Polityka Gospodarcza Państw OECD Dr Piotr Kuropatwiński
28.03.2010 OECD
Cele polityki makroekonomicznej
W . Bieokowski, Mariusz Jan Radło Wzrost gospodarczy czy bezpieczeostwo socjalne PWN
·ð Wzrost gospodarczy
·ð StabilnoÅ›d cen
·ð Wysoki poziom zatrudnienia
·ð Redystrybucja dochodów ograniczenie wykluczenia spoÅ‚ecznego
·ð Zachowanie wiarygodnoÅ›ci kredytowej paostwa
Stabilnośd cen wymaga odpowiedzialnej polityki, umożliwia rozwój sektora prywatnego. A sektor
prywatny jest lokomotywą całej gospodarki. W sektorze prywatnym jest największa liczba miejsc
pracy. Największym wyzwaniem dla polityki gospodarczej PL jest niski wskaz
nik aktywności
zawodowej ludności w wieku produkcyjnym.
W PL najniższy wskaz
nik od 54-57%.
·ð Rodzaje wzrostu:
Øð Wzrost ekstensywny, ma swoje granice, gdyż nie można pracowad na 5 etatów.
Øð Wzrost intensywny wynikajÄ…cy ze zwiÄ™kszenia produktywnoÅ›ci zasobów.
Øð Wzrost zrównoważony ( ekorozwój), wzrost, który nie powoduje wyczerpania
nieodnawialnych zasobów. Nie obciążamy środowiska, zachowuje się odpowiedni poziom
terenów zielonych. (Umowa w Szwecji odpowiedzialna anegdota)
Rozwój gospodarczy  wzrost powiązany ze zmianami strukturalnymi. Zmiany struktury
zatrudnienia w rolnictwie, w krajach post socjalnych zmiana miejsc w pracy w przemyśle na
usługi.
Stabilnośd cen
Sopot jest postindustrialny. Nie ma przemysłu a duża ilośd usług. Myśl keynesowska (
manipulacyjna) występuje wymiennośd ( trade off), jeżeli się odpuści inflację, to wzrost
gospodarczy wzrośnie, zatrudnienie się zwiększy, ( ale tylko w krótkim okresie)
·ð StabilnoÅ›d cen a poziom zatrudnienia  w okresie krótkim, w okresie dÅ‚ugim
·ð StabilnoÅ›d cen a koszt kredytu
Im niższy koszt kredytu tym lepiej ( Glapioski , Kropiwnicki, bugaj)
Efekt Fishera: zależnośd ilustrowana przy pomocy krzywej laffera.
Wpływ stabilności cen na koszt kredytu:
2 rok NSL MSG Michał Góreczny
Polityka Gospodarcza Państw OECD Dr Piotr Kuropatwiński
P , IR SI S
7% stopa Di
D
3% inflacji Q Landable funds
Spread  różnica między kosztem kredytu a oprocentowaniem
Popyt na kredyt wzrośnie przy ataku alka idy do Di
·ð Koszt kredytu a poziom inwestycji
·ð Poziom inwestycji a poziom zatrudnienia
Dążymy do tego, aby oczekiwania inflacyjne były niskie.
Stopy procentowe a inflacja
·ð Nominalna stopa procentowa:
Øð Czysta stopa procentowa +
Øð SkÅ‚adka na ryzyko +
Øð Stopa oczekiwanej inflacji
·ð Realna stopa procentowa
Øð Nominalna stopa % minus stopa inflacji
·ð Realnie ujemna stopa % prowadzi do dominacji kryteriów pozaekonomicznych przy
przyznawaniu kredytów ( rzeczpospolita kolesiów)
Realnie ujemna stopa procentowa  sytuacja, kiedy mamy do czynienia z interwencjonizmem
paostwowym w gospodarce. Inflacja jest wyższa niż nominalna stopa procentowa.
W momencie, kiedy stopa procentowa jest wyższa niż nominalna stopa procentowa  to kredyty
udzielana są tym, którzy mają najlepsze powiązania.
Inflacja  tracący i zyskujący ( chaotyczna redystrybucja dochodów i majątków)
Na inflacji wszyscy tracÄ….
