Inst. wodociągowe obejmują: -inst. wody zimnej (pitnej lub przemysłowej ) -CWU -inst. ppoż

Inst. wodociągowa -zespół urządzeń technicznych znajdujących się w obrębie parceli lub obiektu

mających na celu dostarczenie wody w odpowiedniej ilości o odpowiednim ciśnieniu.

Cechy inst. wodociągowej :

-wykonane i zaprojektowane poprawnie (popr

techniczna urządzeń ) np. prędkość przepływu

-optymalne zaprojektowanie inst. (oszczędnie ,

sensownie) -niezawodność inst. w określonym

czasie (zakładamy prawdopodobieństwo niezawo-

dności inst. w określonym czasie)

inst. wody zimnej

połączenia przyłącza wodociągowego z przewodem ulicznym za pomocą:

Trójnik- wykonuje się wtedy gdy średnica przyłącza

d >= ½ D (średnicy przewodu ulicznego)

lub większa od 50 mm (d>50mm)

Wadą: tego połączenia jest to że na czas jego wykonania należy zamknąć dopływ wody

Nawiercanie : wykonujemy gdy średnica przyłącza

d<= ½ średnicy przewodu ulicznego i jest mniejsza

od 50 mm

Zalety: nie trzeba zamykać dopływu wody wykonuje się je pod ciśnieniem wody

Zasady prowadzenia przyłącza :

* połączenie powinno być jak najkrótsze,

* przyłącze wodociągowe powinno być prowadzone

1,5m od innych przyłączy i 1,5m od rogu budynku,

* należy prowadzić je prostopadle do ściany

budynku i sposób wykonania przejścia przez

ścianę bud powinien uwzględnić osiadanie budynku

* powinno być prowadzone na odpowiedniej głębo-

kości w ziemi tak aby uwzględnić przemieszczanie

gruntu: uwzględnić mapę przemarzania gruntu

* minimalna średnica przyłącza =32mm, wykonane jest

z rur stalowych ocynkowanych, zaizolowanych

specjalną taśmą impregnowaną, przyłącze

wposażamy w zasuwę domową

lokalizacja zasuwy domowej :

zasuwę domową lokalizujemy 1m przed linią regulacyjna od strony ulicy (aby była dostępna )

Powinna przechodzić przez ścianę budynku w otworze większym o 10 -15 cm od śr. przewodu. Otwór ten wypełnia się następnie obustronnie sznurem

smołowanym i tłustą gliną lub kitem asfaltowym.

Wyjątek : jeżeli połączenie przyłącza wodociągowego

z przewodem ulicznym jest wykonane przez nawiercenie i przewód wodociągowy jest położony

pod chodnikiem to zasuwę domową wstawiamy

zamiast kurka w komplecie nawiertniczym. Sieć wewnętrzna zaczyna się poza wodomierzem , licząc od zaworu domowego głównego ze spustem.

Wodomierz -każde przyłącze wodociągowe kończy

się wodomierzem (np. wodomierze studzienne , domo-

we, na ujęciach wody, na hydroforniach ), po drodze

do przyłącza nie wolno nic dołączyć jest to możliwe dopiero za wodomierzem. Długość prostego odcinka wodociągowego przed zestawem wodomierzowym

powinna być >= 5 średnic przewodu, za zestawem

3 średnic.

Lokalizacja wodomierza domowego:

1) jeżeli odległość budynku od linii regulacyjnej jest

>15m wodomierz montujemy w piwnicy w

specjalnie wydzielonym pomieszczeniu (jeżeli

budynek nie jest podpiwniczony to na parterze)

* pomieszczenie wydzielone musi mieć jedną ścianę

zewnętrzną przez którą przechodzi przyłącze

* pomieszczenie zamknięte i niedostępne dla osób

niepowołanych

* min wys=1,8m

* suche o min temp 4 C

* oświetlone światłem elektrycznym

* musi mieć kratkę ściekową

wodomierz montujemy 40-60cm nad podłogą , nie

dalej niż 1m od ściany zewnętrznej licząc po przewodzie

2) jeżeli budynek jest zlokalizowany dalej niż 15 m od linii regulacyjnej wodomierz musi znajdować się w studzience wodomierzowej.

