PKARMOWY II

ŻOŁĄDEK

• Workowaty zbiornik 1,5l

• Zmienne położenie kształt

• Stopień wypełnienia

• Napięcie mięśniówki

• Postawa ciała

• Wydzielanie soku żołądkowego trawienie 2-3h

• Rozdrabnianie pokarmu skurcze błony mięśniowej

• Resorbowanie

• Woda

• Elektrolity

• Cukry proste

• Alkohol

• Leki

• Podział anatomiczny

• Wpust

• Dno

• Trzon

• Odźwiernik

PODZIAŁ HISTOLOGICZNY

• Błona śluzowa

• Nabłonek jednowarstwowy walcowaty

• Blaszka właściwa łączna wiotka

• Blaszka mięśniowa miocyty

• Błona podśluzowa łączna wiotka

• Błona mięśniowa mięśnie gładkie 3 warstwy

• Błona surowicza łączna wiotka

• Nabłonek

• Wysokie kom walcowate

• Jądro owalne i przypodstawne

• Jasna strefa pęcherzyków mucynogenu

• Mikrokosmki na wolnej powierzchni (pokryte śluzem)

• Wydzielanie:

• Śluz H2O + glikoproteiny + proteoglikany; chroni przed HCl i pepsyną

• Jony HCO3- neutralizacja treści pokarmowej

• Blaszka właściwa

• Macierz proteoglikanowa + włókna łącznotkankowe + wł. nerwowe + naczynia krwionośne + + n. limfatyczne + miocyty + fibroblasty + plazmocyty, tuczne, makrofagi, limfocyty, granulocyty (leukocyty)

• Grudki chłonne (głównie odźwiernik)

• Gruczoły żołądkowe: wpustowe, właściwe, odźwiernikowe

• Dołeczki żołądkowe = wpuklenia nabłonka; do nich uchodzą przewody wyprowadzające; pomiędzy półki żołądkowe

• Blaszka mięśniowa

• Część miocytów oplata odcinki wydzielnicze gruczołów

• Błona podśluzowa

• Naczynia krwionośne i limfatyczne

• Sploty podśluzówki (MEISSNERA)

• Grudki chłonne przenikające z blaszki właściwej

• Podłużne fałdy przy żołądku nienapełnionym

• Błona mięśniowa

• Wew skośna

• Środkowa okrężna zwieracze przy cz wpustowej i odźwiernikowej

• Zew podłużna

• Pomiędzy śr i zew tk łączna wiotka + sploty AUERBACHA

• Błona surowicza

GRUCZOŁY BLASZKI WŁAŚCIWEJ cieśń + trzon (szyjka i dno)

• Wpustowe

• Cewki: poskręcane i rozgałęzione

• Kom śluzowe o jasnej cytoplazmie

• (kom okładzinowe, główne, endokrynowe, niezróżnicowane)

• Ujście: dołeczki w połowie grubości błony śluzowej

• Śluz obojętny i lizozym

• Właściwe

• Trzon i dno żołądka

• 80% błony śluzowej

• Cewki: proste i wydłużone

• Ujście: po 3-5 cewek do dołka

• Kom główne

• Kom okładzinowe

• Kom śluzowe

• Kom macierzyste

• Kom endokrynowe

• Odźwiernikowe

• Cewki: poskręcane i rozgałęzione

• Ujście: dołeczki w połowie grubości błony śluzowej

• Kom śluzowe śluz zasadowy + lizozym

• Kom endokrynowe gastryna

KOMÓRKI GRUCZOŁÓW

• Główne

• Szyjka i dno gruczołu

• Jądro: okrągłe i przypodstawne

• Cytoplazma zasadochłonna

• Kom produkujące białko (pepsynogen, kazeina) RE szorstkie, aparat Golgiego, pęcherzyki z pepsynogenem (pepsynogen + HCl = pepsyna)

