Ćwiczenia nr.1

Nadrzędnymi aktami prawnymi stanowiącymi podstawę prawną rachunkowości sektora publicznego są:

Konstytucja RP z 02 kwietnia 1997

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości

Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1420)

Ponadto istnieją przepisy szczegółowe określające zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych jednostek sektora publicznego. Są to następujące akty prawne;

• Rozp. MF z dnia 05 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych,

• Rozp. MF z dnia 25 maja 1999 r. w sprawie zasad rachunkowości i planu kont dla prowadzenia ewidencji podatków i opłat dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego,

• Rozp. MF z dnia 17 sierpnia 2000 r. w sprawie zasad rachunkowości i planu kont dla prowadzenia ewidencji podatków i niepodatkowych należności budżetowych przez urzędy skarbowe jako organa podatkowe,

• Rozp. MF z dnia 19 sierpnia 2005 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej.

Sektor finansów publicznych dzieli się na trzy grupy:

Sektor rządowy (organa władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa)

Sektor samorządowy (gmina, powiat, województwo),

Sektor ubezpieczeń społecznych (ZUS, KRUS)

Samorządowe jednostki budżetowe mają status jednostek budżetowych lub zakładów budżetowych. Podstawą ich gospodarki finansowej jest budżet jednostki samorządu terytorialnego. Jest to roczny plan dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów jednostki samorządu terytorialnego, a także przychodów i wydatków jej zakładów budżetowych, a także funduszy celowych.

Charakterystyczną cechą rachunkowości jednostek samorządu terytorialnego jest odrębne prowadzenie ksiąg rachunkowych dla budżetu i urzędu jednostki budżetowej.

Rachunkowość budżetu prowadzona jest w jednostkach samorządu terytorialnego przez urząd tej jednostki (urząd gminy, miasta i gminy, miasta, starostwo powiatowe i urząd marszałkowski). Rachunkowość budżetu prowadzona jest na bazie planu kont określonego w rozporządzeniu MF z dnia 05 lipca 2010 r. Operacje gospodarcze w budżecie jednostki samorządu terytorialnego dotyczą głównie:

• gromadzenia dochodów na rachunku bankowym budżetu,

• realizacji wydatków budżetowych i ich rozliczania,

• ustalenia niedoboru lub nadwyżki budżetu i skumulowanej nadwyżki lub niedoboru budżetu.

• różnego typy rozliczeń dotyczących ustalania dochodów własnych, rozliczeń z innymi budżetami i innymi kontrahentami,

Temat: Ewidencja dochodów budżetu jednostek samorządu terytorialnego.

Dochody budżetowe to wszystkie kwoty przelane na specjalny rachunek jednostki budżetowej przez dysponentów wyższego stopnia, z wyjątkiem zwrotów wydatków dokonanych w tym samym roku budżetowym oraz zwrotów niewykorzystanych środków przekazanych wcześniej dysponentom niższego stopnia.

Dochody jednostek samorządu terytorialnego można podzielić na 3 podstawowe grupy:

1. Dochody własne

2. Subwencje ogólne z budżetu państwa oraz dotacje z budżetu państwa oraz funduszy celowych i pomocowych.

3. Inne dochody: dochody osiągane przez gminne, powiatowe i wojewódzkie jednostki budżetowe, gminne, powiatowe i wojewódzkie zakłady budżetowe; środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi, pochodzące z budżetu UE

Do dochodów gminy (miasta) należą:

1. subwencja ogólna (oświatowa, wyrównawcza, równoważąca) i dotacje z budżetu państwa oraz dotacje z funduszy celowych;

2. podatki i opłaty:

a) podatek od nieruchomości, rolny, leśny, od środków transportowych, od działalności gospodarczej osób fizycznych opłacany w formie karty podatkowej, od spadków i darowizn, od czynności cywilno-prawnych;

b) opłata skarbowa; targowa, miejscowa, uzdrowiskowa, od posiadania psów,

c) udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa, a mianowicie: w podatku dochodowym od osób fizycznych (39,34%) zamieszkałych na terenie gminy i w podatku dochodowym od osób prawnych (6,71%) posiadających siedzibę na terenie gminy.

3. Inne dochody:

a) dochody osiągane przez gminne jednostki budżetowe oraz wpłaty gminnych zakładów budżetowych,

b) dochody z majątku gminy i odsetki od posiadanych inwestycji krótko i długookresowych,

c) otrzymane kary pieniężne i grzywny,

d) spadki, zapisy darowizny.

Do dochodów powiatów należą:

1. Subwencja ogólna(oświatowa, wyrównawcza, równoważąca) i dotacje z budżetu państwa oraz dotacje z funduszy celowych i pomocowych;

udziały ze stanowiącego dochód budżetu państwa podatku dochodowego od osób fizycznych (10,25%) zamieszkałych na terenie powiatu i w podatku dochodowym od osób prawnych (1,40%) posiadających siedzibę na terenie powiatu.

