UBEZPIECZENIA GOSPODARCZE DR M. JANOWICZ-LOMOTT [W] SEM 4 FIU 2015
Literatura
o Ubezpieczenia. Podręcznik akademicki, red. Handschke J., Monkiewicz J., Poltext, Warszawa 2010
o Podstawy ubezpieczeń, tom I mechanizmy i funkcje, red. Monkiewicz J, Poltext, Warszawa 2000
o Podstawy ubezpieczeń, tom II produkty, red. Monkiewicz J., Poltext, Warszawa 2001
o E. Kowalewski, Umowa Ubezpieczenia, Branta, Bydgoszcz-Toruń 2006
o Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i inne akty prawne regulujące omawianą problematykę
Zaliczenie przedmiotu
o Ćwiczenia  wg. ustaleń prowadzącego zajęcia
o Egzamin  test wyboru
WYKA
AD I istota ubezpieczeń, ich funkcje i rodzaje 02.03.2015
Zdrowie i życie ludzkie;
Zdarzenie MajÄ…tek;
Odpowiedzialność wobec osób trzecich.
Ekonomiczne skutki zdarzeń
Osobowe Czysto majÄ…tkowe
o Åšmierci o Strata/ Zysk w mieniu lub
o Chorób dochodach
o Wypadków o Zobowiązania (w tym
o Aktywności Zawodowej odpowiedzialność cywilna)
Ryzyko jest nieodłącznie związane z życiem człowieka. Niektóre rodzaje ryzyka są zmniejszane, ale na ich
miejsce pojawiajÄ… siÄ™ nowe.
Ryzyko zachorowania na gruz
licÄ™ Ä…ð ryzyko zachorowania na alergiÄ™
Ryzyko Å›mierci gÅ‚odowej Ä…ð ryzyko Å›mierci spowodowanej otyÅ‚oÅ›ciÄ…
Postępowanie z ryzykiem:
Przeciwdziałanie, unikanie, zmniejszenie lub przeniesienie
Anna Skowron | 1
Ryzyko  postrzeganie
o Ryzykowne wydaje siÄ™ nam to, co nieznane
o Ryzykowne wydaje siÄ™ nam to, nad czym nie mamy kontroli
o To, co przynosi nam korzyści, wydaje się mniej ryzykowne
o Ryzykowne wydaje nam się to czego nie lubimy (basen, broń)
Postrzeganie ryzyka
o 1904  kabel telefoniczny uważany był za wysokie ryzyko dla domu i jego mieszkańców
o 1904  ostrzegano, że telefonowanie prowadzi do zrujnowania słuchu, a zwłaszcza utraty zdolności
słyszenia w prawym uchu
o 1912 - podejrzewano, że przez mikrofon telefoniczny rozprzestrzenia się gruz
lica i inne podobne
choroby
o 1912  ostrzegano, że telefonowanie może powodować obłąkanie, a osoby o słabych nerwach nigdy
nie powinny samodzielnie rozmawiać przez telefon
Ryzyko ubezpieczalne:
Własność ryzyka ubezpieczalnego:
1. Duża liczba jednostek narażonych na to samo ryzyko (powtarzalność);
2. Konsekwencje ryzyko mają charakter przypadkowy, nadzwyczajny (losowość);
3. Strata ma charakter definitywny i jest mierzalna;
4. Małe prawdopodobieństwo szkód katastrofalnych;
5. Realna składka.
Ubezpieczenie
Ubezpieczenie jest sposobem na rozłożenie ryzyka wystąpienia jakiegoś zdarzenia losowego z jednostki na
grupę osób, które wniosły składkę do funduszu ubezpieczeniowego
WYKA
AD II 16.03.2015
Schemat występowania ubezpieczeniowej wspólnoty ryzyka
Wspólnota ryzyka
składki Fundusz
ubezpieczeniowy
poszkodowani
świadczenia
Anna Skowron | 2
Klasyfikacja funkcji ubezpieczeń
Funkcje
Społeczne Ekonomiczne
Ochrony Prewencyjna Finansowe
ubezpieczeniowej
Alokacyjna Redystrybucyjna Stabilizacyjna
Aby ubezpieczenie należycie wypełniało wyżej wymienione funkcje powinno charakteryzować się wysoką
efektywnością ekonomiczną, o której stopniu decyduje poziom realizacji podstawowych zasad:
·ð Zasady powszechnoÅ›ci ochrony ubezpieczeniowej (dostÄ™p do takich ubezpieczeÅ„ w ramach których
każdy zainteresowany mógł skorzystać z szerokiego wachlarzu usług)
·ð Zasady peÅ‚noÅ›ci ochrony ubezpieczeniowej (peÅ‚ne pokrycie poniesionej szkody przez ubezpieczyciela)
·ð Zasady realnoÅ›ci ochrony ubezpieczeniowej (wymiar prawny i ekonomiczny daje pewność, że zakÅ‚ad
wypłaci odszkodowanie)
Zakład ubezpieczeń Nadzór KNF
jest legalny
üð PeÅ‚ne ubezpieczenie  dokÅ‚adne odtworzenie majÄ…tku, adekwatne do szkody.
