Giełda i transakcje giełdowe

Ostatni wykład „0” - forma kolos - opisowe

„Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi”

„Ustawa o ofercie publicznej i spółkach publicznych”

„Ustawa o nadzorze na rynkach kapitałowych w połączeniu z ustawą o rynkach finansowych”

1. Pojęcie instrumentu finansowego i papieru wartościowego:

Aby instrument finansowy lub papier wartościowy mógł być notowany na giełdzie musi mieć cechę masowości.

Instrument finansowy - kontrakt regulujący pewną zależność miedzy stronami

Papier wartościowy - każdy papier wartościowy jest jednocześnie instrumentem finansowym ale nie na odwrót.

- taki kontrakt finansowy który jest zabezpieczony powiązany z aktywami emitenta

- dokument, który stwierdza istnienie określonego prawa majątkowego w taki sposób i w takiej formie, że posiadanie tego dokumentu stnowi niezbędną przesłankę realizacji tegoż prawa

Papiery właścicielskie

Papiery wierzycielskie - taki dokument który stwierdza istnienie wierzytelności, dotyczącej zwrotu pożyczonej kwoty pieniędzy, ewentualnie wraz z wynagrodzeniem (albo odsetki, albo dyskonta, albo i i )

Papier udziałowy - to taki dokument który stwierdza zespół uprawnień nabywcy w stosunku do emitenta np. akcje,

2. Pojęcie bankowości komercyjnej, inwestycyjnej, uniwersalnej

1. Banki komercyjne - budują bazę kapitałową i w oparciu o nią udzielają kredytów i pożyczek, rzadziej inwestują w papiery wartościowe. Możemy podzielić na banki detaliczne i korporacyjne. Różnice polegają na rodzaju klienta które obsługują.

Banki korporacyjne obsługują duże podmioty gospodarcze.

2. Banki inwestycyjne nie budują bazy depozytowej, nie udzielają kredytów, lecz zajmują się pozyskiwaniem kapitału w drodze emisji papierów wartościowych oraz zarządzaniem aktywami.

3. Bankowość uniwersalny - łączenie pod jednym dachem bankowości komercyjnej (detalicznej i korporacyjnej) oraz inwestycyjnej.

Model anglosaski -

Model niemiecko japońskiej - model bankowości uniwersalnej np. DB

3. Fazy ewolucji systemów rynków finansowych w rozwiniętych gospodarkach rynkowych

Rynek finansowy - ciągłu proces transakcji kupna sprzedaży instrumetów finansowych

Wyróżniamy 3 fazy ewolucji

1. Okres panowania i dominacji baków komercyjnych na rynkach finansowych w realizacji funkcji mobilizacji i alokacji kapitału.

2. Podział funkcji mobilizacji i alokacji pomiędzy banki i rynki finansowe

3. Przejęcie funkcji mobilizacji i alokacji całkowicie przez rynku finansowe.

Rynek pieniężny - ciągły proces transakcji kupna sprzedaży instrumentów finansowych o następujących cechach: a) mają charakter wierzycielski b) czas życia tych instrumentów jest nie dłuższy niż jeden rok (może być elastyczna) Akty prawne wg stopnia znaczenia: Kodeks cywilny Prawo bankowe O prawie wekslowym O prawie czekowym Instrumenty które nie są papierami wartościowymi: - Kredyt, pożyczka, wierzytelność Instrumenty które są papierami wartościowymi: - cała grupa instrumentów - bankowe papiery wartościowe (certyfikaty depozytowe, bony oszczędnościowe - różnica wynika z praktyki rynku a nie z prawa, dla CD dochód oblicza się w górę - odsetki, natomiast bony - są dyskontowe) - może być przeznaczony do obrotu - krótkoterminowe papiery dłużne (commercial papers) - instrumenty które dla podmiotów będących klientami banków zastępują kredyt albo pożyczkę Obejmuje trzy formy: Weksle komercyjne - prawo wekslowe, weksel nie może być emitowany w formie masowej Bony komercyjne - emisja opiera się na kodeksie cywilnym Obligacje krótkoterminowe - emitowane na podstawie ustawy z 1995r - weksle i czeki nie są przeznaczone do obrotu masowego (nie mogą być emitowane w serii0 - bony skarbowe - bony pieniężne

Rynek kapitałowy - ciągły proces transakcji kupna sprzedaży instrumentów finansowych o następujących cechach: a) mają charakter bądź wierzycielski bądź właścicielski b) czas życia tych instrumentów jest nie krótszy niż jeden rok Akty prawne: Kodeks cywilny Kodeks spółek handlowych Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi Ustawa o ofercie publicznej i spółkach publicznych Ustawa o nadzorze na rynkach kapitałowych Ustawa o funduszach inwestycyjnych Ustawa o bankach hipotecznych i listach zastawnych Instrumenty: będące papierami wartościowymi i mające charakter właścicielski: - akcje, prawa poboru, prawa do akcji, kwity depozytowe, certyfikaty inwestycyjne, b) nie będące papierami wartościowymi i mające charakter właścicielski: - udziały w Sp. Z o.o., jednostki uczestnictwa w otwartych funduszach inwestycyjnych c) bedące papierami wartościowymi i mające charakter wierzycielski: - obligacje, listy zastawne d) nie będące papierami wartościowymi i mające charakter wierzycielski: -

Rynek walutowy Ciągły proces transakcji kupna spredarzy inst.. finansowych w jednej walucie tzw. waluty rezydentnej za instrumenty finansowe wyrażane w innej walucie. System prawny: - prawo dewizowe

Rynek instrumentów pochodnych Są to instrumenty które służą do zabezpieczania się przed ryzykiem (ceny, wartości, jakiś warunków) Kodeks cywilny, niektóre zapisy pakietu ustawo o rynku kapitałowym, niektóre zapisy prawa bankowego. Instrumenty: - kontrakty terminowe typu futures - kontrakty terminowe typu forward - forward rade agrement - kontrakty na przyszłą stopę procentową - opcje - warranty - kontrakty swop

A)

Prawo poboru - akcjonariusze mają prawo pierwszeństwa w obejmowaniu akcji nowych emisji przed innymi inwestorami, w odniesieniu do danej emisji ten przywilej jest zbywalny. Przywilej prawa poboru można wykluczyć jeśli 80% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy opowiedzą się za takim rozwiązaniem.

Prawo do akcji - występuje tylko i wyłącznie w spółkach publicznych.  To papier wartościowy, z którego wynika uprawnienie do otrzymania, niemających formy dokumentu, akcji nowej emisji spółki publicznej, powstające z chwilą dokonania przydziału tych akcji i wygasające z chwilą zarejestrowania akcji w depozycie papierów wartościowych albo z dniem uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego odmawiającego wpisu podwyższenia kapitału zakładowego do rejestru przedsiębiorców.

