powtórzenie treści aktu
stanu cywilnego wraz ze wszystkimi wzmiankami dodatkowymi; treść przypisków po-
daje siÄ™ jedynie na wniosek osoby zainteresowanej).
Odpisy może otrzymać osoba, której stan cywilny jest w akcie zawarty, jej wstępny,
zstępny, rodzeństwo, małżonek lub przedstawiciel ustawowy oraz inne osoby, które wykażą
w tym interes prawny. Z wnioskiem o wydanie odpisu aktu może również wystąpić sąd oraz
inny organ państwowy.
Zmiana imion i nazwisk
PodstawÄ™ prawnÄ… w kwestii zmiany imion i nazwisk stanowiÄ…:
" ustawa z dnia 15 listopada 1956r. o zmianie imion i nazwisk (Dz.U. z 2005r. nr 233,
poz. 1992 z póz
n.zm.).
" ustawa z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.U. z
2006r. nr 139, poz.993 z póz
n.zm.).
" ustawa z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.
z 2000r. nr 98, poz.1071 z póz
n.zm.).
" ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 225, poz.1635
z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty opłaty
skarbowej (Dz.U. nr 187, poz.1330).
Zgodnie z polskim prawem z wnioskiem o zmianÄ™ imion bÄ…dz
nazwiska można wystąpić,
kiedy istnieje uzasadnienie ważnymi względami, a więc gdy:
" wnioskodawca nosi nazwisko ośmieszające, albo nielicujące z godnością człowieka,
o brzmieniu niepolskim, posiadajÄ…ce formÄ™ imienia
" wnioskodawca chce zmienić swoje nazwisko na to, którego używa bądz
chce powró-
cić do nazwiska, które zostało zmienione
Nie można zmienić nazwiska na nazwisko historyczne, wsławione na polu kultury i nauki,
działalności politycznej, społecznej lub wojskowej, wyjątek stanowi sytuacja, w której jeden
z członków rodziny wnioskodawcy nosi takie nazwisko bądz
jest znany pod tym nazwiskiem
Nazwisko może się składać z najwyżej dwóch członów.
Ważne względy zachodzą także, gdy wnioskodawca pragnie powrócić do nazwiska
lub imienia, których zmiana nastąpiła z powodu ich niepolskiego brzmienia, w wyniku
decyzji administracyjnej podjętej bez jego wniosku
Zmiana nazwiska obojga rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci.
W sytuacji zmiany nazwiska obojga rodziców niejako automatycznie zmianie ulega
nazwisko niepełnoletnich dzieci, jednakże jeśli dziecko ukończyło 14 lat do dokonania
zmiany nazwiska potrzebna jest jego zgoda. Natomiast jeśli zmiany nazwiska dokona jedno
z rodziców, to aby rozciągnąć tę zmianę na małoletnie dziecko niezbędna jest zgoda drugiego
rodzica.
Jeżeli zmiana nazwiska dotyczy tylko jednego z rodziców, rozciągnięcie jej na
małoletnie dziecko wymaga zgody drugiego z rodziców, chyba że nie ma on pełnej
zdolności do czynności prawnych, nie żyje lub nie jest znany albo, że jest
pozbawiony władzy rodzicielskiej. Gdy dziecko ukończyło 14 lat, potrzebna jest
również jego zgoda.
W razie braku porozumienia między rodzicami każde z nich może zwrócić się o
rozstrzygnięcie do sądu opiekuńczego. Decyzja co do zmiany nazwiska małoletniego
dziecka zapada po uprawomocnieniu się postanowienia tegoż sądu. Prawomocne
postanowienie sądu opiekuńczego, zapada w postępowaniu nieprocesowym.
Powyższe reguły stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy zmiana nazwiska ma
dotyczyć tylko małoletniego dziecka. Z wnioskiem o zmianę nazwiska małoletniego
dziecka występuje przedstawiciel ustawowy.
W sprawach zmiany imienia lub nazwiska rozstrzyga, w drodze decyzji
administracyjnej, starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania
wnioskodawcy.
W razie zmiany starosta zawiadamia o zmianie o tym fakcie urzędy stanu cywilnego
właściwe ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia i małżeństwa
wnioskodawcy oraz miejsce sporządzenia aktów urodzeń jego małoletnich dzieci, a
ponadto właściwy urząd skarbowy i organ Policji, Wojskową Komendę Uzupełnień i
organy ewidencji ludności oraz Centralny Rejestr Skazanych
Wymagane dokumenty do zmiany imion bÄ…dz
nazwiska:
" wniosek o zmianÄ™ imienia/nazwiska,
" dowód osobisty wnioskodawcy (do wglądu),
" ankieta,
" odpis zupełny aktu urodzenia (panna/kawaler),
" odpis skrócony aktu małżeństwa (mężatka/żonaty),
" odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie (rozwiedziona/rozwiedzio-
ny),
" odpis skrócony aktu urodzenia dziecka niepełnoletniego osoby, która dokonuje zmiany
imienia/nazwiska.
Organ, który przeprowadził postępowanie o zmianę imion i nazwisk zawiadamia urzędy
stanu cywilnego, w których sporządzono akty urodzenia, małżeństwa wnioskodawcy, oraz
USC w którym sporządzono akty dot. urodzenia jego niepełnoletnich dzieci, a także właściwy
urząd skarbowy, organ Policji, wojskową Komendę Uzupełnień, organy ewidencji ludności
oraz Krajowy Rejestr Karny.