2. dochody osiągane przez powiatowe jednostki budżetowe, powiatowe zakłady budżetowe;

3. inne dochody: odsetki od posiadanych inwestycji krótko- i długoterminowych, otrzymane kary pieniężne, grzywny, zapisy i darowizny.

Do dochodów województw należą:

1. Subwencja ogólna (oświatowa, wyrównawcza, regionalna) i dotacje z budżetu państwa oraz dotacje z funduszy celowych i pomocowych;

2. udziały ze stanowiącego dochód państwa podatku dochodowego od osób fizycznych (1,60%) zamieszkałych na terenie województwa i podatku od osób prawnych (14%) mających siedzibę na terenie województwa;

3. dochody osiągane przez wojewódzkie jednostki budżetowe, wojewódzkie zakłady budżetowe;

4. inne dochody: odsetki od posiadanych inwestycji krótko i długoterminowych, otrzymane kary pieniężne, grzywny, zapisy i darowizny.

Schemat :

Powiązania kont dla ewidencji środków budżetu

Księgowania:

1. Przelewy środków przez jednostki z tytułu zrealizowanych dochodów budżetowych (WB)

2. Przekazane środki z rachunku budżetu na pokrycie wydatków JST.

3. Zaksięgowanie dochodów budżetowych zrealizowanych przez jednostki budżetowe w wysokości wynikającej z okresowych sprawozdań

4. Zaksięgowanie wydatków budżetowych zgodnie z otrzymanymi sprawozdaniami budżetowymi

5. Przeksięgowanie dochodów w celu ustalenia wyniku wykonania budżetu

6. Przeksięgowanie wydatków w celu ustalenia wyniku wykonania budżetu

Schemat:

Ewidencja dochodów budżetu jednostek samorządu terytorialnego.

Księgowania:

1. Otrzymane dotacje i subwencje oraz zrealizowane dochody własne (WB)

2. Zrealizowane dochody jednostek budżetowych podległych samorządowi terytorialnemu (sprawozdanie Rb- 27S).

3. Dochody budżetu ustalone według sprawozdań innych organów

4. Zaliczenie w danym okresie dochodów rozliczanych w czasie

5. Przesunięcie do dochodów budżetowych niezrealizowanych wydatków niewygasających

6. Przeniesienie w końcu roku sumy osiągniętych dochodów budżetu.

Schemat:

Typowe księgowania na koncie 222 „ Rozliczenie dochodów budżetowych”

Księgowania:

1. Zaksięgowanie dochodów budżetowych zrealizowanych przez jednostki budżetowe w wysokości wynikającej z okresowych sprawozdań finansowych.

2. Zaksięgowanie potwierdzonych wyciągiem bankowym przelewów środków przez jednostki budżetowe na rachunek budżetu z tytułu zrealizowanych dochodów budżetowych .

Schemat:

Rozrachunki z tytułu dochodów budżetowych ujmowane na koncie 224 „Rozrachunki budżetu”

Księgowania:

1. Zaksięgowanie realizowanych przez urzędy skarbowe należnych dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego

2. Należne dochody budżetu z tytułu udziałów w dochodach innych budżetów.

3. Zaksięgowanie dotacji i subwencji

4. Wpływy środków pieniężnych z tytułu należnych dochodów od urzędu skarbowego i innych budżetów (WB)

Zadanie 1

W jednostce samorządu wystąpiły następujące operacje gospodarcze

Otrzymano wpłatę podatku od nieruchomości (WB)……………………	1200,-
Otrzymano subwencję z MF (WB) ………………………………………	10 000,-
Otrzymano sprawozdanie o wykonaniu dochodów budżetowych z jednostki samorządu terytorialnego …………………………………….	5400,-
Zaksięgowano sprawozdanie referatu podatków i opłat o wykonanych podatkach i opłatach lokalnych …………………………………………	1200,-
Zaksięgowano wpływ środków pieniężnych stanowiących dochód zrealizowany przez jednostki budżetowe (WB) …………………………	5100,-
Zaksięgowane należne dotacje i subwencje ………………………………	3400,-
Wpływ środków pieniężnych z tytułu dotacji i subwencji (WB) ………..	3400,-
Przeksięgowano w końcu roku dochody budżetowe…………................	…………

Polecenia:

1. Otworzyć niezbędne konta oznaczając salda początkowe symbolem X.

2. Zaksięgować operacje gospodarcze.

Zadanie 2

W gminnej jednostce samorządu terytorialnego wystąpiły następujące operacje gospodarcze:

1. Otrzymano wpływ na rachunek z tytułu subwencji z Ministerstwa Finansów (WB) - 20.000,-

2. Zaksięgowano sprawozdanie o wykonaniu dochodów budżetowych przez gminne jednostki budżetowe w wysokości wynikającej z okresowych sprawozdań finansowych 12.000,-

