Polski system medialny
(semestr zimowy 2010/2011)
Prowadzący: dr Katarzyna Konarska
Rok studiów: I rok studia licencjacie, tryb zaoczny
Rodzaj zajęć: wykład
Forma zaliczenia: egzamin
Liczba godzin: 18
Lp. |
Temat |
Zagadnienia |
1. |
Wprowadzenie. System medialny - istota, cechy, struktura. System medialny w systemie społecznym. |
Pojęcie systemu (kategoria analizy systemowej w naukach humanistycznych), systemu medialnego. Klasyfikacja systemów medialnych wg Sieberta, Petersona i Schramma, oraz Wiio. Czym są media, instytucje medialne, organizacje medialne. System medialny a systemy polityczny i ekonomiczne. Wzajemne relacje i zależności. Media i otoczenie mediów w ujęciu D. McQualia. |
2. |
Transformacja systemu medialnego w Polsce - od monopolu do duopolu. |
Przemiany systemowe w Polsce. „Okrągły stół” i tzw. „koszyk medialny”. Główne założenia I etapu transformacji systemu medialnego. Analiza rynku mediów w pierwszej dekadzie III RP. Główne tendencje rozwojowe. Zmiany w systemie reglamentacyjnym. |
3. |
Podstawy prawne funkcjonowania mediów w Polsce.
Polska a polityka medialna Unii Europejskiej.
Dziennikarz w Polsce. |
Dotychczasowe rozwiązania prawne. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. UKE. UOKiK. Ustawa o radiofonii i telewizji. Projekty tzw. Ustaw medialnych.
Europejskie prawo medialne: Europejska Karta Mediów, Europejska Konwencja o telewizji ponadgranicznej, Konwencja o ochronie dziedzictwa audiowizualnego, Konwencja w sprawie cyberprzestrzeni, Dyrektywa „O telewizji bez granic”.
Prawo prasowe. Związki zawodowe i stowarzyszenia dziennikarzy w Polsce. Kodeksy etyczne i zawodowe. |
4. |
Rynek polskich mediów na początku XXI wieku. |
Ogólnoświatowe tendencje a rozwój rynku mediów w Polsce. Struktura własnościowa: nowe technologie, konwergencja mediów, komercjalizacja i globalizacja mediów - wpływ na kształt systemu medialnego. |
5. |
Rynek mediów elektronicznych. |
Nadawcy publiczni - podstawy funkcjonowania: źródła finansowania, zadania mediów publicznych, oferta programowa. Nadawcy komercyjni: zróżnicowane kryteria strukturalne rynku (kryterium terytorialne, przedmiotowe, itd.), źródła finansowania, oferta programowa. Telewizja kablowa i satelitarna. Platformy cyfrowe. |
6. |
Rynek prasy w Polsce. |
Rynek prasy ogólnokrajowej. Główne tytuły, nakłady, zasięg. Główni wydawcy i przedsiębiorstwa medialne na rynku prasowym. Rynek prasy lokalnej (prasa ponadregionalna, makroregionalna, lokalna). Funkcje i zadania nadawców lokalnych. |
7. |
Nowe media w Polsce.
