fizyka.org, prąd II, Fizyka - Zadania - Prąd elektryczny II


Fizyka - Zadania - Prąd elektryczny II

Poniżej znajdują się treści zadań związanych z wybranym tematem. Kliknij na odnośnik "więcej..." aby zobaczyć rozwiązanie zadania.
Uwaga! kolorem czerwonym zaznaczono zadania, których rozwiązania są dostępne dopiero po wykupieniu abonamentu. Jeśli nie masz w pełni aktywnego konta, kliknij tutaj.

01.

0x08 graphic
Ile wynosi natężenie prądu w obwodzie przedstawionym na rysunku? ε1=2V, ε2=9V, R1=2Ω, R2=10Ω, rW=1Ω więcej...

02.

0x08 graphic
Pięć jednakowych ogniw, każde o SEM ε=6V i oporze wewnętrznym r=3Ω podłączono do oporu R=5Ω, według schematu obok. Ile wynosi natężenie prądu I płynącego przez opór zewnętrzny R? więcej...

03.

0x08 graphic
Ile wynosi natężenie prądu, płynącego przez opornik R1 (patrz rysunek)? Przyjąć ε1=10V, ε2=5V, r1=1Ω, r2=3Ω, R1=4Ω, R2=3Ω, R3=6Ω, R4=1Ω, R5=2Ω, R6=3Ω, R7=4Ω. więcej...

04.

Ile wynoszą natężenia prądów płynących przez oporniki R2 i R3? Układ jak na rysunku w zadaniu 3, przyjmujemy te same dane. więcej...

05.

Ile wynosi różnica potencjałów między punktem X a punktem Y? Rysunek i dane jak w zadaniu 3. więcej...

06.

Jakie ciepło wydzieli się w całym obwodzie w ciągu czasu t=400s? Rysunek i dane jak w zadaniu 3. więcej...

07.

0x08 graphic
Do źródła o sile elektromotorycznej ε=28V i oporze wewnętrznym r=0.5Ω dołączono odbiorniki o oporach: R1=3Ω, R2=5Ω R3=8Ω, R4=2.5Ω. Na którym oporniku wydzieli się największa moc? więcej...

08.

Do ogniwa o SEM 6V i oporze wewnętrznym podłączono żarówkę o oporze . Ile wynosi różnica potencjałów na biegunach tego ogniwa? więcej...

09.

0x08 graphic
Do ogniwa o sile elektromotorycznej ε=12V i oporze wewnętrznym r podłączono odbiornik o oporze R=5Ω. Woltomierz włączony do obwodu tak, jak na rysunku wskazuje napięcie 10V. Ile wynosi opór wewnętrzny r? więcej...

10.

Ile wynosi napięcie na zaciskach ogniwa, jeżeli opór zewnętrzny obwodu o sile elektromotorycznej ε jest dwa razy większy od oporu wewnętrznego ogniwa? więcej...

11.

0x08 graphic
Trzy oporniki (R=1Ω) połączono ze źródłem prądu o sile elektromotorycznej ε=12V i oporze wewnętrznym r=2Ω. Jakie natężenie prądu wskaże amperomierz A? Ile wyniosą wskazania woltomierzy? Ile wynosi spadek napięcia na oporze wewnętrznym r? więcej...

12.

0x08 graphic
Woltomierz V wskazuje 4V. Opór R wynosi , siła elektromotoryczna jednego ogniwa 9V, a opór wewnętrzny jednego ogniwa . Ile wynosi liczba ogniw połączonych szeregowo? Ile wynosi napięcie na zaciskach baterii? więcej...

13.

0x08 graphic
W obwodzie SEM ogniw mają wartości ε1=2V, ε2=5V, opory wewnętrzne tych ogniw są równe zeru. Ile wynosi natężenie prądu w obwodzie i w którą stronę jest skierowane? Ile wynoszą potencjały w punktach A, B, C i D? Przyjąć R1=2Ω, R2=1Ω. więcej...

14.

0x08 graphic
Po zamknięciu klucza K na kondensatorze o pojemności 10mF zgromadził się ładunek 10mC. Oblicz natężenie prądu płynącego w tym obwodzie i siłę elektromotoryczną, jeżeli R=1Ω i r=3Ω? więcej...

15.

n jednakowych ogniw o oporności wewnętrznej r każde, podłączono raz szeregowo, drugi raz równolegle. Ile powinna wynosić oporność zewnętrzna, aby otrzymać w obu przypadkach prąd o tym samym natężeniu? więcej...

16.

