FDD budowa, działanie, struktura dysku Stacja dysków FDD - to urządzenie zawierające część mechaniczną oraz układy elektroniczne do realizacji operacji zapisu/odczytu oraz sterowania pracą części mechanicznej. Oznaczenia: FDD (Floppy Disc Drive) stacja dysków, napęd dysków elastycznych FDC (Floppy Disc Controller) układ we/wy tzw. interfejs, sterownik napędu dysków elastycznych (kontroler) Budowa dysku elastycznego (FDD) " Krą\ek magnetyczny " Głowica zapisująco-odczytująca " Dwa silniki: do napędu dyskietki (360obr/min dla 3,5 cala) oraz silnik krokowy zapewniający liniowy ruch głowicy " (skokami wzdłu\ promienia dyskietki) " Czujnik ście\ki zerowej (pierwszej ście\ki z zewnątrz) " Czujnik blokady zapisu " Czujnik pierwszego sektora ście\ki W skład interfejsu dysków elastycznych wchodzi: " kontroler napędu dysku FDC " okablowanie łączące FDC z napędem Zadaniem interfejsu jest przesyłanie danych zapisywanych i odczytywanych oraz dostarczenie sygnałów sterujących niezbędnych do działania FDD. Sygnały sterujące są wytwarzane z pomocą mikroprocesora zawartego w kontrolerze FDC współpracującego ze sterownikiem. Fizyczna struktura zapisu na dyskietce Informacja na dyskietce zapisywana jest na ście\kach w postaci okręgów, które są podzielone na tzw. sektory. Sektor to najmniejsza ilość informacji jaką potrafi odczytać kontroler z dysku (np. dla PC rozmiar sektora 512B blokowe przesyłanie informacji obsługiwane przez operację DMA). ście\ka Strona 1 (głowica 1) sektor Strona 2 (głowica 2) Cylinder (dotyczy dysku twardego) to zbiór ście\ek na wszystkich talerzach dysku, mających ten sam promień. Adres fizyczny na dysku twardym lub dyskietce W celu zlokalizowania danego sektora (odczytujemy lub zapisujemy całe sektory) nale\y podać: - nr ście\ki (cylindra dla dysków twardych) - nr strony (głowicy - HEAD) - nr sektora Adres fizyczny na dysku określa się jako adres CHS (Cylinder, Head, Sector). Poza danymi dyskietka zawiera informację niezbędną do poprawnego funkcjonowania napędu i jego kontrolera (np. impulsy synchronizujące, informację o tym który fragment dyskietki jest odczytywany). Format zapisu informacji na dyskietce (dla zapisu MFM) Początek ście\ki: GAP 4A SYNC IAM GAP1 80B 12B 50B GAP 4A szczelina (przerwa) SYNC ciąg 12B synchronizujących I A M - (Index Adress Mark) znacznik adresowy indeksu GAP 1 - szczelina sygnalizująca zbli\anie się początku sektora Sektor SYNC IDAM ID CRC GAP SYNC DAM CRC GAP 2 3 IDAM - pole znacznika adresowego identyfikatora ID - identyfikator, przekazuje do kontrolera który sektor fizyczny przesuwa się pod głowicą; zawiera on: - nr ście\ki - nr głowicy - nr sektora - kod rozmiaru sektora Koniec ście\ki GAP Szczelina, której zadaniem jest wypełnienie pustego końcowego 4B fragmentu ście\ki Logiczna struktura dyskietki . System plików FAT FAT (File Alocation Table) obsługuje większość systemów operacyjnych w odró\nieniu od systemu plików NTFS czy HPFS. Struktura logiczna dysku zawiera kolejność występowania struktur oraz adres fizyczny pierwszej z nich: Adres CHS Nazwa struktury 001 Boot record - rekord ładujący FAT # 1 - oryginał struktury FAT # 2 - kopia struktury ROOT Directory - katalog główny Data area - obszar danych Rekord ładujący zawiera system operacyjny i znajduje się na ście\ce zerowej strony zerowej dyskietki, w pierwszym sektorze - CHS = 001 (w BIOS-ie procedura Bootstrap Loader, która poszukuje system operacyjny na dysku twardym lub dyskietce). Pliki grupowane są w foldery lub podfoldery tworząc strukturę drzewiastą (str.64 K. Wojtuszkiewicz). Klaster jest najmniejszym fragmentem dysku, do którego potrafi odwołać się system operacyjny zw. jednostką alokacji pliku (JAP). Pojedynczy klaster mo\e składać się z jednego lub kilku sektorów (dla danego typu dyskietki jest to wartość stała, dla dysku twardego mo\e mieć ró\ne wartości (będące potęgą 2), zale\nie od jego wielkości i podziału na partycje i dyski logiczne) Pojęcie klastera dotyczy wyłącznie obszaru danych dysku Ka\dy klaster na dysku ma odpowiadającą mu pozycję w tablicy FAT Zapis pliku polega na poszukaniu na dysku przez system operacyjny pierwszego wolnego klastera i zapisywaniu do niego pliku z jednoczesnym zapisaniem numeru tego klastera do pozycji w katalogu (odpowiada on numerowi pozycji w tablicy FAT, odpowiadającej temu klasterowi); je\eli plik mieści się w jednym klasterze, to w odpowiadającej mu pozycji w tablicy FAT wpisywana jest sygnatura końca pliku EOF (End Of Line) równa FFFFh. Skasowanie pliku polega na zmianie pierwszej litery nazwy symbol pliku skasowanego(E5h) oraz wpisaniu zer w tablicy FAT na pozycjach odpowiadających klasterom, w których został zapisany plik.