Awaria techniczna - rozumie się przez to gwałtowne, nieprzewidziane uszkodzenie lub zniszczenie obiektu budowlanego, urządzenia technicznego lub systemu urządzeń technicznych powodujące przerwę w ich używaniu lub utratę ich właściwości Emisje - jest to wprowadzenie pośrednie i bezpośrednie przez człowieka do powietrza, gleby, wody lub ziemi substancji, energii . ciepło, wibracje, pola elektromagnetyczne, hałas. Instalacje - w pojęciu ochrony środ. są to stacjonarne urządzenia techniczne, słupy stacjonarne, obiekty budowlane, zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie oraz obiekty budowlane nie będące urządzeniami technicznymi których eksploatacja może spowodować emisję. Katastrofa naturalna - jest to zdarzenie związane z działaniem sił natury, przyrody w szczególności: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosf. pożary, susze, powodzie, masowe występowania szkodników, chorób roślin lub zwierząt albo chorób zakaźnych (także zdarzenie wywołane działaniem terrorystycznym) Klasa I wody - stanowią ją wody, które zakwalifikowane zostały jako wody nadające się do; a) zaopatrzenia ludności w wodę do picia b) zaopatrzenia zakładów wymagających wody o jakości wody do picia c) bytowania w warunkach naturalnych ryb łososiowatych Klasa II wody - stanowią ją wody … do: a) bytowania w warunkach naturalnych innych ryb niż łososiowate b) chowu i hodowli zwierząt gospodarskich c) celów rekreacyjnych, uprawiania sportów wodnych oraz do urządzania zorganizowania kąpielisk Klasa III wody - stanowią ją wody … do: a) zaopatrzenia zakładów innych niż zakłady wymagające wody o jakości wody do picia b) nawadniania terenów rolniczych, wykorzystywanych do upraw ogrodniczych oraz upraw pod szkłem i pod osłonami z innych materiałów Stan Klęski żywiołowej - może być wprowadzony dla zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia. Klęska żywiołowa - jest to katastrofa naturalna lub awaria techniczna których skutki zagrażają życiu lub zdrowiu dużej liczby osób, mieniu o wielkich rozmiarach albo środowisku na znacznych obszarach, przy czym pomoc i ochrona mogą być skutecznie podjęte tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służby i formacji działających pod jednolitym kierownictwem. Kłusownictwo oznacza działanie zmierzające do wejścia w posiadanie zwierzyny w sposób nie będący polowaniem albo z naruszeniem warunków dopuszczalności polowania Łowiectwo, jako element ochrony środowiska przyrodniczego, w rozumieniu ustawy oznacza ochronę zwierząt łownych (zwierzyny) i gospodarowanie ich zasobami w zgodzie z zasadami ekologii oraz zasadami racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej i rybackiej. Najlepsza dostępna technika - BAT rozumie się przez to najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności, wykorzystywany jako podstawa ustalania granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu eliminowanie emisji lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczanie emisji i wpływu na środowisko jako całość Ochrona przyrody ma na celu: utrzymanie procesów ekologicz. i stabilności ekosystemów/ zachowanie różnorodności biologiczj/ zachowanie dziedzictwa geologicz/ zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin lub zwierząt\ ochronę zieleni w miastach wsiach,/ utrzymyw lub przywrac do właściwego stanu siedlisk przyrodniczych, / kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody; Ochrona środowiska - oznacza podjęcie lub zaniechanie działań, umożliwiające zachowanie lub przywracanie równowagi przyrodniczej; ochrona ta polega w szczególności na: a) racjonalnym kształtowaniu środowiska i gospodarowaniu zasobami środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, b) przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom, c) przywracaniu elementów przyrodniczych do stanu właściwego, Odpady komunalne - są to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady nie zawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych Otulina - jest to strefa ochronna wyznaczana indywidualnie dla określonej formy ochrony przyrody zabezpieczająca przez zagrożeniami zewnętrznymi.