• Okładzinowe

• Górna cz szyjki gruczołów

• Duże i piramidalne

• Jądro: kuliste i centralne

• Cytoplazma kwasochłonna

• Mitochondria liczne aktywny transport H+ i Cl- do żołądka

• Ułożone obwodowo w stosunku do światła gruczołów

• Wpuklenia rozgałęzione z mikrokosmkami na wolnej pow kom

• 
  Produkcja czynnika wewnętrznego CASTLE'a wchłanianie wit B12 w krętym

• Śluzowe

• Szyjka gruczołu

• Nieregularny kształt

• Jądro: spłaszczone i przypodstawne

• Wykształcone RE ziarnista i aparat Golgiego

• Ziarenka premucyny w cz szczytowej

• Mikrokosmki na wolnej powierzchni

• Wydzielają histony, które pod wpływem pepsyny przekształcają się w defensyny

• Macierzyste

• Szyjka i cieśń gruczołu

• Jądro: owalne i przypodstawne

• Totipotencjalne różnicowanie w górę gruczołu lub w dół

• Identyfikacja przez różne figury mitotyczne

• Aktywność podziałowa wzrasta przy: uszkodzeniach, zapaleniach i owrzodzeniach

• Endokrynowe

• Pojedyncze na dnie

• Wydziela serotoninę (i somatostatynę i enteroglukagon i VIP - Tabelka)

Śluz:

• Warstwa 0,2-0,6mm

• Chroni przed HCl, enzymami, patogenami, zw drażniącymi

• Hamuje zwrotną dyfuzję H+

• H2O + glikoproteiny + proteoglikany

HCl

• Aktywuje pepsynę

• Denaturacja białka

• Ułatwia wchłanianie żelaza i wapnia

• Niszczy drobnoustroje

JELITO CIENKIE

• 4-6m

• Funkcje

• Produkcja enzymów

• Trawienie

• Wchłanianie produktów rozkładu

• Obrona przeciw patogenami

• Odcinki: dwunastnica, czcze, kręte

• Zwiększenie powierzchni chłonnowydzielniczej

• Fałdy KERKRINGA

• Uwypuklenia błony podśluzowej w kier światła jelita

• Okrężne

• Początek w dwunastnicy zstępującej, najbardziej rozwiniętem w czczym, zanikają w krętym

• Zwiększają pow x2

• Kosmki

• Uwypuklenia palczaste blaszki właściwej w kier światła jelita

• Zwiększają pow x8

• Mikrokosmki

• Wypustki cytoplazmy na wolnej powierzchni kom nabłonka

• Zwiększają pow x20

BUDOWA HISTOLOGICZNA

• Błona śluzowa

• Nabłonek jednowarstwowy walcowaty

• Blaszka właściwa łączna SIATECZKOWATA

• Blaszka mięśniowa 2 warstwy miocytów

• Błona podśluzowa łączna wiotka

• Błona mięśniowa mięśnie gładkie 2 warstwy

• Błona surowicza łączna wiotka

• Nabłonek

• Pokrywa powierzchnię kosmków

• W jelicie kom nabłonka = enterocyty

• Gruczoły jelitowe (KRYPTY) wpuklenia nabłonka do blaszki właściwej; pojedyncze cewki lub rozgałęzione gruczoły

• Mukocyty

• Niezróżnicowane kom macierzyste

• Kom M

• Limfocyty śródnabłonkowe

• Kom Penetha

• Kom Kępkowe

• Kom endokrynowe

• Blaszka właściwa

• Macierz proteoglikanowa + wł kolagenowe + wł srebrnochłonne + wł nerwowe + n krwionośne + n limfatyczne + kom mięśniowe gładkie + fibroblasty + limf T (60%) i B (20-40%), makrofagi (10%), eozynofile (5%), tuczne (1-3%)

• Wytwarza mikrokosmki (brak w obrębie grudek chłonnych)

