Sprawozdanie z wykonanego ćwiczenia nr 515 |
||||
Temat: |
Badanie charakterystyki licznika Geigera-Müllera |
|||
Imię i nazwisko: |
JACEK KRAWCZYK |
|||
Wydział Elektryczny |
Zespół: nr 2 |
Rok: II |
Ocena: |
Podpis: |
Elektronika i Telekomunikacja |
Data wykonania: 26.10.1998 |
Semestr: III |
|
|
Celem tego doświadczenia jest wyznaczenie charakterystyki licznika i pomiar natężenia promieniowania.
Licznik Geigera-Müllera jest bardzo rozpowszechnionym i w zasadzie głównym urządzeniem pomiarowym , należącym do grupy detektorów jonizacyjnych, które stosuje się w technice jądrowej. Konstrukcja tego rodzaju liczników jest bardzo zróżnicowana w zależności od wymagań , jakie spełnić musi w określonych warunkach zastosowania, jednak ze względu na swoją szeroką gamę zalet coraz powszechniej w użyciu stosowane są liczniki scyntylacyjne, one podobnie służą do pomiaru promieniowania α, β, γ, n. Poza tym
w użyciu są równierz liczniki proporcjonalne, czy choćby komory jonizacyjne, które to rodzaje detektorów należą do grupy najbardziej powszechnych. Sposób działania licznika G-M wynika bezpośrednio z jego ogólnej budowy i polega na rejestracji wytworzonego w przestrzeni detektora prądu jonowego. Na strukturę licznika składają się elektrody: cylindryczna katoda , wzdłuż której osi wnętrza przebiega metalowa nić (często jest to cienki, wolframowy drut ) stanowiący drugą z elektrod - anodę, są one oczywiście odizolowane, przestrzeń między nimi wypełniona jest przez rozrzedzony gaz, którym zwykle jest argon z domieszką par alkoholu. W tym gazie cząstki przenikające przez cienkie ścianki katody wywołują wyładowania elektryczne na skutek istniejącego pola elektrycznego, powstałego po przyłączeniu do elektrod stałego napięcia. Płynący dzięki temu zjawisku prąd, równierz przez szeregowo połączony opór R powoduje spadek napięcia na oporze, który następnie to impuls jest wzmacniany i liczony przez dalsze urządzenia elektroniczne.
Słów kilka należałoby równierz przytoczyć na temat samego żródła zjawiska obserwowanego w ćwiczeniu tj. promieniowania jądrowego. Jest ono skutkiem mających miejsce samoistnych przemian w jądrach izotopów niestabilnych energetycznie. Jądra atomowe takich substancji (radioaktywnych) wysyłają promieniowanie jonizujące, tj. takie, które posiada zdolność jonizacji otaczającego je ośrodka. Przemiany zachodzące w jądrze atomu, a więc rozpad promieniotwórczy prowadzi do radioaktywności w zależności od rodzaju promieniowania wysyłane są cząstki.:
- w przypadku promieniowania α: układ dwóch protonów [p] i dwóch neutronów [n] (są to jądra helu)
- promieniowanie β-: elektrony (e- ,negatony) powstałe w wyniku przemiany neutronu w proton n0 → p+ + e- + ν~0 , ν~0 - antyneutrino
- promieniowanie β+: pozytony (e+) powstające dokładnie odwrotnie: p+ → n0 + e+ + ν0 (neutrino)
- promieniowanie γ: promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali 10-11 do 10-12
- poza tym: deutrony (jądra ciężkiego wodoru), czy też kwanty energii w postaci fal elektromagnetycznych.
.Schemat budowy układu pomiarowego z licznikiem Geigera-Müllera wykorzystanego w doświadczeniu.
Schemat blokowy
U [V] |
430 |
440 |
450 |
460 |
470 |
480 |
490 |
500 |
510 |
520 |
530 |
540 |
550 |
560 |
570 |
580 |
590 |
600 |
610 |
620 |
630 |
N [imp] |
0 |
0 |
19 |
42 |
83 |
70 |
103 |
815 |
800 |
829 |
826 |
847 |
884 |
840 |
886 |
848 |
815 |
1186 |
1173 |
1164 |
1128 |
Pomiar tła |
Pomiar preparatu |
|||||||||
Czas tł[s] |
Ntł [imp] |
Itł[imp/s] |
mtł |
Czas [s] |
N [il.imp] |
I [imp/s] |
I0=I-Itł |
m |
M0= (m2+mtł2 )1/2 |
Wynik końcowy |
400 |
193 |
0,4825 |
|
40 |
8120 |
203 |
202,5175 |
|
|
|
400 |
185 |
0,4625 |
|
40 |
8158 |
203,95 |
203,4875 |
|
|
|
400 |
189 |
0,4725 |
|
40 |
8137 |
203,425 |
202,9525 |
|
|
|