Jednostki pochodne układu SI

 

Wielkość	Wzór definicyjny		Oznaczenia we wzorze definicyjnym	Nazwa jednostki		Oznaczenie	Wartość podstawowych lub uzupełniających jednostek
Wielkości geometryczne
Pole powierzchni	A = l b		A - pole powierzchni prostokąta o bokach l, b		metr kwadratowy		m^2	m^2
Objętość, pojemność	V = l b h		V - objętość prostopadłościanu o krawędziach l, b, h		metr sześcienny		m^3	m^3
Moment bezwładności geometryczny bryły			I - moment bezwładności geometryczny pola prostokąta o bokach a, b względem osi równoległej do boku a i przechodzącej przez środek masy		metr do czwartej potęgi		m^4	m^4
Wielkości kinematyczne
Częstotliwość	f = 1/T	T - okres zjawiska			herc		Hz	1/s
Częstość	ၮ = n/t	N - liczba zjawisk (nieokresowych) w czasie t			jeden na sekundę		1/s	1/s
Prędkość liniowa	v = s/t	s - droga (liniowa) przebyta w czasie t			metr na sekundę		m/s	m/s
Prędkość kątowa Pulsacja (częstotliwość kątowa)		ၪ - droga kątowa w czasie; ၪ = 2ၰ t = T - okres ruchu			radian na sekundę		rad/s	rad/s
Przyspieszenie liniowe		-zmiana prędkości liniowej w czasie ၄t			metr na sekundę do kwadratu		m/s^2	m/s^2
Przyspieszenie kątowe		၄ၶ - zmiana prędkości kątowej w czasie ၄t			radian na sekundę do kwadratu		rad/s^2	rad/s^2
Natężenie przepływu objętościowe		V - objętość przepływająca w czasie t			metr sześcienny na sekundę		m^3/s	m^3/s

 

 

 

Wielkość	Wzór definicyjny	Oznaczenia we wzorze definicyjnym	Nazwa jednostki	Oznaczenie	Wartość podstawowych lub uzupełniających jednostek
Wielkości dynamiczne
Gęstość		M - masa ciała o objętości V	kilogram na metr sześcienny	kg/m^3	kg/m^3
Objętość właściwa		V - objętość ciała o masie m	metr sześcienny na kilogram	m^3/kg	m^3/kg
Natężenie przepływu masowe		m - masa przepływająca w czasie t	kilogram na sekundę	kg/s	kg/s
Moment bezwładności masowy	J = m r^2	m - masa w odległości r od osi	kilogram razy metr kwadratowy	kg m^2	kg m^2
Siła	F = m a	a- przyspieszenie liniowe masy m	niuton	N
Moment siły	M = F r	F - siła w odległości r od punktu względem którego wyznacza się moment	niutonometr	N m
Popęd (impuls siły)	ၐ = F t	t - czas działania siły F	niutonosekunda	N s
Ciężar właściwy		G - ciężar (siła) ciała o objętości V	niuton na metr sześcienny	N/m^3
Napięcie powierzchniowe		F - siła normalna do konturu swobodnej powierzchni cieczy o długości l i styczna do tej powierzchni	niuton na metr	N/m
Natężenie przepływu ciężarowe		G - ciężar (siła) przepływający w czasie t	niuton na sekundę	N/s
Ciśnienie Naprężenie mechaniczne		F - siła działająca normalnie na powierzchnię o polu A	niuton na metr kwadratowy	N/m^2
Lepkość dynamiczna		F - siła wywołująca różnicę prędkości między dwiema powierzchniami płynu o polu A odległymi od siebie o r i działającymi stycznie do tych powierzchni	niutonosekunda na metr kwadratowy
Lepkość kinematyczna		ၨ- lepkość dynamiczna płynu o gęstości ၲ	metr kwadratowy na sekundę
Praca, energia Ilość ciepła	A = F s	F - siła działająca wzdłuż drogi s	dżul	J
Moc		A - praca wykonana w czasie t	wat	W

