Wszystko, Literatura:


DYDAKTYKA OGÓLNA

  1. Wykłady str. 2 - 12

  2. Ćwiczenia str. 13 - 18

  3. Systemy dydaktyczne str. 19 - 26

  4. Dydaktyka wg Kupisiewicza I, II rozdział str. 27 - 38

  5. Pytania egzaminacyjne str. 39

Dydaktyka zajmuje się nauczaniem, uczeniem się. Szczególne pytania stawia o ucznia, kim on jest, kto on jest. Dotarcie do człowieka, likwidacja zjawisk negatywnych. Dużo nauka ta poświęca uczniowi, nauczycielowi.

Prof. Denek.

Według prof. Denka

  1. Sytuacje dydaktyczne /które wywołują proces myślenia/.

  2. Proces rozwojowy /my dydaktycy musimy brać proces rozwojowy pod uwagę/.

  3. Rezultat /efekt, do którego zmierzamy/.

Dydaktyka zajmuje się nauczaniem świadomym, planowym, steruje procesami.

Definicje dydaktyki - Okoń.

Jest to nauka o kształceniu i samokształceniu, ich celach, treści oraz metodach, środkach i organizacji.

Zaliczana jest do nauk pedagogicznych.

Pedagogika ogólna - historia oświaty i wychowania - teoria wychowania - dydaktyka.

Jest to jedna z podstaw kształtowania człowieka.

Praktyczność dydaktyki ogólnej.

Poza praktyka nauka nie istnieje, jeśli nie uczysz nie jesteś dydaktykiem. Obecnie najczęściej prezentowane jest podejście teoretyczno - praktyczne.

Dydaktyka jest to nie tylko praktyka, ma ona pewien dorobek teoretyczny. Określa zjawiska, wskazuje pewne prawa. Teoria i praktyka przenikają się.

Jeśli chodzi o tzw. nachylenie teoretyczne, to uważa się, że tak ta nauka rozwinęła się, że może być nauką teoretyczną.

Tradycje dydaktyki polskiej.

Powojenni:

Od 1989 roku następuje pluralizm w oświacie:

Literatura podstawowa:

  1. Czesław Kupisiewicz - Podstawy dydaktyki ogólnej, Dydaktyka ogólna.

  2. Wincenty Okoń - Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej.

Zaliczenie - artykuł do opracowania związany z programem /szkoła, edukacja współczesna / co zawiera, co wnosi do rzeczywistości.

Rozdz. I - Kupisiewicz - opracowanie.

TENDENCJE W DYDAKTYCE

Budują się różne modele /zróżnicowanie/, wszystko się różnicuje. Nie można nauczać bez wychowania. Zauważa się nurt meta dydaktyki, tzn., że dydaktyka refleksuje o sobie.

Inne tendencje - podejście humanistyczne do człowieka /holistycznie - całościowo/.

Rozwój technologii kształcenia.

Tendencja, aby odchodzić od modelu przyrodniczego.

Kontestacja /antypedagogika/ - odrzuca się to co było.

METODOLOGIA DYDAKTYKI

Jest to ta część nauki, która mówi o jej badaniach.

Przykładowo - relacje, skuteczność, jak organizować naukę, wszystkim co jest \związane z pracą szkół, nauczycieli, placówek oświatowych, wszelką świadomość pedagogiczną, badanie treści i metod, organizacji.

Definicja:

Metoda badań w dydaktyce /Okoń/ jest to system takich odpowiednio powiązanych ze sobą czynności i narzędzi, które umożliwiają odkrywanie zależności między poszczególnymi elementami procesu dydaktycznego jako całości oraz ogólnych prawidłowości kształcenia i oświaty.

POJĘCIA

METODY

  1. Spekulacja dydaktyczna - polega na tym, że autor nie przeprowadza badań, lecz obserwuje rzeczywistość, opiera się na intuicji i na tej podstawie tworzy jakieś dzieło, traktat.

  2. Prace przeglądowe - autor pracy wybiera sobie temat, który będzie badał i bada, kto na ten temat prowadził badania i dalej drąży ten temat.

  1. Metody badań historyczno - porównawczych - stosowana, gdy badamy przeszłość - popularne w Niemczech. Jej istotą jest rozpatrywanie faktów edukacyjnych na podstawie dokumentów historycznych.

  2. Metody porównawcze - komparatystyczne - istotą jest porównywanie różnych systemów oświaty w czasie i przestrzeni, wyszukiwanie różnic. Są to trudne metody, rzadko się stosuje. Materiały i źródła są w różnych miejscach. Czasem pewnych spraw nie można porównać. Nie zawsze są spójne.

  3. Metoda obserwacji - co zastajemy - metoda, która chce opisać rzeczywistość, zarejestrować ją - dotyczy tu i teraz. Nie jest to tylko opis, ale także analiza tych zjawisk, które się opisuje. Autor badań poszukuje faktów stosownie do celów sobie postawionych.

Wg Okonia - polega na systematycznym i planowym rejestrowaniu.