Podczas przenoszenia ciała o ciężarze 2200N na wysokość 12m silnik dźwigu elektrycznego przy napięciu 220V pobiera prąd o natężeniu 12A, przy czym podnoszenie trwa 25s. Ile wynosi sprawność silnika? więcej...

Zadanie 1

Treść:
0x08 graphic
Ile wynosi natężenie prądu w obwodzie przedstawionym na rysunku? ε1=2V, ε2=9V, R1=2Ω, R2=10Ω, rW=1Ω

Dane:
ε1 = 2 V
ε2 = 9 V
R1 = 2 Ω
R2 = 10 Ω
rW = 1 Ω

Szukane:
I = ?

Wzory:
1. II prawo Kirchhoffa

Rysunek:

0x01 graphic


Rozwiązanie:
W obwodzie przedstawionym na rysunku siły elektromotoryczne ε1 i ε2 są połączone przeciwnie. O kierunku płynięcia prądu I w obwodzie zewnętrznym decyduje więc źródło o większej sile elektromotorycznej. Ponieważ ε2 > ε1, więc w obwodzie zewnętrznym prąd płynie od bieguna dodatniego (+) do bieguna ujemnego (-) przez opór R1, źródło ε1 i opór R2.
Aby wyliczyć szukane natężenie prądu, skorzystamy z II prawa Kirchhoffa. Wystartujemy z dowolnego punktu obwodu (np. z A) i przejdziemy cały obwód zgodnie z kierunkiem prądu, aż do chwili, gdy znów znajdziemy się w punkcie wyjścia. Po drodze będziemy notować skoki napięcia na poszczególnych elementach obwodu (oporniki zmniejszają napięcie, podobnie jak siły elektromotoryczne "przeciwnie zwrócone" do kierunku prądu).
Zgodnie z II prawem Kirchhoffa suma tych skoków napięcia jest równa zeru.

0x01 graphic


Oczywiście dwa powyższe zapisy są równoznaczne, drugi jest bardziej elegancki. ;-)
Z tego wzoru możemy wyliczyć teraz szukane natężenie prądu:

0x01 graphic


Natężenie prądu wynosi 0.5 A.

Zadanie 2

Treść:
0x08 graphic
Pięć jednakowych ogniw, każde o SEM ε=6V i oporze wewnętrznym r=3Ω podłączono do oporu R=5Ω, według schematu obok. Ile wynosi natężenie prądu I płynącego przez opór zewnętrzny R?

Dane:
ε = 6 V
r = 3 Ω
R = 5 Ω

Szukane:
I = ?

Wzory:
1. Natężenie prądu:

0x01 graphic


2. Szeregowe i równoległe łączenie ogniw.


Rozwiązanie:
Najpierw rozpatrzymy równoległy układ identycznych ogniw 3 4 5. Zgodnie z zasadami łączenia siła elektromotoryczna wszystkich ogniw równa jest sile elektromotorycznej jednego ogniwa, natomiast całkowity opór wewnętrzny to iloraz oporu wewnętrznego jednego ogniwa przez ilość ogniw:

0x01 graphic


Teraz rozpatrujemy układ szeregowy ogniw 1 2 345. Wtedy całkowita SEM równa jest sumie poszczególnych SEM, a całkowity opór wewnętrzny równy sumie poszczególnych oporów wewnętrznych, zatem:

0x01 graphic


Ponieważ mamy tylko jeden opór zewnętrzny R, możemy bez problemu zastosować najprostszy wzór na natężenie prądu I.
Szukane natężenie wynosi:

0x01 graphic


Natężenie prądu wynosi 1.5 A.

Zadanie 3

Treść:
0x08 graphic
Ile wynosi natężenie prądu, płynącego przez opornik R1 (patrz rysunek)? Przyjąć ε1=10V, ε2=5V, r1=1Ω, r2=3Ω, R1=4Ω, R2=3Ω, R3=6Ω, R4=1Ω, R5=2Ω, R6=3Ω, R7=4Ω.

Dane:
ε1 = 10 V
ε2 = 5 V
r1 = 1 Ω
r2 = 3 Ω
R1 = 4 Ω
R2 = 3 Ω
R3 = 6 Ω
R4 = 1 Ω
R5 = 2 Ω
R6 = 3 Ω
R7 = 4 Ω

Szukane:
I = ?

Wzory:
1. Drugie prawo Kirchhoffa
2. Równoległe łączenie oporników

Rysunek:

0x01 graphic


Rozwiązanie:
Aby obliczyć prąd całkowity I płynący w obwodzie wykorzystamy II prawo Kirchhoffa.