üð Niedoubezpieczenie  odszkodowanie niepeÅ‚ne, wÅ‚aÅ›ciciel sam musi ponieść część kosztów zwiÄ…zanych
z odtworzeniem majÄ…tku.
üð Nadubezpieczenie  ubezpieczony zawyża wartość majÄ…tku, wielokrotne umowy ubezpieczenia.
Klasyfikacja ubezpieczeń gospodarczych
1. Wg przedmiotu ubezpieczenia
Ubezpieczenia gospodarcze
Osobowe MajÄ…tkowe
Życiowe NNW Zdrowotne Rzeczowe Majątkowe sensu strice
Anna Skowron | 3
2. Ze względu na rodzaj zdarzenia objęty ochroną ubezpieczeniową
·ð Ogniowe
·ð Powodziowe
·ð Kradzieżowe
·ð Wypadkowe
3. Autonomia stron
·ð ObowiÄ…zkowe
·ð Dobrowolne
4. Regulacje prawne:
·ð LÄ…dowe
·ð Morskie
5. Wg załącznika nr 1 do Ustawy z dnia 22.05.2003 o działalności ubezpieczeniowej
·ð Na życie
·ð Posagowe, ubezpieczenia dzieci
·ð Na życie, jeżeli sÄ… zwiÄ…zane z ubezpieczeniowym funduszem kapitaÅ‚owym
·ð Rentowe
·ð Wypadkowe i chorobowe, jeÅ›li sÄ… uzupeÅ‚nieniem ubezpieczeÅ„ wymienionych w grupach 1-4
Ogólna charakterystyka prawnych aspektów stosunku ubezpieczenia
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku  Kodeks Cywilny  Księga trzecia zobowiązania  Tytuł XXVII umowa
ubezpieczenia
Stosunek ubezpieczenia  stosunek prawny wiążący zakład ubezpieczeń i ubezpieczającego, na mocy
którego ubezpieczyciel jest zobowiązany do wypłaty świadczenia w razie wystąpienia określonego
zdarzenia losowego, a ubezpieczający do przestrzegania określonych warunków ubezpieczenia oraz
płacenia składek.
Cechy stosunku ubezpieczenia
·ð Charakter cywilnoprawny (w ubezpieczeniach spoÅ‚ecznych  publicznoprawny)
·ð Równość stron
·ð OdpÅ‚atny
·ð Masowy
·ð TrwaÅ‚y
·ð Dwustronnie zobowiÄ…zujÄ…cy
·ð Kazualny (skuteczność umowy ubezpieczenia zależy do wystÄ…pienia wypadku)
·ð Regulowany przepisami KS i KM (Kodeks Morski)
Anna Skowron | 4
Strony i podmioty stosunku ubezpieczenia
Strony stosunku ubezpieczenia Podmioty
·ð Ubezpieczyciel ·ð UbezpieczajÄ…cy  ten ·ð Ubezpieczony  osoba objÄ™ta umowÄ…
kto jest zobowiÄ…zany do ubezpieczenia
płacenia składek
·ð Uposażony  osoba wskazana jako
podmiot uprawniony do sumy
UbezpieczajÄ…cy `"
ubezpieczenia w razie śmierci
Ubezpieczony
ubezpieczonego
Zawarcie umowy ubezpieczenia (art. 805.1 KC)
Aby nastąpiło zawarcie umowy ubezpieczenia co najmniej 2 podmioty muszą złożyć zgodne
oświadczenia woli w kwestiach dotyczących istoty ubezpieczenia. Zawarcie umowy następuje:
·ð Tryb ofertowy prosty (nie ma miejsca na negocjacje)
·ð Tryb ofertowy zÅ‚ożony (ubezpieczyciel może modyfikować umowÄ™)
·ð Tryb rokowaniowy (możemy negocjować)
·ð Tryb przetargowy (ogÅ‚oszenie przetargu, ubezpieczajÄ…cy jest podmiotem sektora Finansów
Publicznych)
Umowę ubezpieczenia uważa się za zawartą z chwilą doręczenia ubezpieczającemu dokumentu
ubezpieczenia. WyjÄ…tek 1.