• Grudki chłonne

• Blaszka mięśniowa

• Wew okrężna, zew podłużna

• Błona podśluzowa

• N krwionośne i limfatyczne, sploty Meissnera

• Szczególnie dobrze rozwinięta w dwunastnicy - z gruczołami BRUNNERA

• Tworzy fałdy okrężne

• Błona mięśniowa

• 0,8mm

• Wew okrężna (grubsza), zew podłużna

• Pomiędzy tk łączna wiotka + sploty nerwowe Auerbacha

• Błona surowicza

KOMÓRKI NABŁONKA

• Enterocyty

• Najbardziej liczne

• Wysokie walcowate

• Jądra: owalne i centralne

• Mikrokosmki w cz szczytowej

• Cytoplazma pod mikrokosmkami wraz z filamentami aktynowymi, cytokeratynowymi, spektrynowymi = sieć końcowa (pionowe ułożenie mikrokosmków)

• Glikokaliks na mikrokosmkach zabezpiecza przed wnikaniem drobnoustrojów

• Enzymy zakotwiczone w warstwie mikrokosmków:

• Sacharaza

• Laktaza

• Maltaza

• Peptydaza (amino i karboksy-peptydaza)

• Lipaza

• Enterokinaza (trypsynogen w trypsynę)

• Fosfataza zasadowa

• Połączenia zamykające pomiędzy enterocytami ograniczenie penetracji szkodliwych czynników, enzymów i produktów trawienia do przestrzeni międzykomórkowej

• Wchłanianie produktów trawienia

• Mukocyty

• Kształt kubkowy (kom kubkowe)

• Gruczoły jednokomórkowe wewnątrznabłonkowe

• Wydzielanie śluzu (ochrona przed enzymami i ułatwienie przesuwania papki pokarmowej)

• W obrębie krypt i mniej pomiędzy enterocytami na kosmkach

• RE szorstkie przypodstawne

• Kule mucyny w cz szczytowej

• Im bliżej okrężnicy, tym więcej mukocytów

• Niezróżnicowane kom macierzyste

• Dolny odcinek gruczołów jelitowych

• Kom prekursorowe kom nabłonka kosmka i krypt

• Komórki M

• 10% komórek pokrywających grudki chłonne

• Cytoplazma: na przekroju spłaszczona w kształt U; cz wypukła skierowana w do światła jelita; cz wklęsła obejmuje kom limfoidalne leżące w obrębie nabł krypt i kosmków

• Mikrofałdy w cz szczytowej

• Pochłanianie antygenów i drobnoustrojów przekazywanie limfocytom i makrofagom

• Limfocyty śródnabłonkowe

• Limf T 90%

• Pomiędzy kom nabłonkowymi, w linii poniżej ich jąder kom

• Najwięcej w jelicie czczym i zmniejsza się w kierunku okrężnicy

• Eliminacja patogenów, kom zarażonych wirusem i kom nowotworowych

• Stymulacja regeneracji kom nabłonka

• Komórki PENETHA

• Dolne części krypt jelitowych

• RE szorstka, aparat Golgiego, kwasochłonne ziarnistości w cz szczytowej

• Obrona jelit lizozym, IgA, TNF-α, defensyny w cytoplazmie

• Fagocytoza mikroorganizmów

• Komórki kępkowe

• Nieliczne

• Walcowate

• Kępka długich i szerokich mikrokosmków komunikacja z światłem jelita

• Słabo rozwinięte organella

• Komórki endokrynowe

• W obrębie krypt, gruczołów Brunnera, nabłonku kosmków

• Sekretyna

• Chole-cysto-kinina

• Somatostatyna

• VIP

• Enteroglukagon

• Motylina

• Substancja P

• Wpływa na wydzielanie gruczołów, motorykę i ukrwienie cewy pokarmowej

KOSMKI JELITOWE

• Palczaste uwypuklenia blaszki właściwej

• Resorpcja składników

• Pokrywa nabłonek walcowaty

• 10mln

• Zrąb kosmka: tk łączna siateczkowata (oparcie dla naczyń i miocytów)