Należy zaznaczyć, że układ oporów R4, R5, R6, R7 nie wpływa na wielkość natężenia prądu I. Dzieje się tak dlatego, że połączenie przewodnikiem bezoporowym punktów A i B (patrz rysunek powyżej) spowodowało równość potencjałów elektrycznych na końcach oporników R4+R5 i R6+R7.
Inaczej mówiąc, nie ma napięcia elektrycznego na tych oporach. Prąd przez nie nie płynie, lecz płynie przez przewód łączący punkty AB.

Ponieważ ε1 > ε2, więc kierunek prądu I jest taki jak na rysunku. Zgodnie z II prawem Kirchhoffa suma przyrostów (spadków) potencjałów w całym obwodzie zamkniętym jest równa zeru.
"Obchodząc" obwód należy pamiętać, że poruszając się zgodnie z prądem przesuwamy się w kierunku niższego potencjału (przyrosty potencjału są ujemne), natomiast poruszając się "pod prąd" przesuwamy się w kierunku wyższego potencjału (przyrosty potencjału są dodatnie).

Zaczynając obchodzić obwód w punkcie np. X, zgodnie z kierunkiem prądu mamy:

0x01 graphic


gdzie

0x01 graphic


jest oczywiście oporem zastępczym dwóch oporników R2 i R3 połączonych równolegle.

Tak więc szukane natężenie prądu wynosi:

0x01 graphic


Natężenie prądu płynącego przez opornik R1 wynosi 0.5 A.

Zadanie 4

Treść:
Ile wynoszą natężenia prądów płynących przez oporniki R2 i R3? Układ jak na rysunku w zadaniu 3, przyjmujemy te same dane.

Dane:
ε1 = 10 V
ε2 = 5 V
r1 = 1 Ω
r2 = 3 Ω
R1 = 4 Ω
R2 = 3 Ω
R3 = 6 Ω
R4 = 1 Ω
R5 = 2 Ω
R6 = 3 Ω
R7 = 4 Ω

Szukane:
I2 = ?
I3 = ?

Wzory:
1. Równoległe łączenie oporników
2. I prawo Kirchhoffa
3. Prawo Ohma:

0x01 graphic

Rysunek:

0x01 graphic


Rozwiązanie:
Ponieważ opory R2 i R3 połączone są równolegle, to zgodnie z zasadami łączenia oporników napięcia na nich są identyczne:

0x01 graphic


a co za tym idzie (korzystamy z prawa Ohma):

0x01 graphic


gdzie I2 i I3 oznaczają natężenia prądów płynących przez opory R2 i R3.
Zgodnie z pierwszym prawem Kirchhoffa

0x01 graphic


Przypominam, że natężenie prądu I wyliczyliśmy w poprzednim zadaniu i wynosiło ono:

0x01 graphic


Teraz już możemy wyliczyć szukane wartości. Z (1) i (2) wyprowadzamy np I2:

0x01 graphic


Przyrównujemy te wzory i otrzymujemy wartość I3:

0x01 graphic


Wyliczenie I2 nie powinno sprawić trudności:

0x01 graphic


Natężenie prądu płynącego przez drugi opornik wynosi 1/3 A, a przez trzeci opornik 1/6 A.

Zadanie 5

Treść:
Ile wynosi różnica potencjałów między punktem X a punktem Y? Rysunek i dane jak w zadaniu 3.

Dane:
ε1 = 10 V
ε2 = 5 V
r1 = 1 Ω
r2 = 3 Ω
R1 = 4 Ω
R2 = 3 Ω
R3 = 6 Ω
R4 = 1 Ω
R5 = 2 Ω
R6 = 3 Ω
R7 = 4 Ω

Szukane:
ΔV = VX - VY = ?

Wzory:
1. Równoległe łączenie oporników
2. Prawo Ohma

0x01 graphic

Rysunek:

0x01 graphic


Rozwiązanie:
Przed rozpoczęciem rozwiązywania tego zadania warto zapoznać się z zadaniem 3 i zadaniem 4.

I sposób
"Przechodzimy" od punktu Y do punktu X zgodnie z kierunkiem prądu. Pamiętamy o tym, że prąd płynie od potencjału wyższego do potencjału niższego. W punkcie Y jest jakiś potencjał VY i notujemy przyrosty potencjałów aż "dojdziemy" do punktu X:

0x01 graphic


Uwaga!
Ponieważ układ oporników R2 i R3 jest równoległy, to zgodnie z zasadami łączenia oporników napięcie jest tam identyczne:

0x01 graphic


co pociąga za sobą (korzystamy z prawa Ohma):

0x01 graphic


Tak więc do wyliczenia różnicy potencjałów możemy wykorzystać którąkolwiek część równości. Zatem prawdziwe są wzory:

0x01 graphic


Wartości I, I2, I3 znaleźliśmy w zadaniach 3 i 4.