3. Otrzymano przelew środków od gminnych jednostek budżetowych na rachunek budżetu z tytułu zrealizowanych dochodów budżetowych (WB) 12.000,-

4. Zaksięgowano sprawozdanie referatu podatków i opłat o wykonanych podatkach i opłatach lokalnych 2.000,-

5. Otrzymano wpłatę podatku z referatu podatków i opłat lokalnych (WB) 2.000,-

6. Zaciągnięto kredyt bankowy (WB/WB) 6.000,-

7. Zaksięgowano należne dotacje i subwencje MF 15.000,-

8. Otrzymano środki pieniężne z tytułu dotacji i subwencji MF (WB) 15.000,-

9. Zaciągnięto pożyczkę od firmy X (WB) 1.200,-

10. Zaksięgowano przypisane udziały we wpływach dochodów budżetu państwa z tytułu podatków na rzecz gminnego samorządu terytorialnego za miesiąc wrzesień otrzymanych w następnym miesiącu 2.500,- (płacimy do US)

11. Wpływ w miesiącu październiku należnych dochodów z tytułu udziału we wpływach dochodów budżetu państwa (WB) 2.500,-

12. Spłacono część zaciągniętej pożyczki (WB) 500,-

13. Spłacono ratę kredytu bankowego (WB) 700,- w tym odsetki 100,-

14. Otrzymano odsetki od środków na rachunku bankowym (WB) 110,-

15. Przeksięgowano w końcu roku dochody budżetowe……………...

16. Otrzymano w grudniu dotacje i subwencje na styczeń następnego roku (WB) 2.100

Polecenia:

3. Otworzyć niezbędne konta oznaczając salda początkowe symbolem X.

4. Zaksięgować operacje gospodarcze.

133- Rachunek budżetu - ewidencja operacji pieniężnych dokonywanych na bankowym
koncie rachunku budżetu.

Wn: wpływ śr. pien. na rachunek.

Ma: wypłaty z rachunku budżetu

901 - Dochody budżetu - ewidencja i przeksięgowanie dochodu budżetu

Na koniec roku saldo konta (Ma) przenosi się na konto 961.

(Wn) ewidencja zrealizowanych dochodów budżetowych z tytułu dochodów własnych jednostek budżetowych, sprawozdań urzędów skarbowych o stanie środków na rachunkach bieżących, z tytułu subwencji i dotacji, z tytułu udziałów wniesionych przez inne budżety, z tytułu darowizn, zapisów.

222- Rozliczenie dochodów budżetowych - rozliczenie dochodów z jednostkami budżetowymi-
pośredniczące pomiędzy jednostką a budżetem

Wn dochody budżetowe zrealizowane przez jednostki budżetowe w wysokości wynikającej ze złożonych sprawozdań Rb-27S;

Ma przelewy dochodów budżetowych na rachunek budżetu dokonane przez jednostki budżetowe.

134- Kredyty bankowe -

Wn spłaty kredytu lub jego umorzenie.

Ma wartość zaciągniętego kredytu, naliczone przez bank prowizje i odsetki;

224- Rozrachunki budżetu - do ewidencji rozrachunków z innymi budżetami,

- rozliczenia dochodów budżetowych zrealizowanych przez urzędy skarbowe na rzecz

budżetu gminy;

- rozrachunków z tytułu udziałów w dochodach innych budżetów;

- rozrachunków z tytułu dotacji i subwencji;

- rozrachunków z tytułu dochodów na rzecz budżetu państwa.

250- należności finansowe - do ewidencji należności w szczególności z tytułu udzielonych
pożyczek

Wn. Powstanie i zwiększenie należności

Ma. Zmniejszenie należności

260- zobowiązania finansowe - do ewidencji zobowiązań z tytułu zaciągniętych pożyczek

i wyemitowanych instrumentów finansowych

Wn. Wartości spłaconych zobowiązań finansowych

Ma. Wartość zaciągniętych zobowiązań

962 - Wynik na pozostałych operacjach - ewidencja kosztów i przychodów finansowych oraz pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych, które nie powodują wydatków i dochodów w danym roku, czyli takich operacji, których nie dotyczy zasada kasowa wykonania budżetu (wydatków nierasowych), lecz wpływających na wynik wykonania budżetu. Koszy i przychody nie ujęte w planie finansowym.

Wn. koszty finansowe i pozostałe operacyjne

Ma. przychody finansowe poz. operacyjne

961 -Niedobór lub nadwyżka budżetu - służy do ustalenia wyniku budżetu na koniec danego roku.

Wn - przeniesienie wydatków budżetowych;

Ma - przeniesienie dochodów budżetowych.

Saldo konta (debetowe- wartość niedoboru, kredytowe- wartość nadwyżki) przenoszone jest na konto 960.

909 - Rozliczenia międzyokresowe -

Wn - koszty do rozliczenia w następnych okresach np. naliczone odsetki od zaciągniętych kredytów i pożyczek,

Ma - przychody przyszłych okresów.

2

---