·ð W odpowiedzi na ofertÄ™ ubezpieczyciel wrÄ™cza ubezpieczonemu dokument zawierajÄ…cy
postanowienia odbiegające na niekorzyść od złożonej oferty i wyznacza mu min. 7 dni na
sprzeciw
·ð Brak sprzeciwu  umowa zawarta nastÄ™pnego dnia po upÅ‚ywie terminu sprzeciwu
·ð Brak wrÄ™czenia różnic przez ubezpieczyciela  umowa zawarta na warunkach oferty
Powstanie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń
Jeżeli nie umówiono się inaczej, odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się:
·ð Od dnia nastÄ™pnego po zawarciu umowy
·ð Nie wczeÅ›niej jednak niż od dnia nastÄ™pnego po zapÅ‚aceniu skÅ‚adki lub jej pierwszej raty
Składka ubezpieczeniowa
Składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela (obowiązek zwrotu za
niewykorzystany czas) zasadniczo przy zawieraniu umowy. WyjÄ…tek:
·ð Jeżeli umowa dochodzi do skutku przed dorÄ™czeniem dokumentu ubezpieczenia skÅ‚adka winna
być opłacona w ciągu 14 dni od doręczenia umowy
Niezapłacenie w terminie kolejnej raty składki może powodować ustanie odpowiedzialności
ubezpieczyciela tylko wtedy, gdy skutek taki przewidziała umowa lub ogólne warunki ubezpieczenia, a
ubezpieczyciel po upływie terminu wezwał ubezpieczającego do zapłaty z zagrożeniem, że brak zapłaty
w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania spowoduje ustanie odpowiedzialności.
Anna Skowron | 5
Nieważność lub bezskuteczność umowy ubezpieczenia
·ð Umowa ubezpieczenia jest nieważna, jeżeli zajÅ›cie przewidzianego w umowie wypadku nie jest
możliwe
·ð ObjÄ™cie ubezpieczeniem jest bezskuteczne, jeżeli w chwili zawarcia umowy, którakolwiek ze
stron wiedziała lub przy zachowaniu nienależytej staranności mogła dowiedzieć, że wypadek
zaszedł lub że odpadła możliwość jego zajścia w tym okresie
Rynek w ujęciu segmentowym
I segment  popytu Klient zakładu ubezpieczeń
II segment  pośrednictwa Broker ubezpieczeniowy Agent ubezpieczeniowy
Akwizytor wewnętrzny
III segment  podaży pierwotnej
Zakład ubezpieczeń
Broker wczesno asekuracyjny
IV segment  reasekuracji
Reasekurator (stale współpracuje z ZU)
Pośrednictwo a dystrybucja ubezpieczeń
Sprzedaż ubezpieczeń
Umowa
A. UbezpieczajÄ…cy A. UbezpieczajÄ…cy
Umowa
Ubezpieczenia
Ubezpieczenia
B. Zakład Ubezpieczeń C. Pośrednik
B. Zakład ubezpieczeń
Uwagi:
1. Stronami umowy są wyłącznie podmioty A i B
2. Na nowoczesnym rynku ubezpieczeń 70%-80% umów zawieranych jest przy udziale pośredników
Podział wg kryterium niezależności
Pośrednik zależny Pośrednik względnie niezależny Pośrednik niezależny
Agent Multiagent Broker
Przedstawia klientowi ofertÄ™ Przedstawia oferty kilku Przedstawia klientowi wszystkie
tylko jednego Zakładu Zakładów Ubezpieczeń oferty dostępne na rynku
Ubezpieczeń
Anna Skowron | 6
 Agent ubezpieczeniowy:
·ð PrzedsiÄ™biorca (osoby fizyczne prowadzÄ…ce dziaÅ‚alność gospodarczÄ… oraz spółki prawa handlowego)
·ð Umowa agencyjna z zakÅ‚adem ubezpieczeÅ„
·ð Wpis do agentów ubezpieczeniowych (KNF)
·ð Wykonuje czynnoÅ›ci agencyjne w imieniu lub na rzecz zakÅ‚adu ubezpieczeÅ„, wyÅ‚Ä…cznie przy pomocy