Kwit depozytowy - to papier wartościowy wystawiony przez instytucję finansową z siedzibą na terytorium państwa członkowskiego lub innego państwa należącego do OECD:

a) poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z papierami wartościowymi dopuszczonymi do obrotu na rynku regulowanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo papierami wartościowymi wyemitowanymi poza tym terytorium, albo

b) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z papierami wartościowymi wyemitowanymi poza tym terytorium, będącymi przedmiotem obrotu na zagranicznym rynku regulowanym w państwie członkowskim lub w państwie należącym do OECD.

Certyfikaty inwestycyjne - papiery które mogą być emitowane przez zamknięte fundusze inwestycyjne. Jest on papierem wartościowym imiennym lub na okaziciela. Jako papier wartościowy na okaziciela może być notowany na giełdzie.

B)

Udziały w spółkach z o.o. - podział udziałów określa umowa spółki, udziały nie mogą być papierami wartościowymi.

Jednostka uczestnictwa - fundusze otwarte - mogą cały czas zmieniać ilość tych jednostek. Jednostki się umarza nie sprzedaje. Jednostka uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym nie jest papierem wartościowym.

C)

Obligacje - emitowane na podstawie ustawy z 1995r.

Listy zastawne - papier wartościowy, który mogą emitować wyłącznie banki hipoteczne, na podstawie ustawy o bankach hipotecznych i listach zastawnych.

D)

Instrumenty finansowe nie będące papierami wartościowymi mające charakter wierzycielski.

Prawne pojęcie papieru wartościowego - dokument stwierdzający istnienie określonego prawa majątkowego, w taki sposób i w takiej formie, że posiadanie tego dokumentu (bycie właścicielem) stanowi niezbędną przesłankę realizacji tegoż prawa.

Zasady które odnoszą się do definicji papieru wartościowego:

Zasada numerus clausus - zasada zamkniętego katalogu (policzalnego katalogu) - instrument jest papierem wartościowym jeśli jakaś ustawa tak stwierdza. Najmłodszym papierem wartościowym są listy zastawne.

Zasada emisji papierów wartościowych w serii - cała emisja podzielona jest na równe jednostki, a na każdą jednostkę przypadają takie same prawa majątkowe. Żeby mógł być emitowany w serii musi to stwierdzać ustawa.

Kodeks cywilny definiuje niektóre typy papierów wartościowych.

Rodzaje papierów wartościowych:

1. ze względu na przedmiot uprawnień inkorporowanych (zawartych) w papierach wartość.

Możemy podzielić na 4 typy:

1. wierzycielskie - taki dokument który stwierdza istnienie wierzytelności dotyczącej zwrotu pożyczonej kwoty pieniężnej wraz z wynagrodzeniem. Wynagrodzenie może mieć postać: odsetek, dyskonta, premii. Zaliczamy: obligacje i listy zastawne.

2. właścicielskie (udziałowe) - taki dokument, który stwierdza zespół uprawnień nabywcy w stosunku do emitenta np. akcje( prawo do uczestnictwa w spółce, prawo do głosu na walnym zgromadzeniu, prawo do udziału w zysku rocznym, prawo do części likwidacyjnej w przypadku likwidacji

3. towarowe - uprawnia do dysponowania określonym towarem znajdującym się pod pieczą wystawcy dokumentu.

4. prawa pochodne - ustawa o obrocie instrumentami finansowymi art.3 pkt.1 b)

Sposoby przenoszenia praw z papierów wartościowych:

Przelew - umowa (oświadczenie woli dwóch stron), musi być sporządzona na piśmie, trzeba dokładnie określić na kogo są przenoszone prawa

Indos - nie jest umową, jednostronne oświadczenie woli, może być przeniesienie na okaziciela

Umowa kupna-sprzedaży - oświadczenie woli dwóch stron,

2. Ze względu na tryb obrotu

1. Imienne - charakteryzują się tym że w treści dokumentu dokładnie sprecyzowany jest podmiot (osoba fizyczna, osoba prawna reprezentowana przez) któremu przysługują określone prawa

2. Papiery na zlecenie - mogą wskazywać uprawnionego do realizacji albo imiennie, albo jako okaziciela

3. Papiery na okaziciela - każdy kto przedstawi taki dokument jest uprawniony do realizacji tego prawa

Papiery wartościowe charakteryzują się cechą dematerializacji

Co musi być spełnione aby móc przenieść prawa

Papiery imienne:

1. Musi być zawarta umowa przelewu

2. Musi nastąpić wydanie/przekazanie samego dokumentu

Papiery na zlecenie -

1. Musi nastąpić indos

2. Musi nastąpić wydanie samego dokumentu - musi być wskazane kto jest właścicielem

3. Art. 517 /1 i 929⁹

Papiery na okaziciela:

1. Musi nastąpić przekazanie samego dokumentu

2. Musi być zawarta umowa przeniesienia własności

3. Art. 517/2, 921¹² i 115 KC - obowiązuje zasada - prawo podąża za dokumentem

Uczestnicy obrotu papierami wartościowymi i instrumentami finansowymi

1. Inwestorzy

- inwestorzy indywidualne (osoby fizyczne), dysponują niewielką kwotą kapitału

- inwestorzy instytucjonalni (banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne)

- inwestor kwalifikowany - pojęcie prawne - Ustawa o ofercie publicznej we wstępie - taki inwestor który dysponuje dużym pakietem papierów wartościowych (zarówno osoba fizyczna jak i prawna)

- osoby prawne prowadzące jak i nie prowadzące działalność gospodarczą

- podmioty prawa publicznego - skarb państwa i jednostki samorządu terytorialnego

2. Emitenci i wystawcy - emitenci jeśli emisja jest emitowana w serii, jeśli nie to używamy słowa wystawcha

-

3. Instytucje organizujące i nadzorujące obrót

- podmioty prowadzące działalność maklerską (firmy inwestycyjne):

a) domy maklerski - osoba prawna której wyłącznym przedmiotem działalności jest pośrednictwo w obrocie. Działa najczęściej w formie prawnej spółki kapitałowej. Musi uzyskać licencje KNF.

b) banki prowadzące działalność maklerską - po uzyskaniu licencji KNF. Tworzona jest jednostka organizacyjna w ramach struktury banku.

c) banki powiernicze - licencja ograniczająca się wyłącznie do prowadzenia rachunków papierów wartościowych. Transakcje przeprowadzane są przez inny podmiot.

d) podmioty zagraniczne prowadzące działalność maklerską - jeśli jakiś podmiot uzyskał licencję na prowadzenie działalności maklerskiej w innym kraju i na podstawie tej licencji świadczy usługi maklerskie w Polsce.

Giełda papierów wartościowych w Warszawie - instytucja prowadząca zorganizowany, regulowany, obrót giełdowy papierami wartościowymi i instrumentami finansowymi.

BOND SPOT S.A. - instytucja prowadząca zorganizowany, regulowany obrót pozagiełdowy papierami wartościowymi i instrumentami finansowymi.

Krajowy depozyt papierami wartościowymi - instytucja odpowiedzialna za dematerializacje papierów wartościowych w obrocie giełdowym, prowadzi rachunki papierów wartościowych (ma jednego właściciela) i konta depozytowe (nie mają tylko jednego właściciela - papiery wartościowe zapisane na koncie depozytowym nie mają tylko jednego właściciela).