 

 

 

 

 

 

Wielkość	Wzór definicyjny	Oznaczenia we wzorze definicyjnym	Nazwa jednostki	Oznaczenie	Wartość podstawowych lub uzupełniających jednostek
Wielkości cieplne
Ilość ciepła (ciepło)	Q		dżul	J
Pojemność cieplna		၄Q - przyrost ilości ciepła dla przyrostu temperatury o	dżul na kelwin	J/K
Strumień cieplny (ściślej: moc strumienia cieplnego		Q - ilość ciepła przeniesiona w czasie t	wat	W
Gęstość strumienia cieplnego		၆i - strumień cieplny przechodzący przez powierzchnię o polu A	wat na metr kwadratowy	W/m^2	kg/s^3
Ciepło właściwe		Q - ilość ciepła potrzebna do wzrostu o temperatury ciała o masie m	dżul na kilogram i na kelwin
Współczynnik przenikania (przejmowania) ciepła		၆ - strumień cieplny, który przechodzi przez powierzchnię o polu A przy różnicy temperatury	wat na metr kwadratowy i kelwin
Współczynnik przewodzenia ciepła		၆ - strumień cieplny, który przechodzi przez powierzchnię o polu A przy różnicy temperatury na długości l	wat na metr i kelwin
Współczynnik temperaturowy		၄ၥ - względna zmiana parametru ciała przy zmianie temperatury o	jeden na kelwin (kelwin do minus pierwszej)	1/K	1/K

 

 

 

 

 

Wielkość	Wzór definicyjny	Oznaczenia we wzorze definicyjnym	Nazwa jednostki	Oznaczenie	Wartość podstawowych lub uzupełniających jednostek
Wielkości elektryczne i magnetyczne
Gęstość prądu elektrycznego		I - natężenie prądu płynącego przez powierzchnię o polu A	amper na metr kwadratowy	A/m^2	A/m^2
Ładunek elektryczny	Q = I t	I - natężenie prądu płynącego przez powierzchnię o polu A	kulomb	C	A s
Napięcie elektryczne. Różnica potencjałów elektrycznych. Siła elektromotoryczna		P - moc I - natężenie prądu elektrycznego	wolt	V
Natężenie pola elektrycznego		၄U - różnica potencjałów w odległości l	wolt na metr	V/m
Przesunięcie elektryczne (indukcja elektryczna)		Q - ładunek elektryczny indukowany na powierzchni o polu A	kulomb na metr kwadratowy	C/m^2
Pojemność elektryczna		Q - ładunek elektryczny U - napięcie między okładkami kondensatora	farad	F
Opór elektryczny (rezystancja)		U - różnica potencjałów przy natężeniu prądu I	om	ၗ
Opór elektryczny właściwy (rezystywność)		R - opór elektryczny (rezystancja) przewodnika o długości l i polu przekroju A	omometr	ၗ m
Przewodność elektryczna		R - opór elektryczny	simens	S
Przewodność elektryczna właściwa		G - przewodność elektryczna przewodnika o długości l i polu przekroju A	simens na metr	S/m
Stała dielektryczna (przenikalność dielektryczna		D - przesunięcie elektryczne E - natężenie pola elektrycznego	farad na metr	F/m
Strumień magnetyczny (strumień indukcji magnetycznej)	၆ = Q R	၆ - strumień magnetyczny, indukujący w obwodzie o oporze R ładunek Q	weber	Wb
Indukcja magnetyczna		၆ - strumień magnetyczny przez powierzchnię o polu A	tesla	T
Siła magnetomotoryczna		I - natężenie prądu elektrycznego płynącego przez cewkę o liczbie zwojów n	amper	A	A
Natężenie pola magnetycznego		I - natężenie prądu elektrycznego płynącego przez cewkę o długości l i liczbie zwojów n	amper na metr	A/m	A/m
Indukcyjność		I - natężenie prądu elektrycznego wzbudzającego strumień magnetyczny ၆	henr	H
Przenikalność magnetyczna		B - indukcja magnetyczna H - natężenie pola magnetycznego	henr na metr	H/m
Opór magnetyczny		Fm - siła magneto-motoryczna ၆ - strumień magnetyczny	jeden na henr	1/H
Przewodność magnetyczna		Rm - opór magnetyczny	weber na amper

