KOLANA KOŚLAWE
Kolana koślawe- deformacja polegająca na rotacji uda do wewnątrz z kątem otwartym na zewnątrz w wyniku przeciążenia zewnętrznej strony stawu kolanowego!!!. Charakteryzuje się zahamowaniem rozwoju głowy strzałki, kłykcia bocznego kości udowej i więzadła pobocznego strzałkowego. Skróceniu ulega mięsień dwugłowy uda!!,natomiast stabilizatory stawu kolanowego jak m.półbłoniasty, półściegnisty, przywodziciele, głowa przyśrodkowa m. czworogłowego oraz m. krawiecki ulęgają rozciągnięciu!!!
SZPOTAWOŚC KOLAN
Do zmian chorobowych występujących w kolanach szpotawych należą:
rozciągnięcie więzadeł: pobocznego, strzałkowego
skrócenie więzadła pobocznego, piszczelowego
skręcenie kończyn do wew. W st. Biodrowym
nadwyprost w st. Kolanowym
odsunięcie od siebie kłykcia przyśrodkowego na odległość powyżej 3 cm
Kolana szpotawe- wada z nadmiernym uciskiem po stronie wewnętrznej stawu kolanowego, tworząca kąt otwarty do wewnątrz. Udo w rotacji zewnętrznej a podudzie w rotacji wewnętrznej!!!więzadło poboczne piszczelowe jak i kłykieć przyśrodkowy rozwijają się wolniej w stosunku do więzadła pobocznego strzałkowego i kłykcia bocznego!!! M.półbłoniasty, półściegnisty, przywodziciele, głowa przyśrodkowa m. czworogłowego oraz m. krawiecki są skrócone, natomiast m. dwugłowy uda jest rozciągnięty!!!
Choroba Osgooda- Schlattera
Aseptyczne zapalenie guzowatości kości piszczelowej. Choroba należy do grupy jałowych martwic kości. Uważana za niegroźną, ale w połowie przypadków nieuleczalna.
Chorobę powoduje napinanie m. czworogłowego uda, który przylepia się do guzowatości kości piszczelowej.
Dotyczy to najczęściej chłopców w okresie dojrzewania ( przed zakończeniem wzrostu kośćca). Może występować jedno (częściej) lub dwustronnie. Choroba trwa 2-4 lata.
Kolano skoczka, choroba Sinolinga- Daresena- Johnsona
Dotyczy dzieci aktywnych ruchowo, głównie chłopców między 10-14 r.ż. dolegliwości zlokalizowane są w dolnym biegunie rzepki i ujawniają się przy wykonywaniu ruchów czynnych. Spowodowana jest przez duże siły pociągające więzadło właściwe rzepki.
Oddzielająca jałowa martwica kostno- chrzęstna
Polega na obumieraniu i powolnym oddzielaniu się tkanki kostnej i chrzęstnej z końców stawowych kości.ogniska martwicze pojawiają się w dużych stawach: kolanowym, łokciowym, rzadziej w biodrowym i skokowym. Obszar martwicy ma kształt soczewki dwuwypukłej. Najczęściej są zajęte kości wypukłe a nie wklęsłe. Chorować mogą osoby 5-50lat. Zwykle pojedyncze ogniska jeśli występują częściej są symetryczne.
Wysokie ustawienie rzepki
Uważa się, że zróżnicowana wysokość w ustawieniu rzepki w stosunku do kłykci kości udowej wiąże się z dolegliwościami przedziału rzepkowo-udowego i niestabilnością tego stawu. Powodem nieprawidłowej wysokości ustawienia jest spastyczność w ch. układu nerwowo- mięśniowego np. MPDz.
Niskie ustawienie rzepki
Występuje w wiotkim porażeniu m. czworogłowego uda, np. po chorobie polio, inne przyczyny : naderwanie ścięgna m. czworogłowego uda, dystrofia odruchowa stawów kolanowych, operacja rekonstrukcyjna więzadła krzyżowego przedniego,
Zapalenie kaletki maziowej w okolicy „gęsiej stopy”.Stan zapalny kaletki w okolicy przyczepu ścięgien grupy zginaczy stawu kolanowego powoduje obrzęk i ból na tylno przyśrodkowej powierzchni przynasady bliższej k. piszczelowej. To rzadki schorzenie występuje u nastolatków. Leczenie: unieruchomienie i podanie steroidów.
Rzepka wieloczęściowa
Składa się z wielu części połączonych częścią włóknistą i chrzęstną. Uraz może naruszyć połączenia i spowodować powstanie dolegliwości bólowych mylone ze złamaniem rzepki.
Leczenie: unieruchomienie, operacyjne usunięcie bólowego fragmentu lub zespolenie większego.