Komisja nadzoru finansowego - centralny urząd administracji państwowej, który w ramach swoich kompetencji sprawuje nadzór nad szeroko pojętym rynkiem papierów wartościowych i instrumentów finansowych.

Rynek papierów wartościowych

Obrót Prywatny	Obrót zinstytucjonalizowany
	Rynek zorganizowany	Rynek regulowany
				Obrót giełdowy (GPW)		Obrót pozagiełdowy (BONDSPOT S.A.)
				Rynek podstawowy	Rynek równoległy
				Alternatywne systemy obrotu (ASO) (New connect)
		Transakcje bezpośrednie (Dom maklerski - klient)
		Umowy cywilno - prawne zinstytucjonalizowane

Obrót prywatny - przy zawieraniu transakcji nie występuje żaden pośrednik.

Rynek zorganizowany opiera się na 3 zasadach:

- dematerializacja

- obowiązkowe pośrednictwo podmiotów prowadzących działalność maklerskich przy zawieraniu transakcji

- nadzór ze strony KNF

Rynek regulowany art.14/1 ustawa o obrocie instrumentami finansowymi - system obrotu instrumentami finansowymi który służy do nabyć i zbycia instrumentów finansowych. Zapewnia powszechny dostęp do informacji rynkowej oraz jednakowe warunku do nabywania i zbywania instrumentów finansowych. Spełniają je: GPW oraz BONDSPOT (kiedyś CeTo)

Rynek podstawowy - kryteria dopuszczenia do obrotu są o wiele bardziej restrykcyjne niż na rynku równoległym.

Alternatywne systemy obrotu - system który kojarzy oferty kupna i sprzedaży i umożliwia zawarcia transakcji.

3 zasady na których opiera się funkcjonowanie rynku giełdowego:

- dematerializacji: funkcjonują w formie elektronicznej

Wiążą się takie pojęcia jak:

Rachunki papierów wartościowych

Rachunki pieniężne do obsługi rachunków papierów wartościowych

Kont depozytowych

Świadectwa depozytowego - dokument który stanowi potwierdzenie złożenia papierów wartościowych do depozytu. Dokument który potwierdza legitymizację czyli uprawnienia do realizacji praw wynikających z papierów wartościowych. Wystawcą świadectwa jest podmiot który prowadzi rachunki papierów wartościowych. Świadectwo depozytowe nie jest papierem wartościowym i nie może być przedmiotem samodzielnego obrotu.

- obowiązkowego pośrednictwa podmiotu prowadzącego działalność maklerską przy zawieraniu transakcji - zakres czynności które muszą być prowadzone przez działalność maklerską:

Działalność doradcza

Zarządzanie portfelami papierów wartościowych

- nadzoru KNF - KNF dba o to aby obrót papierami był jak najbardziej bezpieczny, zatwierdzanie prospektów emisyjnych, pilnowanie aby spółki publiczne wypełniały obowiązek informacyjny

W transakcjach giełdowych których przedmiotem są akcje dzień zawarcia transakcji nie jest tożsamy z dniem nabycia praw z tych że akcji. Prawa z akcji nabywa się 3 dni robocze (dni sesyjne) po dniu zawarcia transakcji.

Domy maklerskie działają na giełdzie we własnym imieniu ale na rachunek klienta.

Prawne formy działalności gospodarczej z punktu widzenia zdolności do emisji w serii papierów wartościowych:

Zdolność do emisji w serii papierów wartościowych mają takie podmioty które mają osobowość prawną

Podział:

1. Indywidualni przedsiębiorcy prowadzące działalność gospodarczą:

Żadna ustawa nie przyznaje zdolności do emisji w serii papierów wartościowych

2. Spółki:

- cywilne - nie posiada osobowości prawnej, żadn

- prawa handlowego -

• Spółki osobowe:

- jawna

- komandytowa

- partnerska

- komandytowo- akcyjna - tylko ona może emitować w serii papiery wartościowe

• Kapitałowe

- z ograniczoną odpowiedzialnością - kapitał zakładowy dzieli się na udziały, podział udziałów pomiędzy wspólników określa umowa spółki. Udziały w sp. z o.o. nie mogą być papierami wartościowymi. Mogą emitować papiery wierzycielskie (obligacje).

- akcyjne - mogą emitować papiery wierzycielskie jak i właścicielskie.

Pojęcie kapitału akcyjnego nie istnieje. Jest kapitał zakładowy (podstawowy).

Rodzaje spółek akcyjnych z punktu widzenia polskiego prawa:

1. Spółki zwykłe (niepubliczne) - działa tylko i wyłącznie na podstawie KSH, jest spółką nienotowaną, która może plasować emisję swoich akcji wyłącznie w ramach tzw. ofert prywatnych.

2. Spółki publiczne - emitowane przynajmniej do 100 podmiotów lub podmiotu nieoznaczonego. Działają w oparciu o KSH oraz pakiet ustaw o rynku kapitałowym. Spółka publiczna to taka, której co najmniej jedna akcja została zdematerializowana w instytucji upoważnionej do tego ustawą (KDPW).

3. Spółki giełdowe - działają w oparciu o KSH, pakiet ustaw o rynku kapitałowym oraz prawo giełdowe (nie jest skodyfikowane) - akty wykonawcze zw. z obrotem giełdowym, regulamin giełdy papierów wartościowych oraz szczegółowe zasady obrotu giełdowego. Akcje zostały dopuszczone (notowane) do rynku giełdowego (rynek podstawowy i równoległy)

4. Spółki pozagiełdowe(notowane na rynku BONDSPOT) - działają na podstawie KSH, pakiet ustaw o rynku kapitałowym, oraz prawo giełdowe.

5. Spółki notowane w ASO - działają na podstawie KSH, pakietu ustaw o rynku kapitałowym, regulacji zw. z ASO

Pojęcie publicznego proponowania nabycia papierów wartościowych - ustawa o ofercie publicznej i spółkach publicznych - proponowanie nabycia w dowolnej formie lub dowolny sposób, skierowanie propozycji do co najmniej 100 osób lub skierowanie propozycji do nieoznaczonego adresata.

Pojęcie oferty publicznej - udostępnianie informacji na terytorium Rzeczypospolitej o papierach wartościowych i warunkach ich nabycia które mogą stanowić podstawę do podjęcia decyzji o odpłatnym nabyciu papierów wartościowych, odbywa się w dowolnej formie w dowolny sposób, co najmniej 100 podmiotom lub nieoznaczonemu adresatowi.

2 formy oferty publicznej:

1. Oferta publiczna na rynku pierwotnym (pierwotna oferta publiczna) - jeżeli sprzedawcą oferty jest emitent i przedmiotem oferty są nowo emitowane papiery wartościowe oraz pieniądze ze sprzedaży (subskrypcji) trafiają do kasy emitenta to jest to oferta publiczna na rynku pierwotnym.