W przypadku wniosku o zmianę imion i nazwisk pobierana jest opłata skarbowa
w wysokości 37 złotych. Od momentu złożenia wniosku do załatwienia sprawy może minąć
jeden miesiąc. W przypadku decyzji odmownej przysługuje prawo odwołania się do
wojewody za pośrednictwem kierownika USC w ciągu 14 dni od daty otrzymania decyzji.
Ustalenie pisowni imion i nazwisk
Ustalanie pisowni imion i nazwisk jest unormowane przez następujące akty prawne:
" ustawÄ™ z dnia 15 listopada 1956r. o zmianie imion i nazwisk (Dz.U. z 2005r. nr 233,
poz. 1992 z póz
n.zm.).
" ustawę z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.U.
z 2006r. nr 139, poz.993 z póz
n.zm.).
" ustawę z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.
z 2000r. nr 98, poz.1071 z póz
n.zm.).
" ustawę z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 225, poz.1635
z póz
n.zm.).
" rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 września 2007r. w sprawie zapłaty opłaty
skarbowej (Dz.U. nr 187, poz.1330).
Ustalenie pisowni imion i nazwisk polega na wyborze jednej z form pisowni imienia
i nazwiska, która została zapisana w aktach stanu cywilnego. W przypadku, kiedy występują
wątpliwości, co do pisowni z odpowiednim wnioskiem występuje strona bądz
postępowanie
może rozpocząć się z urzędu, jeżeli imię lub nazwisko ma brzmienie polskie.
Wymagane dokumenty do zmiany pisowni imion i nazwisk:
1. wniosek o ustalenie pisowni imienia/nazwiska,
2. dowód osobisty wnioskodawcy (do wglądu),
3. ankieta,
4. odpis zupełny aktu urodzenia (panna/kawaler),
5. odpis skrócony aktu małżeństwa (mężatka/żonaty),
6. odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie (rozwiedziona/rozwiedzio-
ny),
7. odpis skrócony aktu urodzenia dziecka niepełnoletniego osoby, która dokonuje ustale-
nia pisowni imienia/nazwiska.
Za wydanie decyzji dot. ustalenia pisowni imion i nazwisk pobierana jest opłata skarbowa
w wysokości 22 złotych. Na załatwienie sprawy wnioskodawca czeka miesiąc. Od wydanej
decyzji przysługuje mu prawo odwołania się do wojewody za pośrednictwem kierownika
USC w ciÄ…gu 14 dni od daty otrzymania decyzji.
BIBLIOGRAFIA
Akty prawne:
Ustawa z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach stanu cywilnego ( Dz.U. z 2004r. nr 161,
poz. 1688 z póz
n.zm.)
Ustawa z dnia 15 listopada 1956r. o zmianie imion i nazwisk (Dz.U. z 2005r. nr 233, poz.
1992 z póz
n.zm.)
Ustawa z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964r.
nr 9, poz.59 z póz
n. zm.)
Strony internetowe:
http://www.wroclaw.pl/m3493/p5344.aspx - z 18. 10. 2008r.
http://www.bip.um.opole.pl/?id=136  18.10.2008r.
Urząd Stanu Cywilnego jest jednostką organizacyjną wchodzącą w skład urzędu
gminy powołana ustawą Prawo o aktach stanu cywilnego. USC rejestruje małżeństwa,
urodzenia
i zgony oraz wszystkie zmiany w aktach stanu cywilnego wynikające z postanowień
i wyroków sądu, decyzji administracyjnych i przewidzianych prawem oświadczeń strony.
Z ksiÄ…g stanu cywilnego wydaje siÄ™:
1. Odpisy zupełne i skrócone aktów stanu cywilnego.
2. Zaświadczenia o dokonanych w księgach stanu cywilnego wpisach lub ich braku.
3. Zaświadczenia o zaginięciu lub zniszczeniu księgi stanu cywilnego.
Odpisy oraz zaświadczenia wydaje się na wniosek sądu lub innego organu państwowego,
osoby której akt dotyczy, jej wstępnego, zstępnego, rodzeństwa, małżonka, przedstawiciela
ustawowego lub osób, które wykażą w tym interes prawny.
Siedziba Urzędu Stanu Cywilnego gminy Skarbimierz mieści się pięknym renesansowym
ratuszu w Brzegu, bowiem urząd swoim działaniem obejmuje zarówno miasto Brzeg jak
i gminÄ™ Skarbimierz.
W zakresie urodzeń i zgonów prowadzi też rejestrację z ościennych miast i gmin, co wynika
ze zlokalizowania w Brzegu szpitala powiatowego.
W USC w Brzegu sporządza się rocznie około:
üð 600 aktów urodzeÅ„
üð 300 aktów małżeÅ„stw
üð 500 aktów zgonów.
