USPRAWNIANIE LECZNICZE I PROTEZOWANIE PACJENTÓW PO AMPUTACJI NA POZIOMIE UDA

AMPUTACJA JEST TO ZABIEG CHIRURGICZNY POLEGAJĄCY NA ODJĘCIU KOŃCZYNY LUB JEJ CZĘŚCI W CELU RATOWANIA ŻYCIA PACJENTA LUB POPRAWY JEGO ZDROWIA

PODZIAŁ AMPUTACJI

• Nagłe ( urazowe)

• Planowane (czyli amputacje na tzw. „ poziomie z wyboru” )

CZYNNIKI DECYDUJĄCE O PROCESIE USPRAWNIANIA PO AMPUTACJACH NA POZIOMIE UDA

• Wytworzenie prawidłowego kikuta

• Dobór protezy

• Prawidłowy program usprawniania leczniczego
  ETAPY USPRAWNIANIA LECZNICZEGO

• Przedamputacyjny

• Poamputacyjny ale jeszcze przed zaprotezowaniem

• Protezowanie tymczasowe

• Protezowanie ostateczne

Etap przedamputacyjny

• Przygotowanie psychologiczne!!

• Ćw. ogólnokondycyjne

• Ćw. poprawiające ruchomość w stawach kończyn dolnych

• Ćw. z obciążeniem

• Nauka chodzenia

Etap poamputacyjny ale przed zaprotezowaniem

• Formowanie kikuta

• Hartowanie kikuta

• Zapobieganie przykurczom

• Pionizacja z nauką chodzenia

• Ćw. ogólnokondycyjne i równoważne

Intensywność postępowania zależy od stanu pacjenta.

W przypadku niemożności zaprotezowania:

• Dobór wózka inwalidzkiego

• Przystosowanie do poruszania się w wózku inwalidzkim

• Nauka czynności dnia codziennego oraz samodzielnego przemieszczania się

Etap kontaktu pacjenta z protezą tymczasową

• Zakładanie i ściąganie protezy

• Obciążanie kikuta w protezie z rozłożeniem ciężaru ciała no obie kończyny - osiowe obciążanie kończyny

• Wyrobienie czucia postawy i równowagi

• Nauka chodzenia w protezie - osiowe obciążanie protezy

• Siadanie i wstawanie w protezie

• Bezpieczny pad i wstawanie

• Ustalanie bezpiecznego dystansu chodu

Zabiegi fizykalne stosowane w tym etapie

• Jonoforezy

• Prądy diadynamiczne i interferencyjne

• Ultradźwięki

• Laseroterapia

• Krioterapia

• Zabiegi cieplne

Pokrycie kosmetyczne protezy tymczasowej (kiedy stosuje się)

• Podeszły wiek

• Choroby układowe

• Słaba wydolność

• Brak motywacji pacjenta

Etap protezowania ostatecznego

• Nauka chodu w protezie jak najbardziej efektywnego oraz estetycznego

• Ćw. ogólnokondycyjne

• Wzmacnianie istotnych dla chodu grup mięśniowych

• Doskonalenie umiejętności posługiwania się protezą w życiu codziennym

• Nauka ćw. w warunkach domowych

Ocena sprawności pacjenta

• Samodzielne wstawanie z krzesła

• Chodzenie w protezie o kulach łokciowych lub lasce

• Wchodzenie i schodzenie po schodach

• Przejście po zróżnicowanej nawierzchni ( chodnik, pochylnia, trawnik itp.)

• Umiejętność prawidłowego i bezpiecznego padu

• Samodzielne wstawanie i siadanie z pozycji leżącej

• Wsiadanie i wysiadanie z pojazdów

• Podnoszenie przedmiotów z ziemi

• Umiejętność pływania

• Jazda na rowerze

Nowoczesna proteza - poprawa efektywności chodu

• Lekkie konstrukcje ( materiały)

• Konstrukcje wytrzymałe

• Rodzaje stóp ( różna dynamika)

• Typ „ kolana bezpiecznego” ( pneumatyczne, hydrauliczne )

• Ergonomiczne zawieszenia protez

• Modularność protez

Ćwiczenia izometryczne Wg McQuina

• Ruchy czynne

• 4 serie powtórzeń

• Każda seria - 10 powtórzeń

• Przerwa pomiędzy seriami 2 min

• Obciążenie w każdym powtórzeniu maksymalne

• 3 razy w tygodniu

Ćwiczenia izometryczne Wg Delorma

• Ruchy czynne

• 3 serie powtórzeń

• 1 set 50% max, 2 set 75% max, 3 set 100%max

• 4 razy w tygodniu

• Czas przerwy pomiędzy setami 2 min.

• Co dwa tygodnie sprawdzamy obciążenie maksymalne

• Wg Walickiego - amputacje urazowe

• Maksymalne oddalenie przyczepów mięśniowych

• Obciążenie submax. w powtórzeniu

• Czas trwania napięcia 5-6 sec.

• Czas trwania przerwy pomiędzy napięciami 5-10 sec.

• Ilość serii 1-3

• Ilość powtórzeń w serii 10-30

• 5 dni w tygodniu

• Sami dobieramy ilość serii i ilość powtórzeń w serii na zasadzie słabego ogniwa

---