INS. WODOCIĄGOWE materiały stosowane do

wykonawstwa inst. wodociągowej :

1) przewody

a) żeliwne (ciśnieniowe) wykonywane w pionowych formach -wyk metodą odśrodkową (Pr=10Atm , Pp= 16atm) -wyk z żeliwa sferoidalnego(Pr=50,Pp=60)

Pr-ciś robocze Pp-ciś próbne

Przewody żeliwne są przewodami ciężkimi (utrudniony transport) instalacja składa się z krótkich odcinków

i ma dużo złącz -są bardzo trwałe (100 lat), służą do wykonywania sieci zewnętrznych łączonych na kielichy

Rur żeliwnych się nie spawa można je przecinać

* uszczelnienie 60% sznur 40% cienka folia aluminiowa

* ołów lub cement elastyczny

Łączenie kołnierzowe

*stosuje się na obiektach (przepompowniach, ujęciach

wody -aby był łatwy dostęp)

*stosuje się też połączenia elastyczne(w gruncie który

pracuje -osiada lub na dnie rzeki) -gdy przewiduje się

ruchy rurociągu.

Kształtki żeliwne:

Średnice: 50,80,100,125,150,200,250,300,400,500 mm

Żeliwo sferoidalne : 600,700,800,1000,1200mm

b)stalowe - nie są tak trwałe jak żeliwne są znacznie lżejsze (łatwy transport), można produkować dłuższe rury , mniej łączeń -stosowane do inst. wew. i zew. (Pr=50atm =5Mpa) -można je spawać

Do inst. wew. : stosuje się rury stalowe ocynkowane

o φ= 10,15,20,25,32,40,50,65,80,100mm

łączone przy pomocy kształtek z żeliwa ciągliwego na gwint i uszczelniane pokostem i przędzą konopną lub specjalną pastą

kształtki:

korek wodociągowy, złączka wkretna rownoprzelotowa mówka, zwężka, kolano zwykłe, kolano redukcyjne kolanko nakrętne równo przelotowe, trójnik równoprzelotowy, trójnik zwężkowy, czwórnik nakrętny równoprzelotowy ( może być zwężkowy),

Do sieci zewnętrznych:

125,150,200,250,300, = do 1200mm

łączenie przez spawanie

Do rur stalowych przyspawujemy kołnierze gdy chcemy demontować zesuwamy.

Na obiektach np. hydroforniach lub ujęciach wody stosuje się kształtki uzyskane przez spawanie

c) miedziane -nie podlegają korozji -łatwe w obróbce i montażu -mały wsp. przy przepływie, są drogie, inst. wyk z miedzi uważane są za najlepsze, instalowane w laboratoriach , w domkach jednorodzinnych, ostatnio bardzo popularne.

d) z tw sztucznych

-odporne na korozje

-muszą mieć atest, że nadają się do inst. wody pitnej --

-lekkie, -łatwe w montażu

-bardzo mały wsp oporu przy przepływie

-duży wsp rozszerzalności termicznej

-niektóre są kruche na mrozie

-Pr=10 atm

łączone przez :

-zgrzewanie

-na klej

-łączenie kołnierze

-kształtki gwintowane do łączenia z armaturą.

Temperatura plastyczności rur z tworzyw sztucznych wynosi 70-80 C

Z tw sztucznych wykonuje się też obiekty : przepompownie, hydrofornie,

e) azbestowo-cementowe -nie montowane

15-20% cementu 25-80% azbestu,

zalety: wytrzymują duże ciśnienie wew 15-20 atm,

Pr= 10-7,5 atm, lekkie mała ilość połączeń, długie rury

(3-4)m , do 50mm, gładkie (mały wsp oporu przy przepływie), łatwe w obróbce, nie przewodzą ciepła ani prądu elektrycznego;

wady: wrażliwe na uderzenia i zgniatania ulegają korozji na skutek wód gruntowych.

Łączenia: -połączenie typu simplex do 7,5 atm

f) ołowiane , mosiężne , szklane

-rury ołowiane stosowane w laboratoriach,

-rury mosiężne (odporne na korozję, tańsze niż miedź.)

-rury szklane (gładkie odporne na korozję)

2. Armatura -służy do prawidłowego korzystania, eksploatacji i regulacji sieci wodociągowej

a) armatura czerpalna -zawory czerpalne i baterie

czerpalne, spłuczki ustępowe, automaty ustępowe

(zawór czerpalny, zawór umywalkowy, bateria ścienna, bateria wannowa ścienna, spłuczka ustępowa zbiorniczkowa )

b) armatura regulacyjna

-zawór umywalkowy (stojący),

-zawór pływakowy - spłuczka

-zawór przelotowy odcinający prosty zwykły

-zawór przelotowy odcinający skośny zwykły

(stosowane w instalacjach ciepłej wody i CO)

