Polska |
Anglia (Wielka Brytania) |
|
|
Jest to kraj jednolity narodowościowo i religijnie - mniejszości narodowe stanowią 2,5 - 4% całej ludności, a około 93% ludności jest wyznania rzymsko-katolickiego. W roku 1989 poziom wykształcenia Polaków w porównaniu z krajami zachodnimi był dość niski.Po upadku komunizmu nastąpiła szybka odbudowa gospodarki kapitalistycznej i demokracji parlamentarnej, jednocześnie wprowadzono wiele zmian w systemie oświaty. System oświaty w Polsce regulują dwie ustawy: ustawa o szkolnictwie wyższym (1990) oraz ustawa o systemie oświaty (1991). W świetle nowo przeprowadzonych reform w programach nauczania większą uwagę zwraca się na stosowanie wiedzy, a mniejszą na pamięciowe opanowywanie faktów. Celami jakie stawia sobie współczesna reforma systemu oświaty są: podniesienie poziomu wykształcenia całego społeczeństwa w wyniku upowszechnienia szkoły średniej i wyższej; wyrównanie szans oświatowych; poprawę jakości oświaty jako integralnego procesu kształcenia i wychowania. Na system oświaty składają się: Przedszkole- uczęszczają do nich dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Są one organizowane i nadzorowane przez władze lokalne (gminy), jednakże są one płatne. Dzieci przebywają w tych placówkach od 5 do 9 godzin dziennie. Do przedszkoli uczęszcza nie więcej niż 35% dzieci w wieku 3 - 5 lat oraz znacznie wyższy odsetek dzieci 6-letnich. Szkoła podstawowa- obejmują dzieci i młodzież w wieku 6-12 lat, podzielone są na klasy od I do VI. Szkoła podstawowa ma za zadanie stworzenie możliwości rozwoju dzieci i młodzieży w sferze społecznej, integralnej, moralnej i fizycznej. Głównym celem jest przygotowanie wychowanków do dalszej nauki w szkole średniej ogólnokształcącej lub zawodowej. Szkoła średnia- po ostatniej reformie obecnie dzielimy je na: gimnazja (tzw. niższe klasy szkoły średniej) obejmują one dzieci i młodzież w wieku 12 - 15 lat, podzielone są na klasy od I do III, liceum (tzw. wyższe klasy szkoły średniej ogólnokształcącej) przygotowujące młodzież w wieku 16-18 lat do kontynuacji nauki na uczelniach wyższych. Istnieją także szkoły średnie zawodowe i techniczne (4 - 5 letnie, mogą kończyć się uzyskaniem matury) oraz trzyletnie szkoły zawodowe (trafiają do nich najmniej zdolni uczniowie, szkoły te przygotowują do wąsko profilowanych zawodów) Szkoły wyższe- w trybie stacjonarnym w Polsce są bezpłatne, jednakże za studia wieczorowe czy zaoczne na uczelniach państwowych trzeba płacić, zwiększa się coraz bardziej ilość wyższych szkół prywatnych - kształcąca ponad 40% wszystkich studentów. Oświata dorosłych- nie jest organizowana przez państwo tylko przez różne stowarzyszenia i organizacje pozarządowe. Oświata dorosłych organizowana jest w ciągu dnia, ale przede wszystkim wieczorami i wolne dni od pracy. Oświata dorosłych stwarza możliwości uzupełnia nie wykształcenia, daje szanse dokształcenia i doskonalenia zawodowego oraz kształtuje nawyk wartościowego spędzania wolnego czasu. Szkoły specjalne- obejmują szkoły na szczeblach od przedszkola do szkoły wyższej. Przeznaczona dla dzieci wymagających specjalnej troski. Posiadają specjalne programy nauczania przygotowane na zlecenie MEN. Szkoły zawodowe- wraz ze zmianami społeczno - gospodarczymi w ostatnich latach obserwujemy zjawisko znacznego