15.03.2011

ĆWICZENIA ODDECHOWE - wpływają na jakość oddechu, mają za zadanie dotlenienie organizmu

Cel:

- lepsze dotlenienie organizmu,

- pogłębianie wdechu i wydechu,

- nauka prawidłowego toru oddychania,

- zwiększenie ruchomości klatki piersiowej,

- wzmocnienie mięśni oddechowych (mięśnie wdechowe: przepona, mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne, prostownik grzbietu, „mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy”; wydech jest aktem biernym, dopiero przy nasilonym wydechu włączają się mięśnie brzucha, piersiowe i międzyżebrowe wewnętrzne).

Wskazania:

- u wszystkich pacjentów poddawanych kinezyterapii,

- przy ćwiczeniach z dużą intensywnością,

- przy ćwiczeniach z oporem,

- przy ćwiczeniach izometrycznych,

- u pacjentów unieruchomionych, leżących,

- po zabiegu operacyjnych związanym ze znieczuleniem ogólnym,

- choroby układu oddechowego.

Technika:

- wdech nosem,

- wydech ustami,

- wydech z syczeniem, syczenie wydłuża wydech (długi i wolny),

- 4-6 razy, aby uniknąć hiperwentylacji,

- unikać wstrzymywania oddechu na szczycie wdechu (wzmaga ciśnienie śródpłucne, blokuje krążenie żylne).

Rodzaje ćwiczeń:

- statyczne: bez współruchów,

- dynamiczne: ze współruchami kończyn górnych, dolnych, tułowia i głowy; współruchy ułatwiają wdech i wydech.

Tory oddychania:

1. Tor żebrowy (piersiowy) - oddychanie klatki piersiowej, dominuje u kobiet.

2. Tor przeponowy (brzuszny) - oddychanie przeponą, celem tego ćwiczenia jest wzmocnienie przepony; leżenie tyłem (opór na przeponę poprzez trzewia), kolana zgięte, jedna ręka na mostku - klatka piersiowa nieruchoma, druga ręka na brzuchu - unosi się i opuszcza. Można dodatkowo dać opór na brzuch, np. woreczek, książka.

3. Tor dolno-żebrowy - technika wykonania: leżenie bokiem, podczas wdechu RR bokiem w górę, wydech - RR bokiem w dół i kolano zewnętrzne do klatki piersiowej.

Ćwiczenia oddechowe z przyborami:

- piórko,

- płomień świecy,

- kartka,

- u dzieci bańki mydlane,

- piłeczka ping pongowa,

- sztywny pas, ściskanie dolnych partii żeber, wydłużamy wydech.

Ćwiczenia oddechowe możemy wykonać również u pacjentów nieprzytomnych. Wsłuchujemy się w oddech i przy wydechu uciskamy żebra, co ułatwia i pogłębia wydech.

Sprężynowanie klatki piersiowej - uciskamy żebra przy wydechu, na końcu wykonujemy wibrację i gwałtownie puszczamy

Oklepywanie klatki piersiowej - odkrztuszenie wydzieliny zalegającej w płucach

Schorzenia i zalecany tor oddychania:

- tor piersiowy: ZZSK, skolioza, klatka piersiowa szewska i lejkowata,

- tor przeponowy: choroby ABE (astma, przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedma płuc), pacjent leżący,

- tor dolno-żebrowy: wysiękowe zapalenie opłucnej.

ĆWICZENIA KOORDYNACYJNE - polegają na współdziałaniu ruchów jednych części ciała w stosunku do drugich

Ośrodek koordynacji i równowagi - móżdżek

Rodzaje koordynacji:

1. podstawowa - ruchy naprzemienne; najtrudniej wykonać ruchy naprzemienne w częściach dystalnych,

2. ogólna - wykonywanie czynności codziennych,

3. wyższa - nie jest wrodzona, trzeba jej się nauczyć, raz nauczona zostaje do końca życia, np. jazda na rowerze, jazda samochodem, gra na perkusji,

4. wzrokowo-ruchowa (oko-ręka) - wykonywanie czynności manualnej przy udziale wzroku.

Poziomy koordynacji:

- pierwszy: wykonanie dokładnego, precyzyjnego ruchu bez narzucenia czasowego,

- drugi: pacjent musi wykonać daną czynność w określonym czasie, bez dokładności,

- trzeci: wykonanie zadania dokładnie i szybko.

Metody kształtowania koordynacji:

- ćwiczenia doskonalące zachowanie równowagi w miejscu

- ćwiczenia doskonalenia równowagi w ruchu,

- ćwiczenia zachowania równowagi w szybkich ruchach,

- ćwiczenia z zastosowaniem nietypowych pozycji wyjściowych,

- ćwiczenia z zastosowaniem nietypowych warunków,

- ćwiczenia z wprowadzeniem dodatkowych ruchów.

Zasady koordynacji:

- zasada świadomości i aktywności,

- zasada poglądowości,

- zasada systematyczności,

- zasada indywidualizacji nauczania,

- zasada trwałości wyników,

- zasada stopniowania trwałości.

ĆWICZENIA RÓWNOWAŻNE - polegają na przyjmowaniu odpowiedniej pozycji ciała w odpowiedzi na utratę możliwości podporu. Jest to akt odruchowy.

Często występuje ataksja móżdżkowa podczas uszkodzeń móżdżku - zaburzenie koordynacji i równowagi (niezborność ruchowa).

Wskazania:

- zaburzenia równowagi,

- uszkodzenie i choroby ślimaka,

- u pacjentów z asymetrią napięcia mięśniowego (porażenie połowicze po udarze mózgu),

- mózgowe porażenie dziecięce,

- długotrwałe leżenie,

- amputacja jednej nogi.

Metodyka:

- od pozycji niskich do wysokich (zwiększamy wysokość środka ciężkości),

- zmniejszanie czworoboku podparcia.

Techniki:

- niestabilne podłoże (równoważnie, trampoliny itp.),

- wytrącenia z równowagi,

- wykonanie dodatkowych współruchów utrudnia utrzymanie równowagi,

- zamknięcie oczu.

Rodzaje równowagi:

- statyczna: utrzymanie równowagi bez przemieszczania się,

- dynamiczna: utrzymanie równowagi w ruchu.

ĆWICZENIA ROZLUŹNIAJĄCE - polegają na zmniejszeniu napięcia mięśniowego

Zastosowanie:

- w stanach napięcia mięśniowego,

- mięśniowego zespołach bólowo-napięciowych (błędne koło: ból powoduje napięcie, napięcie powoduje ból),

- przed wysiłkiem,

- w trakcie wysiłku,

- po wysiłku.

Rozluźnienie = lepsze ukrwienie = lepsza sprawność/szybszy odpoczynek

Rodzaje ćwiczeń rozluźniających:

- ogólne: rozluźnienie całego ciała, np. odpowiednie ułożenie pacjenta, leżenie w ciepłej wodzie, podwieszenie całkowite w UGULu, trening autogenny Schulza, trening relaksacyjny Jacobsona,

- miejscowo: potrząsanie bierne i czynne, odciążenie kończyny i wykonanie ćwiczeń w UGULu jedynie z siłą mięśniową 5; świadome rozluźnienie mięśni.

Zmniejszeniu napięcia mięśni sprzyja ciepło, masaż, przyjemna i miła atmosfera, muzyka oraz miły głos :P

3

KINEZYTERAPIA - wykład8

---