LABORATORIUM MIERNICTWA ELEKTRYCZNEGO
Temat: Pomiar napięcia stałego miernikami analogowymi i cyfrowymi.
I Cel ćwiczenia.
Zapoznanie się z parametrami typowych woltomierzy prądu stałego. Zapoznanie się z możliwościami zastosowania woltomierzy prądu stałego do pomiarów sygnału zmiennego ze składową stałą ( ocena wskazań w kontekście zasady działania przyrządów ).
II Spis przyrządów.
V1 woltomierz EM, nr inw F-IVa-225,
kl.0.5, f= 15÷50÷500 Hz, I=50 mA, zakres (15, 30, 60 ) V,
kl. 1, f= 15÷50÷500 Hz, I=100 mA, zakres 7.5 V
V2 multimetr ME, UM-Z3, kl.2.5, 50 kΩ/V, zakres (0.1, 0.3, 1, 3, 10, 30, 100,
300, 1000 ) V, αmax= 30, 50 dz., nr inw F1-IVa-566,
V3 woltomierz cyfrowy typ V 541,
używany zakres U_=10 V 1LSD=1 mV,na zakresie 10 V Rw=10 MΩ ± 10%
używany zakres U∼=10 V , na zakresie 10 V Zw=10 MΩ ± 10%
dla U_ błąd ±0.05% wartości mierzonej
±0.01% wartości max zakresu
dla U∼ błąd 40 Hz ÷ 10 k Hz ±0.05% wartości mierzonej
±0.01% wartości max zakresu
20 Hz ÷ 40 Hz, 10 kHz ÷ 20 kHz ±0.1% wartości zmierzonej
±0.05% pełnej skali
V4 woltomierz ME, kl.0.5, 1000 Ω/V, zakres ( 0.15, 0.3, 0.75, 1.5, 3, 7.5, 15, 30,
75, 150, 300, 750 ) V, αmaX=30,70 dz. nr inw F1-IVc-520
generator funkcji typ 6432 Meratronik, f=1Hz ÷ 1.1 Mhz, Rwy=50 Ω, Umax wy=2.5 nr inw F1-IVa-555
zasilacz stabilizowany typ2T-980-3M Umitra Cemi, Uzasilania=220 V, f=50 Hz,
Uwy= 0÷50 V
ogniwo alkaiczne Varta 9 V
III Pomiary.
1 Pomiar napięcia źródła elektrochemicznego.
1.1 Opis zadania pomiarowego.
Wykonujemy pomiar napięcia baterii wykorzystując kolejno wszystkie woltomierze a następnie łącząc je równolegle wykonujemy jednoczesny pomiar napięcia.
1.2Układ pomiarowy
1.3 Tabela wyników pomiarów.
|
pomiar pojedynczy |
pomiar jednoczesny |
||
Woltomierz |
UX |
|
UX |
|
|
V |
V |
V |
V |
V 1 |
8,80 |
± 0,08 |
8,80 |
± 0,08 |
V 2 |
8,7 |
± 0,3 |
8,4 |
± 0,3 |
V 3 |
9,343 |
± 0,006 |
8,971 |
± 0,006 |
V 4 |
9.00 |
± 0,08 |
9,20 |
± 0,08 |
V1 woltomierz EM
V2 multimetr ME
V3 woltomierz cyfrowy
V4 woltomierz ME
1.4 Przykładowe obliczenia.
2 Pomiar napięcia zasilacza stabilizowanego.
2.1 Opis zadania pomiarowego.
Wykonujemy pomiar napięcia elektronicznego zasilacza stabilizowanego, o wartości napięcia zbliżonej do wartości napięcia źródła elektrochemicznego. Pomiar wykonujemy stosując kolejno wszystkie woltomierze a następnie łącząc je równolegle wykonujemy jednoczesny pomiar napięcia.
2.2Układ pomiarowy.
2.3Tabela wyników pomiarów.
|
pomiar pojedynczy
|
pomiar jednoczesny
|
||
woltomierz |
UX |
|
UX |
|
|
V |
V |
V |
V |
V 1 |
8,90 |
0,08 |
8,80 |
0,08 |
V 2 |
8,4 |
0,3 |
8,2 |
0,3 |
V 3 |
9,065 |
0,006 |
8,881 |
0,006 |
V 4 |
9.20 |
0,08 |
8.90 |
0,08 |
V1 woltomierz EM
V2 multimetr ME
V3 woltomierz cyfrowy
V4 woltomierz ME
2.4 Przykładowe obliczenia.
3.Pomiar składowej stałej sygnału okresowo zmiennego.