osób fizycznych spełniających wymogi określone w ustawie
Broker ubezpieczeniowy:
·ð Osoba fizyczna lub prawna
·ð Zezwolenie i wpis do rejestru brokerów ubezpieczeniowych
·ð ObowiÄ…zkowe ubezpieczenie odpowiedzialnoÅ›ci cywilnej
·ð Wykonuje czynnoÅ›ci w imieniu lub na rzecz podmiotu szukajÄ…cego ochrony ubezpieczeniowej
·ð Może wykonywać czynnoÅ›ci brokerskie wyÅ‚Ä…cznie przez osoby fizycznej, które speÅ‚niajÄ… wymogi
określone w ustawie
Przedmiotowy zakres pośrednictwa ubezpieczeniowego:
·ð CzynnoÅ›ci zwiÄ…zane z fazÄ… przygotowawczÄ… umowy
·ð CzynnoÅ›ci zwiÄ…zane z zawieraniem umowy
·ð CzynnoÅ›ci po zawarciu umowy ( opieka nad polisÄ… )
·ð CzynnoÅ›ci po nastÄ…pieniu wypadku ubezpieczeniowego
·ð CzynnoÅ›ci samoistne (np. szerokorozumiane doradztwo ubezpieczeniowe)
Korzyści z istnienia pośrednictwa:
Dla zakładu ubezpieczeń Dla klienta
·ð UÅ‚atwienia w dotarciu do klienta ·ð OszczÄ™dność czasu
·ð Obniżenie kosztów ·ð Specjalistyczne porady
·ð UÅ‚atwienia w zawieraniu umowy ·ð Pomoc w zarzÄ…dzaniu ryzykiem
·ð Pomoc w zgÅ‚aszaniu i likwidowaniu
szkód
·ð Informacje i wyjaÅ›nienia dotyczÄ…ce
ubezpieczeń
Rynek ubezpieczeń  ujęcie przedmiotowe
Instytucje usługowe i współpracujące
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
Zakłady PBUK
Ubezpieczeń
PIU (Polska Izba Ubezpieczeń)
Inne instytucje
Anna Skowron | 7
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
Zadania
1. Wypłacanie odszkodowań OC kierowców i OC rolników:
·ð Za szkodÄ™ na osobie, w przypadku nie ustalenia tożsamoÅ›ci sprawcy
·ð Za szkodÄ™ na mieniu i osobie, gdy posiadacz pojazdu lub rolnik nie posiadaÅ‚ obowiÄ…zkowego
ubezpieczenia OC
2. W przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń:
·ð Zaspokojenia roszczeÅ„ z tytuÅ‚u ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i OC
rolników i budynków rolnych
·ð Zaspokajanie roszczeÅ„ z tytuÅ‚u innych ubezpieczeÅ„ obowiÄ…zkowych i umów ubezpieczenia na
życie w wysokości 50% wierzytelności (nie więcej jednak niż kwotą będąca równowartością 30
tys. Euro )
UWAGA: UFG nie wypłaci odszkodowania, gdy poszkodowany posiadał własne ubezpieczenie dobrowolne.
Polskie biuro ubezpieczycieli komunikacyjnych
·ð Zrzesza zakÅ‚ady ubezpieczeÅ„, które prowadzÄ… dziaÅ‚alność w zakresie OC kierowców
·ð Przedmiotem dziaÅ‚alnoÅ›ci PBUK m.in.:
o Wystawianie dokumentów ubezpieczeniowych ważnych w innych krajach
o Zawieranie umów z zagranicznymi biurami ubezpieczeń komunikacyjnych na terytorium
RP przez pojazdy z rejestracjÄ… zagranicznÄ…
o Organizowanie likwidacji lub bezpośrednia likwidacja szkód spowodowanych na
terytorium RP przez pojazdy z rejestracjÄ… zagranicznÄ…
Rzecznik Ubezpieczonych
Rzecznik Ubezpieczonych reprezentuje interes ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia oraz
członków funduszy emerytalnych i uczestników pracowniczych programów emerytalnych. Do jego zadań
należy:
·ð Reprezentowanie i ochrona konsumenckich ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia
(polegające głównie na reprezentowaniu ubezpieczonych w sprawach spornych z zakładami
ubezpieczeń).