• Miocyty odpowiedzialne za ruch kosmka (skracanie i wydłużanie pompa ułatwiające przemieszczanie się krwi i chłonki w naczyniach)

• Miofibroblasty zmiana średnicy naczynia kosmka

GRUCZOŁY JELITOWE

• Krypty LIEBERKUHNA

• Wpuklenia nabłonka do blaszki właściwej; pojedyncze cewki lub rozgałęzione gruczoły

• Nie przechodzą do błony podśluzowej

• Kom Penetha

• Niezróżnicowane kom macierzyste

• Przestrzenie między gruczołami - tk łączna siateczkowata jako rusztowanie

• Ujście: pomiędzy kosmkami

• Produkcja soku jelitowego

DWUNASTNICA

• Pojawienie się fałd okrężnych w cz zstępującej

• Kosmki: liczne, krótkie, szerokie - rozgałęzione w kształcie liścia

• Gruczoły dwunastnicze BRUNNERA (cewkowo-pęcherzykowe); wysłane nabłonkiem jednowarstwowym sześciennym w błonie podśluzowej (mogą sięgać błony śluzowej)

• Gruczoły błony śluzowej

• Wydzielanie

• Wydzielina zasadowa pH = 8,0-9,5

• Śluz

• Lizozym

• IgA i M

• EGF

• Czynnik stymulujący regenerację błony śluzowej

• Urogastron hormon hamujący wydzielanie HCl

• Ujście przewodów: krypty lub podstawa kosmków

CZCZE

• Najlepiej wykształcone fałdy okrężne

• Najwięcej kosmków: smukłe, wysokie i palczaste

• Grudki samotne w błonie śluzowej i podśluzowej

• Resorpcja składników pokarmowych

KRĘTE

• Najmniej liczne fałdy okrężne

• Kosmki: krótkie i maczugowate (zmniejsza się liczba)

• Zwiększa się liczba mukocytów

• Rozbudowana tkanka limfoidalna kępki PEYERA

• Mniejsza średnica i cieńsza ściana

JELITO GRUBE

• 1m

• Końcowa obróbka mas pokarmowych

• Resorpcja H2O, Na, soli mineralnych, witamin

• Wchłanianie glukozy, aminokwasów, kwasów tłuszczowych, amoniaku

• Formowanie mas kałowych

• Wydalane do światła związki trudno wydalające się z moczem

• Rezerwuar licznych bakterii (głównie beztlenowych) procesy fermentacji, gnicia, produkcji Wit B i K

BUDOWA HISTOLOGICZNA

• Błona śluzowa

• Nabłonek jednowarstwowy walcowaty

• Blaszka właściwa łączna SIATECZKOWATA

• Blaszka mięśniowa 2 warstwy miocytów

• Błona podśluzowa łączna wiotka

• Błona mięśniowa mięśnie gładkie 2 warstwy + 3 równoległe taśmy

• Błona surowicza łączna wiotka

• Nabłonek

• Tworzy krypty cewkowate (dłuuugie) z kom endokrynowymi i macierzystymi

• Enterocyty - niższe i mniej mikrokosmków

• Mukocyty (liczba zwiększa się w kierunku odbytu)

• Kom Penetha tylko w kryptach jelita ślepego i wyrostka robaczkowego

• Blaszka właściwa

• Brak kosmków

• Grudki chłonne

WYROSTEK ROBACZKOWY

• Uchyłek jelita ślepego

• 8-9cm

• Mniejsza ilość krypt

• Niższe fałdy okrężne

• Mięśniówka grubsza

• Brak taśm

• Grudki chłonne i nacieki limfocytarne w błonie śluzowej i podśluzowej (migdałek przewodu pokarmowego)