zmniejszenia roli i znaczenia szkół zawodowych na rzecz szkól ogólno kształcących. Istnieją jeszcze szkoły zawodowo - techniczne na poziomie średnim, które realizują 4 - 5 letnie kursy prowadzące do uzyskania matury. Administracją i nadzorem nad systemami oświaty w Polsce, zajmuje się MEN. Jednakże niektóre szkoły zawodowe i uczelnie wyższe nadzorowane są przez inne ministerstwa (np. Ministerstwo Rolnictwa Leśnictwa, Zdrowia) we współpracy z MEN. Natomiast za przedszkola i szkoły podstawowe odpowiedzialne są gminy. Nadzór nad szkolnictwem wyższym sprawowany jest również przez MEN oraz Radę Główną Szkolnictwa Wyższego. W Polsce finansowanie oświaty przez państwo jest na dość niskim poziomie, gdyż wynosi zaledwie 3,8% PKB z czego tylko 8,8% idzie na inwestycje, a 75% na pensje nauczycieli. Program nauczania- Programy podstaw nauczania są przygotowywane przez zespoły pracowników naukowych i nauczycieli na zlecenie MEN. Programy te mogą być rozszerzane o treści charakterystyczne dla danego regionu, jego kultury i tradycji. Religia lub etyka są nauczane we wszystkich szkołach w Polsce. Ocena skuteczności szkoły- W międzynarod. badaniach porównawczych osiągnięć szkolnych, Polska osiągała wyniki w środku tabeli rankingowej. Jest to wynik dość dobry biorąc pod uwagę niskie nakłady państwa na oświatę. Problemy do rozwiązania w XXI w.- *reformowanie szkoły, by uczynić ją przyjazną uczniowi *nauczyciele, którzy z powodu niskich zarobków czują się sfrustrowani, co często przekłada się na ich prace i kontakty z uczniami *problemy utrudniające reformę, tj.: niechęć nauczycieli wobec reform, z którymi wiąże się konieczność dokształcania zawodowego *reformowanie szkoły w kierunku kształcenia takich umiejętności jak aktywność intelektualna każdego ucznia, konstruowanie własnej wiedzy przez ucznia, chęć do samokształcenia. *uczeń powinien mieć możliwość wpływu na to czego będzie się uczył oraz na ocenę szkolną |
Anglia ,Walia, Szkocja i Irlandia Północna stanowią cztery historyczne krainy. Administracja szkolna jest zdecentralizowana, a zarządzanie i funkcjonowanie oświaty rozłożone pomiędzy organy administracji lokalnej i centralnej w poszczególnych krainach. Ustawa oświatowa z 1994 wprowadziła obowiązek szkolny do 16 roku życia oraz oświatę powszechna na poziomie średnim, zakłada ona równość szans oświatowych dla wszystkich. W latach '70 i '80 nastąpił dynamiczny rozwój szkolnictwa wyższego i oświaty dorosłych-a w 1992 większość tych szkól została przemieniona na uniwersytety. Podstawowym celem oświaty jest by dzieci i młodzież mogły być kształcone zgodnie z wymaganiami związanymi z wiekiem, zdolnościami i umiejętnościami w celu dalszego ich rozwoju duchowego, moralnego, umysłowego i fizycznego, przy uwzględnieniu jednak życzeń rodziców Obowiązek szkolny obejmuje dzieci i młodzieży w wieku 5-16 lat, a do szkoły uczęszcza 100% dzieci. Na system oświaty składają się: Przedszkola- chodzą dzieci w wieku 3-5lat, celem przedszkola jest przyspieszenie rozwoju dojrzałości szkolnej. Szczególną uwagę zwraca się na społeczne współdziałanie dzieci i rozwój fizyczny niż na naukę pisania i czytania. Szkoła podstawowa- obejmują dzieci w wieku 5-7 lat (wczesne klasy) i 8-11/12 lat (klasy starsze), nauka trwa 6 lat, Pensum nauczycielskie wynosi ok. 6,5 