·ð Opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczÄ…cych ubezpieczeÅ„, funduszy emerytalnych i
pracowniczych programów emerytalnych.
·ð Informowanie organy nadzoru o dostrzeżonych nieprawidÅ‚owoÅ›ciach w dziaÅ‚alnoÅ›ci zakÅ‚adów
ubezpieczeń.
·ð DziaÅ‚alność edukacyjno-informacyjna w zakresie ubezpieczeÅ„.
Anna Skowron | 8
Nadzór Ubezpieczeniowy
Działalność polegająca na sprawowaniu pieczy przez organ państwowy nad przedsiębiorstwem
ubezpieczeniowym celem zapewnienia przestrzegania przez nich powszechnie obowiÄ…zujÄ…cego prawa oraz
regulacji wewnętrznych. W sytuacji ich naruszenia organ nadzoru stosuje środki nadzorcze przyznane mu e
regulacjach kompetencyjnych.
Głębokość ingerencji Obszar ingerencji Przedmiot Ingerencji
·ð Publikacyjny ·ð Zachowania rynkowe ·ð Gospodarka kapitaÅ‚em
·ð Materialny ·ð BezpieczeÅ„stwo wewnÄ™trzne ·ð Gospodarka ryzykiem
·ð Formalny
Zakłady Ubezpieczeń
Podstawowe zasady funkcjonowania rynku ubezpieczeń w Polsce
1. Ograniczenie prowadzenia działalności gospodarczej przez zakłady ubezpieczeniowe wyłącznie do
działalności ubezpieczeniowej.
a. Zakład ubezpieczeń nie może wykonywać działalności poza działalnością ubezpieczeniową i
bezpośrednio z nią związaną.
2. Zasada koncesjonowania działalności ubezpieczeniowej.
a. Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej wymaga zezwolenia organu nadzoru.
b. Koncesja może zostać zabrana w przypadku niezgodności działania z prawem lub w wypadku
ryzyka niewypłacalności: odbiór licencji oznacza, że nie można już sprzedawać ubezpieczeń, ale
trzeba doprowadzić do końca już istniejące.
3. Zasada branżowości działalności ubezpieczeniowej.
a. Art. 8.1. Zakład ubezpieczeniowy nie może wykonywać jednocześnie działalności o której mowa
w dziale I załącznika do ustawy, oraz w dziale II załącznika do ustawy.
b. Art.8.2. Zakład ubezpieczeń wykonujący działalność o której mowa w dziale I załącznika do
ustawy, używa w nazwie lub firmie wyrazy wyróżniające ten rozdział działalności, np. PZU i PZU
Życie.
c. Wynika to z tego, żeby nie finansowań krótkoterminowych polis (np.OC) środkami z
długoterminowych polis (np. na życie).
4. Zasada ograniczania dopuszczalnym form organizacyjnych zakładów ubezpieczeń.
a. Zakład ubezpieczeń może wykonywać działalność ubezpieczeniową wyłącznie w formie spółki
akcyjnej, albo towarzyszyć ubezpieczycielom wzajemnym.
Anna Skowron | 9
Towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych w systemie ubezpieczeń gospodarczych
Żaden akt w Polsce nie definiuje ubezpieczeń wzajemnych!
 Zakład ubezpieczeń, który ubezpiecza swoich członków na zasadzie wzajemności, jest towarzystwem
ubezpieczeń wzajemnych .  Art.38. ust.1. ustawy o działalności ubezpieczeniowej.
Zasada wzajemności
·ð ObowiÄ…zuje w umowach ubezpieczenia zawieranych wyÅ‚Ä…cznie przez czÅ‚onków towarzystw.
·ð Jest nierozerwalnie zwiÄ…zane z  typem skÅ‚adki ubezpieczeniowej  zasadniczo pÅ‚atnej z góry, ale o
charakterze zaliczki.