2. Pierwsza oferta publiczna - jeżeli sprzedawcą w ofercie jest inwestor, posiadać papierów wartościowych albo grupa inwestorów (tzw. wprowadzający) i jeżeli przedmiotem oferty są już istniejące papiery wartościowe i pieniądze ze sprzedaży trafiają do kasy wprowadzającego, to mówimy o tzw. pierwszej ofercie publicznej.

Umowy o gwarantowanie dojścia oferty do skutku (umowy o subemisje):

1. Subemisja inwestycyjna - przed wprowadzeniem emisji zawiera się umowę z gwarantem, który zobowiązuje się do kupna całości lub części nieobjętych przez inwestorów papierów wartościowych.

2. Subemisja usługowa - polega na tym że ów gwarant kupuje na własny rachunek całość lub część papierów wartościowych w celu dalszego ich zbycia w ofercie pierwotnej lub pierwszej ofercie publicznej.

Definicja obrotu pierwotnego - dokonywanie oferty publicznej przez emitenta lub subemitent usługowego, której przedmiotem są: papiery wartościowe nowej emisji lub nabywanie papierów wartościowych w wyniku takiej oferty.

Definicja obrotu wtórnego - dokonywanie oferty publicznej przez podmioty inne niż emitent lub subemitent usługowy, lub nabywanie papierów wartościowych od tego podmiotu albo proponowanie w sposób określony w ustawie o ofercie publicznej w spółkach publicznych przez podmiot inny niż emitent nabycia instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi lub nabywanie ich od tego innego podmiotu.

Wprowadzanie papierów wartościowych do obrotu na podstawie dokumentów informacyjnych:

1. Procedura standardowa na podstawie zatwierdzenia prospektu emisyjnego

a) występuje w formie z ofertą publiczną

• złożenie wniosku do KNF o zatwierdzenie prospektu emisyjnego w imieniu emitenta bądź wprowadzającego - dokonywane jest to przez podmiot maklerski

• do wniosku powinny być załączone:

1. Statut spółki

2. Uchwały WZA

• Wniosek powinien być zatwierdzony przez KNF w odpowiednim terminie:

- jeśli po raz pierwszy KNF ma na zatwierdzenie prospektu 20 dni

- jeśli po raz kolejny dokonywane jest zatwierdzenie prospektu KNF ma 10 dni

• Udostępnienie prospektu emisyjnego do publicznej wiadomości - terminy:

1. Prospekt emisyjny musi być udostępniony najpóźniej w dniu rozpoczęcia subskrypcji lub sprzedaży akcji

2. Prospekt emisyjny nie może być udostępniony później niż na 6 dni roboczych przed dniem zakończenia subskrypcji bądź sprzedaży

• Przeprowadzenie procesu dematerializacji (za pośrednictwem KDPW) - rejestracja papierów wartościowych w depozycie - jeśli po raz pierwszy spółka dokonuje emisji, musi złożyć wniosek o uczestnictwo w KDPW

• Przeprowadzenie oferty publicznej - KNF może wstrzymać, zakazać rozpoczęcia oferty lub zakazać dalszego rozpowszechniania oferty

• Dodatkowo należy zmienić zapis w KRS - ilość akcji, kapitał zakładowy spółki

• W ciągu 14 dni - wpis o zakończenie

• Złożenie wniosku o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym - składany na GPW, KNF ma możliwość interwencji (może nakazać wstrzymanie lub zakazać

• Uznanie decyzji o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym - czyli papiery wartościowe spełniają wszystkie wymogi formalne aby móc być notowane na rynku regulowanym.

• Wniosek o wprowadzenie na rynek regulowany - wyznaczenie daty od której akcje będą notowane.

Procedura standardowa na podstawie zatwierdzenia prospektu emisyjnego dla dopuszczenia do obrotu na rynku regulowanym - procedura ta pomija ofertę publiczną

• Należy sporządzić prospekt emisyjny

• Do KNF złożyć wniosek o zatwierdzenie prospektu emisyjnego

• Załączony statut oraz uchwały WZA

• KNF ma albo 20 dni na zatwierdzenie prospektu jeśli papiery nie były wcześniej dopuszczone do obrotu regulowanego

• Prospekt emisyjny nie może być udostępniony później niż w dniu dopuszczenia na rynku regulowanym

• Równolegle jest przeprowadzany proces dematerializacji - musi być przeprowadzana przed złożeniem wniosku o dopuszczenie na rynku regulowanym (albo GPW albo BondSPOT)

• Wniosek o wprowadzenie na rynku regulowanym - wniosek o wyznaczenie terminy pierwszych notowań

• W ciągu 14 dni

b) bez oferty publicznej

2. Procedura uproszczona na podstawie zawiadomienia i memorandum informacyjnego

• 2 Typy memorandum informacyjnego - wg rozporządzenia Unijnego lub

• Składane do KNF jednocześnie z zawiadomieniem o przeprowadznie oferty publicznej

• Nie da się wykorzystać gdy IPO

3. Procedura na podstawie zatwierdzenia warunków obrotu (nie dotyczy akcji)

• Zamiast prospektu emisyjnego lub memorandum informacyjnego przygotowuje się jeszcze bardziej uproszczony

• Stosowany tylko w przypadku wprowadzenia na rynek kontraktów terminowych..

Osiągnięcie stanu gotowości do przeprowadzenia oferty publicznej

Warunki:

1. Posiadanie strategii działania - business planu

• Przygotowanie equity story - na co pieniądze będą przeznaczane

2. Identyfikacja i uregulowanie stanów prawnych - określenie ryzyk prawnych

3. Posiadanie właściwej polityki rachunkowości

W składa komitetu sterującego powinni wejść: członkowie zarządu spółki i przedstawiciele doradców.

Obszary działania

1. Zadania zw. z dokumentacją, zagadnień prawnych, rachunkowości - odpowiedzialni przedstawiciele zarządu spółki, audytor, doradca finansowy

• Przygotowanie i sporządzenie prospektu emisyjnego

• Podjęcie stosownych uchwał i decyzji przez WZA, radę nadzorczą i zarząd spółki

• Tworzenie wytycznych dot. Obowiązków informacyjnych

• Identyfikacja - jakie badania i analizy powinny być przeprowadzone - analiza sytuacji prawnej majątku spółki, analiza stanu i perspektyw rozwoju spółki (pokrywa się ze strategią działania), analiza realizacji obowiązków spółki wynikających z tyt. ochrony środowiska i ochrony zabytków wchodzących w skład majątku spółki, oszacowanie wartości spółki (w oparci o trzy metody), opracowanie strategii prywatyzacji spółki

• Zagadnienia podatkowe

• Sporządzenie innej stosownej dokumentacji

2. Zadania zw. z pozycjonowaniem spółki na rynkach finansowych i wyceną akcji - zarząd spółki z doradcą finansowym

• Ustalenie docelowej struktury kapitału oraz struktury organizacyjnej spółki i jej grupy kapitałowej

• Przyjęcie bądź nie zasad ładu korporacyjnego - kodeks dobrych praktyk spółek giełdowych