Polskie media w nowym wieku - pytanie o przyszłość systemu? |
Rozwój rynku nowych mediów i jego przyszłość. Stare media w nowych mediach, czyli oferta nadawców naziemnych w sieci. Główne problemy i wyzwania wobec polskiego systemu medialnego: reglamentacyjne, technologiczne, kulturowe oraz społeczne. |
Literatura:
(1996) Media i dziennikarstwo w Polsce 1989-1995, Kraków: OBP UJ
(1997) Reklama i media w Polsce, Warszawa: Merkuriusz Polski
(1999) Prasa, radio i telewizja w Polsce, Warszawa: Elipsa
Adamowski J., (2000), Środki masowej informacji w Polsce po likwidacji instytucji cenzury (1990-2000), Warszawa: ASPRA
Balczyńska-Kosman A. (2000), Instytucje zarządzające radiofonią i telewizją w wybranych państwach Europy Zachodniej jako źródło inspiracji dla rozwiązań polskich, [w:] Radio i telewizja. Informacja, kultura, polityka, Katowice: Wyd. UŚ
Braun J. (2005), Potęga czwartej władzy, Warszawa: WSiP
Cisak W. (red.) (2004), Media i dziennikarstwo na przełomie stuleci. Wybrane zagadnienia, Poznań: Wyd. Naukowe UAM
Dobek-Ostrowska, B. (red.) (2002), Transformacja systemów medialnych w Europie Środkowo-Wschodniej po 1989 roku, Wrocław: Wyd. UWr
Dudek W. (red.) (1996), Transformacja telewizji w Polsce, Katowice: Wyd. UŚ
Filas R. (1999), Dziesięć lat przemian mediów masowych w Polsce (1989-1999). Propozycja periodyzacji, „Zeszyty Prasoznawcze” nr 1-2, 1999
Fras J. (red.) (2007), Studia nad mediami i komunikowaniem masowym. Teoria-Rynek- Społeczeństwo, (część 2, Polski rynek mediów masowych), Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek
Fras J. (red.) (2007), Studia nad mediami i komunikowaniem masowym. Prawo-Język-Tekst, (cz.1: r.1, cz.2: r.8, r.9), Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek
Furman W., Marszałek-Kawa J., Nierenberg B., Wolny-Zmorzyński K. (red.),Radio i gazety. Transformacja polskich mediów regionalnych po 1989 roku, Toruń 2010: Wyd. Adam Marszałek
Habielski R.,(2009), Polityczna historia mediów w Polsce w XX wieku, Warszawa: WAiP
Jakubowicz K., (2007), Media publiczne. Początek końca czy nowy początek, Warszawa: Waip
Jakubowicz K., (1996), Publiczna i prywatna telewizja w Polsce (w:) Media i dziennikarstwo w Polsce 1989-1995, Kraków
Jaskiernia A., (2006), Publiczne media elektroniczne w Europie, Warszawa: ASPRA-JR
Kononiuk T. (2000), Transformacja ustrojowa a procesy socjalizacji dziennikarz, [w:] Radio i telewizja. Informacja, kultura, polityka, Katowice: Wyd. UŚ
Kowalczyk R., (2010), Media lokalne w Polsce, Poznań: Wyd. Naukowe Contact
Kowalczyk R. (2000), Prasa lokalna w Polsce, Poznań: Wyd. Naukowe UAM
Kowalczyk R. (2002), Wczoraj i dziś prasy lokalnej w Polsce, Poznań: Wyd. Naukowe UAM
Kowalski T. (1998), Media i pieniądze. Ekonomiczne aspekty działania środków masowego komunikowania, Warszawa: TEX
Kowalski T., Jung B. (2006), Media na rynku, Warszawa: Wyd. Akademickie i Profesjonalne
Kończak J. (2008), Od tele-echa do polskiego zoo. Ewolucja programu TVP, Warszawa: WAiP
Matlak A. (1994), Prawo radiofonii i telewizji, Kraków: Wyd. UJ
Michalczyk S. (2000), Media lokalne w systemie komunikowania, Katowice: Wyd. UŚ
Mielczarek T., (2007), Monopol, pluralizm, koncentracja. Środki komunikowania masowego w Polsce w latach 1989-2006, Warszawa: WSiP
Ociepka B., (2003), Dla kogo telewizja?: model publiczny w postkomunistycznej Europie Środkowej, Wrocław: Wyd. U. Wr.
Sobczak J. (red.) (2001), Media i polityka, Poznań: Wyd. Naukowe UAM
Sonczyk W. (1999), Media w Polsce, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
Szot L. (2000), Prawna reglamentacja wolności dziennikarzy w Polsce po 1989 r. [w:] Środki masowej informacji w Polsce po likwidacji cenzury (1999-2000), Warszawa
Szynol A. (2000), Kondycja prasy dolnośląskiej w dziesięć lat po transformacji ustrojowej w Polsce, [w:] Środki masowej informacji w Polsce po likwidacji cenzury (1999-2000), Warszawa
Świderski J. (2000), Kryzys regionalnego radia publicznego na przykładzie Dolnego Śląska, [w:] Środki masowej informacji w Polsce po likwidacji cenzury (1999-2000), Warszawa