|
Operat wodnoprawny to specjalnie sporządzona dokumentacja zawierająca w formie opisowej i graficznej charakterystyka celu, zakresu i sposobu planowanego korzystania z wód oraz projektowanych urządzeń wodnych. Na podst. operatu ubiega się o pozwolenie wodnopr. Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt - podstawowa forma konserwatorskiej ochr. przyr/ międzynarodowy charakter/ formą prawną och. przyr. Jest rozporz. MŚ powszechn lokalnie rozporz. wojewody Polowanie - to tropienie , strzelanie z myśliw broni palnej, łowienie sposobami dozwolonym zwierzyny żywej a także łowienie zwierzyny przy pomocy ptaków łownych - zezwol. MŚ Poważna awaria - rozumie się przez to zdarzenie, w szczególności emisję, pożar lub eksplozję, powstałe w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu, w których występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiego zagrożenia z opóźnieniem Pomniki przyrody - to pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości naukowej, kulturowej, historyczno-pamiątkowej i krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, w szczególności sędziwe i okazałych rozmiarów drzewa i krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe, jaskinie. Pozwolenie zintegrowane - dotyczy wszystkiego. Wydawane jest gdy prowadzenie instalacji której funkcjonowanie ze wzgl. na rodzaj i skalę prowadzonej w niej działalności może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska w całości, Wydaje starosta decyzją, wojewoda przy znaczącym oddziaływaniu na środowisko Redaktor naczelny dziennika - ą obowiązani do niezwłocznego, nieodpłatnego podania do publicznej wiadomości rozporządzenia RM o wprowadzeniu stanu klęski żywiołowej przekazanego im przez wojewodę / są obowiązani na żądanie ministra, wojewodów, starostów, wójtów albo pełnomocników do nieodpłatnego, niezwłocznego publikowania lub zamieszczania komunikatów tych organów związanych z działaniami w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia Stanowiska dokumentacyjne przyrody nieożywionej to nie wyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do udostępnienia, ważne pod względem naukowym i dydaktycznym miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych oraz fragmenty eksploatowanych i nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych. Środowisko - rozumie się przez to ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka, a w szczególności powierzchnię ziemi, kopaliny, wody, powietrze, zwierzęta i rośliny, krajobraz oraz klimat, Środki finansowo - prawne - opłata za korzystanie ze środowiska/ administracyjna kara pieniężna/ zróżnicowane stawki podatków i innych danin publ służące celom och środ. Opłaty wnosi się do urzędu marszałkowskiego a kary rachunek Woj. Insp. Ochr. Środ. wymierza je. Stanowią przychody odpowiednich funduszy 60% GFOŚ 40% NFOŚiGW Uciążliwościami - są według ustawy zjawiska fizyczne lub stany dokuczliwe dla środowiska jak np. hałas, wibracje, odpady. Każde zagrożenie środowiska jest uciążliwością dla śr., lecz nie każda uciążliwość jest dla niego zagroż. Nadzwy. mogą spowod. znaczne zniszcz. środ. Użytki ekologiczne to zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania unikatowych zasobów genowych i typów środowisk, jak: naturalne zbiorniki wodne, "oczka wodne", kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, starorzecza, skarpy, oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin i zwierząt. Użytki ekologiczne wykazuje się w ewidencji gruntów i miejscowym planie zagosp. przestrz. Użytek rolny to grunty orne, , sady i inne plantacje wieloletnie, trwałe łąki i pastwiska. Zrównoważony rozwój - rozumie się przez to taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń Zespół przyrodniczo-krajobrazowy wyznacza się w celu ochrony wyjątkowo cennych fragmentów krajobrazu naturalnego i kulturowego, dla zachowania jego wartości estetycznych.
|
FUNKCJE PRAWA w ochronie środowiska Organizacyjna - polega na tworzeniu podstaw prawnoustrojowych ochrony środowiska. Na podstawie aktów prawnych powoływane są do życia różnego rodzaju instytucje jako podmioty zorganizowanego działania. Reglamentacyjno-ochronna polega na wprowadzaniu ograniczeń i zasad korzystania z zasobów środowiska lub nadawaniu poszczególnym elementom środowiska albo całym ekosystemom charakteru obiektów prawnie chronionych Ochrony praw podmiotowych - głównie o charakterze majątkowym polega na zaspokajaniu różnego rodzaju roszczeń typu kompensacyjnego (wypłacanie odszkod) , zapobiegawczego (żądanie zaniechania zakłóceń w środowisku) albo przywrócenia stanu zgodnego z prawem (kodeks cywilny) Stymulatora procesów gospodarczych - polega na stosowaniu odpowiednich środków ekonomiczno-prawnych, stanowiących pewien system oddziaływań motywacyjnych na podmioty gospodarcze, w celu zachęcania ich do działań korzystnych dla środowiska bądź powstrzymywania się od działań nieskorzy dla ś Wdrażania postępu technicz. - za pomocą norm i przepisów technicznych. Precyzują warunki techniczne korzystania ze środowiska lub wprowadzania w nim zmian oparte na ugruntowanych osiągnięciach nauki i techniki. Represyjna - polega na ustanowieniu surowych sankcji karnych za naruszenia prawa ochrony środowiska zakwalifikowane jako przestępstwa lub wykroczenia. Znajduje