-zawór kulowy nie daje żadnych oporów przy

przepływie ( bezawaryjny )

-zawór odcinająco-regulujący (stosowany tam gdzie

tradycyjnie stosowało się zawory skośne w inst. CO ) - regulacja ręczna pokrętłem -kryza regulowana

specjalnym kluczykiem

c) armatura zabezpieczająca

-zawory zwrotne (przepuszczają wodę w jednym

kierunku, stosowane w inst. wody zimnej po stronie

tłoczenia pomp (w inst. CO -na dopływie zimnej wody

do podgrzewacza, aby nagrzana woda nie cofała się)

-klapy zwrotne duże średnice

-zawory zwrotne małe średnice

-zawory bezpieczeństwa zabezpieczają inst. przed

niepożądanym wzrostem ciśnienia, np. w inst. wody

zimnej przy awaryjnym niepotrzebnym uruchomieniu

się pompy, w inst. CO gdy temp wody podniesie się

ponad przewidywalną.

-odpowietrzniki w CO służą do usuwania powietrza z

inst. podczas napełnienia jej wodą,

-separatory służą do stałego usuwania powietrza,

które wydziela się podczas normalnej pracy CO.

-przerywacze -zabezpieczają przed zasysaniem

brudnej wody do inst. wody pitnej.

d) armatura oczyszczająca wodę -magnetyzery, filtry

magnetyzery - rzadko stosowane, filtry

stosowane w inst. wody pitnej, CO i CWU e) armatura pomiarowa -wodomierze, manometry

Wodomierze mają różne średnice

- wodomierz skrzydełkowy stosowany w inst. wew

produkowane dla średnic: 15,20,25,32,40,50mm

- wodomierze śrubowe stosowane do większych

średnic: 50,65,80,100,125,150,200,250,300mm na

ujęciach wodnych, na sieci wodociągowej miejskiej

- wodomierze sprzężone (w konstrukcji są jakby dwa

wodomierze : jeden na duże przepływy ; drugi na

małe)stosowane tam gdzie są nierównomierne

przepływy w czasie

- manometry sprężynowe służą do pomiaru ciśnienia

w inst. [Mpa] , montowane na ujęciach wodnych,

pompowniach, nie montowane w inst. wew

- manometry służą też do pomiaru różnicy ciśnień

( manometry różnicowe)

Sieć wewnętrzna

Wewnętrzna sieć wodociągowa zaczyna się za wodomierzem od zaworu domowego głównego ze spustem. Składa się ona z rur rozdzielczych poziomych rozprowadzających wodę do poszczególnych pionów

Które to doprowadzających wodę na różne kondygnację

Tam rury rozdzielcze poziome rozprowadzają wodę do

poszczególnych punktów czerpalnych.

Rozdziały

Może być zaopatrzona w wodę z sieci poziomej

dolnej, górnej lub z sieci pierścieniowej.

* rozdział dolny stosowany prawie zawsze w sieciach jednostrefowych i urządzeniach hydroforowych. Zapewnia dobre odpowietrzanie sieci, przepływ wody

od dołu ku górze w stronę najwyżej położonych

zaworów czerpalnych, a ś. przewodów maleją zgodnie z kierunkiem przepływu wody Stosowane w bezpośrednim zaopatrzeniu w wodę z sieci miejskiej, gdy sieć miejska wspomagana jest hydrofoem.

* rozdział górny- w sieciach wielo strefowych z urządzeniami zbiornikowymi górnymi otwartymi; w sieciach jedno strefowych, w których należy zapewnić

możliwie stałe ciśnienie. Ruch wody z góry do dołu

i w tym kierunku zmniejszają się średnice.

* sieć pierścieniowa - najbardziej korzystna, jednocześnie górny i dolny rozdział, pożądana przy wodociągowych sieciach ppoż i wielo strefowych. Najczęściej dwustrefowa.

Urządzenia zbiornikowe

Są stosowane zawsze tam gdzie występuje konieczność strefowego zaopatrzenia w wodę. Mogą być otwarte

(górne) lub zamknięte (ciśnieniowe)

Zbiorniki otwarte

Umieszczone są w najwyższej części budynku tak wysoko aby najbliżej położony punkt czerpalny był zaopatrzony w wodę pod niezbędnym ciśnieniem wylotowym. Zwierciadło wody jest pod ciśnieniem atmosferycznym a ruch wody odbywa się grawitacyjnie.