• Największy rozwój 7-20r.ż. największa średnica, najbardziej rozbudowana tk limfoidalna

• Wraz z wiekiem zanika tk limfoidalna i pojawiają się włókna kolagenowe zmniejszające średnicę

• Nie uczestniczy w procesach trawienia

ODBYTNICA

• Górna część 15cm (odbytnica właściwa) i dolna 3cm (kanał odbytnicy)

• Nabłonek: do połowy jednowarstwowy walcowaty wielowarstwowy płaski nierogowaciejący naskórek

• Krypty: mukocyty

• Grudki chłonne

• Początek: 3 fałdy poprzeczne

• Koniec: 6-10 fałdy podłużne (kolumny odbytnicy) zapobieganie wyciekowi kału

• Liczne sploty żylne w podśluzowej

• Budowa histologiczna jak w jelitach

• Warstwa wew okrężna błony mięśniowej tworzy zwieracz wewnętrzny

• Otrzewna pokrywa tylko górny odcinek

BARIERA OCHRONNA BŁONY SLUZOWEJ PRZEOWODU POKARMOWEGO

• Śluz

• Glikokaliks na mikrokosmkach

• Kwaśne pH soku żołądkowego

• Enzymy proteolityczne

• Lizozym

• Defensyny

• Flora bakteryjna

• IgA

• Połączenia zamykające pomiędzy kom nabłonka

GALT

• Tkanka limfatyczna układu pokarmowego

• Limfocyty śródnabłonkowe / rozproszone / grudki limfatyczne (centrum rozmnażania: limf B, Th, i kom prezentujące antygeny; centrum zagęszczenia: limf B produkujące IgA, E, M, G)

• Kom M, kom denrytyczne pochłanianie antygenów i drobnoustrojów transcytoza i przedstawienie limfocytom

UKŁAD DOKREWNY ŻOŁĄDKOWO-JELITOWY

• Kom APUD w nabłonku

• Amine kontent, Precursor amin uptake, Decarboxylation

• Piramidalne, jądro centralne, rozw aparat Golgiego + ziarenka wydzielnicze gromadzone przypodstawnie (wydzielina kierowana do naczyń)

• Komórki otwarte: zajmują całą wysokość nabłonka, mają kępki mikrokosmków (swoiste chemoreceptory), komórki typu S dwunastnicy

• Komórki zamknięte: górna powierzchnia nie komunikuje się ze światłem, reakcja na bodźce mechaniczne, komórki typu G cz odźwiernikowej żołądka (wydzielanie gastryny)

• Występowanie również w: trzustce, drogach żółciowych, śliniankach

• Produkcja amin biogennych i hormonów (regulujące procesy w ukł pokarmowym w trakcie trawienia wywoływanie ruchów perystaltycznych, wchłanianie sub, wydzielanie soków, wpływ na miejscowe ukrwienie

WĄTROBA

• Otoczona torebką łącznotkankową

• Torebkę okrywa błona surowicza

• Łącznotkankowy zrąb dzieli na zraziki

• Zrąb podtrzymuje n krwionośne i limfatyczne, nerwy, przewody żółciowe

ZRAZIKI WĄTROBY

• Zbudowany z hepatocytów

• Hepatocyty układają się w blaszki biegnące do środka zrazika (do żyły centralnej)

• Sąsiadujące blaszki rozdzielają naczynia włosowate zatokowe (sinusoidy)

• Kształt sześciokątny

• Zraziki przylegają do siebie podstawami

• Tkanka łączna występuje w miejscach przejścia triady wątrobowej: tętnica, żyła, przewód międzyzrazikowy = przestrzenie wrotnożółciowe / bramnożółciowe

KOMÓRKI WĄTROBY

• Hepatocyty

• 90% masy wątroby

• Wielkościenne

• Cytoplazma kwasochłonna

• Jądro: 1 lub 2, centralne

• Liczne mitochondria, lizosomy, peroksysomy, rozbudowane RE szorstkie i gładkie (detoksykacja)

