STAL- jest to stop żelaza z węglem i innymi pierw. uzysk. w proc. meta-

lurgicznym Zawartość węgla w stali nie przekracza 2,11% w stali występ.

też: *domieszki innych pierw. których nie dało lub nie opłacało się usunąć.

* dodatki stopowe wprowadzane do metalu w celu uzyskania określ. zmian strukturalnych.

STAL DZIELIMY wg. nast. Kryterium podziału: *skład chemiczny(niestopowe) *podst. Zastosowanie (narzędziowe, konstrukcyjne) *stop. czystości (zwykłej jakości, wyższej) *spos. Wytwarzania (elektryczna) *spos. Odlewania( uspokojona.połusp.) *rodz. wyrobów (blachy, pręty) *postać (lana. kuta, walcowana na gorąco) *stan klasyfikowania(surowe)

PODZIAŁ ze wzg. na wł. i zast. Stal: *niestopowa(węglowa) niestopowe podstawowe, jakościowe, specjalne *stopowe jakościowe, specjalne PODZIAŁ ze wzg. na sumar. stęż. pierwiast. - niskostopowe, średnio, wysoko.

STALE STOPOWE dziel. na *manganowe *krzemowe *niklowe *chromowo-molibdenowe *chromowo-krzemowe *inne

STAL ODP. NA KOROZ.

*st. Trudno rdzewiejąca (dzieli się na 5 klas) *austenityczna stal kwasoodporna (0,1%C 18%H 8-10%N - stal odporna na działaniekw nieorgan.stosowana w przemysle chemicznym, farmaceutycznym i sporzywczym) *nierdz. chromow, która odporna jest na Roz. kwasy organiczne i mydła. Z stali chromow. Produkowane są urządzenia do produkcji i przewozu kw azotowego.

Stal HARTOWANA (H17) -ścieranie

ZAWARTOŚĆ WĘGLA w stali określa się liczbami całkowitymi (rodzaj stali) gdy jest mniejsza od 0,07 na początku podaje się 0 gdy mniejsza od 0,03 podaje się 00 np. 0H17 0H13

STAL ŻAROODP. Odpor. Na korozje dzialanie gazów i wysoka temp.

STAL ŻAROWYTRZYMAŁA zdolność do przenoszenia obciążeń mechanicznych w wysokiej temp.

KOROZJA- proces stopniowego niszczenia materiałów wskutek *chem. (spowodowana utlenianiem metali bez udziału prądu) lub *elektrochemicznej (spowodowane eletrochem. rozpuszczaniem metalu)

reakcji z otaczającym środowiskiem.

PODZIAŁ ze wzg. na rodzaj zniszczenia metalu: *równomierna - niszczenei całej pow. *wżerowa - miejscowe rzery *selektywna - niszczenei 1 lub kilku faz stopu *międzykrystaliczna - przebiega po granicach ziarn metalu powoduje obniżenie jego wytrzymałości *naprężeniowa - wywołana jednoczesnym oddziaływaniem na metal oraz przez naprężenia rozciągające.

KOROZJA CHEMICZNA- polega na niszczeniu pow. metalu w wyniku działania na nią suchych gazów oraz cieczy nie będących elektrolitami (ropa naftowa)

KOROZJA TLENOWA występuje w przypadku działania O₂ na metal w wniku czego powst. Zgorzelina która posiada najczęściej budowę wielowarstwową: *zewnętrzna-jest zwarta *granicząca-z powierzchnią metalu, porowata

KOROZ ELEKTROCHEM. Polega na zniszczeniu metalu w wniku przechodzenia jonów metalu do roztw przewodzącego prąd elekt.

MATERIAŁY są to wszystkie substancje z których wykonuje się przedmioty materialne.

Materiał - ciała stałe o wł. umożliwiających ich stosowanie przez człowieka

ETAPY PRODUKCJI *przygotowanie rudy *redukcja Fe₂ O₅ za pośrednictwem C *rafinacja zapewnie uzyskanie małej ilości gazów, *wpuszcza się do kaźni i do form od wlewnie aby nadać kształt TECHNOLOGIA CIĄGŁEGO ODLEWANIA STALI dzieli się na *konwencjonalne- polega na odlewaniu wlewków *odlewanie na wymiary bliskie wymiarom wyrobów końcowych *odlewanie bezpośrednio na wymiar końcowy

KRYSTALIZACJA METALI

*krystalizacja - jest to proces przejściowy ze stanu ciekłego w stan stały w czasie którego następuje krzepnięcie ciekłego metalu w postaci kryształów

Aby proces krystalizacji mógł się rozpocząć musi mu towarzyszyć zmniejszenie się energii swobodnej układu. Jest to możliwe jeżeli temp topnienia spadnie poniżej temp krystalizacji .

KRZYWE CHŁODZENIA - rozpatrując krzywe przedstawiające zmianę temp podczas chłodzenia ciekłego metalu obserwujemy: *początkowo ciągły spadek temp *poziom odcięty

KRYSTALIZACJA WLEWNA - proces krystalizacji przebiegający w warunkach rzeczywistych staje się bardziej złożony na skutek wpływu różnych czynników ubocznych

3 STREFY KRYSTALIZACJI

*strefa kryształów zamrożonych (powst na skutek nagłego zetknięcia się metalu ze ściankami wlewnicy, co powoduje spadek temp) *strefa kryształów słupkowych (kryształy te tworzą się w warunkach wolniejszego odpływu ciepła, a więc w dłuższym czasie) *strefa kryształów równościowych (w środkowej części wlewka zaznacza się określony kierunek odpływu ciepła, a temp się wyrównuje)

---