·ð Wierzyciele
·ð Posiadacze obligacji o staÅ‚ej stopie %
·ð Krajowcy bezdewizowi
·ð Osoby o staÅ‚ych dochodach
·ð Producenci zÅ‚ożonych produktów o dÅ‚ugim cyklu produkcyjnym
Skala rozziewu między północą i południową Korei jest 7 procent tego, co zyskało południe, a w
latach 70 był poziom przyrównywany.
Korzystad na inflacji mogÄ…:
2 rok NSL MSG Michał Góreczny
Polityka Gospodarcza Państw OECD Dr Piotr Kuropatwiński
·ð DÅ‚użnicy
·ð Posiadacze obligacji o zmiennej stopie %
·ð Cudzoziemcy dewizowi
·ð Osoby o wysokich dochodach indeksowanych
·ð Dysponenci dóbr deficytowych ( urzÄ™dnicy, kierownicy sklepów etc.)
·ð WWW.poszkodowaniprzezsystembankowy.pl
Dochody indeksowane: dochody przeliczane w proporcji do wskaz
nika inflacji.
Kryteria z Maastricht:
Kraje OECD w euro landzie ( wspólny obszar walutowy): są kraje, które mają strukturalnie wysoką
inflacjÄ™.
·ð Ograniczenie: wysokoÅ›ci stopy inflacji w stosunku do krajów euro landu ( kraje
śródziemnomorskie  kłopoty z wysokością inflacji)
·ð Deficytu budżetowego ( <3% PKB) ( kraje nadreoskie należą do krajów nisko deficytowo
budżetowego ( Szwajcaria RFN i Luksemburg) to są kraje referencyjne dla stopy procentowej
·ð DÅ‚ugu publicznego ( <60% PKB) zależny od dyscypliny kraju w stosunku do tego dÅ‚ugu. Kurs
walutowy ERM2  przez dwa lata trzeba tam byd, żeby przystąpid do euro/
·ð WielkoÅ›ci wahao kursu walutowego (ERM)
·ð WysokoÅ›ci dÅ‚ugookresowych obligacji skarbowych ( stosunku do obligacji& ?)
Wysokośd oprocentowania a raczej niskośd oprocentowania obligacji długoterminowych skarbowych
jest najlepszym kryterium sytuacji gospodarczej i polityki danego kraju.
Wysoki poziom zatrudnienia
·ð Zatrudnienie
Øð W sektorze paostwowym ( niekonkurencyjnym)
Øð W sektorze prywatnym ( konkurencyjnym)
Sektor prywatnym jest najważniejszym kryterium sytuacji gospodarczej. Powinna ona generowad
największą zatrudnienia. Funkcja która maksymalizuje firma jest maksymalizacja zysku. GE uzyskał
największy zysk 12mld $. Instytucje sektora publicznego maksymalizują& & .?? James Buchanan
Irlandzki ekonomik z noblem. Moc obciążania podatkami jest mocą zabijania ale również
utrzymywania przy życiu. Trzeba utrzymywad bazę podatkową. Instytucje sektora publicznego
maksymalizują skalę działania i skalę marnotrawstwa ( James Buchanan).
Skala działania maksymalizowana jest ze względu na maksymalizację prestiżu szefów tych organizacji.
korzyści kraocowe MB ( marginal benefits)
marnotrawienie
Każda usługa kosztuje tyle samo w urzędzie.
MB
2 rok NSL MSG Michał Góreczny
Polityka Gospodarcza Państw OECD Dr Piotr Kuropatwiński
 Zły to ptak co własne gniazdo kala się& & i co innym nie pozwala.
·ð A
agodzenie skutków bezrobocia czy tworzenie warunków do tworzenia miejsc pracy.
·ð ElastycznoÅ›d rynku pracy
·ð Trudno zwolnid  trudno zatrudnid ( model nadreoski)
·ð A
atwo zwolnid  Å‚atwo zatrudnid ( model amerykaoski)
Redystrybucja dochodów
·ð Ograniczanie rozpiÄ™toÅ›ci dochodów
·ð Ograniczanie dochodów z majÄ…tku
·ð Podatek progresywny a rozpiÄ™toÅ›ci dochodów, ( z pewnego punktu widzenia nie przyczynia
siÄ™ do tego)
·ð Podatek liniowy ( zakÅ‚ada procentowe obciążenie takie samo)
·ð Inne rodzaje podatków
W PL występuje niski poziom partycypacji społecznej, jedyna partycypacja to jest partycypacja
roszczeniowa.