wyraz w penalizacji prawa. Wymierzone kary mają charakter prewencji ogólnej groźba zastos. .kary Ochrony zasobów naturalnych o znaczeniu ponadpaństwowym polega na realizacji prawnomiędzynarod. zobowiązań państw w dziedzinie ochrony środ. (ochrona warstwy ozonowej) Wynikają z traktatów i innych źródeł ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA Legalności - jest wyrazem konkretyzacji konstytucyjnej zasady praworządności Planowości - odnosi się do organizacji i funkcjonowania całego mechanizmu adm. publ. w zakresie planowania przestrzennego i stosow. przepisów Pr. Budowlanego Kompleksowości - przedmiotem ochrony prawnej jest środowisko jako pewna złożona całość tj. ogół elementów przyrodniczych wzajemnie powiązanych Zachowania równowagi przyrodniczej - jest rozwinięciem zasady kompleksowości. Wprowadzanie zmian w istniejących układach środowiska naturalnego dokonywane było na podst. Gruntownej znajomości praw rządzących przyrodą i z całą świadomością skutków jakie te zmiany spowodują. Gospodarności - oznacza ekonomizację działań w szerokim prakseologicznym tego słowa znaczeniu gdy chodzi o gospodarowanie zasobami przyrodniczymi środowiska. Kryterium oszczędności i kryterium wydajności Integracji funkcjonalnej - ochrona i racjonalne kształtowanie środowiska jest obowiązkiem wszystkich ODPOWIEDZIALNOŚĆ Administracyjna - ponoszenie przez podmiot korzystający ze środ. przewidzianych prawem konsekwencji, sankcji karnych za negatywne oddziaływanie na środowisko. Sankcje związane są z funkcją reglamentacyjnoochronną prawa ochr. śr. Mogą być stosowane przez organy adm. publ. środki egzekucyjne w postęp. Cywilna - chronione są prawa podmiotowe i prawo wkracza gdy szkoda już nastąpiła. Środki cywilnoprawne dające podstawę do roszczenia negatoryjnego (w inny sposób niż pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń)lub (żądanie odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa. Karna - wiąże się z realizacją funkcji represyjno-ochronnej. Cecha charakterystyczną prawa ochrony środowiska jest penalizacja stanów faktycznych zagrażających środowisku lub naruszających jego stan. Pracownicza - to odpowiedzialność porządkowa i materialna Zawodowa - zajmują się nią sądy samorządów zawodowych. Mogą orzekać: zawieszenie prawa wykonywania zawodu kilka m-cy do kilku lat oraz pozbawienie prawa wykonywania zawodu. Organizacyjna - jest to odp. statutowa np. działalność sądów koleżeńskich, skreślenie z listy członków Podstawowe aspekty ochrony środowiska: gospodarczy, sanitarny i zachowawczy. |
RÓŻNICE Park Narodowy; - obszar powyżej 1000ha - obligatoryjnie wyznaczona otulina - tworzony przez RM w drodze rozporządzenia - administrowanie parkami oparty jest na określonym ustawą systemie organizacyjnym - ustalenia w planie ochrony PN są wiążące przy sporządzaniu planów zagosp. przestrzennego Rezerwat: - może obejmować mniejszy obszar - fakultatywnie otulina - tworzony przez wojewodę w drodze rozporządzenia - wojewoda wyznacza organ do sprawowania nadzoru nad rezerwatem to jedyny wymóg ustawowy - ustalenia w planie ochrony rezerwatu nie są wiążące przy sporządzaniu pl. Park Krajobrazowy - może obejmować mniejszy obszar - fakultatywnie otulina - tworzony przez wojewodę w drodze rozporządzenia - administr. PK oparte jest na określonym ustawą systemie organizacyjnym - ustalenia w planie ochrony PK są wiążące przy sporządzaniu planów zagosp. przestrzennego
Powszechne korzystanie z wód - każdemu wojewoda może ograniczyć powszechne rozporządzeniem uzasadnione wypadki. Objęte są wszystkie śródlądowe wody powierzchniowe oraz morskie wody wew. I morza terytorialnego stanowiące własność państwa. Zwykłe - wyłącznie właściciel wody, Szczególne - jest to korzystanie wykraczające poza powszechne lub zwykłe
1969 - Raport U Thanta „Człowiek i jego środowisko” 1971 - Konwencja Ramsarska o obszarach wodno- błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko bytowania ptactwa wodnego 1972 Konferencja ONZ Sztokholm w sprawie naturalnego środowiska człowieka 1972 - Konwencja w Londynie o zapobieganiu zanieczyszcz. mórz przez zatapianie odpadów i innych subst. 1972 - Konwencja Paryska o ochronie światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego 1973 - Konwencja w Londynie o zapobieganiu zanieczyszcz morza przez statki Konwencja MARPOL 73/78 1973 - Konwencja Gdańska dot. Ochrony środow i jego żywych zasobów obszaru M. Bałt. 1974 - Konwencja Helsińska dot. Ochrony środow i jego żywych zasobów obszaru M. Bałt. II Konwencja Helsińska w 1992 1976 - Konwecja Brukselska o odpowiedzialności cywilnej za szkody spowodowane zanieczyszczeniem olejami 1985 - Konwencja Wiedeńska o ochronie warstwy ozonowej 1979 - Konwencja Berneńska o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz siedlisk natur. 1979 - Konwencja Genewska w spr. transuran. zanieczyszczania powietrza na daleki odległości 1992 - Konferencja w Rio- Środowiska i rozwój 1992 - Konferencja w Rio o różnorodności biologicznej
UNEP - Program Ochrony Środow. NZ GRID - Światowa Baza Danych o Zasobach AGENDA 21 - Globalny Program Działań IUCN - Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych UNCED - Konferencja NZ na temat Środowiska i Rozwoju UNESCO - Organizacja NZ do spraw oświaty, nauki i kultury
|