• Wycena wartości akcji - najbardziej popularna metoda to metoda porównawcza

• Przygotowanie strategii spółki - business planu, equity story

• Przygotowanie prezentacji dla analityków banków inwestycyjnych domów maklerskich

3. Zadania zw. z przygotowaniem struktury oferty publicznej i wprowadzenie akcji do obrotu regulowanego - zarząd finansowy, doradca prawny

• Czy oferta powinna być przeznaczona dla inwestorów indywidualnych lub instytucjonalnych

• Ścisła współpraca z KNF i np. GPW

• Kontrola podaży akcji - lock up - umowa pomiędzy dotychczasowymi akcjonariuszami a spółką która mówi że akcjonariusze np. przez 2 lata nie będą sprzedawać swoich akcji

4. Zadania zw. z marketingiem oferty publicznej i - zarząd spółki z doradą finansowym, doradca PR, zaangażowanie wydawnictwa które wydrukuje prospekt emisyjny

• Tworzenie i rozwijanie strategii PR, edukowanie inwestorów poprzez udostępnianie raportów finansowych i spotkania z analitykami

• Budowanie księgi popytu

• Wyznaczenie ostatecznej ceny i dokonanie alokacji akcji

• Stabilizacja rynkowej ceny akcji po debiucie

WARSET - system realizujący funcje przebiegu sesji na GPW, odpowiedzialny za:

- prowadzenie notowań wszystkich instrumentów

- przyjmowanie i realizację zleceń

- dystrybucję informacji giełdowych

Składa się z:

1. System notujący - przyjmowanie zleceń, sprawdzanie zleceń, zawieranie transakcji, przekazuje informacje na podstawie złożonych zleceń i zawartych transakcji

2. Interfejs do przekazywania zleceń - pozwala na przekazywanie zleceń z domów maklerskich do systemu notującego

3. Indensator - odpowiedzialny za obliczanie indeksów, przekazywanie tych informacji do systemu notującego

4. System dystrybucji informacji - przekazywanie i rozpowszechnianie informacji

Ad1. Trzy możliwe rozwiązania

- system notowań ciągłych - możliwość zawierania transakcji po różnych cenach

- system kursu jednolitego z dwoma fixingami w ciągu dnia - transakcje zawiera się dwukrotnie w ciągu dnia (wyznaczane o 11 i 15)

- system kursu jednolitego z jednym fixingiem w ciągu dnia

Notowania ciągłe (od 1 stycznia 2011)

8.00-9.00	Przyjmowanie zleceń na otwarcie (TKO)
9.00	Otwarcie (określenie kursu na otwarciu) (fixing na otwarcie) (kurs otwarcia musi mieścić się w widełkach na podstawie kursu zamknięcia z ostatniej sesji +- 10%)
9.00-17.20	Notowania ciągłe (ograniczone widełkami na podstawie kursu otwarcia)
17.20-17.30	Przyjmowanie zleceń na zamknięcie
17.30	Zamknięcie (określenie kursu na zamknięciu) (fixing na zamknięcie, musi mieścić się w widełkach)
17.30-17.35	Dogrywka

Instrumenty notowane w systemie ciągłym

(Akcje, PDA, PP) - wybrane, obligacje, certyfikaty inwestycyjne, wszystkie instrumenty pochodne - warranty, opcje, kontrakty terminowe, jednostki indeksowe

Widełki - mogą być rozszerzone o kolejne 10% w każdą stronę (czyli o 21% od kursy zamknięcia, kursy otwarcia w czasie notowań), można również zrezygnować z widełek,

Widełki dynamiczne obowiązują w stosunku do ostatniego kursu notowań - zależy czy spółka wchodzi do indeksu WIG20 (+- 3,5%) mWIG40 (+- 4,5%)

Jeżeli cena akcji jest =< 50 zł to można podawać ceny z dokładnością do 1 grosza

Jeżeli cena akcji jest 50<x>100zł to podawane z dokładnością do 5 gr

Jeżeli 100<x>500zł to z dokładnością do 10 gr

Jeżeli x>500zł to podawana z dokładnością do 50 gr

Możliwość notowania akcji nominowanych z USD, EUR przedziały takie same ale w walucie obcej.

Notowania obligacji - schemat taki sam, godziny te same ale widełki różne i sposób obliczania ceny.

Notowania cen podawane są w punktach procentowych wartości nominalnej obligacji

Kurs otwarcia mieści się w przedziale +-3p% w stosunku do kursu zamknięcia (w pewnych sytuacjach mogą być zmienione o kolejne 3p% - czyli +- o 6p% w stosunku do kursu odniesienia)

Podobnie do ceny obligacji w czasie notowań mogą się mieścić w przedziale +- 3p% w stosunku do kursu otwarcia ( możliwe będzie poszerzenie o kolejne 3p%)

Ceny obligacji podawane są z dokładnością do 1/100 p%

W transakcjach giełdowych, transakcje których przedmiotem są obligacje, dzień rozliczenia przypada na 2 dni robocze po dniu zawarcia transakcji.

Cena rozliczeniowa = wartość nominalna obligacji * cena obligacji w p%(z notowań) + odsetki narosłe od początku okresu odsetkowego do momentu rozliczenia transakcji

Notowania jednolite z dwoma fixingami (od 1 stycznia 2011)

8.00-11.00	Przyjmowanie zleceń na otwarcie (TKO)
11.00	Otwarcie (określanie kursu jednolitego) (mieścić w widełkach +- 10% w stosunku do kursu odniesienia, z możliwością poszerzenia o kolejne 10%)
11.00-11.30	Dogrywka
11.30-15.00	Przyjmowanie zleceń na otwarcie
15.00	Otwarcie (określanie kursu jednolitego) (+-10% w stosunku do kursy otwarcia z I fixingu, możliwość poszerzenia o kolejne 10% ale ograniczone do +- 33,1% w stosunku do kursu odniesienia)
15.00-15.30	Dogrywka
15.30-17.35	Przyjmowanie zleceń na otwarcie następnej sesji

Realizacja zleceń w systemie notowań WARSET

Zlecenie maklerskie- zespól parametrów możliwej do wykonania transakcji. Parametry:

- rodzaj transakcji - kupno, sprzedaż

- limit ceny - dzielimy na zlecenia z limitem ceny (dokładnie określamy po jakiej cenie chcemy kupić lub sprzedać) i bez limitu ceny (PKC, PCR, PCRO- mogą być składane tylko na otwarcie, na zamknięcie, w sytuacji kiedy występuje równoważenie rynku, )

- termin realizacji - zlecenie ważne do końca sesji giełdowej-1 dzień, z określonym terminem ważności, bez określonego terminu ważności, warunki dodatkowe (WUA- zlecenie wykonaj lub anuluj - zlecenie ma być zrealizowane w całości albo w ogóle, WIN - zlecenia ważne do pierwszego wykonania- ważność upływa w momencie zawarcia pierwszej transakcji z nimi związane, czyli realizowane albo w całości albo w części, pozostałe są anulowane)

