Opór elektryczny R jest wielkością charakterystyczną dla danego przewodnika. Każdy przewodnik elektryczny umieszczony w obwodzie prądu stawia przepływowi tego prądu określony opór elektryczny R. Wielkość tego oporu określa I prawo Ohma, które głosi że: Dla każdego stosunek napięci U - przyłożonego do końców tego przewodnika - do napięcia I płynącego prądu jest wielkością stałą, którą nazywamy oporem elektrycznym R:

R = U / I

Opór danego przewodnika zależy od:

• jego cech geometrycznych tzn. od długości l i przekroju g,

• rodzaju materiału z jakiego jest wykonany przewodnik

Zależność ta znajduje wyraz w II prawie Ohma:

R = * l / g

* - opór właściwy

przewodnika [*m]

Pomiar oporu elektrycznego przewodnika ma zasadnicze znaczenie dla poznania jego właściwości elektrycznych. Istnieją różne metody pomiaru oporu R. Najprostsza jest metoda sprawdzająca się do bezpośredniego zastosowania I prawa Ohma. Opór nieznany x dołączamy do źródła prądu stałego, łączymy go w szereg z amperomierzem A i oporem suwakowym R _o. W ten sposób możemy zmierzyć natężenie prądu I płynącego przez dany opór. Napięcie panujące między końcami oporu x możemy mierzyć za pomocą woltomierza V dołączonego do końców tego oporu albo w sposób podany na rys. 1 lub 2. Pierwszy sposób stosujemy w przypadku, gdy opór jest niewielki (poniżej 100*).

W obwodzie, przedstawionym na rysunku 1, amperomierz A wykonuje za duże natężenie prądu w stosunku do natężenia prądu płynącego przez opór x. W pkt. A i B mamy równolegle połączone dwa opory: opór x i opór woltomierza R_v. Opór zastępczy takiego układu określany jest zależnością:

1/ R₂ = 1/ x + 1/ R_v

Wykazywane przez amperomierze natężenie prądu I_A określamy zależnością:

U_v = I_A (1/x = 1/ R_v)^-1

opór nieznany otrzymujemy z następującego wzoru:

x = (I_A/U_v - 1/ R_v)^-1 * U_v/I_A

W układzie drugim woltomierz wykazuje napięcie zwiększone w stosunku do tego napięcia, które panuje na końcach oporu. Zakłócenie to możemy wyeliminować, uwzględniając oporu wewnętrzne R_A i R_v stosowanych mierników prądu i napięcia. W pkt. A i C, mammy układ szeregowo połączonych oporności:

R₂ = x + R_A ; U_V = I_A(x + R_V)

Opór nieznany obliczamy z zależności:

x = U_V/I_A - R_A * U_V/ I_A

Porównanie obydwu wzorów na opór nieznany do wniosku , że pomiar przybliżony, zarówno oporu małego jak i dużego sprowadza się do stosowania tego samego wzoru końcowego. Pomiar dokładny wymaga znajomości oporu wewnętrznego R_A amperomierza i R_V woltomierza. W omawianych pomiarach dość istotną rolę spełnia opór regulowany R_o ; za jego pomocą dobieramy różne napiecia przykładane do mierzonego oporu. Funkcję oporu regulowanego, najczęściej spełnia opornik suwakowy. Stanowi go drut oporowy nawinięty na rurze porcelanowej, umocowanej do dwóch przeciwległych podstawkach ; końce drutu umocowane są do zacisków. Przesuwany po drucie ruchomy kontakt odprowadza prąd od miejsca styku, poprzez pręt do zacisków. Dzięki temu czynna jest tylko część oporu zawarta między jednym z końców drutu a ruchomym kontaktem.

TABELA POMIARÓW I OBLICZEŃ

L	IA	Uv	Rp	*
[m]	[A]	[V]	[*]	[*m]*10^-6
0,5	0,2	1,35	6,7682	1,218
0,48	0,2	1,30	6,5169	1,23
0,46	0,2	1,25	6,27	1,226
0,44	0,2	1,20	6,014	1,23
0,42	0,2	1,15	5,763	1,234
0,40	0,2	1,10	5,512	1,24
0,38	0,2	1,05	5,261	1.236
0,36	0,2	1,00	5,01	1.252
0,34	0,2	0,95	4,795	1,259
0,32	0,2	0,90	4,508	1,267
0,30	0,2	0,85	4,257	1,277
0,28	0,2	0,80	4,006	1,287
0,26	0,2	0,75	3,7576	1,299
0,24	0,2	0,70	3,504	1,314
0,22	0,2	0,65	3,254	1,329
0,20	0,2	0,60	3,003	1,351

U_v - spadek napięcia odczytywany na woltomierzu

I_A - natężenie odczytane na miliamperze

R_v - opór wewnętrzny woltomierza R_v = 2500*

R_p = U_v /I_A(1 + U_v /I_AR_v)

TABELA POMIARÓW I OBLICZEŃ

L	IA	Uv	Rp	*
[m]	[A]	[V]	[*]	[*m]10^-6
0,50	0,2	1,43	7	1,267
0,48	0,2	1,36	6,65	1,246
0,46	0,2	1,32	6,45	1,261
0,44	0,2	1,26	6,15	1.257
0,42	0,2	1,20	5,85	1,253
0,40	0,2	1,16	5,65	1,271
0,38	0,2	1,12	5,45	1,290
0,36	0,2	1,06	5,25	1,290
0,34	0,2	1,01	4,90	1,300
0,32	0,2	0,96	4,65	1,307
0,30	0,2	0,91	4,40	1,320
0,28	0,2	0,86	4,15	1,330
0,26	0,2	0,80	3,85	1,340
0,24	0,2	0,76	3,65	1,370
0,22	0,2	0,71	3,40	1,400
0,20	0,2	0,66	3,15	1,420

R_p = U_v /I_A - R_A

R_A - opór wew. miliamperomierza - 0,15*

Oporność właściwą przewodu oporowego można wyznaczyć:

* = R**r² /l

r - promień przekroju drutu - 1,7*10^-4 m

l - dł. przewodu oporowego

R_p - oporność przewodu o dł. l

DYSKUSJA BŁĘDÓW

*I	*I^2
[*m]10^-6	[*m]^210^-17
-0,052	0,0027
-0,04	0,0016
-0,044	0,001936
-0,04	0,0016
-0,036	0,00129
-0,03	0,0009
-0,024	0,000516
-0,02	0,0009
-0,011	0,000121
-0,003	0,000009
0,007	0,00005
0,017	0,00029
0,029	0,00084
0,044	0,00197
0,059	0,0035
0,081	0,0066
	* = 0,02425

*i	*i^2
[*m]10^-6	[*m]^210^-17
-0,033	0,001
-0,06	0,0036
-0,039	0,00152
-0,05	0,0025
-0,05	0,0025
-0,03	0,0009
-0,01	0,0001
-0,01	0,0001
0	0
0	0
0,02	0,0004
0,03	0,0009
0,04	0,0016
0,07	0,0049
0,1	0,01
0,12	0,0144
	* = 0,04442

---