 

 

 

 

 

Wielkość	Wzór definicyjny	Oznaczenia we wzorze definicyjnym	Nazwa jednostki	Oznaczenie	Wartość podstawowych lub uzupełniających jednostek
Wielkości świetlne
Strumień świetlny		I - światłość ၷ - kąt bryłowy	lumen	lm	sr cd
Ilość światła		၆ - strumień świetlny t - czas	lumenosekunda	lm s
Luminancja (jaskrawość)		I - światłość powierzchni świecącej o polu A w kierunku prostopadłym do niej	kandela na metr kwadratowy	cd/m^2	cd/m^2
Natężenie oświetlenia		၆ - strumień świetlny oświetlający powierzchnię A	luks	lx
Naświetlenie	H = E t	E - natężenie oświetlenia w czasie t	luksosekunda	ls s
Moc promienista (strumień energetyczny promieniowania)		Q - energia wypromieniowana w czasie t	wat	W
Napromieniowanie (napromienienie)		Ee - natężenie napromieniowania w czasie t	dżul na metr kwadratowy	J/m^2	kg/s^2
Natężenie napromieniowania (napromienienia)		၆e - moc promienista oświetlająca powierzchnię o polu A	wat na metr kwadratowy	W/m^2	kg/s^3
Gęstość kątowa strumienia energii promienistej (światłość energetyczna, natężenie promieniowania)		၆e - moc promienista kącie bryłowym ၷ	wat na steradian	W/sr
Luminancja energetyczna		Ie - gęstość kątowa strumienia energii promienistej z powierzchni o polu A	wat na steradian i metr kwadratowy
Gęstość powierzchniowa strumienia energii promienistej (emitancja energetyczna)		၆e - moc promienista z powierzchni o polu A	wat na metr kwadratowy	W/m^2
Skuteczność świetlna		၆ - strumień świetlny ၆e - moc promienista	lumen na wat	lm/W

 

 

 

 

Wielkość	Wzór definicyjny	Oznaczenia we wzorze definicyjnym	Nazwa jednostki	Oznaczenie	Wartość podstawowych lub uzupełniających jednostek
Wielkości promieniowania jonizującego
Energia promieniowania jonizującego	E		dżul	J
Dawka pochłonięta		E - energia przekazana masie m	dżul na kilogram	J/kg
Moc dawki pochłoniętej		D - dawka pochłonięta w czasie t	wat na kilogram	W/kg
Dawka ekspozycyjna (promieniowanie X lub ၧ)		Q - łączny ładunek elektryczny jonów jednego znaku, wytwarzany przez promieniowanie X lub ၧ w obszarze powietrza o masie m	kulomb na kilogram	C/kg
Moc dawki ekspozycyjnej		De - dawka ekspozycyjna w czasie t	amper na kilogram	A/kg	A/kg
Gęstość strumienia energii		E - energia promieniowania padająca w czasie t na przekrój poprzeczny elementarnej kuli o powierzchni S	wat na metr kwadratowy	W/m^2
Aktywność (nuklidu promieniotwórczego)		n - liczba aktów rozpadu w czasie t	jeden na sekundę	1/s	1/s
Gęstość strumienia cząstek jonizujących (szybkość fluencji cząstek jonizujących)		n - liczba cząstek jonizujących przechodzących w czasie t do kuli o polu koła wielkiego S prostopadłego do strumienia cząstek	jeden na metr kwadratowy i na sekundę

 

 

 

 

 

---