W archiwum przechowywane są księgi poniemieckie urodzeń, małżeństw i zgonów,
sporządzone w latach 1902 1945 w mieście Brzeg i w 23 ościennych gminach. Od sierpnia
2000 roku urzędnikom ułatwia pracę komputerowy system rejestracji stanu cywilnego
REJESTRACJA URODZENIA (AKT URODZENIA)
Art.38-52 ustawy z dnia 29 września 1986r. Prawo o aktach
Podstawa prawna: stanu cywilnego (Dz.U. z 1986, nr 36, poz.180 z póz
n.zm)
Art.62 i art.88 ustawy z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks
rodzinny i opiekuńczy (Dz.U.z 1964, nr 9, poz.59 z póz
n.zm)
Zgłoszenie urodzenia dziecka żywego należy dokonać w
Termin zgłoszenia terminie 14 dni od daty jego urodzenia
urodzenia: Jeżeli dziecko urodziło się martwe, zgłoszenie powinno
nastąpić w ciągu 3 dni
Zgłoszenie urodzenia noworodka  dostarczane przez zakład
Wymagane dokumenty: opieki zdrowotnej
Gdy dziecko pochodzi z małżeństwa:
- dowody osobiste rodziców
- odpis skrócony aktu małżeństwa *
Gdy dziecko nie pochodzi z małżeństwa:
1. matka jest pannÄ…:
- dowód osobisty matki
- odpis skrócony aktu urodzenia matki *
2. matka jest rozwiedziona:
- dowód osobisty matki
- odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie *
3. matka jest wdowÄ…:
- dowód osobisty matki
- odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o zgonie męża
lub odpis skrócony aktu zgonu męża *
Miejsce złożenia USC miejsca urodzenia dziecka
dokumentów
Termin załatwienia sprawy Akt urodzenia sporządzany jest niezwłocznie
Ojciec dziecka pozamałżeńskiego, który wyraża wolę jego
Inne informacje uznania musi zgłosić się do USC wraz z matką dziecka.
Do zgłoszenia urodzenia dziecka są obowiązani:
- ojciec dziecka
- matka dziecka, jeżeli jej stan zdrowia na to pozwala
- lekarz lub położna, bądz
inna osoba obecna przy porodzie
- wniosek o wydanie aktów urodzenia  5 zł
Opłata skarbowa - sporządzenie aktu urodzenia oraz 3 odpisy skrócone aktu
wydane bezpośrednio po sporządzeniu aktu są zwolnione od
opłaty skarbowej
Następne odpisy wydawane - podanie (wniosek) - 5 zł
z aktu podlegają opłacie w - odpis skrócony - 15 zł
wysokości: - odpis zupełny - 25 zł
* akt nie jest wymagany jeżeli został sporządzony w USC Brzeg
ZA
OŻENIE OŚWIADCZENIA O NADANIU DZIECKU NAZWISKA M
ŻA
MATKI
Art. 90 ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny
Podstawa prawna: i opiekuńczy (Dz. U. 1964 Nr 9 poz. 59 z póz
niejszymi
zmianami)
Termin złożenia Bezterminowo- jeżeli matka dziecka zawarła małżeństwo
oświadczenia z mężczyzną, który nie jest ojcem dziecka.
1. Odpis skrócony aktu małżeństwa (nie dotyczy
Wymagane dokumenty: małżeństw zawartych w Brzegu),
2. Odpis zupełny aktu urodzenia (jeżeli akt
urodzenia sporządzony został poza Brzegiem)
3. Dowód osobisty matki dziecka
4. Dowód osobisty męża matki dziecka.
5. Wypełniony wniosek o dokonanie zmiany w
akcie.
Termin dokonania zmiany niezwłocznie
w akcie
Nadać nazwisko męża matki można tylko w przypadku gdy,
Inne informacje dziecko nosi nazwisko matki , albo gdy dziecko nosi
nazwisko ojca, jeżeli to nazwisko zostało nadane dziecku na
podstawie sÄ…dowego ustalenia ojcostwa
Oświadczenie o nadaniu dziecku nazwiska męża matki
małżonkowie składają przed kierownikiem urzędu stanu
cywilnego.
Jeżeli oświadczenie składa osoba nie znająca języka
polskiego będzie ono mogło być przyjęte w obecności
tłumacza przysięgłego danego języka.
Jeżeli dziecko ukończyło lat trzynaście do nadania dziecku
nazwiska męża matki potrzebne jest wyrażenie zgody przez
dziecko osobiście.
- podanie- 5 zł
Opłata skarbowa - czynność zwolniona z opłaty skarbowej (cz. II, kol. 4, pkt 2
ustawy o opłacie skarbowej Dz. U. Nr. 135, poz. 1143
z 2002 roku)
- odpis skrócony- 15 zł
- odpis zupełny  25 zł
* akt nie jest wymagany jeżeli został sporządzony w USC Brzeg
OÅšWIADCZENIE O UZNANIU DZIECKA
Art. 72  83, 156 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r Kodeks
Podstawa prawna: rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 1964 nr 9 poz. 9
z póz
niejszymi zmianami)
Art. 43 ustawy z dnia 29 września 1986 roku Prawo
o aktach stanu cywilnego (Dz. U. 1986 Nr 36 poz. 180
z póz
niejszymi zmianami)
Termin złożenia Bezterminowo - w każdym czasie, gdy rodzice dziecka
oświadczenia: podejmą taką decyzję.
1. Dowód osobisty matki
2. Dowód osobisty ojca
Wymagane dokumenty: 3. Odpis zupełny aktu urodzenia (gdy dziecko urodzone
jest poza Brzegiem )
4. postanowienie sądu opiekuńczego zezwalające na
wyrażenie zgody na uznanie w imieniu
niepełnoletniej matki przez opiekuna prawnego
wydane przez Wydział Rodzinny Sądu Rejonowego.