godziny dziennie. Szkoła średnia- trwa 5 lat z możliwością przedłużenia do 7 lat, większość tych szkół to szkoły rozszerzone, koedukacyjne, dające szansę wyboru profili. Wyższe klasy szkoły średniej przygotowują młodzież w wieku 16 - 19 lat do szkół wyższych. W Anglii uczniowie selekcjonowani są do trzech typów szkół: Szkoły wyższe- kształcą w kierunku ogólnokształcącym o profilu technicznym i przedzawodowym, Szkoły nowoczesne-placówki ogólnokształcące o profilu: humanistycznym, matematyczno-przyrodniczym i praktycznym, Szkoły gramatyczne- tradycyjne szkoły średnie , ich funkcją jest przygotowanie do studiów uniwersyteckich Szkoły wyższe- Wszystkie uczelnie pobierają opłaty za naukę Każda uczelnia określa własną politykę rekrutacji, sama też decyduje o nadaniu stopni naukowych. Zazwyczaj od kandydatów wymaga się co najmniej trzech zdanych egzaminów na ogólne świadectwo szkoły średniej. Na wielu uczelniach można podjąć studia licencjackie, które trwają 3 lata. Oświata dorosłych- koncentruje się na wyższych uczelniach i na uniwersytecie otwartym, gdzie dorośli mogą uzyskać dyplom ukończenia szkół wyższych i stopnie naukowe. W kolegiach dalszego kształcenia można zaś rozwijać zdolności artystyczne i zawodowe. Szkoły specjalne- dzieci specjalnej troski kierowane są do szkół specjalnych, choć realizuje się politykę integracji w tych samych palcówkach oświatowych niepełnosprawnych z normalnymi dziećmi. Szkoły zawodowe- ich liczba w ostatnich 20 latach znacznie zmalała, gdyż kształcenie umiejętności praktycznych i zawodowych umiejscowiono w placówkach oświaty dorosłych - są to kursy dla osób powyżej 16 roku życia. Administracją i nadzorem nad systemami oświaty w Wielkiej Brytani, zajmuje się Ministerstwo Oświaty i pełni naczelną władzę oświatową., podlegają mu również uczelnie wyższe. Kierowaniem szkołami i nadzorem nad nimi ma Lokalna Władza Oświaty ( LEA ). W szkołach powstałych przez wspólnoty religijne decyduje Kościół, jednakże LEA ma wpływ na ich programy nauczania po przez wspieranie ich finansowo. Ważna jest także rola samego dyrektora szkoły, który jest odpowiedzialny za organizację, kierowanie i kontrolę swojej placówki. Finansowanie oświaty- Udział oświaty w PKB osiąga 4,5%. 70% funduszy na oświatę przeznacza się na pensje dla nauczycieli, 61% na szkolnictwo podstawowe i średnie, a 29%na wyższe i na oświatę dorosłych. Program nauczania- We wszystkich szkołach obowiązują ogólnonarodowe programy nauczania., które przygotowuje Ministerstwo Oświaty. W Anglii powstała Narodowa Rada Programów Szkolnych nadzorująca realizację polityki oświatowej dotyczącej programów nauczania. Ocena skuteczności szkoły-Narodowe testy egzaminacyjne są nadzorowane przez Zarząd Egzaminów Szkolnych i Oceny. Ministerstwo Oświaty na bieżąco sprawdza poziom pracy nauczycieli. Problemy do rozwiązania w XXI w.- *należy wzmocnić wielokulturowe społeczeństwo angielskie. *problem z asymilacją dzieci z rodzin muzułmańskich, gdyż islamiści domagają się powołania dla ich dzieci odrębnych szkół *przewiduje się podniesienie wieku obowiązku szkolnego z 16 do 18 - 19 lat *zmianie ma też ulec sam proces kształcenia nauczycieli - powstaje koncepcja tworzenia „szkół ćwiczebnych”, by kształcić nauczycieli w szkole, a nie jak w Zachodniej Europie w uniwersytetach |
|
|