- wolumen - WMIN - warunek minimalnej wielkości wykonania - zlecenie ma być zrealizowane w wielkości nie mniejszej niż określone w warunkach, realizowane albo w całości albo min albo większej niż mini. WUJ - warunek wielkości ujawnionej - w arkuszu widoczne są tylko małe wielkości dużego zlecenia (chce sprzedać 100000 akcji a w arkuszu widoczne są tylko po 500) Zlecenia z limitem aktywacji - 2 typy: zlecenia stop limit(sprzedaż jest po określonej cenie przez nas ustaloną, limit aktywacji jest niższy niż cena rynkowa, a cena realizacji tego zlecenia niższa od limitu aktywacji) ( kupno limit aktywacji wyższy od ceny bieżącej a cena realizacji wyższa od limitu aktywacji)) i stop loss ( sprzedaż i kupno jest realizowana PKC)

- warunki dodatkowe

Prawa akcjonariuszy z punktu widzenia spółek notowanych na giełdzie

1. Prawo do uczestnictwa w spółce akcyjnej -

2. Prawo do głosu na WZA

3. Prawo do dywidendy -

4. Prawo do części kwoty likwidacyjnej w przypadku likwidacji spółki

5. Prawo poboru akcji nowej emisji

Dywidenda - WZA ustala dwie daty - dzień prawa do dywidendy(DPD - wszyscy akcjonariusze którzy w dniu równym t=0 posiadali prawa z akcji uzyskują prawo do dywidendy w dniu t=0 i przywilej wypłaty dywidendy w dniu DWD t=0 - żeby posiadać akcje w dniu t=0 trzeba posiadać akcje 3 dni sesyjne wcześniej) i dzień wypłaty dywidendy

Widełki w dwa dni przed dniem ustalenia dywidendy widełki zmieniają się o wielkość dywidendy czyli kurs odniesienia pomniejszony jest o wielkość dywidendy.

Prawo poboru

Sposoby emisji akcji w spółkach akcyjnych:

KSH przewiduje:

1. Subskrypcja prywatna - w zasadzie przeprowa. Oferta emisji akcji kieruje się iminnie i na piśmie do określonego inwestora. Przeprowadza się ją kiedy zależyna na pozyskaniu określonego inwestora lub grupy inwestorów

2. Subskrypcja zamknięta - taka emisja przeprowadzana jest z zachowaniem przywileju prawa poboru, kieruje się do dotychczasowych akcjonariuszy. Przeprowadza się kiedy chce się pozostawić taką samą proporcję udziału w WZA

3. Subskrypcja otwarta

WZA - Musi określić w uchwale o emisji:

- Q(n) - liczba akcji nowej emisji

- Q(s) - liczba akcji na jaką dzieli się kapitał zakładowy przed nową emisją

- L.p. - liczba praw poboru potrzebna do objęcia jednej akcji nowej emisji Q(s)/Q(n)

- cenę emisyjną

- C (r) - cena rynkowa aktualna akcji

- dzień ustalenia prawa poboru (DPP) - wszyscy akcjonariusze którzy w tym dniu posiadają prawa z akcji uzyskują przywilej złożenia zapisów na akcje w subskrypcji,

Dzień t= -3 ostatni dzień kiedy możemy nabywać akcje aby uzyskać prawa poboru w dniu t=0

Warunkiem koniecznym uzyskania prawa poboru jest posiadanie akcji po rozliczeniu sesji w dniu t=-3

Prawo do uczestnictwa w spółce

Nikt nigdy nie może nas pozbawić prawa do spółki, wyjątki:

- nacjonalizacja

- w pewnych okolicznościach, akcjonariusze którzy mają 90%lub95% akcji spółki mogą przez przymusowy wykup akcji pozbawić prawa innych akcjonariuszy

Prawo do głosu na WZA

Rodzaje akcji

- podział wg kryterium legitymizacji -

- imienne - dokładnie wskazują kto jest uprawniony do praw z posiadania akcji

- na okaziciela - w treści dokumentu nie wskazują kto jest właścicielem akcji

KSH wymusza funkcjonowanie (obligatoryjnie) akcji w formie imiennej - kiedy przyznaje się prawa poboru

- podział wg nierówności uprawnień właścicieli akcji (uprzywilejowanie) - dopuszczalna prawem nierówność uprawnień akcjonariuszy

- prawo do głosu na WZA - w KSH jest napisane że na jedną akcję przypadają dwa prawa do głosu (poprzedni Kodeks Handlowy - do 2001r. uprzywilejowanie wynosiło nawet do 5 praw do głosu) - dziś można się spotkać z akcjonariuszem który posiada dużą ilość praw do głosu ale jeśli sprzeda te akcje to uprzywilejowanie będzie max 2

Spółki publiczne nie mogą emitować akcji uprzywilejowanych co do głosu

Akcje uprzywilejowane co do głosu muszą być akcjami imiennymi

Istnieją akcje nieme - które są pozbawione prawa do głosu na WZA

- dywidendy -

1. dywidenda przysługuje większa niż akcjonariuszom bez uprzywilejowania

2. dywidenda nie może być wyższa o 50% akcji zwykłych

3. akcje nieme - posiadacz może uzyskać dywidendę dowolnej wartości (???)

- podziału majątku spółki - zwykle przyznają sobie założyciele spółki

W pierwszej kolejności kwotę likwidacyjną otrzymują posiadacze akcji uprzywilejowane co do majątku spółki ale do wysokości wpłat na poczet kapitału zakładowego (liczba akcji jaką posiadał razy wartość nominalna jednej akcji). Następnie zaspokajani są wszyscy pozostali akcjonariusze ale do wysokości kwot na poczet kapitału zakładowego. Pozostała nadwyżka jest dzielona na równych prawach wszystkim akcjonariuszom, chyba że statut spółki stanowi inaczej.

Cechy charakterystyczne akcji

1. Wartość emisyjna - cena po której sprzedaje spółka akcje nowej emisji w ofercie na rynku pierwotnym, pierwszym inwestorom. Cena emisyjna nie powinna być niższa od wartości jednej akcji. Cenę emisyjną tworzy wartość nominalną i AGIO (nadwyżka ceny emisyjnej ponad wartość nominalną - księgujemy na kapitał zapasowy)

2. Wartość nominalna - wartość kapitału zakładowego przypadająca na jedną akcję. Minimalna wartość jednej akcji wynosi 1 grosz. (księgujemy na kapitał zakładowy)

Akcja jako jednostka jest niepodzielna

Split - operacja wymiany akcji

ReSplit - operacja odwrotna do Splitu

3. Wartość księgowa - wartość księgowa spółki (wartość aktywów netto podzielona przez liczbę wyemitowanych akcji, tworzy ją suma 4 elementów: kapitał zakładowy+ kapitał zapasowy+ kapitał rezerwowy+ wynik finansowy ) podzielona przez liczbę wyemitowanych akcji

4. Wartość rynkowa - wartość wynikająca z transakcji kupna sprzedaży akcji pomiędzy inwestorami

Szczegółowe zasady obrotu giełdowego

Szczegółowe zasady praw poboru

Emisja akcji w Polsce, w nowej europejskiej perspektywie, jednolity

Wioletta Nawrot CEDEWU 2007r.