(art. 156 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Postanowienie sÄ…du o ustanowieniu opiekuna do
zarządu ogólnego nie spełnia tego wymogu)
5. wypełniony wniosek o dokonanie zmiany w akcie
Termin dokonania zmiany Zmiana dokonana zostanie bezzwłocznie, najpóz
niej
w akcie w terminie trzech dni roboczych.
Oświadczenie o uznaniu dziecka składa się przed
kierownikiem urzędu stanu cywilnego (w każdym USC) albo
przed sądem opiekuńczym.
Inne informacje Oświadczenie o uznaniu dziecka można złożyć przed
konsulem, jeżeli rodzice dziecka są obywatelami polskimi.
Jeżeli oświadczenie składa osoba nie znająca języka
polskiego będzie ono mogło być przyjęte w obecności
tłumacza przysięgłego danego języka.
Dla skuteczności złożonego przez ojca oświadczenia
wymagana jest zgoda matki dziecka na jego uznanie.
Jeżeli w chwili uznania dziecko ukończyło lat 13, potrzebne
jest wyrażenie zgody przez dziecko osobiście.
Uznać dziecko może każdy mężczyzna, bez względu na swój
stan cywilny, mający pełną zdolność do czynności prawnych.
W wyniku uznania dziecko otrzymuje nazwisko ojca lecz
ojciec dziecka wspólnie z matką mogą oświadczyć, że
dziecko będzie nosiło nazwisko matki.
Nie można uznać dziecka, które nie żyje, chyba że
pozostawiło zstępnych.
Złożenie oświadczenia o uznaniu dziecka, jego przyjęcie
Opłata skarbowa i dokonanie zmiany w akcie urodzenia zwolnione jest opłaty
skarbowej. Opłacie skarbowej podlega podanie (wniosek) o
dokonanie zmiany w akcie stanu cywilnego  5 zł
-odpis skrócony- 15 zł
- odpis zupełny- 25 zł
ZAWARCIE MAA
ŻEC
STWA
Art. 1 15 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny
Podstawa prawna: i opiekuńczy (Dz. U. 1964, Nr 9, poz. 59 z póz
niejszymi
zmianami),
Art. 53  62a ustawy z dnia 29 września 1986 roku Prawo
o aktach stanu cywilnego (Dz. U. 1986, Nr 36, poz. 180
z póz
niejszymi zmianami)
Termin zgłoszenia zawarcia Minimum 31 dni przed planowanym terminem zawarcia
małżeństwa: związku małżeńskiego.
Akt małżeństwa sporządzany jest niezwłocznie / w dniu
Termin sporządzenia aktu zawarciu małżeństwa/.
Gdy zamierzający/a/ zawrzeć małżeństwo jest:
Wymagane dokumenty:
1. kawalerem, pannÄ…:
- dowód osobisty
- odpis skrócony aktu urodzenia*
2. rozwiedziony, rozwiedziona:
- dowód osobisty
- odpis skrócony aktu urodzenia.*
- odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie
lub unieważnieniu małżeństwa*
3.wdowcem,wdowÄ…:
- dowód osobisty,
- odpis skrócony aktu urodzenia*
- odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o zgonie
współmałżonka lub akt zgonu małżonka*
Osoby zamierzające wstąpić w związek małżeński składają
osobiście pisemne zapewnienie, że nie wiedzą
o okolicznościach wyłączających zawarcie małżeństwa.
Inne informacje
1. Nie może zawrzeć małżeństwa osoba nie mająca
ukończonych lat osiemnastu. Z ważnych powodów sąd
opiekuńczy może zezwolić na zawarcie małżeństwa kobiecie,
która ukończyła lat szesnaście.
2. Nie może zawrzeć małżeństwa osoba ubezwłasnowolniona
całkowicie.
3. Nie może zawrzeć małżeństwa osoba dotknięta chorobą
psychiczną albo niedorozwojem umysłowym. Jeżeli jednak
stan zdrowia lub umysłu takiej osoby nie zagraża
małżeństwu ani zdrowiu przyszłego potomstwa i jeżeli osoba
ta nie została ubezwłasnowolniona całkowicie, sąd może jej
zezwolić na zawarcie małżeństwa.
4. Jeżeli małżeństwo ma być zawarte przez pełnomocnika,
wówczas należy dostarczyć prawomocne postanowienie sądu
zezwalające na zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika
oraz pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o wstąpieniu
w związek małżeński, sporządzone na piśmie z podpisem
poświadczonym notarialnie.
5.W uzasadnionych przypadkach na wniosek osób
zainteresowanych Kierownik USC może skrócić miesięczny
termin oczekiwania na zawarcie małżeństwa.
- sporządzenie aktu małżeństwa  75 zł
Opłata skarbowa - podanie (zapewnienie) - 5 zł
- podanie (wniosek) o wydanie 3 odpisów aktu małżeństwa 
5 zł
- odpis skrócony - 15 zł
- odpis zupełny - 25 zł
- załącznik - 0,50 zł
* akt nie jest wymagany jeżeli został sporządzony w USC Brzeg
ZAWARCIE MAA
ŻEC
STWA Z CUDZOZIEMCEM W POLSKIM USC
Art. 1 15 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny
Podstawa prawna: i opiekuńczy (Dz. U. 1964 Nr 9 poz. 59 z póz
niejszymi
zmianami),
Art. 53  62a ustawy z dnia 29 września 1986 roku Prawo
o aktach stanu cywilnego (Dz. U. 1986 Nr 36 poz. 180
z póz
niejszymi zmianami),
Termin zgłoszenia zawarcia Minimum 31 dni przed planowanym terminem zawarcia
małżeństwa: związku małżeńskiego.