II sposób
Drugi sposób jest bardzo podobny do pierwszego, jednak z punktu X do punktu Y będziemy przechodzić "pod prąd". Wtedy przyrosty (spadki lub wzrosty) potencjałów będą wynosić:

0x01 graphic


Różnica potencjałów między punktem X a Y wynosi 8.5 V.

Zadanie 6

Treść:
Jakie ciepło wydzieli się w całym obwodzie w ciągu czasu t=400s? Rysunek i dane jak w zadaniu 3.

Dane:
ε1 = 10 V
ε2 = 5 V
r1 = 1 Ω
r2 = 3 Ω
R1 = 4 Ω
R2 = 3 Ω
R3 = 6 Ω
R4 = 1 Ω
R5 = 2 Ω
R6 = 3 Ω
R7 = 4 Ω
t = 400 s

Szukane:
W = ?

Wzory:
1. Praca prądu stałego (ciepło Joule'a-Lenza):

0x01 graphic


2. Szeregowe i równoległe łączenie oporników

Rysunek:

0x01 graphic


Rozwiązanie:
Przed rozpoczęciem rozwiązywania tego zadania warto zapoznać się z zadaniem 3, w którym znaleźliśmy wartość natężenia prądu I:

0x01 graphic


Aby znaleźć ciepło W (czasami oznaczane przez Q), musimy znać opór wypadkowy (zastępczy), przez który przepływa prąd I. Oczywiście ważne jest, żeby prąd ten płynął przez wszystkie opory, które w naszym obwodzie odgrywają jakąś rolę (pamiętamy, że przez oporniki 4, 5, 6 i 7 prąd nie płynie - patrz zadanie 3).
Szukamy więc oporu zastępczego R, który wynosi:

0x01 graphic


Skorzystaliśmy z zasad łączenia szeregowego i równoległego oporników.
Mając opór R, natężenie I oraz czas t, skorzystamy z alternatywnego wzoru na pracę:

0x01 graphic


Szukane ciepło (wydzielone zgodnie z prawem Joule'a-Lenza) jest równe:

0x01 graphic


W całym obwodzie w czasie t wydzieli się ciepło w ilości równej 1000 J.

Zadanie 7

Treść:
0x08 graphic
Do źródła o sile elektromotorycznej ε=28V i oporze wewnętrznym r=0.5Ω dołączono odbiorniki o oporach: R1=3Ω, R2=5Ω R3=8Ω, R4=2.5Ω. Na którym oporniku wydzieli się największa moc?

Dane:
R1 = 3 Ω
R2 = 5 Ω
R3 = 8 Ω
R4 = 2.5 Ω
ε = 28 V
r = 0.5 Ω

Szukane:
P1 = ?
P2 = ?
P3 = ?
P4 = ?

Wzory:
1. Natężenie prądu:

0x01 graphic


2. Moc prądu:

0x01 graphic


3. Prawo Ohma:

0x01 graphic


4. I prawo Kirchhoffa
5. Szeregowe i równoległe łączenie oporników


Rozwiązanie:
Natężenie prądu w naszym układzie wynosi:

0x01 graphic


Mamy znaleźć moce wydzielane na poszczególnych opornikach (odbiornikach). Suma tych mocy, da nam tzw. moc użyteczną, którą wyliczamy również ze wzoru:

0x01 graphic


W obu tych wzorach R oznacza opór zastępczy całego układu. Nie pozostaje nam nic innego, jak go wyliczyć:

0x01 graphic


Stąd natężenie oraz moc użyteczna wynoszą:

0x01 graphic


Moc na oporze czwartym jest równa

0x01 graphic


Aby znaleźć pozostałe moce, musimy rozważyć równoległy układ oporników 12 i 3, czyli znaleźć natężenia prądu I12 oraz I3 przepływającego przez te oporniki.
W takim układzie mamy stałe napięcie

0x01 graphic


co pociąga za sobą fakt, że (korzystamy z prawa Ohma):

0x01 graphic


a z I prawa Kirchhoffa:

0x01 graphic


Z dwóch powyższych wzorów wyprowadzamy np. I12:

0x01 graphic


I przyrównując te wzory otrzymamy I3:

0x01 graphic


Wyliczenie I12 nie powinno sprawić problemu

0x01 graphic


Mając natężenie I3, możemy znaleźć moc na oporniku trzecim:

0x01 graphic


Zauważmy, że na opornikach 1 i 2 wydzielona moc ma wartość

0x01 graphic


Czyli widzimy już, że największa moc wydzieli się na oporniku czwartym.
Jeżeli jesteśmy uparci i chcemy wyliczyć wartości P1 i P2, to:

0x01 graphic


Największa moc wydzieli się na oporniku czwartym i wynosi ona 40 watów.