• Układają się w blaszki, na przekroju poprzecznym tworzą beleczki (o grubości 1 kom)

• Beleczki rozdzielają naczynia włosowate zatokowe (sinusoidy)

• Biegun szczytowy (żółciowy)

• Kom stykając się tworzą kanaliki żółciowe z mikrokosmkami (rynienkowate zagłębienia)

• Liczne połączenia zamykające, zwierające, jonowo-metaboliczne

• Biegun podstawno-boczny (naczyniowy)

• Od strony sinusoidów

• Mikrokosmki dotykają zew pow sinusoidów

• Przestrzeń chłonna Dissego - pomiędzy mikrokosmkami hepatocytów a zew cz sinusoidów; przesączane do niej jest osocze

• Miejsce wymiany składników (pobieranie skł odżywczych i tlenu, wydzielanie związków wytworzonych przez hapatocyty)

• Komórki BROWICZA-KUPFFERa

• Nieregularny / gwiaździsty kształt

• W świetle sinusoidów, przyczepiają się wypustkami do kom śródbłonka

• Fagocytoza

• Wywodzą się z monocytów

• Eliminacja: bezużytecznych erytrocytów, drobnoustrojów, toksyn bakteryjnych, komórek nowotworowych, kompleksów immunologicznych oraz FIBRYN (zapobieganie wewnątrznaczyniowym zakrzepom)

• Liczne lizosomy

• Komórki gwiaździste

• Komórki tłuszczowe okołozatokowe

• W przestrzeni Dissego

• Małe mezenchymalne komórki

• Gwiaździste

• Krople lipidowe z witaminą A

• Właściwości fibroblastów: produkcja włókien kolagenowych (udział we włóknieniu wątroby marskość)

• Wydzielanie:

lamininy proteoglikanów czynnik wzrostu erytropoetyna

CZYNNOŚCI WĄTROBY

1. metabolizm węglowodanów

• magazynuje glikogen

• reguluje poziom glukozy we krwi

• wpływa na gliko-geneze, gliko-genoliza, gluko-neogeneza

• przekształca węglowodany i białka w kw tłuszczowe i trójglicerydy

2. metabolizm lipidów

• oksydacja trójglicerydów

• wytwarzanie energii

• synteza lipoprotein osocza, fosfolipidów, cholesterolu

3. metabolizm białek

• dezaminacja aminokwasów

• wytwarzanie mocznika

• synteza białek osocza (albumin, globulin α i β), czynników krzepnięcia krwi, aminokwasów endogennych

4. wytwarzanie somatomedyn wzrost tkanek

5. wytwarzanie angiotensyn regulacja ciśnienia krwi

6. wytwarzanie heparyny zapobieganie krzepnięciu krwi

7. wytwarzanie żółci

8. wytwarzanie erytropoetyny 25%

9. wytwarzanie ciepła

10. wytwarzanie chłonki

11. magazynowanie żelaza

12. detoksykacja leków, etanolu, H2O2

13. inaktywacja h sterydowych

14. rozkład erytrocytów

15. procesy hemopoezy życie płodowe

UNACZYNIENIE WĄTROBY

• Tętnice

Tętnice wątrobowe tt międzypłatowe tt międzyzrazikowe tt okołozrazikowe sieć naczyń włosowatych sinusoidy

• Żyły

Żyła wrotna żż międzypłatowe żż międzyzrazikowe żż okołozrazikowe sinusoidy żż środkowe (centralne) żż podzrazikowe żż wątrobowe żyła główna dolna

Krew żylna czynnościowa: uboga w tlen, związki wchłaniane w przewodzie pokarmowym, związki ze śledziony.

Krew żylna opuszczająca: uboga w metabolity; poziom glukozy, aminokwasów jest wyrównany.