Obywatel polski:
Wymagane dokumenty:
1) kawaler, panna:
- dowód osobisty
- odpis skrócony aktu urodzenia*
2) rozwiedziony, rozwiedziona:
- dowód osobisty
- odpis skrócony aktu urodzenia.*
- odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie
lub unieważnieniu małżeństwa*
3) wdowiec, wdowa:
- dowód osobisty,
- odpis skrócony aktu urodzenia*
- odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o zgonie
współmałżonka lub akt zgonu małżonka*
Cudzoziemiec przedstawia:
1) ważny paszport
2) odpis aktu urodzenia
3) w przypadku osoby rozwiedzionej lub wdowca/wdowy/ -
akt małżeństwa z adnotacją o rozwodzie lub akt zgonu
poprzedniego małżonka
4) zaświadczenie o zdolności prawnej do zawarcia
małżeństwa wydane przez właściwy organ danego państwa
Tłumaczenie wymienionych dokumentów na język polski
dokonane przez tłumacza przysięgłego.
Osoby zamierzające wstąpić w związek małżeński składają
osobiście pisemne zapewnienie, że nie wiedzą
o okolicznościach wyłączających zawarcie małżeństwa.
Inne informacje
W przypadku ,gdy obcokrajowiec nie ma możności
uzyskania zaświadczenia o zdolności prawnej , wówczas
należy przedstawić prawomocne postanowienie sądu
o zwolnieniu od jego złożenia. Dokumenty obcojęzyczne
muszą być tłumaczone na język polski przez tłumacza
przysięgłego.
Jeśli obcokrajowiec nie włada językiem polskim, narzeczeni
zapewniają udział tłumacza w czasie ślubu.
- sporządzenie aktu małżeństwa 75 zł
Opłata skarbowa - podanie (wniosek) - 5 zł
- podanie (wniosek) o wydanie 3 odpisów aktu małżeństwa 
5 zł
- odpis skrócony - 15 zł
- odpis zupełny - 25 zł
- każdy załącznik- 0,50 zł
* akt nie jest wymagany jeżeli został sporządzony w USC Brzeg
Ślub konkordatowy jest katolicką formą zawarcia sakramentalnego małżeństwa, Konkordat
nadaje mu status równocześnie status ślubu cywilnego.
Kościół w przeciągu 5 dni od zawarcia małżeństwa przesyła dokumenty do urzędu stanu
cywilnego który sporządza akty małżeństwa.
ZAWARCIE MAA
ŻEC
STWA KONKORDATOWEGO
Art.1-15 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r Kodeks rodzinny
Podstawa prawna: i opiekuńczy (Dz. U. 1964 Nr 9 poz. 59 z póz
niejszymi
zmianami),
Art. 53  62a ustawy z dnia 29 września 1986 roku Prawo
o aktach stanu cywilnego (Dz. U. 1986 Nr 36 poz. 180
z póz
niejszymi zmianami),
- art. 10 konkordatu z dnia 28 lipca 1993 r (Dz. U. 1998 Nr
51 poz. 318) .
-dowód osobisty,
Wymagane dokumenty: -odpis skróconego aktu urodzenia.
W przypadku kiedy jeden z potencjalnych małżonków jest po
rozwodzie lub jest wdową/wdowcem należy dostarczyć
odpowiednio:
-odpis z aktu małżeństwa z adnotacja o rozwodzie lub zgonie
współmałżonka.
Poza tym osoby które zamierzają wstąpić w związek
Inne informacje małżeński, składają pisemne oświadczenie że nie wiedzą
o okolicznościach wyłączających zawarcie małżeństwa.
Zaświadczenie jest wydawane w 3 egzemplarzach przez
kierownika urzędu stanu cywilnego. (Urząd cywilny
w miejscowości który jeden z potencjalnych
współmałżonków jest stale zameldowany).
W przeciągu pięciu dni od ślubu kościelnego, duchowny
który udzielił ślubu przekazuje dokumenty kierownikowi
USC.
sporządzenie aktu małżeństwa - 75 zł
Opłata skarbowa podanie (zapewnienie) - 5 zł
podanie (wniosek) o wydanie 3 odpisów aktu małżeństwa 
5 zł
odpis skrócony - 15 zł
odpis zupełny - 25 zł
ZAÅšWIADCZENIE ZEZWALAJ
CE NA ZAWARCIE MAA
ŻEC
STWA
PRZEZ OBYWATELA POLSKIEGO ZA GRANIC

Art. 71 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 września 1986 r. prawo
Podstawa prawna: o aktach stanu cywilnego (Dz. U. 1986 Nr 36 poz. 180
z póz
niejszymi zmianami).
-dowód osobisty
Wymagane dokumenty: -skrócony odpis aktu urodzenia
-akt małżeństwa z adnotacja o rozwodzie lub akt zgonu
poprzedniego małżonka
Zainteresowana osoba podpisuje zapewnienie, że nie wie
o okolicznościach wyłączających zawarcie małżeństwa.