Zachowanie wiarygodności kredytowej  atrakcyjności inwestycyjnyej paostwa
·ð Kontrolowanie inflacji
·ð Kontrolowanie deficytu budżetowego
·ð Równowaga bilansu pÅ‚atniczego
Zagrożenia związane z szybkim wzrostem: występuje wówczas tendencja do dłuższych płatności w
bilansie kredytowym i może dojśd do kryzysu walutowego, waluta poddana zostanie deprecjacji. Żeby
zapobiec kryzysowi trzeba wstÄ…pid do strefy euro.
·ð Stabilizacja kursu walutowego
Ekonomia Podaży
·ð Definicja
·ð Geneza
·ð Aparatura pojÄ™ciowa
·ð Postulaty podatkowe
·ð Postulaty niepodatkowe
·ð Krytyka
Im wyższy poziom gospodarczy tym inne problemy.
Ekonomia podaży  definicja
żð Koncepcja teoretyczna i kierunek polityki gospodarczej kÅ‚adÄ…cy nacisk na czynniki
długookresowego wzrostu gospodarczego ( wzrost podaży)
żð A nie na krótkookresowe dziaÅ‚ania majÄ…ce prowadzid o pobudzenia koniunktury gospodarczej
2 rok NSL MSG Michał Góreczny
Polityka Gospodarcza Państw OECD Dr Piotr Kuropatwiński
żð Wzrost gospodarki i jakoÅ›ci życia w dÅ‚ugim okresie zależy do skÅ‚onnoÅ›ci ludzi do: pracy,
oszczędzania i inwestowania
żð Zmiana struktury demograficznej ( przejawia siÄ™)
żð NieskutecznoÅ›d aktywnej polityki fiskalnej. Wzrostu udziaÅ‚u w wieku poprodukcyjnym, i
spadek udziału ludzi w wieku produkcyjnym.
żð Free riders ( osoby korzystajÄ…ce z systemu opieki spoÅ‚ecznej, a niemajÄ…cych potrzeby
wkładania do systemu)
żð Stagflacja  wysoki poziom inflacji, wysoki poziom bezrobocia, niskie tempo wzrostu
wydajności pracy (stagnacja).
Zmiany struktury demograficznej:
Aparatura pojęciowa:
·ð Kraocowa stopa podatkowa
·ð DomyÅ›lna kraocowa stopa podatkowa
·ð Bogactwo czynne
·ð Bogactwo bierne
·ð Krzywa Laffera
·ð Taksyfikacja ( peÅ‚zanie przedziaÅ‚owe)
·ð Efekt wypierania
·ð Klin podatkowy
Kraocowa stopa podatkowa i domyślna kraocowa stopa podatkowa.
·ð Procent dodatkowego dochodu odprowadzany do budżetu w postaci podatku
·ð DomyÅ›lna kraocowa stopa podatkowa  uÅ‚amek w którego liczniku jest wielkoÅ›d podatku od
przyrostu dochodu netto i utracony zasiłek, w mianowniku przyrost dochodu netto.
Bogactwo bierne i bogactwo czynne
·ð Bogactwo wynikajÄ…ce z dzidzi cznia np. oszczÄ™dnoÅ›ci ( lokaty bankowe lub FI), akcje dużych
firm, nieruchomości
·ð Bogactwo wynikajÄ…ce z innowacyjnoÅ›ci i gotowoÅ›ci do podejmowania ryzyka, np. dochody z
licencji za patenty, tantiemy z działalności twórczej , tworzenie i rozwijanie MŚP
Przyczyny zakrzywienia krzywej Laffera ( wybrane przykłady
wpływy do budżetu
0 100% Stopy podatku
2 rok NSL MSG Michał Góreczny
Polityka Gospodarcza Państw OECD Dr Piotr Kuropatwiński
Optimum ( postulat metodologiczny) jeżeli ktoś mówi , że coś jest optymalne trzeba kontynuując
rozmowę zapytad o kryterium optymalności.
Mirosław Granicki  minister finansów. Gospodarkę należy strzyc, a nie zabijad. Kryterium należy
stosowad optimum takie które nie zahamuje gospodarkę, powinniśmy zwiększad bazę podatkową , a
nie stopę podatkową. Baza podatkowa  ilośd wszystkich płatników płacących podatki.