GRONKO WĄTROBOWE

• Jednostka czynnościowa wątroby

• Obszar miąższu ograniczony przez dwie żyły centralne, jedna lub dwie przestrzenie bramnożółte, centrum zajmuje żyła okołozrazikowa

• Krew płynie z tętnic i żył okołozrazikowych (końce odcinków odżywczych i czynnościowych) i wpada do sinusoidów, a następnie do żyły centralnej

1. strefa - największy kontakt z krwią bogatą w tlen i skł odżywcze; najbardziej aktywna metabolicznie; w hepatocytach najbardziej intensywnie zachodzi oddychanie tlenowe; największe zdolności regeneracyjne

2. strefa - przejściowa

3. strefa - w pobliżu ż centralnej; hepatocyty ubogie w mitochondria; lepiej rozwinięta RE gładka glikoliza i synteza lipidów

PRZEWODY ŻÓŁCIOWE

Rynienkowate zgłębienia bocznych pow hepatocytów (kanaliki żółciowe) przewodziki międzyzrazikowe (nabł sześcienny) przewody międzyzrazikowe (nabł walcowaty + mukocyty) w obrębie triad wątrobowych przeowdy wątrobowe (nabł walcowaty + miocyty okrężne) przewód wątrobowy wspólny (nabł walcowaty + miocyty okrężne) + przewód pęcherzykowy przewód żółciowy (błona śluzowa z nabł walcowatym + podśluzowa {gruczoły cewkowe} + cienka mięśniówka + przydanka)

PĘCHERZYK ŻÓŁCIOWY

• Jajowaty woreczek

• Gromadzenie i zagęszczenie żółci

• Błona śluzowa

• Tk łączna wiotka

• Silnie unaczyniona

• Nabł walcowaty z mikrokosmkami funkcja resorpcyjna

• Uchyłki - wpuklenia nabłonka

• Fałdy w obkurczonym

• Zastawka spiralna - w szyjce, fałd błony śluzowej

• Brak blaszki mięśniowej

• Gruczoły cewkowo-pęcherzykowe w obrębie szyjki (śluz)

• Błona mięśniowa - mięsnie gładkie spiralne; zwieracz w szyjce

• Błona surowicza - słabo rozwinięta; nie występuje na styku z wątrobą; tk łączna wiotka z nabł jednowarstwowym płaskim

TRZUSTKA

• Cz zewnątrzwydzielnicza 98%

• Cz wewnątrzwydzielnica 2% wyspy Langerhansa

• Torebka łącznotkankowa z tk łącznej wiotkiej

• Torebka wnika dzieląc trzustkę na zraziki (odcinki wydzielnicze + wyprowadzające)

• Odcinki wydzielnicze:

• Kom surowicze ułożone w pęcherzyki

• Piramidalne komórki

• Cz podstawna: styka się z błoną podstawną pęcherzyka; zawiera kuliste jądro; RE szorstkie; cytoplazma zasadochłonna

• Cz wierzchnia: cytoplazma kwasochłonna ziarna zymogeny

• Małe komórki śródpęcherzykowe w centralnej części pęcherzyka (początkowy odcinek wstawek)

• Część wyprowadzająca

Kom śródpęcherykowe (płaskie) wstawki (nabł sześcienny) przewody międzypłacikowe (nabł sześcienny) przewody międzypłatowe (nabł niski walcowaty) przewód trzustkowy WIRSUNGA (nabł walcowaty + mukocyty)

Czynność pęcherzyków surowiczych:

Produkcja soku trzustkowego o pH zasadowym

• woda

• elektrolity (jony wodorowęglanowe)

• trypsyna,

• chymotrypsyna,

• karboksypeptydazy,

• amylaza,

• lipaza,

• fosfolipaza A,

• elastaza,

• nukleazy

macierzyste

okładzinowe

macierzyste

główne

endokrynowe

CIEŚŃ

SZYJKA

DNO

---