Zadanie 8

Treść:
Do ogniwa o SEM 6V i oporze wewnętrznym podłączono żarówkę o oporze . Ile wynosi różnica potencjałów na biegunach tego ogniwa?

Dane:
ε = 6 V
r = 2 Ω
R = 4 Ω

Szukane:
ΔV = ?

Wzory:
1. Natężenie prądu

0x01 graphic


2. Prawo Ohma

0x01 graphic

Rysunek:

0x01 graphic


Rozwiązanie:
Spójrzmy na dwa powyższe rysunki. One tak naprawdę przedstawiają to samo. Drugi rysunek stosowaliśmy, dopóki nie dowiedzieliśmy się, że jest coś takiego jak siła elektromotoryczna ogniwa (SEM). Czym to się jednak różni?
Siła elektromotoryczna uwzględnia opór wewnętrzny ogniwa lub układu. Jeśli mi nie wierzycie, to przypomnijcie sobie wzór na natężenie prądu

0x01 graphic


Czyli wychodzi, że napięcie to nic innego jak SEM minus opór wewnętrzny. Dlatego to w pierwszym dziale pomijaliśmy opór wewnętrzny, uznając za źródło prądu napięcie panujące w obwodzie. Ale teraz jesteśmy mądrzejsi. I to wykorzystamy!

Mamy jakiś obwód. Naszym opornikiem zewnętrznym R jest żarówka, dodatkowo mamy opór wewnętrzny r. Szukamy różnicy potencjałów, czyli napięcia na biegunach baterii. To napięcie nazywamy też napięciem użytecznym.
Jak je znaleźć? No właśnie:

0x01 graphic


Nie mamy natężenia I, więc je znajdujemy:

0x01 graphic


Tak więc szukane napięcie (czyli różnica potencjałów):

0x01 graphic


Różnica potencjałów na biegunach ogniwa wynosi 4 V.

Zadanie 9

Treść:
0x08 graphic
Do ogniwa o sile elektromotorycznej ε=12V i oporze wewnętrznym r podłączono odbiornik o oporze R=5Ω. Woltomierz włączony do obwodu tak, jak na rysunku wskazuje napięcie 10V. Ile wynosi opór wewnętrzny r?

Dane:
ε = 12 V
R = 5 Ω
U = 10 V

Szukane:
r = ?

Wzory:
1. Natężenie prądu

0x01 graphic


2. Prawo Ohma

0x01 graphic


3. Napięcie użyteczne


Rozwiązanie:
To zadanie jest podobne do zadania poprzedniego (ósmego). Mamy baterię o SEM ε i oporze wewnętrznym r (opór wewnętrzny teraz ma bateria, a nie obwód). Mamy też napięcie użyteczne panujące w obwodzie, czyli te, które wykrywa woltomierz podłączony do opornika (odbiornika).
Zatem podobnie jak poprzednio:

0x01 graphic


Stąd wyliczymy nasz szukany opór wewnętrzny

0x01 graphic


Potrzebujemy jeszcze znaleźć natężenie prądu I płynącego w obwodzie. W tym celu możemy skorzystać z jednego ze dwóch wzorów:

0x01 graphic


Pierwszy wzór, to wzór na natężenie z uwzględnieniem SEM, a drugi z uwzględnieniem napięcia użytecznego. Tak naprawdę te wzory przedstawiają nam to samo, my jednak skorzystamy z tego drugiego, bo nie ma w nim niewiadomej r - ułatwi to nam liczenie.
Tak więc:

0x01 graphic


Opór wewnętrzny ogniwa wynosi 1 Ω.

Zadanie 10

Treść:
Ile wynosi napięcie na zaciskach ogniwa, jeżeli opór zewnętrzny obwodu o sile elektromotorycznej ε jest dwa razy większy od oporu wewnętrznego ogniwa?

Dane:
R = 2 r
ε

Szukane:
U = ?