3.1 Opis zadania pomiarowego.
Wykonujemy pomiar składowej stałej sygnału okresowo zmiennego wytwarzanego
przez generator funkcyjny woltomierzami: cyfrowym, magnetoelektrycznym i elektromagnetycznym . Obserwujemy wskazania mierników w zależności od
częstotliwości sygnału okresowo zmiennego.
3.2Układ pomiarowy.
woltomierz cyfrowy
U~ |
|
położenie regulatora skład. stałej |
U_ |
|
V |
V |
|
V |
V |
1,970 |
0,002 |
+ |
2,56 |
0,02 |
1,970 |
0,002 |
- |
2,60 |
0,02 |
2,030 |
0,003 |
0 |
0.00 |
0,01 |
f= 50 Hz zwiększając częstotliwość co 10 Hz nie obserwujemy zmian wskazania
woltomierza,
f= 40 Hz ostatnia dekada waha się od 1÷4,
f= 30 Hz wahają się dwie ostatnie dekady, dekada przedostatnia zmienia się od 7÷9
f= 3 Hz wahają się wszystkie dekady, pierwsza zmienia się od 1÷3,
woltomierz ME
składowa stała generatora funkcyjnego + max
UV=2,6 V
f=30 Hz zwiększając częstotliwość co 10 Hz nie obserwujemy zmian wskazania
woltomierza,
f= 3 Hz wskazówka woltomierza waha się,
woltomierz EM
zakres 7.5 V
I = 100 mA
Rv=75 Ω
Rwew źródła=50 Ω
UV=2 V
przy pojedynczych hercach obserwujemy drgania wskazówki w granicy jednej działki
tak więc wartość napięcia obliczona nie zgadza się z wartością wskazaną
Wnioski i spostrzeżenia.
Rozpatrując pomiar jednoczesny napięcia ( wszystkie woltomierze są połączone równolegle ) możemy stwierdzić, że pomiar ten jest obarczony większym błędem niż pomiar pojedynczy (napięcie zmierzone było mniejsze niż przy pomiarze pojedynczym ). Spowodowane to było tym, iż przy połączeniu równoległym rezystancja wypadkowa zmniejsza się, a więc wzrasta obciążenie źródła i spadek napięcia na nim. Tak więc wykonując pomiar napięcia woltomierzem należy dążyć do tego aby RV>>Rźr. Jednak taki sposób pomiaru daje nam możliwość porównania ze sobą wszystkich woltomierzy ponieważ mierzą one to samo napięcie.
W następnym punkcie ćwiczenia dokonywaliśmy pomiaru składowej stałej sygnału okresowo zmiennego, wykonując pomiary zapoznaliśmy się z możliwością wykonania takiego pomiaru, oraz zaobserwowaliśmy zmiany wskazań w zależności od częstotliwości sygnału okresowo zmiennego. I tak wykorzystując woltomierz cyfrowy możemy dokonać pomiaru składowej zmiennej i stałej. Stwierdziliśmy, że dla f≥50Hz nie zmieniają się wskazania woltomierza natomiast dla f≤50Z obserwujemy stopniowe zmniejszanie dokładności pomiaru. Spowodowane jest to tym, iż czas
integracji miernika dostosowany jest do f= 50Hz. Wykonując pomiar woltomierzem ME zaobserwowaliśmy, że przy zmniejszeniu częstotliwości do 30 Z nie ma zmian wskazania miernika ( częstotliwość wyjściowa 50 Z ), dopiero przy fu Z obserwujemy wahanie wskazówki, dzieje się tak dlatego, że wychylenie wskazówki w tym mierniku zależy od kierunku prądu i dopiero przy tak niskiej częstotliwości czas trwania okresu jest wystarczająco dłuższy od czasu bezwładności organu ruchomego. Należy jednak zwrócić uwagę na to, iż woltomierz wskazuje tylko składową stałą sygnału okresowo zmiennego i wykonując ten pomiar należy znać wartość składowej zmiennej sygnału, ponieważ przy odpowiednio dużej jej wartości miernik może ulec uszkodzeniu pomimo, iż wskazanie nie przekroczyło wartości zakresu pomiarowego. Przy pomiarze woltomierzem EM stwierdziliśmy, że napięcie wskazane przez miernik było niż napięcie obliczone ( którego wartość obliczyliśmy z sumy geometrycznej zmierzonej wcześniej woltomierzem elektronicznym składowej stałej i składowej zmiennej ). Ten błąd spowodowany był tym, iż RV było zbliżone do Rwe źr i tym samym spadek napięcia na Rwe źr był zbliżony do spadku napięcia na rezystancji wewnętrznej woltomierza.
1
1