Inne informacje
Zaświadczenie ważne jest 3 miesiące od daty wydania.
Zaświadczenie stwierdzające, że obywatel polski posiada
zdolność prawną do zawarcia związku małżeńskiego za
granicą wydaje kierownik urzędu stanu cywilnego miejsca
zamieszkania osoby, której zaświadczenie dotyczy.
Jeżeli obywatel polski zamieszkały za granicą nie miał
miejsca zamieszkania w Polsce ,albo nie można ustalić jego
ostatniego miejsca zamieszkania w Polsce lub wyjechał z
Polski przed ukończeniem 16 roku życia i stale przebywa za
granicą, zaświadczenie wydaje konsul.
Małżeństwo z cudzoziemcem zawierane za granicą winno
być zawarte zgodnie z przepisami miejsca zawarcia.
Obywatele polscy przebywający za granicą mogą zawrzeć
małżeństwo w polskim konsulacie.
Jeżeli kierownik USC odmówił wydania zaświadczenia,
osoba zainteresowana w ciągu 14 dnia od dnia doręczenia
pisma kierownika urzędu może wystąpić do sądu rejonowego
o rozstrzygnięcie, czy okoliczności przedstawione przez
kierownik USC uzasadniajÄ… odmowÄ™ wydania
zaświadczenia
Podanie o wydanie zaświadczenia  5zł
Opłata skarbowa Zaświadczenie - 30zł
Załącznik - 0,50 zł
WPISANIE DO POLSKICH KSI
G STANU CYWILNEGO
SPORZ
DZONEGO ZA GRANIC

Art. 73 ustawy z dnia 29 września 1986 roku Prawo o aktach
Podstawa prawna: stanu cywilnego (Dz. U. 1986 Nr 36 poz. 180 z póz
niejszymi
zmianami)
- Dowód osobisty osoby zgłaszającej
Wymagane dokumenty: - Oryginalny zupełny odpis zagranicznego aktu stanu
cywilnego wraz z jego urzędowym tłumaczeniem na język
polski dokonanym przez tłumacza przysięgłego
- Wniosek o wpisanie do polskiej księgi aktu stanu
cywilnego sporzÄ…dzonego za granicÄ….
Jeżeli zagraniczny akt stanu cywilnego nie zawiera
wszystkich danych osobowych wymaganych przez polskie
prawo -akt taki podlega uzupełnieniu na podstawie aktów
Inne informacje urodzeń stron .
W przypadku błędnych wpisów w zagranicznym akcie dane
te podlegają sprostowaniu na podstawie prawidłowych
aktów stanu cywilnego.
Przy dokonywaniu wpisu aktu zawarcia małżeństwa
zawartego za granicą -istnieje możliwość złożenia przez
obywatela polskiego oświadczenie o nazwisku, noszonym po
zawarciu małżeństwa, jeżeli takiego oświadczenia nie
złożono przy zawieraniu małżeństwa.
Od decyzji wydanej przez kierownika USC przysługuje
stronie prawo wniesienia odwołania za pośrednictwem
Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w Brzegu do
Wojewody Opolskiego w terminie 14 dni od dnia jej
otrzymania.
podania  5 zł
Opłata skarbowa załącznik - 0,50 zł
decyzja o wpisaniu  40 zł
ZA
OŻENIE WNIOSKU O ODTWORZENIE, USTALENIE TREŚCI AKTU
STANU CYWILNEGO
Art. 34  35 ustawy z dnia 29 września 1986 roku Prawo o aktach
stanu cywilnego (Dz. U. 1986 Nr 36 poz. 180 z póz
niejszymi
Podstawa prawna:
zmianami)
W sprawach szczególnie skomplikowanych do 14 dni
Termin sporzÄ…dzenia
wniosku:
- Dowód osobisty
- Zaświadczenie z USC , w którym powinien znajdować się akt
Wymagane dokumenty:
odtwarzany lub ustalany stwierdzające zniszczenie lub zaginięcie
księgi stanu cywilnego
-Inne dokumenty dotyczące osoby, które potwierdzą dane osobowe
w odtwarzanym ,ustalanym akcie.
- Zaświadczenia z USC Warszawa Oddział Śródmieście
o niefigurowaniu aktu w księgach posiadanych przez ten urząd 
w przypadku ,gdy zdarzenie miało miejsce na terenach wschodnich
przedwojennej Polski.
- Zaświadczenie z USC A
ódz
 Centrum o niefigurowaniu aktu
w księgach posiadanych przez ten urząd  w przypadku , gdy
zdarzenie miało miejsce poza obecnymi granicami kraju
- wniosek o wpisanie do polskiej księgi aktu stanu cywilnego
sporzÄ…dzonego za granicÄ….