Zbiorniki powinny mieć taką pojemność aby podłączone do nich punkty czerpalne miały zapewnioną dostawę wody w okresie max. Poboru wody, pojemność zależy od liczby punktów czerpalnych oraz od sposobu napełniania go wodą. Zbiornik zaopatrzony jest w przewód przelewowy zabezpieczający go przed przepełnieniem oraz przewód spustowy z zaworem przelewowym umożliwiający opróżnienie zbiornika. Ponadto wodowskaz pływakowy lub ciśnieniowy oraz odpowietrznik.

Zbiorniki zamknięte (hydroforowe)

Usytuowany przeważnie w podziemiach budynku w połączeniu z zespołem pomp i silników elektrycznych tworzą one urządzenia hydroforowe (ze zbiornikiem ciśnieniowym). Zbiorniki hydroforowe wypełnione są wodą i powietrzem. Działają na zasadzie ciśnienia wytwarzanego wewnątrz zbiornika przez wtłaczaną do niego wodę i sprężenie powietrza. Sprężone powietrze utrzymuje w zbiorniku ciśnienie wystarczające do doprowadzenia wody do najwyższego punktu czerpalnego.

Działanie urządzenia hydroforowego

Pompy tłoczą wodę z wyrównawczego zbiornika dolnego, studni lub sieci miejskiej do zbiornika ciśnieniowego sprężając znajdujące się w nim powietrze

tak długo aż ciśnienie wzrośnie do ciśnienia max. Ustalonego dla danego zbiornika. Wyłącznik ciśnieniowy wyłącza dopływ energii elektrycznej i zatrzymuje silniki pomp a woda znajdująca się pod ciśnieniem sprężonego powietrza może być pobierana do momentu aż ciśnienie spadnie do wartości minimalnej kiedy najbardziej niekorzystnie położony punkt będzie zaopatrywany w wodę(pompa włącza się ponownie) . Podczas pracy hydroforu część powietrza znajdującego się w zbiorniku rozpuszcza się w wodzie w skutek czego zmniejsza się ilość wody w zbiorniku.

Wewnętrzne wodociągi strefowe

Strefowanie stosuje się gdy:

* ciśnienie w sieci miejskiej zawsze lub w pewnych

okresach czasu jest niewystarczające wskutek czego

najwyższe kondygnacje muszą być zaopatrywane w

wodę dodatkowo (dwustrefowe).

* gdy z powodu znacznej wysokości budynku

zaopatrzenie jednostrefowe wywołało by zbyt duże

ciśnienie w wewnętrznej (wielostrefowe).

Prowadzenie,zamocowanie i izolacja inst. wody zimnej

Prowadzenie:

- przewody rozprowadzające przymocowane

wspornikami do ściany na wysok. tuż nad drzwiami tak

aby były dostępne, prowadzi się je niżej niż przewody

CWU i CO czasami prowadzi się je pod podłogą 30cm

lub w kanałach. prowadzi się po wewnętrznych

ścianach piwnicy

- piony prowadzone są po ścianach w odpowiedniej

odległości lub w bruzdach (często razem z pionem

kanalizacyjnym) pokrytych rozbieralna ścianką lub

w szybach instalacyjnych

- gałązki prowadzone w bruzdach lub po ścianach

(połączone wężykami z baterią stojącą ), przewody w

bruzdach są izolowane

Przewody wodociągowe prowadzimy poniżej :

gazowych, elektrycznych i innych (z uwagi na

skraplanie wody). Układamy równolegle do ścian,

mocujemy hakami, uchwytami, klamrami w odstępach

do  50mm L=2,5 m >50mm L=3 m.

Przewody nie mogą przylegać do ścian 2-5 cm.

Izolacja termiczna:

stosowana w piwnicach, które są pomieszczeniami

użytkowymi; wykonuje się ją poprzez owijanie

przewodu wełną mineralną 3-5cm, później drutem,

obandażowanie i gipsowanie (metoda stara).

Nowoczesna metoda -przy pomocy pianki

poliuretanowej.

Odbiór

Próba szczelności za pomocą próby wodnej

Napełniamy instalację wodą jednocześnie odpowietrzając ją przez najwyższy punkt. Następnie podwyższamy ciśnienie wody do wymaganego ( 0.2 Mpa więcej niż ciśnienie statyczne w przykanaliku miejskiej sieci wodociągowej ). Wyniki są pozytywne jeżeli ciśnienie w instalacji nie opadnie więcej niż 5% w ciągu 20 min. I nie wystąpią przecieki. PO tym całą instalację płuczemy i chlorujemy przez 24 h. Do odbioru końcowego potrzebne jest zaświadczenie z sanepidu

o jakości wody.

---