PTSC - amerykańska spółka która posiada prawa do zapisywania zdjęć w formie elektronicznej

Strategie inwestowania

1. Etapy przeprowadzania transakcji

1. Prognozowanie - staramy się rozstrzygnąć czy ceny aktywów wzrosną czy spadną. Posługujemy się :

- analiza fundamentalna

- analiza techniczna

- analiza portfelowa

Pozycja długa - zakup aktywów finansowych niezbilansowany jeszcze przez ich ponowną sprzedaż. Inwestor otwiera pozycję długą mając nadzieję na wzrost aktywów finansowych.

Pozycja krótka - sprzedaż aktywów niezbilansowana jeszcze przez ich ponowny zakup.

2. Wyznaczanie momentu zawarcia transakcji

3. Zasady zarządzania pieniędzmi

- określanie rozmiarów transakcji - możliwość wykorzystania dźwigni finansowej (korzystanie z kredytu lub pożyczka papierów wartościowych i krótka sprzedaż lub wykorzystanie instrumentów pochodnych jako instrumentów inwestycyjnych-kontrakty terminowe).

- wykorzystanie odpowiedniego rodzaju zleceń - zlecenia stop loss

- posługiwanie się tzw. liniami obrony - pewne poziomy procentowe dopuszczalnych zysków lub strat po przekroczeniu których bezwzględnie zamykamy pozycję.

Analiza techniczna - podejmowanie decyzji inwestycyjnych w oparciu o analizę graficzną trendu i formacji tworzonych przez ceny i wolumenu, przy korzystaniu wykresów. AT dzieli się na identyfikację punktów zwrotnych w rynku (formacje zmieniające trendy, formacje które zapowiadają kontynuację trendu). Przesłanki: rynek dyskontuje wszystko, ceny podlegają trendom, historia się powtarza.

Analiza portfelowa - proces konstruowania portfeli aktywów finansowych w oparciu o analizę statystyczną, modele matematyczne i narzędzia precyzyjnego wnioskowania. Proces ten podporządkowany jest dwóm celom, zbudowania takiego portfela który przy jednoczesnej minimalizacji ryzyka zapewnia maksymalizację stopy zwrotu. Aby analiza portfelowa była skuteczna - rynek musi być efektywny, warunki:

1. Na rynku działają inwestorzy którzy dysponują takimi samymi informacjami

2. Inwestorzy w podobny sposób przetwarzają informacji

3. Wyciągają podobne wnioski

4. Wnioski rodzą w nich jednorodne oczekiwania

Analiza fundamentalna - badanie gospodarczych uwarunkowań które z jednej strony mają wpływ na popyt, z drugiej na podaż papierów wartościowych. Zmiany między popytem i podażą w wyniku zmiany uwarunkowań powodują zmiany cen. Analiza f składa się z:

1. Analiza makroekonomiczna

2. Analiza sektorowa (branżowa)

3. Analiza sytuacyjna spółki - koncentruje się na wszystkich czynnikach dot. Spółki z wyjątkiem pozycji finansowych

4. Analiza finansowa spółki - przeprowadza się pogłębioną analizę wskaźnikową

5. Wycena wartości akcji

Podejście tradycyjne (top down) - od góry do dołu analizowane powyższe warunki

Podejście button up - polega na tym że inwestorzy poszukują walorów niedowartościowanych przez rynek, a po spełnieniu warunków makro zostaje podejmowana decyzja inwestycyjna.

Zysk przypadający na jedną akcję

Podsumowanie badać zw. z zyskiem…

1. Nie ma związku między cenami rynkowymi akcji a prognozami dot. Wyników finansowych spółek w długim okresie czasu

2. Związek istnieje pomiędzy ceną akcji a rzeczywistą zmianą Zyku

3. Jeżeli rzeczywista zmiana wartości zysku przypadająca na jedną akcję okaże się być większa od wartości prognozowanej to istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo uzyskania ponadprzeciętnych zysków kapitałowych z inwestycji w akcje takiej spółki

4. Jeżeli rzeczywisty zysk przypadający na jedną akcję okaże się być dużo mniejszy od wartości prognozowanej to istnieje prawdopodobieństwo poniesienia strat z inwestycji w akcje takiej spółki

Obliczanie wartości zysku przypadającego na jedną akcję:

1. Metoda oparta na bieżącej liczbie akcji wyemitowanej

EPS (patrz kartka)

2. Metoda oparta na tzw. zmiennej liczbie akcji (ważona)

Relacje i wskaźniki finansowe wykorzystywane w analizie rozmiaru zysku przypadającego na jedną akcję:

Koszty finansowe - odsetki od kredytów, pożyczek, wyemitowanych obligacji

S - przychody

Koszty są bezsymbolowe

EBIT - zysk przed spłatą odsetek od kapitałów pożyczonych i podatku

IE- Intrest Expenses - wydatki na odsetki

EBT- zysk przed opodatkowaniem

T- wartość zapłaconego podatku dochodowego lub efektywna stopa opodatkowania

EAT - zysk po opodatkowaniu

b- współczynnik zysku zatrzymany w przedsiębiorstwie po wypłacie dywidendy

A - wartość aktywów spółki

NW - wartość kapitałów własnych spółki (oraz wartość księgowa spółki = suma: 1. Kapitał zakładowy 2. Kapitał zapasowy, 3. Kapitał rezerwowy, 4. Wynik finansowy)

SO - liczba akcji wyemitowanych przez spółkę

Maksymalizacja wartości zysku przypadającego na jedną akcję

Układ 5 równań pomocne w wyborze spółki (kartka)

Wnioski z równania EBIT/A = EBIT/S *S/A

Można zwiększyć ale:

1. Spółka musi obniżać koszty

2. Spółka musi obniżyć ceny na swoje wyroby bądź usługi

Obniżenie kosztów powoduje zwiększenie marży zysku. Obniżenie kosztów powinno być większe niż obniżenie cen.

Wnioski z równania EBT/A = EBIT/A - IE/A

Warunek - nowe inwestycje powinny przynosić większą stopę zwrotu od dotychczasowych

Warunek EBIT/A > IE/A

Wnioski z równania EAT/A = EBT/A *(1-T)

Wnioski z równania EAT/NW = EAT/A * A/NW

Wnioski z równania EPS = EAT/NW *NW/SO

Podstawowe sposoby finansowania działalności w spółkach akcyjnych

1. Kapitał własny

- zysk zatrzymany

- emisja akcji

2. Kapitał obcy

Przykład

Aktywa 150

40 - kapitał obcy - kredyt towarowy nieoprocentowany

110 - kapitał własny - dzielący się na 10 szt. akcji

Spółka może jedynie poszerzyć ekspansję jedynie zwiększając aktywa o 100 (ze 150 do 250 - w jaki sposób to sfinansować)

1. Kredyt oprocentowany na 12% (wtedy kapitał obcy zwiększy się z 40 do 140)

2. Emisja akcji (wtedy kapitał własny zwiększy się ze 110 do 210 jednostek a liczba akcji zwiększy się z 10 do 13 szt.)

Jeśli spółka powiększy aktywa to może potem zrealizować jeden z trzech scenariuszy:

1. Optymistyczny - spółka wygeneruje przychody ze sprzedaży 300 przy marży zysku 30% czyli EBIT = 90

2. Prawdopodobny - przychody ze sprzedaży 250 przy marży zysku 20% - EBIT = 50

3. Pesymistyczny - przychody 200 marża zysku 3% - EBIT = 6

Wnioski - Jeżeli mamy do czynienia z dobrą koniunkturą w gospodarce, to wówczas ceny rynkowe akcji spółek które finansują swoją działalność przede wszystkim kapitałem obcym rosną szybciej i procentowo więcej niż ceny akcji spółek, które finansują swoją działalność przede wszystkim kapitałem własnym.