Art. 44 ust. 2 i 3 ustawy o działalności ubezpieczeniowej:
2. Statut towarzystwa może przewidywać, że towarzystwo będzie ubezpieczało także osoby niebędące
członkami towarzystwa (& ).
3. Składki od osób o których mowa w ustawie 2 nie mogą stanowić więcej niż 10% składki przypisanej brutto
towarzystwa.
Prawa członkowskie i kontraktowe w TUW
Jeżeli statut nie stanowi inaczej, uzyskane członkostwo musi być związane z zawarciem umowy ubezpieczenia
a jego utrata  z wygaśnięciem stosunku ubezpieczenia.
Składka o charakterze  zaliczki  o czym mowa?
Wydatki operacyjne:
Siedziba Usługi obce Inne
Wyposażenie Podatki Opłaty
Personel Ubezpieczenia
Anna Skowron | 10
Do umów ubezpieczenia zawieranych z towarzystwem ubezpieczeń wzajemnych przed podmioty będące
członkami tego towarzystwa, nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych.
Zasady i właściwości współczesnych instytucji ubezpieczeń wzajemnych
1. Niezarobkowy (non for profit) cel działalności.
2. Wolność członkostwa i autonomia w zarządzaniu (demokratyczne zasady zarządzania).
3. Samorządność.
4. Wartość społeczna tej formy działalności.
5. Zmniejszenie ryzyka moralnego, związanego z prowadzeniem działalności ubezpieczeniowej związanej
z większą świadomością prowadzenia wspólnego interesu.
6. Pełniejsze zaspokojenie ubezpieczonych (członków) na ochronę ubezpieczeniową zarówno od strony
zakresu usług, jak i jej jakości i taniości.
7. W większości narodowy charakter tej instytucji.
W Polsce ideę wzajemności w ubezpieczeniach można realizować tylko poprzez towarzystwo ubezpieczeń
wzajemnych, ale w trzech różnych wariantach:
·ð Dużego TUW
·ð MaÅ‚ego TUW
·ð ZwiÄ…zku WzajemnoÅ›ci CzÅ‚onkowskiej
Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych prowadzące działalność operacyjną w dziale pozostałych ubezpieczeń
osobowych i majÄ…tkowych:
·ð Concordia Polska TUW ·ð TUW TUZ
·ð TUW CUPRUM ·ð TUW SKOK
·ð Pocztowe TUW ·ð TUW TUW
Towarzystwa Ubezpieczeń wzajemnych prowadzące działalność operacyjną w dziale ubezpieczeń życiowych:
·ð MACIF życie TUW
·ð TUW Rejent
Rynek Ubezpieczeniowy
Zasady jednolitego Rynku Ubezpieczeniowego
·ð Zasada jednolitej licencji.
·ð Prymat nadzoru kraju macierzystego.
·ð Swoboda Å›wiadczenia usÅ‚ug  transgraniczność dziaÅ‚alnoÅ›ci.
Ubezpieczeniowy cykl produkcyjny
·ð Faza I  akwizycja.
·ð Faza II  zawieranie umów ubezpieczeniowych.
·ð Faza III  ochrona ubezpieczeniowa.
·ð Faza IV  odszkodowania i Å›wiadczenia.
Anna Skowron | 11
Składki i odszkodowania / świadczenia w zakładzie ubezpieczeń
Składka brutto  cena usługi ubezpieczeniowej
Składka netto (czysta) Narzuty na składkę netto
·ð Koszty akwizycji
Środki na wypłatę Dodatek
·ð Koszty administracji
odszkodowań i bezpieczeństwa
·ð Dodatek na prewencjÄ™
świadczeń
·ð Dodatek na zysk
Złote reguły ubezpieczeniowe
1. Równowaga składki i świadczenia  suma składek równa jest sumie zobowiązań.
2. Proporcjonalność składki i świadczenia  wysokość składki jest proporcjonalna do sumy ubezpieczenia.
3. Równowartość składki i świadczenia  wartość składki jest proporcjonalna do wielkości ryzyka.
Metody kalkulacji składek ubezpieczeniowych w zależności od ryzyka
a) Metoda składki zróżnicowanej  analizujemy każdą umowę z punktu widzenia zagrożeń, jakie ze sobą
niesie (ubezpieczenie kredytów, wycieczek samolotem).
b) Metoda składki przeciętnej  uśredniamy ryzyko, gdyż nie da się analizować każdej umowy z osobna,
np., ubezpieczenia grupowe, szkolne NNW.
c) Metoda składki mieszanej  różnicowanie składek poprzez zwyżki i zniżki w zależności od ryzyka, bp.
tego czy mieszkamy w bezpiecznej dzielnicy, ile mieliśmy włamań itp., TUW-y.