Wzory:
1. Natężenie prądu

0x01 graphic


2. Napięcie użyteczne


Rozwiązanie:
W zadaniu daną mamy siłę elektromotoryczną (SEM) oraz zależność pomiędzy oporem wewnętrznym a oporem zewnętrznym. Zanim poszukamy szukanej wartości napięcia użytecznego, spróbujemy określić wartość siły elektromotorycznej przekształcając wzór

0x01 graphic


Tak więc

0x01 graphic


Z poprzednich zadań wiemy, że napięcie użyteczne w obwodzie wynosi

0x01 graphic


Wykorzystajmy powyższe:

0x01 graphic


Hm... nie mamy wartości natężenia I. Ale właśnie, korzystając z (1) zauważymy, że

0x01 graphic


A przecież wartość SEM mamy daną. :)

Napięcie na zaciskach ogniwa wynosi 2/3 ε.

Zadanie 11

Treść:
0x08 graphic
Trzy oporniki (R=1Ω) połączono ze źródłem prądu o sile elektromotorycznej ε=12V i oporze wewnętrznym r=2Ω. Jakie natężenie prądu wskaże amperomierz A? Ile wyniosą wskazania woltomierzy? Ile wynosi spadek napięcia na oporze wewnętrznym r?

Dane:
R = 1 Ω
r = 2 Ω
ε = 12 V

Szukane:
I = ?
U1 = ?
U2 = ?
Ir = ?

Wzory:
1. Natężenie prądu

0x01 graphic


2. Prawo Ohma

0x01 graphic


3. Szeregowe łączenie oporników
4. Napięcie użyteczne


Rozwiązanie:
Zaczynamy!
Wyliczenie natężenia prądu I na tym etapie nie powinno już sprawiać trudności, nieprawdaż? Wystarczy tylko podstawić dane do wzoru. Zauważ, że wzór ten mówi o oporze zewnętrznym całkowitym (zastępczym), tak więc najpierw korzystając z zasad szeregowego łączenia oporników wyliczamy opór zastępczy:

0x01 graphic


Natężenie prądu wynosi

0x01 graphic


Teraz zajmiemy się woltomierzami. Najpierw tym drugim.
Wskazuje on wartość napięcia użytecznego, ponieważ obejmuje kawałek obwodu, w którym jest bateria (SEM) oraz jej opór wewnętrzny, który powoduje spadek napięcia. Zatem woltomierz drugi wskazuje napięcie

0x01 graphic


Zauważmy, że wartość I r charakteryzuje nam spadek napięcia na oporze wewnętrznym, a więc:

0x01 graphic


Pozostaje nam znaleźć wartość napięcia wskazywaną przez woltomierz pierwszy. Nie jest to trudne. Mamy bowiem układ szeregowy oporników, a więc przez każdy z nich przepływa ten sam prąd o natężeniu I. Mając opór 2R tego opornika i korzystając z prawa Ohma możemy wyliczyć szukane napięcie

0x01 graphic


Amperomierz wskazuje natężenie prądu równe 1.2 A, woltomierz pierwszy wskazuje napięcie 2.4 V, drugi 9.6 V, natomiast spadek napięcia na oporze wewnętrznym wynosi 2.4 V.

Zadanie 12

Treść:
0x08 graphic
Woltomierz V wskazuje 4V. Opór R wynosi , siła elektromotoryczna jednego ogniwa 9V, a opór wewnętrzny jednego ogniwa . Ile wynosi liczba ogniw połączonych szeregowo? Ile wynosi napięcie na zaciskach baterii?

Dane:
U = 4 V
R = 2 Ω
ε = 9 V
r = 4 Ω

Szukane:
n = ?
U = ?

Wzory:
1. Szeregowe łączenie ogniw
2. Napięcie użyteczne
3. Natężenie prądu

0x01 graphic


4. Prawo Ohma

0x01 graphic


5. Szeregowe łączenie oporników


Rozwiązanie:
W tym dziale nie można zapomnieć o wzorze na natężenie prądu. Spójrzmy na niego:

0x01 graphic


R to w naszym przypadku opór zastępczy wszystkich oporników zewnętrznych, a ponieważ są one połączone szeregowo, to możemy śmiało stwierdzić, że opór zewnętrzny wynosi 3R. Mamy tu jednak do czynienia jeszcze z układem n ogniw. Gdy zapoznamy się z zasadami łączenia ogniw stwierdzimy, że wzór na natężenie powinien wyglądać w sposób następujący:

0x01 graphic


Ale mamy dwie niewiadome - szukane n oraz natężenie prądu I. Skąd wziąć tę drugą wartość? Ano zauważmy, że mamy daną przez woltomierz wartość napięcia przy jednym z oporników oraz wartość tego oporu. A korzystając z prawa Ohma, możemy wtedy otrzymać natężenie

0x01 graphic


Przyrównujemy dwa powyższe wzory i znajdujemy wartość n:

0x01 graphic


Sprawdzenie jednostki pozostawiam jako proste ćwiczenie. :)

Potrzebujemy jeszcze znaleźć napięcie na zaciskach baterii ogniw. Jest to tzw. napięcie użyteczne, które niejednokrotnie liczyliśmy ze wzoru:

0x01 graphic


A ponieważ mamy układ n ogniw, to wzór przyjmie postać:

0x01 graphic


Natężenie prądu I zastępujemy którymś z powyższych wzorów i otrzymujemy:

0x01 graphic


W układzie jest 12 ogniw połączonych szeregowo, a napięcie na zaciskach układu ogniw wynosi 12 V.