·ð Ukrywanie dochodów przy zbyt dużych podatkach
·ð Redukcja skÅ‚onnoÅ›ci do inwestowania w siebie , w zakÅ‚ady produkcyjne.
·ð Wzrost kosztów transakcyjnych
·ð OdpÅ‚yw kapitaÅ‚ udo rajów podatkowych lub generalnie za granicÄ™
·ð Monaco, New jersey, wyspa Man, Lichtenstein, Szwajcaria, Irlandia i wielka Brytania 
specjalne zabiegi.
Taksflacja
·ð Wzrost obciążenia dochodów podatników , w warunkach inflacji i progresji podatkowej
·ð Wzrost dochodów nominalnych ( niekoniecznie realnych ) powoduje wchodzenie podatników
w wyższe przedziały skali podatku progresywnego gdy progi podatkowe nie są indeksowane.
PoczÄ…tek manifestu komunistycznego zaczyna Widmo, a kooczy silna progresja podatkowa.
Balcerowicz chciał wprowadzid podatek liniowy,
Żeby zmniejszyd Taksflacja można zmniejszad progi podatkowe.
Indeksacja
- przeliczanie pewnych wielkości wg wskaz
nika inflacji:
- dochodów ( współczynnik < 1)
- Rent i emerytur
- Progów podatku progresywnego współczynnik <=1
Efekt wypierania
·ð Zjawisko spadku inwestycji podmiotów sektora prywatnego w wyniku wzrostu nominalnej
stopy oprocentowania kredytów oferowanych tym podmiotem przez banki
·ð Ryzyko ponoszone przy kredytowaniu podmiotów prywatny jest wyższe niż ponoszone przy
kredytowaniu rzÄ…du
Roztowski
Klin podatkowy
·ð Strata dobrobytu wynikajÄ…ca z obciążenia podatników daninami na rzecz sektora
publicznego: ryzyko strat ponosi w całości przedsiębiorca ( innowator), zysk trafia do niego
jedynie w części netto.
2 rok NSL MSG Michał Góreczny
Polityka Gospodarcza Państw OECD Dr Piotr Kuropatwiński
Ekonomia podaży  postulaty niepodatkowe
·ð Deregulacja rynków- inicjatyw zaÅ‚ożycielskich ( upraszczanie procedur, Å‚agodzenie przepisów)
·ð Zakaz deficytu budżetowego w konstytucji
·ð Redukcja skali ingerencji paostwa
·ð Reforma systemu ubezpieczeo spoÅ‚ecznych ( wzmocnienie II i III filara)
·ð Prywatyzacja  kontraktacja usÅ‚ug publicznych (miÄ™dzy sektorem publiczny i prywatnym)
 No taxation without representation
·ð Edukacja ekonomiczna spoÅ‚eczeostwa
4 mln PLN wydawane jest na edukację ekonomiczną. Zysk jest to przychód pomniejszony o koszt: zysk
jest to narzut na koszt. Zysk jest to co wygospodarujemy z kosztów.
Ekonomia podaży  postulaty podatkowe
·ð Podatek ryczaÅ‚towy
·ð Podatek liniowy podatek pÅ‚aski  jedna stawka umożliwia podnoszenie efektywnej stopy
procentowej  efektywna stopa podatku ( 18 i 32 % normalna) a efektywna stopa  ułamek w
którego liczniku jest faktyczny płacony podatek, a w mianowniku podstawa opodatkowania.
Efektywna jest niższa od formalnej i wynos ok. 14%.
·ð Redukcja liczby przedziałów podatku progresywnego z 3 do 2
·ð Podniesienie granicy pierwszego przedziaÅ‚u podatku progresywnego. Duża częśd ludzi
przestaje się obawiad wejścia w inny próg.
·ð Indeksacja progów podatkowych w celu eliminacji taksflacji.
Kraocowa stopa podatku ryczałtowego wynosi 0% - Korwin Mikke o tym mówił.
Ekonomia podaży  krytyka
·ð Ryzyko wzrostu deficytu budżetowego
·ð KoniecznoÅ›d realizacji wielu zmian naraz
·ð NiepewnoÅ›d wzrostu skÅ‚onnoÅ›ci do inwestowania
·ð Podważenie wielu interesów grupowych
2 rok NSL MSG Michał Góreczny