podanie  5 zł
załącznik - 0,50 zł
Opłata skarbowa
decyzja o odtworzeniu, ustaleniu  30 zł
ZGA
OSZENIE JUBILEUSZU 50- LECIA MAA
ŻEC
STWA
Art. 19 i 31ust.3 ustawy z dnia 16 paz
dziernika 1992
Podstawa prawna: o orderach i odznaczeniach (Dz. U. 1992 Nr 90 poz. 450
z póz
niejszymi zmianami)
RozporzÄ…dzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
10 listopada 1992 r w sprawie szczegółowego trybu
postępowania w sprawach o nadanie orderów i odznaczeń
oraz wzorów odpowiednich dokumentów (Dz. U. 1992 r Nr
90 poz. 453 z póz
niejszymi zmianami)
Termin zgłoszenia wniosku: 4  5 miesięcy przed rocznicą; Czas oczekiwania na medale
wynosi ok. 6 miesięcy od dnia zgłoszenia wniosku
-dowody osobiste współmałżonków,
Wymagane dokumenty: -odpis skróconego aktu zawarcia małżeństwa
Małżonkowie, którzy wspólnie przeżyli minimum 50 lat,
mogą złożyć w brzeskim USC wniosek o przyznanie przez
Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej medalu za długoletnie
Inne informacje pożycie małżeńskie. Wniosek taki mogą złożyć również
członkowie rodziny jubilatów .Odznaczenie to nie jest
przyznawane osobom karanym. Wnioski w tej sprawie sÄ…
przekazywane przez USC do Urzędu Wojewódzkiego w
Opolu, który kontaktuje się z kancelarią prezydenta RP i po
przyznaniu medali przekazuje je do brzeskiego USC.
Następnie Urząd organizuje uroczystość z udziałem
Burmistrza Miasta Brzeg, który wręcza jubilatom medale.
Procedura przyznawania medalu dla jubilatów-małżonków
wymaga dość długiego czasu załatwiania różnych
formalności, dlatego konieczne jest złożenie w USC wniosku
o uhonorowanie medalem kilka miesięcy przed jubileuszem.
Uroczystości te mają zawsze charakter honorowy i bardzo
uroczysty .Medal prezydencki dla małżonków może być
przyznany tylko raz.
W uroczystości oprócz jubilatów uczestniczą ich rodziny
i inne osoby zaproszone indywidualnie przez
zainteresowanych.
Wolne od opłaty skarbowej
Opłata skarbowa
ZA
OŻENIE OŚWIADCZENIA O POWROCIE PO ROZWODZENIE DO
POPRZEDNIEGO NAZWISKA
Art. 59 ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny
Podstawa prawna: i opiekuńczy (Dz. U. 1964 Nr 9 poz. 59 z póz
niejszymi
zmianami).
Termin złożenia Przed upływem 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się
oświadczenia wyroku orzekającego rozwód
1. Dowód osobisty osoby mającej złożyć oświadczenie,
Wymagane dokumenty: 2. Odpis aktu małżeństwa z adnotacją o jego rozwiązaniu (nie
dotyczy osoby, która zawarła związek małżeński w Brzegu),
lub prawomocne orzeczenie sÄ…dowe o rozwiÄ…zaniu
małżeństwa,
3 . Wypełniony wniosek o dokonanie zmiany w akcie.
Termin dokonania zmiany niezwłocznie, najpóz
niej w ciÄ…gu trzech dni
w akcie
Oświadczenie składa się osobiście przed Kierownikiem USC
Inne informacje (może być złożone w każdym urzędzie stanu cywilnego).
Obywatel polski przebywający za granicą oświadczenie
powyższe składa przed polskim konsulem. Oświadczenie
o powrocie do poprzedniego nazwiska dotyczy powrotu do
nazwiska, jakie osoba nosiła w momencie zawarcia tego
małżeństwa (nie dotyczy zmiany na zupełnie inne
nazwisko).
Opłata skarbowa Podanie (wniosek) - 5 zł
Przyjęcie oświadczenia i dokonane zmiany w akcie - 10 zł
SPORZ
DZENIE AKTU ZGONU
Art. 64  69 ustawy z dnia 29 września 1986 roku Prawo o
Podstawa prawna: aktach stanu cywilnego (Dz. U. 1986 Nr 36 poz. 180 z
póz
niejszymi zmianami)
Termin zgłoszenia zgonu: Zgłoszenia zgonu, który nastąpił w Brzegu należy dokonać
w terminie 3 dni od daty zgonu.
Jeżeli zgon nastąpił w wyniku choroby zakaz
nej zgon należy
zgłosić w ciągu 24 godzin
- karta zgonu wydana przez lekarza
Wymagane dokumenty: - dowód osobisty osoby zmarłej
- dowód osobisty współmałżonka, jeżeli osoba zmarła była
zamężna/żonata
- dowód osobisty osoby zgłaszającej zgon
- akt urodzenia i akt małżeństwa osoby zmarłej (do wglądu w
przypadku posiadania)
Akt zgonu sporządzany jest niezwłocznie.
Inne informacje
Miejsce sporządzenia aktu zgonu: USC właściwy, ze
względu na miejsce, w którym nastąpił zgon
Do zgłoszenia zgonu celem sporządzenia aktu zgonu
zobowiązani są w kolejności:
- małżonek lub dzieci zmarłego,
- najbliżsi krewni lub powinowaci,
- osoby, które zamieszkiwały w lokalu, w którym nastąpił
zgon
- osoby, które były obecne przy zgonie lub naocznie się o
nim przekonały, administrator domu
Z tytułu rejestracji zgonu, sprawy urzędowe mogą
przeprowadzić przedstawiciele zakładów pogrzebowych, pod
warunkiem przedstawienia pisemnego pełnomocnictwa.