Struktura składki wg. działów
·ð Dominacja ubezpieczeÅ„ majÄ…tkowych do roku 2004 i niemal wyrównanie udziałów w 2005.
Åšwiadczenie ubezpieczeniowe
a) Pieniężne:
a. Odszkodowawcze  zakaz konkurencji odszkodowań (w każdym) typie ubezpieczenia
majątkowej i w części ubezpieczeń osobowych, np. zwrot kosztów leczenia.
b. Nie odszkodowawcze.
b) W majątkowych sytuacjach świadczenia niepieniężne.
Suma ubezpieczenia  kwota, na którą ubezpieczono dany przedmiot.
Górna granica odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń
W ubezpieczeniu osobowym JEDYNA W ubezpieczeniu majÄ…tkowym WZGL
DNA
(związana z wartością ubezpieczenia)
Anna Skowron | 12
Suma i wartość ubezpieczenia w ubezpieczeniu majątkowym
Wartość ubezpieczenia
Wyrażona w jednostkach pieniężnych wartość rzeczywista podmiotów ubezpieczenia.
a) Ubezpieczenie w pełnej wartości SU=WU.
b) Nadubezpieczenie SU>WU.
c) Niedoubezpieczenie SUPodstawowe systemy ubezpieczenia
·ð Na sumy staÅ‚e.
·ð Na pierwsze ryzyko.
Skutki niedoubezpieczenia
Szkoda całkowita Szkoda częściowa
Odszkodowanie wypłacone jest w
Ubezpieczenie na sumy stałe
proporcji
Odszkodowanie = Suma
Ubezpieczenia
5ØdÜ5ØfÜ5Ø`Ü. 5Ø`Ü5ØgÜ5ØXÜ5Ø\Ü5ØQÜ5ØfÜ " 5ØFÜ5ØHÜ
5Ø\Ü =
5ØJÜ5ØHÜ
Odszkodowanie pokrywa w
Ubezpieczenie na pierwotne
Odszkodowanie = Suma
całości szkodę do wysokości sumy
ryzyko
Ubezpieczenia
ubezpieczenia
Skutki nadubezpieczenia
·ð Odszkodowanie nie przekroczy sumy ubezpieczenia.
·ð UbezpieczajÄ…cy pÅ‚aci zwiÄ™kszonÄ… skÅ‚adkÄ™.
Kapitały własne i obce w zakładach ubezpieczeń
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe  kapitał obcy w zakładach ubezpieczeń.
Funkcje kapitału podstawowego
·ð TworzÄ…ca  zaÅ‚ożycielska.
·ð Gwarancyjna.
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
·ð StanowiÄ… część kapitałów zakÅ‚adów ubezpieczeÅ„ wyodrÄ™bnionÄ… w celu zagwarantowania Å›rodków na
wypłaty odszkodowań i świadczeń z tytułu zawartych umów ubezpieczenia.
·ð Konieczność ich tworzenia wynika z podstawowej zasady gospodarki finansowej zakÅ‚adów ubezpieczeÅ„
 współmierności przychodów i kosztów za danego okresu ubezpieczenia do okresu sprawozdawczego.
Anna Skowron | 13
Działalność lokacyjna zakładu ubezpieczeń
·ð Lokaty stanowiÄ… najistotniejszÄ… pozycjÄ™ aktywów ZakÅ‚adu UbezpieczeÅ„.
·ð Lokaty stanowiÄ… istotne z
ródło przychodów Zakładu Ubezpieczeń.
·ð Przedmiotem dziaÅ‚alnoÅ›ci lokacyjnej sÄ…:
o Środki własne zakładu.
o Åšrodki stanowiÄ…ce pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.
Przychody techniczne
- Koszty techniczne
Wynik Techniczny
+ Pozostałe przychody
- Pozostałe koszty
Wynik z działalności operacyjnej
+ Zyski nadzwyczajne
- Straty nadzwyczajne
Wynik brutto
- obowiÄ…zkowe ubezpieczenie
Wynik netto
Anna Skowron | 14