Numer grupy	Imię i nazwisko Rachwał Bartosz		Nazwisko prowadzącego dr inż. A. Tyka
11	Numer 2	Temat ćwiczenia Pomiary gwintów zewnętrznych.	Ocena

Pomiar średnicy podziałowej gwintu śruby przy pomocy mikrometru do gwintów MMGe.

dobieramy wymienne końcówki mikrometru (pryzmatyczna i stożkowa) zależności od wartości skoku P i kąta gwintu α.

dokonujemy regulacji położenia zerowego mikrometru

przeprowadzamy pomiary średnicy podziałowej d₂ gwintu i wyniki wpisujemy do tabel.

Pozostałe wartości pomiarowe gwintu uzupełniamy z norm.

Lp	Rodzaj gwintu	Wymiary nominalne gwintu				Błąd ustawienia zerowego mikrometru ±[mm]	Oznaczenie typ i zakres mikrometru	Zmierzone wartości średnicy podziałowej d2 [mm]
		P [mm]	α [°]	d [mm]	d2 [mm]
1	M76×1,5	1,5	60	76	75,026		MMGe	75,29
2	M60×2	2	60	60	58,701		MMGe	58,56
3	R2″	1/12″	55	_	_		MMGe	58,24

Pomiar elementów wymiarowych gwintu śruby na małym mikroskopie warsztatowym:

mocujemy śrubę w uchwycie kołowym mikroskopu,

mierzymy kolejno: skok gwintu P, kąt gwintu α, średnicę zewnętrzną d i średnicę wewnętrzną d₂.Wyniki wpisujemy do tabeli.

Pomiar średnicy podziałowej śruby metodą trójwałeczkową:

Średnicy podziałowej nie można zmierzyć za pomocą mikroskopu pomiarowego, ponieważ boki zarysu - leżące po przeciwnych stronach osi gwintu - nie są wzajemnie równoległe. Pomiar średnicy podziałowej można więc przeprowadzić metodą trójwałeczkową.

Zmierzenie rozstawienia wałeczków umieszczonych w bruzdach gwintu najlepiej przeprowadzić długościomierzem uniwersalnym. Odległość M Mierzymy prostopadle do osi gwintu.

dobieramy średnicę wałeczków pomiarowych d₂ z tablic,

mierzymy wymiar M przy pomocy mikrometru z czujnikiem,

obliczamy średnicę podziałową d₂ ze wzoru:

									Wymiary mierzone							Obliczona wartość
Lp	Rodzaj gwintu	Wymiary nominalne							Mikroskop warsztatowy				Metoda trójwałeczkowa		średnicy podziałowej
		d [mm]	P [mm]		α [°]		d2 [mm]		d [mm]	P [mm]	α [°]	d1 [mm]	dw [mm]	M
1	M20×2,5	20	2,5		60		18,376		20,03	2,55	58,45	_	1,65	21,12	18,26
2	M20×2,5	20	2,5		60		18,376		_	_	64	_	1,65	21,05	18,26
3	M20×2,5	20	2,5		60		18,376		_	_	60	_	1,65	21,205	18,21

Obliczenie średnicy optymalnej wałeczków pomiarowych d_wo dla mierzonego gwintu.

Rozpatrujemy gwint M20×2,5 o skoku 2,5 mm i kącie α = 60 °

Wzorcowe płytki kątowe

Płytki kątowe są końcowymi wzorcami kątów, które są odtwarzane między powierzchniami pomiarowymi płytek z niewielkimi odchyłkami do wymiarów nominalnych. Płytki kątowe stosuje się jako wzorce do mierzenia kątów oraz sprawdzania narzędzi pomiarowych. Wzorcowe kąty mogą odtwarzać w niektórych przypadkach pojedyncze płytki, w innych - do uzyskania żądanego kąta trzeba złożyć razem dwie lub więcej odpowiednich płytek. Płytki dostatecznie grube, tzw. przywieralne składa się po kilka w jeden zestaw przez przywarcie pod wpływem sił międzycząsteczkowych; płytki cienkie, tzw. składane, o grubości około 2 mm, można razem łączyć przez wzajemne ściśnięcie w specjalnym uchwycie.

płytki kątowe przywieralne

Dzielą się one na trzy klasy dokładności: 0, 1 i 2. Komplet płytek kątowych złożony z płytek o różnej klasie dokładności ma klasę równą płytkom o klasie najniższej dokładności, niezależnie od liczby płytek w komplecie. Odchyłki tych płytek nie powinny przekraczać odpowiednio:

• ± 3″dla klasy dokładności 0,

• ± 10″dla klasy dokładności 1,

• ± 30″dla klasy dokładności 2.

Rys. Przykładowa płytka kątowa - czterokątna przywieralna.

płytki kątowe składane

Komplet takich płytek zawiera odpowiednią liczbę różnych płytek z dwoma i czteroma kątami pomiarowymi, oraz jedną płytkę zerową. Płytki te składa się za pomocą specjalnego uchwytu.

Za pomocą dużego kompletu płytek można uzyskać kąty:

• od 0° do 10° ze stopniowaniem kąta co 1°

• od 10° do 350° ze stopniowaniem kąta co 1′

• od 350° do 360° ze stopniowaniem kąta co 1°

Mały komplet płytek kątowych umożliwia otrzymanie kątów:

• od 0° do 10° ze stopniowaniem kąta co 1°

• od 10° do 350° ze stopniowaniem kąta co 5′

• od 350° do 360° ze stopniowaniem kąta co 1°

Odchyłki graniczne poszczególnych płytek wynoszą ± 12″.

Rys. Przykładowa płytka składana z dwoma kątami wzorcowymi przy α i β do 45°.

Powierzchnie pomiarowe skośne,

Powierzchnie pomiarowe równoległe,

Powierzchnie boczne,

Miejsce cechowania wartości nominalnej kąta pomiarowego

---