ETAPY:

  1. cele badawcze - sformułowanie;

  2. wyłanianie i analiza zmiennych;

  3. przekształcenie problemów w łańcuch hipotez;

  4. dobór technik - narzędzi badawczych;

  5. określenie populacji - dobór próby;

  6. przeprowadzenie badań;

  7. weryfikacja hipotez;

  8. wnioski.

  1. Eksperyment dydaktyczny - metoda, która odpowiada na pytanie - co będzie jak ja wprowadzę jakąś zmianę? W eksperymencie wywołujemy jakiś proces. Ingerujemy w proces kształcenia, jest to metoda, która podlega ścisłej kontroli. Jest to metoda przeniesiona z nauk przyrodniczych.

Przykład: metoda nauczania dzieci. Dwie klasy homogeniczne, te same warunki, w domu, płeć itp. Uczymy dwiema metodami, a później badamy wyniki.

Metody ilościowe - nomotetyczne - są nastawione na zmierzenie - zważenie zjawiska, dbają bardzo o obiektywizm badań, aby nic nie zakłócało myśli badacza. Często stosuje się tu metody statystyczne /matematyczne/. W tych badaniach zakładamy, że ludzie zachowują się tak samo, że to można badać. Można porównywać. Możemy tworzyć wiedzę teoretyczną, obiektywną na podstawie wniosków z tych badań. Ostatnio zauważono, że nie wszystko można zbadać i zmierzyć.

Metody jakościowe - zakłada się, że człowiek jest niepowtarzalny w dydaktyce powinniśmy badać jakość zjawiska, a nie ilość.

Badania naturalistyczne - kontakt z terenem, analizuje codzienne życie ucznia, holistycznie - całościowo. Badacz stara się w sobie znaleźć naiwność poznawczą. Jest tu wiele możliwych interpretacji. Badacz nie ucieka się od subiektywności, jest tu wiele możliwych interpretacji. Metody te bazują na słowie, na opisie.

Metody dają nam możliwość mierzenia wielkości mierzalnych. Są one wzbogaceniem metody ilościowej. Można badać ważne sprawy.

Wady:

Badacze posługują się:

FUNKCJE BADAŃ DYDAKTYCZNYCH

SYSTEMY DYDAKTYCZNE

System to:

Dopiero te elementy wymienione powyżej stanowią system.

Jest to zbiór bardziej złożony niż składające się na nią części. Części te są połączone scalającymi je relacjami.

System społeczny - to co nas otacza, wszelkie społeczne zachowania.

0x08 graphic

System edukacyjny - cała oświata, instytucje powołane i nie powołane do wychowania, formalne, nieformalne, rodzina.

0x08 graphic

System oświaty - instytucje powołane do wychowania i nauczania.

0x08 graphic

System szkolny - tylko szkoły, przedszkola, poradnie społeczno - zawodowe, domy dziecka.

0x08 graphic

System dydaktyczny - wszystkie dokonania szkolne /kształcenia, wychowawcze, dydaktyczno - wychowawczy/.

0x08 graphic

System relacji zachodzących między nauczycielem, a uczniem.

0x08 graphic

System relacji zachodzących między uczniem i jego środowiskiem.

Definicja systemu edukacyjnego - wg Okonia.

System dydaktyczny - zespół zgodnych wewnętrznie twierdzeń opartych na jednolitym układzie celów, treści i zasad dydaktycznych, a dotyczących sposobów organizacji pracy nauczyciel i uczniów.

CECHY SYSTEMY DYDAKTYCZNEGO:

PODZIAŁ SYSTEMU WG RELACJI JAKA ZACHODZI MIĘDZY PROCESEM NAUCZANIA I UCZENIA SIĘ.

0x08 graphic

NAUCZANIE UCZENIE SIĘ

>- z historycznego punktu widzenia nauczanie było ważniejsze od uczenia się czyli tzw. przerost - nazywa się je tradycyjnym.

<- inne systemy, gdzie uczeń jest ważniejszy, nacisk na uczenie się, samokształcenie - są to systemy NOWEGO WYCHOWANIA /John Dewey/ dziecko stoi w centrum.

= - obecnie dąży się do równowagi - starają się zbliżać, dawać harmonię. Te dwa procesy są w równym stopniu uważane za ważne.

Jan Fryderyk Herbart - szkoła tradycyjna.

Szkoła Johna Deweya - pragmatyczna - progresywistyczna.

System tradycyjny do dziś wywiera wpływ na nauczanie.

Herbart - filozof, pedagog, ojciec naukowej dydaktyki. Stworzył system, który był oparty na trzech podstawach naukowych:

System ten oparty jest na idealistycznej filozofii niemieckiej. Istotą jest to, że uważał wychowanie i nauczanie jest zupełnie niezależnym procesem - jest to proces obiektywny bez względu na czas, wiek uczniów - zawsze przebiega podobnie. Zakłada on pewną stałość. Celem wychowania był ideał wychowawczy /wzór, model do naśladowania/. Dążymy, aby każdą jednostkę urobić do tego wzoru.

Miał podstawowe działy:

Części hodogetyki - karność, wychowanie.

Główne pojęcia: