Dzieje ll Rzeczpospolitej, Komunizm


[ Dzieje II Rzeczypospolitej ]

]

   Niepodległa Polska od pierwszych dni swych powtórnych narodzin musiała walczyć o swoje przetrwanie i granice. Na ukształtowania granicy polsko-niemieckiej znaczacy, wręcz decydujący wpływ posiadały mocarstwa zachodnie na konferencji pokojowej w Paryżu. Jej rezultatem był traktat wersalski regulujący większą część wspólnej granicy. Istony wpływ posiadało też powstanie wielkopolskie (grudzień 1918 - luty 1919), które potwierdziło polskość tego regionu. Na kilku spornych obszarach odbyły się na mocy postanowień wersalskich plebiscyty: na Warmii, Mazurach i Powiślu w lipcu 1920 r. oraz na Górnym Śląsku w marcu 1921, obydwa przegrane przegrane przez Polskę. Śląskiem wstrząsnęły też 3 powstania (1919/1920/1921), częściowo tylko zwycięskie trzecie. W wypadku granicy wschodniej istniały wśród elit polskich i ścierały się ze sobą dwie różne koncepcje. Pierwszą bliską J.Piłsudskiemu, swoje korzenie posiadała w czasach jagiellońskich i zakłądała stworzenie federacji Polski z Ukrainą, Białorusią i Litwą, oderwanymi od Rosji i oddzielającymi nas od niej. Endecja z Dmowskim na czele zmierzała do inkorporacji ziem wschodnich zamieszkałych przez polską i katolicką społeczność, czyli obszarów litewskich, białoruskich, aż po Mińsk i ukraińskich po Kamieniec Podolski. Ludność niepolska miała ulec polonizacji. Na odcinku południowym naszych wschodnich kresów dosżło już w listopadzie 1918 roku do krwawego konfliktu z Ukraińcami. Walki w Galicji Wschodniej przeciągneły się do wiosny i lata 1919, gdy za rzekę Zbrucz wyparto wojska tzw. republiki Zachodnioukraińskiej.
   W wypadku Rosji wielkie polskie plany zderzyły się z bolszewickimi celami zmierzającymi do ogólnoeuropejskiej rewolucji, której nośnikiem haseł stałą się Armia Czerwona. Polska stała na drodze tych koncepcji. Do rozpoczęcia wojny doszło w
styczniu 1918 r., gdy bolszewicy posuwali się na zachód, w ślad za wycofującą się armią niemiecką. Polsko-radzieckie walki toczone ze zmiennym szczęściem, których apogeum przypadło na bitwę warszawską (1920), toczyły się do jesieni 1920 r. Nastapiły teraz rokowania pokojowe w Rydze - zakońcozne podpisaniem traktatu 18.03.1921 r., ustalającego granice od Dźwiny po Zbrucz i Dniestr. Sprawa Wileńszczyzny, obszaru spornego z niepodległą Litwą została rozwiązana, szczerze mówiąc, z pozycji brutalnej, gołej siły przez Polskę. w paździeniku 1920 r., upozorowawszy bunt, zajął Wilno wraz z okolicami, gen. L.Żeligowski. W 1922 r. odbyło się uroczyste przyłączenie tzw. Litwy Środkowej z jej marionetkowymi włądzami do Rzeczypospolitej. Zaowocowało to długim polsko-litewskim konfliktem.
   NIe obyło się też bez sporu z południowym sąsiadem - Czechosłowacją. Przedmiotem konfliktu stał się Śląsk Cieszyński, częściowo też Orawa i Spisz. czesi zbrojnie zajeli sporne obszary (1919), których większość przyznały im zachodnie mocarstwa latem 1920 r. Jedynie z Łotwą i Rumunią, spośród sąsiadó
w udało się uniknąć konfliktów granicznych.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Początki władzy ll Rzeczpospolitej, Komunizm
Początki władzy ll Rzeczpospolitej, Komunizm
ll Rzeczpospolita, Wojna wietnamska
Historia Poczty Polskiej, Historia Poczty Polskiej-ll Rzeczpospolita
ll Rzeczpospolita, Wojna bolszewicka 1919-21
ll Rzeczpospolita, Polak i Niemiec
ll Rzeczpospolita, Ukraina i Ukraińcy w przededniu wojny Niemiecko-radzieckiej
ll Rzeczpospolita, Elity polityczne
ll Rzeczpospolita, Elity polityczne
ll Rzeczpospolita, Geneza l wojny światowej
ll Rzeczpospolita, Charakterystyka OUN-UPA
ll Rzeczpospolita, Polska polityka zagraniczna
ll Rzeczpospolita, Partie ludowe
Narodziny ll RP, Komunizm
ll Rzeczpospolita, Geneza powstania 14 dywizji Grenadierów SS
ll Rzeczpospolita, Obóz piłsudczykowski
ll Rzeczpospolita, Polski wrzesień
ll Rzeczpospolita, Jak powstała Ukraińska Republika Ludowa

więcej podobnych podstron