- Zgłoszenie zgonu, sporządzenie aktu zgonu oraz 3 odpisy
Opłata skarbowa wydawane bezpośrednio po sporządzeniu aktu zwolnione są
od opłaty skarbowej.
- podanie (wniosek) o wydanie tych odpisów  5 zł
Następne odpisy wydawane z aktu podlegają opłacie w
wysokości:
- podanie (wniosek) - 5 zł
- odpis skrócony - 15 zł
- odpis zupełny - 25 zł
WYDAWANIE ODPISÓW AKTÓW STANU CYWILNEGO
1. Ustawa z dnia 29 września 1986r. - Prawo o aktach
Podstawa prawna: stanu cywilnego ( Dz.U. z 2004r. nr 161, poz. 1688 z
póz
n.zm.).
2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 26 paz
dziernika 1998r. w
sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów
stanu cywilnego, sposobu prowadzenia ksiÄ…g stanu
cywilnego, ich kontroli, przechowywania i
zabezpieczenia oraz wzorów aktów stanu cywilnego,
ich odpisów, zaświadczeń i protokołów (Dz.U. z
1998r. nr 136, poz.884 z póz
n.zm.).
3. Ustawa z dnia16 listopada2006r. o opłacie skarbowej
(Dz.U.nr 225, poz. 1635 z póz
n.zm.).
4. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28
września2007r. w sprawie zapłaty opłaty skarbowej
(Dz.U. nr 187, poz.1330).
Wymagane dokumenty: 1. Wniosek o wydanie odpisu skróconego lub zupełnego
aktu stanu cywilnego,
2. Dowód osobisty wnioskodawcy ( do wglądu).
Sprawa załatwiana jest niezwłocznie.
Inne informacje
Odpisy może otrzymać osoba, której stan cywilny został w
akcie stwierdzony, jej wstępny, zstępny, rodzeństwo,
małżonek lub przedstawiciel ustawowy oraz inne osoby,
które wykażą w tym interes prawny.
Wysokość opłaty skarbowej wynosi 22zł w przypadku
Opłata skarbowa odpisu skróconego, oraz 33zł w przypadku odpisu
zupełnego.
ZMIANA IMION I NAZWISK
1. Ustawa z dnia 15 listopada 1956r. o zmianie imion i
Podstawa prawna: nazwisk (Dz. U. z 2005r. nr 233, poz. 1992 z póz
n.
zm.).
2. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji
ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2006r. nr
139, poz.993 z póz
n. zm.).
3. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks
postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. nr
98, poz.1071 z póz
n.zm.).
4. Ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie
skarbowej (Dz. U. nr 225, poz.1635 z póz
n.zm.).
5. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28
września 2007r. w sprawie zapłaty opłaty skarbowej
(Dz. U. nr 187, poz.1330).
1. Wniosek o zmianÄ™ imienia/nazwiska,
Wymagane dokumenty: 2. Dowód osobisty wnioskodawcy (do wglądu),
3. Ankieta,
4. Odpis zupełny aktu urodzenia (panna/kawaler),
5. Odpis skrócony aktu małżeństwa (mężatka/żonaty),
6. Odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o
rozwodzie (rozwiedziona/rozwiedziony),
7. Odpis skrócony aktu urodzenia dziecka
niepełnoletniego osoby, która dokonuje zmiany
imienia/nazwiska.
Odpisy aktów są wymagane w przypadku, jeżeli zdarzenia
Inne informacje
miały miejsce poza Opolem.
Sprawa załatwiana jest w terminie 1 miesiąca od złożenia
wniosku.
Wysokość opłaty skarbowej za otrzymanie decyzji co do
Opłata skarbowa złożonego wniosku wynosi 37zł
WNIOSEK O SPROSTOWANIE BA

DU PISARSKIEGO W TREÅšCI AKTU
STANU CYWILNEGO
Art. 28 ustawy z dnia 29 września 1986 roku Prawo o aktach
Podstawa prawna: stanu cywilnego (Dz. U. 1986 Nr 36 poz. 180 z póz
niejszymi
zmianami)
Termin zgłoszenia wniosku: W razie zaistnienia potrzeby sprostowania błędu pisarskiego
w akcie
1. Dowód osobisty wnioskodawcy
Wymagane dokumenty: 2.Wniosek o sprostowanie treści aktu stanu cywilnego
3. Dokument będący podstawą sprostowania błędnych danych
- odpis zupełny aktu stanu cywilnego
Termin sporządzenia aktu: Niezwłocznie po złożeniu
kompletnego wniosku (w sprawach szczególnie
skomplikowanych do 7 dni).
Inne informacje
Sprostowaniu podlegają tylko oczywiste błędy pisarskie.
Jeżeli sprostowaniu podlegają dane osobowe zmieniające
istniejące zapisy w sposób zasadniczy, sprostowanie takie
winno być dokonane w drodze postępowania sądowego
(wniosek składa się do sądu rejonowego właściwego ze
względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy).
Odwołanie:
Od decyzji wydanej przez kierownika USC przysługuje
stronie prawo wniesienia odwołania za pośrednictwem
Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w Brzegu do
Wojewody Opolskiego w terminie 14 dni od dnia jej
otrzymania.
- podanie (wniosek) - 5 zł
Opłata skarbowa - załącznik - 0,50 zł
- decyzja o sprostowaniu błędu  30 zł