Uszkodzenie łąkotki przyśrodkowa jest uszkadzana częściej niż boczna
Łąkotki tarczowate w większości dotyczy łąkotki bocznej
Łąkotka tarczowata - polega na zachowaniu przez łąkotkę swojego pierwotnego wyglądu tarczy zamiast półksiężyca. Przez co staje się wrażliwa na urazy, wskutek czego często dochodzi do jej uszkodzenia. Ujawnia się najczęściej w dzieciństwie. Leczenie operacyjne.
- częstość występowania od 1,5 do 15,5 %
- słabe unaczynienie
- niewielka grubość w części centralnej
- duża podatność na urazy
Mózgowe Porażenie Dziecięce
-okołoporodowe -wczesne -dziecięce
Klasyfikacja MPD
Spastyczna- Objawy kliniczne spastycznego MPDZ
- porażenie połowicze(hemiplegia) - porażenie czterokończynowe ( quadriplegia) - obustronne(hemiplegia) - w większym stopniu kończyny górne - porażenie rzekomoopuszkowe - diplegia- porażenie kończyn dolnych z jednoczesnym niedowładem w mniejszym stopniu kończyn górnych - paraplegia- porażenie kończyn dolnych
- triplegia- 3 kończyny - porażenie jednokończynowe (monoplegia)
Dyskinetyczno- atetyczna- mimowolne ruchy
- mimowolne ruchy nasilające się w sytuacjach stresowych
- ruchy mimowolne: głowa lub kończynami
Objawy kliniczne
- ruchy atetyczne (robakopodobne) - ruchy dyskinetyczne - podłoże pozapiramidowe
- ślinienie się -dysartria (zaburzenia mowy wynikające z uszkodzenia ośrodków i dróg nerwowych, unerwiających narządy mowne, mowa powolna, szybka, bełkotanie, szeptanie)
- ruchy pląsawice - nagłe zrywy - ruch dystoniczny występuje z nieczynności napięcia mięśni
Spastyczność jest wyrazem przewagi mechanizmów pobudzających i torujących na poziomie pnia i rdzenia z wyłączeniem obszarów hamujących, które są uszkodzone. Dlatego niemożliwe jest wykonywanie ruchów.
C) Postać ataktyczna
- chód na szerokiej postawie - źle skoordynowane ruchy
- dezorientacja ruchowa ( widzi, wie, że chce sięgnąć, ale sięga w bok a nie po przedmiot)
D) Postać mieszana
Postać spastyczna + postać ataktyczna
Dodatkowo występują:
-drgawki
- upośledzenie umysłowe
- upośledzenie nadpobudliwości- czucia
KOSTNIAKOMIĘSAK im. Mięsiak kości pochodzący - złośliwy, pierwotny nowotwór tkanki kostnejgłównie w kościach długic.Przerzuty szerzą się drogą krwionośną, lokalizuje się w płucach
Mięsak Ewinga także guz Ewinga
*Guz pierwotnie wyrasta z jamy szpikowej kości.
*Mięsak Ewinga podobnie jak Pageta, należy do tzw. rodziny guzów Ewinga ma pochodz. Nerwowe i wywodzi się z pierwotnych i niezróżnicowanych komórek mezenchymy szpiku kostnego. *W przeciwieństwie do niego nie wywodzi się z ukł. Współczulnego.
NERWIAK PŁODOWY -Złośliwy wywodzący się z cewy nerwowej.
25-35 % nieprawidłowości genetyczne pod postacią delecji chromosomu 1
-Guz najczęściej rozwijający się w rdzeniu nadnerczy (40% przypadków), a rzadziej w przykręgosłupowych zwojach współczulnych w jamie brzusznej (25%). Może się rozwijać w każdej części pnia współczulnego.
*Objawy różnorodne. Obecność uciskającego tkanki guza, występowanie przerzutów oraz produkcją katecholamin przez kom. Nowotworu. - niedokrwistość - zmniejszenie masy
- nadciśnienie tętnicze - zespół Homera
MIĘSAK PRĄŻKOWOKOMÓRKOWY
- złośliwy, tkanek miękkich , u dzieci - początkowo wzrost może być bezobjawowy
- leczenie: terapia skojarzona, chemioterapia, radioterapia ( 5 lat więcej przeżycie 20-70 %).
GLEJAK NERWU WZROKOWEGO
*Kliniczne określenie nowotworów złośliwych przedniego odcinka drogi wzrokowej, są to najczęściej gwiaździaki włosowatokomórkowe (gąbczaki).
GUZY MÓZGU
spośród guzów złośliwych najczęstsze to: gwiazdziaki i rdzeniaki.
klasyfikacja opiera się na ich budowie i histologicznej i umiejscowieniu.
większość guzów to glejaki wywodzące się z komórek glejowych 9komórki podporowe OUN)2/3 guzów umiejscowionych jest pod namiotowo( poniżej namiotu móżdżka) z zajeciem struktury t.j móżdżek, komora 4 i pien mózgu, 1/3 nad namiotowo.