Zadanie 13

Treść:
0x08 graphic
W obwodzie SEM ogniw mają wartości ε1=2V, ε2=5V, opory wewnętrzne tych ogniw są równe zeru. Ile wynosi natężenie prądu w obwodzie i w którą stronę jest skierowane? Ile wynoszą potencjały w punktach A, B, C i D? Przyjąć R1=2Ω, R2=1Ω.

Dane:
R1 = 2 Ω
R2= 1 Ω
ε1 = 2 V
ε2 = 5 V

Szukane:
I = ?
VA = ?
VB = ?
VC = ?
VD = ?

Wzory:
1. II prawo Kirchhoffa


Rozwiązanie:
Na początku określimy, w którą stronę płynie prąd. Zauważmy, że

0x01 graphic


Tak więc kierunek prądu jest odwrotny do ruchu wskazówek zegara.
I teraz możemy skorzystać z drugiego prawa Kirchhoffa, które mówi, że jak okrążymy cały obwód to suma przyrostów (spadków lub wzrostów) napięć jest równa zeru. Wybieramy sobie dowolny punkt obwodu (ja biorę punkt A) i okrążamy go zgodnie lub niezgodnie z kierunkiem przepływu prądu. Ja tym razem okrążę obwód w kierunku przeciwnym do kierunku prądu, a więc będę szedł od punktu A do punktu A zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara. Wtedy oporniki powodują przyrost napięcia, a więc:

0x01 graphic


Zauważ, że bateria pierwsza powoduje wzrost napięcia, a druga jego spadek. Liczymy dalej szukane natężenie I:

0x01 graphic


Teraz będziemy znajdować potencjały w punktach A, B, C i D.
Co oznacza ta "choinka" przy punkcie A? Uziemienie. Obwód w punkcie A jest uziemiony, czyli potencjał w nim wynosi zero. I to trzeba zapamiętać. I właśnie korzystając z wartości potencjału w tym punkcie, będziemy wyliczać potencjał w pozostałych.
W punkcie B mamy potencjał (idziemy przeciwnie do kierunku prądu)

0x01 graphic


...w punkcie D (zgodnie z kierunkiem prądu)...

0x01 graphic


...a w punkcie C (zgodnie z kierunkiem prądu, zaczynamy z punktu D):

0x01 graphic


Natężenie prądu w obwodzie wynosi 1 A, a potencjały w oznaczonych punktach wynoszą:

0x01 graphic

Zadanie 14

Treść:
0x08 graphic
Po zamknięciu klucza K na kondensatorze o pojemności 10mF zgromadził się ładunek 10mC. Oblicz natężenie prądu płynącego w tym obwodzie i siłę elektromotoryczną, jeżeli R=1Ω i r=3Ω?

Dane:
C = 10 mF = 0.01 F
Q = 10 mC = 0.01 C
R = 1 Ω
r = 3 Ω

Szukane:
I = ?
ε = ?

Wzory:
1. Pojemność elektryczna

0x01 graphic


2. Natężenie prądu

0x01 graphic


3. Prawo Ohma

0x01 graphic


4. Szeregowe łączenie oporników


Rozwiązanie:
Po zamknięciu klucza K kondensator o pojemności C naładuje się ładunkiem Q. Przekształcając wzór na pojemność elektryczną otrzymamy napięcie panujące na oporniku R:

0x01 graphic


A teraz mając napięcie U i wartość oporu R, możemy korzystając z prawa Ohma wyliczyć natężenie prądu płynącego przez ten opornik. Pamiętajmy, że przez kondensator prąd nie płynie, więc pozostaje nam szeregowy układ oporników, w którym wszędzie natężenie prądu jest identyczne

0x01 graphic


Wartość siły elektromotorycznej znajdziemy przekształcając wzór na natężenie. Będzie więc to iloczyn natężenia prądu I przez sumę oporu wewnętrznego i oporu zewnętrznego (całkowitego). Ponieważ jest to układ szeregowy, to opór zastępczy będzie równy:

0x01 graphic


Obliczamy SEM:

0x01 graphic


Natężenie prądu płynącego w obwodzie wynosi 1 A, zaś siła elektromotoryczna (SEM) ma wartość 6 V.

Zadanie 15

Treść:
n jednakowych ogniw o oporności wewnętrznej r każde, podłączono raz szeregowo, drugi raz równolegle. Ile powinna wynosić oporność zewnętrzna, aby otrzymać w obu przypadkach prąd o tym samym natężeniu?

Dane:
n
r

Szukane:
R = ?

Wzory:
1. Szeregowe i równoległe łączenie ogniw


Rozwiązanie:
Wzór na natężenie prądu ma postać:

0x01 graphic


Jeżeli połączymy szeregowo n ogniw, to ich opór wewnętrzny oraz siła elektromotoryczna wzrośnie n razy.

0x01 graphic


Gdy połączymy te ogniwa równolegle, to opór wewnętrzny zmaleje n razy, a siła elektromotoryczna nie zmieni się.

0x01 graphic


Przyrównujemy oba wzory. Jak widzimy trudność w zadaniu polega tylko na tym, żeby wyprowadzić wzór na R. Ale i to jest łatwe:

0x01 graphic


Aby natężenie prądu nie zmieniło się, należy wziąć opór zewnętrzny równy oporowi wewnętrznemu.

Zadanie 16

Treść:
Podczas przenoszenia ciała o ciężarze 2200N na wysokość 12m silnik dźwigu elektrycznego przy napięciu 220V pobiera prąd o natężeniu 12A, przy czym podnoszenie trwa 25s. Ile wynosi sprawność silnika?

Dane:
F = 2200 N
h = 12 m
U = 220 V
I = 12 A
t = 25 s

Szukane:
η = ?

Wzory:
1. Moc prądu stałego

0x01 graphic


2. Praca

0x01 graphic


3. Moc

0x01 graphic


4. Sprawność

0x01 graphic


Rozwiązanie:
To jest takie proste zadanie na poznanie tego, czym jest sprawność.
Parametry prądu stałego (napięcie, natężenie) będą nam określać moc maksymalną, jaką może osiągnąć dźwig. Natomiast parametry dynamiczne (wysokość, ciężar, czas) określą nam tzw. moc użytkową, czyli moc, jaką dźwig osiągnął w rzeczywistości. Stosunek mocy użytkowej do mocy maksymalnej określa nam sprawność.

Moc na podstawie prądu stałego:

0x01 graphic


A jak znaleźć moc używając wartości z dynamiki?

0x01 graphic


Trzeba więc znaleźć wartość pracy. Zakładamy, że przesunięcie i siła ciężkości mają ten sam kierunek i zwrot. Wtedy kąt α będzie równy zero, a cosinus takiego kąta ma wartość 1. Zatem praca

0x01 graphic


Znajdujemy teraz wartość mocy użytkowej

0x01 graphic


Sprawność wynosi więc:

0x01 graphic


Sprawność silnika dźwigu wynosi 40 %.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
fizyka.org, indukcja elektromagnetyczna, Fizyka - Zadania - Indukcja elektromagnetyczna
fizyka.org, prąd I, Fizyka - Zadania - Prąd elektryczny I
8. Indukcja elektromagnetyczna. Prad przemienny, budownictwo PG, fizyka, zadania, zbior zadan
fizyka.org, prąd przemienny, Fizyka - Zadania - Prąd przemienny
LO Fizyka Zadania - prąd elektryczny, Nauka
prąd elektryczny zadania, budownictwo PG, fizyka, teoria - pytania
Fizyka Prad elektryczny test id Nieznany
Fizyka Uzupelniajaca Prad elektryczny I id 177229
prąd elektryczny stały, Notatki lekcyjne ZSEG, Fizyka
fizyka, Prąd elektryczny do piórnika, Prądem nazywamy uporządkowany ruch ładunków elektrycznych
zadania 2(1), WAT- Elektronika i Telekomunikacja, Semestr II, Fizyka, coś tam od grupy, Zadania i Te
FIZYKA PRĄD ELEKTRYCZNY
fizyka prąd elektryczny pr
fizyka, Prąd elektryczny, Prądem nazywamy uporządkowany ruch ładunków elektrycznych wywołany
zadania 9(1), WAT- Elektronika i Telekomunikacja, Semestr II, Fizyka, coś tam od grupy, Zadania i Te
,fizyka2,Prąd elektryczny w metalach
Prad elektryczny2, Sprawozdania - Fizyka

więcej podobnych podstron