Jeżeli mamy do czynienia ze złą koniunkturą w gospodarce to wówczas ceny akcji spółek, które finansują przede wszystkim swoją działalność kapitałem obcym spadają szybciej, procentowo więcej niże ceny akcji spółek, które finansują swoją działalność przede wszystkim kapitałem własnym.

Wskaźniki rynku kapitałowego (wartości rynkowej)

Wskaźniki te mają służyć ocenie opłacalności inwestycji w akcje przy danej cenie tych akcji

Dzielimy na:

1. Wskaźniki z punktu widzenia potencjalnego zysku kapitałowego inwestora

(cena do zysk)

2. Wskaźniki z punktu widzenia dochodów z tytułu dywidendy

(stopa dywidendy, wskaźnik pokrycia, wskaźnik wypłaty dywidendy)

3. Wskaźniki z punktu widzenia wartości majątku spółki

(cena do wartości księgowej)

Ad. 1

P/E = P/EPS - wartość wskaźnika oznacza liczbę lat, kiedy zwrócą się koszty na zakup akcji:

1. Spółka będzie generowała P/E co najmniej na takim samy poziomie jak dotychczas

2. Całość zysku będzie wypłacana na wypłatę dywidendy

1/(P/E) - możemy porównywać z rentownością lokat

Ad. 2

D/Y = DPS/P Lu

Wskaźnik pokrycia - CVR = EPS/DPS * 100% - ile razy wartość zysku przewyższa wartość dywidendy (im wyższa wartość tym większy zakres możliwej wypłaty dywidendy)

Wskaźnik wypłaty dywidendy - POR = DPS/EPS

Ad. 3

P/BV = P/ BVPS

BVPS = NW/SO

Interpretacja - jeśli wartość < 1 - akcje niedowartościowane - cena rynkowa akcji nie odzwierciedla w pełni wartość księgową (kupuj)

Między 1 i 2,5 - akcje dowartościowane - cena rynkowa w pełni odzwierciedla wartość księgową spółki (trzymaj)

Powyżej 2,5 - przewartościowane - (sprzedawaj)

Wycena wartości akcji

Modele wyceny dzielimy na:

1. Kryterium zysku kapitałowego i dywidendy

2. Kryterium dywidend

3. Kryterium wartości majątku spółki (wartość odtworzeniową, likwidacyjną, księgową)

Ad.1

Przykład - horyzont czasowy wynosi jeden rok

Założenia P₁ = 400

D₁ = 9,6

Inflacja = 10%

Oczekiwana stopa zwrotu (r) = 10%

P₀ = (D₁+ P₁)/ (1+r)

P₂₀₁₀ = 372,36

Przykład - horyzont czasowy wynosi dwa lata

P₂= 400

D₁ = 9,60

D₂= 11,52

Inf. Wynosi po 10% w każdym roku

P₀ = D₁/(1+r) + (D₂ -+ P₂)/(1+r)²

P₀ = 348,85

Ad.2

Model stałej wartości dywidendy

Przykład

Spółka wypłaca dywidendy co roku w wysokości 8 zł

r = 10%

P₀= D/r

P₂₀₁₀= 80 zł

Model stałego wzrostu dywidendy

Przykład

Co roku dywidenda rośnie o 20% od D₀= 8 zł

r=30%

P₀=D_t+1/(r-g)

r>g

g=b*r

b - współczynnik zysku po wypłacie dywidendy

r- średnia stopa zysku z inwestycji dokonywanych przez firmę

P₂₀₁₀= 96zł

Model dwóch faz (tempo wzrostu dywidendy może się zmieniać)

Przykład

r=10%

Div:

2010 - 8

2011 - 9,60 wzrost o 20%

2012 - 11,52 wzrost o 20%

2013 - 12,40 wzrost o 8%

2014 - 13,39 wzrost o 8%

Faza I - g₁=20%

Faza II - g₂=8%

g_1>g₂

P₀ =

P_n = D_n+1/ (r-g₂)

Pn = P₂₀₁₂ = 12,4/(0,1-0,8) = 620

P₂₀₁₀ = 9,6/(1+0,1)+ 11,52/(1+0,1)²+ 620 (1+0,1)²=530,64

Model oparty o wskaźnik C/Z

P₀ =

Zał

2011 - d = 9,60

2012 - d = 11,52

EPS = 57,60

P/E = 9

r=10%

P₂₀₁₀ = (9,6/1,1)+ (11,52/1,1²) +(57,6*9/1,1²)= 444,48

Na czym polega prawo z wypłaty zysku

Jaka jest różnica pomiędzy PP a PDA

W jaki sposób wypaca się dywidende

Sposoby przenoszenia praw z papierów wartościowych

Jaka różnica pomiędzy pap wart na okaziciela a prawem imiennym

Co to jest zasada numerus clausus

Na czym polega zasada emisji papierów wartościowych w serii

Na czym polega rożnica pomiędzy rynkiem regulowanym a alternatywnym systemem obrotu

Rodzaje spółek akcyjnych wg polskiego prawa

Zdolność do emisji papierów wartościowych w serii

Zasady na których opoiera się funkcjonowanie obrotu zorganizowanego

Na czym polega zasada dematerializacji obrotu zorganizowanego

Jaka jest różnica między pierwszą a pierwotną emisją

Różnica między submisją inwestycyjną a usługową

Czy można akcje spółki wprowadzic do obrotu na giełdę nie poprzedzając emisją papierów wartościowych na giełdzie

WARSET - system notowań ciągłych omów

Typy zlecen

Ile wyniósł kurs odniesienia na dzień - zw. z prawami poboru

Jaki wpływ na cenę rynkową akcji mają prognozy dot wyników finansowych spółki

Analiza finansowa - wszystko z dopiskiem uzasadnij

Interpretacja wskaźników rynku kapitałowego

zerowka:
1) roznica miedzy subemisją usługową a inwestycyjną
2) procedura wypłaty dywidend na GPW w Warszawie
3) interpretacja wskaźnika P/BVPS
4) maksymalizacja EPS

2 termin:

1) procedura wypłaty dywidendy

2) wskaźniki dywidendy

3) zasady, na których opiera się funkcjonowanie obrotu zorganizowanego

4) omów system notowań ciągłych na GPW

---