CHŁONIAK: ziarnica złośliwa, chłoniaki nieziarnicze
GUZ WILMSA złośliwy nowotwór nerki. Najczęściej nowotwór jamy brzusznej guz występuje jednostronnie z boku tęczówki występuje schorzeniu układu moczowo-płciowego.
AMPUTACJE
powikłania przy amput. k.d. zwiększona lordoza lędzwiowa
-zmiana w ustawieniu kąta między szyjką a trzonem k. udowej, złe ustawienie miednicy wraz z jej niedorozwojem połowiczym i skręceniem do przodu po str. amputowanej,
powikłania przy amput. k.g. skolioza odc. Piersiowego w str. Zdrową
znaczny niedorozwój obręczy k.g. oraz połowy kl. piersiowej po str. amputowanej
ROZCZEP KRĘGOSŁUPA
Sekwencja neurodystraficzna lub neuroaraficzna to :
następstwa działania teratogenów powodujących pierwotne zaburzenia procesu zamykania cewy nerwowej powstała pod koniec 4 tyg.ciąży
Należą do nich :
przepukliny mózgowe 2. przepukliny rdzeniowe
wodogłowie 4.zespół Arnolda i Chiariego
Inne wady jakie towarzyszą:
zaburzenia migracji 2. zaburzenia dojrzewania i różnicowania OUN 3.dysplazje i agenezje 4.wady rdzenia
5przetoki skórno - nerwowe 6. zaburzenia kostnienia czaszki i kręgosłupa
Definicja wady
przepuklina oponowo - rdzeniowa jest zaburzeniem rozwojowym kręgosłupa i OUN
wadliwe zaburzenia rdzenia i jego opony uwypuklają się na zew. W postaci worka, przez ubytek kostny łuków kręgowych
najczęściej umiejscawia się w części lędźwiowo - krzyżowej 90% chociaż spotyka się ją na każdym odc. kręg.
zmiany te są przyczyną porażeń ruchowych i czuciowych oraz zaburzenie w wydalaniu moczu i stolca
Podział wady:
a)przepuklina oponowa - poza brakiem spojenia łuków kręgowych występuje guz różnej wielkości. Tworzą go opona twarda lub opona twarda i pajęczynówka, a wypełnia płyn mózgowo - rdzeniowy. W worku przepuklinowym nie ma elementów nerwowych
b)przepuklina oponowo - rdzeniowa szeroki kilkopoziomowy rozczep łuków kręgowych, z torbielowatym uwypukleniem się opon. Wew. worka znajduje się elementy rdzenia i korzeni nerwowych. Nieumiejętne usunięcie chirurgiczne pogłębia skutki wad i pogarsza w nieodwracalny sposób los dziecka przepuklina oponowo - rdzeniowa może być zamknięta lub też jej powierzchnia jest otwarta, elementy rdzenia obnażone, a płyn mózgowo - rdzeniowy stale wyciekać
c)wynicowanie opon i rdzenia - rozczep rdzenia.
Rozdwojony i rozpłaszczony na trzonach kręgowych rdzeń stanowi centralną część guza, który nieznacznie wystaje z nad powłoki. Zdrowa skóra otacza guz tylko na obwodzie, gdzie jest ściśle zrośnięta z rozczepionymi oponami rdzeniowymi. Łuki kręgowe nie wytwarzają w ogóle kanału kręgowego a ich szczątki odchyla się na boki. Jest stały wyciek płynu mózgowo - rdzeniowego
Poziom uszkodzenia w rdzeniu a rozwijające się następujące zniekształcenia
zniekształcenie dynamiczne
mięśnie antagonistyczne mają z reguły unerwienie w różnych segmentów, uszkodzenie jednego neurosegmentu powoduje przewagę jednej z grup mięśniowych
mięśnie czynne nadają stawom określone ustawienie i ulegają skróceniu, porażone zostają rozciągnięte
zniekształcenie z powodu aktywności reflektorycznej
spastyczność - stanowi analogie do zaburzeń bilansu mięśniowego
powstające przykurcze łatwiej poddają się redresji, jakkolwiek szybko po niej nawracają
zniekształcenia pozycyjne
całkowite porażenie wiotkie
w wyniku działania siły ciężkości kończyny deformacją się a zwłókniona tkanka łączna utrwala to ustawienie
przy porażeniu w odc. piersiowym występuje przykurcz bioder w odwodzeniu rotacji zew. i zgięciu uda, kolana w zgięciu, stopy ustawione końsko
zniekształcenie statyczne powstaje w wyniku działania siły ciężkości na obciążoną dolną pozbawioną stabilizacji mięśniowej przykład stopy końsko - szpotaw
1