1992.01.07 uchwała SN III CZP 136/91 OSNC 1992/7-8/127
glosa częściowo aprobująca: Lichorowicz A. OSP 1993/1/5
Strony zawierające umowę sprzedaży gospodarstwa rolnego w trybie i na zasadach określonych w art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników i członków ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1989 r. Nr 24, poz. 133) nie mogły wyłączyć z nabywanego przez osobę fizyczną gospodarstwa rolnego jednego ze składników tego gospodarstwa wymienionych w art. 2 pkt 4 tej ustawy.
1992.04.01 uchwała SN II UZP 7/92 OSNC 1992/7-8/134
Warunkiem nabycia prawa do emerytury rolniczej na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1991 r. Nr 7, poz. 24) jest osobiste prowadzenie działalności rolniczej przez osobę ubiegającą się o taką emeryturę z tym zastrzeżeniem, że nie musi ono trwać do daty zgłoszenia wniosku.
1992.10.14 uchwała SN III CZP 125/92 OSNC 1993/4/58
Rozwiązanie umowy o przekazaniu gospodarstwa rolnego, zawartej na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz.U. Nr 32, poz. 140), jest możliwe w stosunku do jednego tylko z małżonków będących nabywcami.
1993.09.08 uchwała SN III CZP 121/93 OSNC 1994/5/97
glosa krytyczna: Niedośpiał M. OSP 1995/2/30
Roszczenie rolnika, który zmarł po wytoczeniu powództwa o rozwiązanie umowy przekazania gospodarstwa rolnego, zawartej na podstawie ustawy z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz. U. Nr 32, poz. 140), nie przechodzi na spadkobierców (art. 119 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - jedn. tekst: Dz. U. 71, poz. 342).
1994.08.25 uchwała SN III CZP 112/94 OSNC 1995/2/23
glosa częściowo aprobująca: Kalicki P. OSP 1995/11/228
Przewidziana w art. 119 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jedn. tekst: Dz. U. z 1993 r. Nr 71, poz. 342 ze zm.) możliwość rozwiązania umowy przekazania gospodarstwa rolnego jest wyłączona po zbyciu przejętego gospodarstwa osobie trzeciej na podstawie umowy darowizny, jeżeli jedna z przyczyn określonych w art. 89 pkt 1-3 wymienionej ustawy zachodziła przed tym zbyciem. Nie jest również dopuszczalne rozwiązanie umowy darowizny gospodarstwa dokonanej przez następcę z przyczyn określonych w powołanym wyżej art. 89, jak i z powodu naruszania dóbr osobistych rolnika przez obdarowanego.
1997.02.04 wyrok SN III CKN 26/96 OSNC 1997/6-7/80
Zawarcie umowy darowizny w związku z zaprzestaniem przez rolnika prowadzenia działalności rolniczej (art. 19 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - jedn. tekst: Dz. U. z 1993 r. Nr 71, poz. 342 ze zm.) ma taki skutek, że odzyskanie przez darczyńcę darowanego gospodarstwa rolnego, może nastąpić tylko przez odwołanie darowizny z przyczyny wskazanej w art. 898 § 1 k.c.
1998.12.04 wyrok SN III CKN 68/98 OSNC 1999/7-8/127
glosa aprobująca: Niedośpiał M. NPN 2000/1/74
Według ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jedn. tekst: Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.), zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej następuje, między innymi, w razie wyzbycia się własności gospodarstwa rolnego zarówno w wyniku umowy zawartej w celu wykonania umowy z następcą, jak też umowy darowizny lub umowy dożywocia. Umowa darowizny zawarta w celu zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej, jak każda umowa darowizny, może zostać odwołana przez darczyńcę, jeżeli obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności (art. 898 k.c).
2000.05.16 wyrok SN IV CKN 34/00 LEX nr 52440
W konsekwencji wyboru przez strony umowy darowizny gospodarstwa rolnego, w związku z zaprzestaniem prowadzenia przez rolnika działalności rolniczej, wyłączone jest uznanie tej umowy za umowę z następcą (art. 84 i 85 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników), a także jej rozwiązanie w trybie art. 89 tej ustawy.
2000.05.30 wyrok TK K 37/99 OTK 2000/4/112
1. Art. 22 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jednolity z 1998 r. Dz. U. Nr 7, poz. 25; zm.: Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756; z 1999 r. Nr 60, poz. 636) w zaskarżonej części jest zgodny z art. 2 i 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Art. 25 ust. 2 ustawy wymienionej w pkt. 1 jest niezgodny z art. 2 i 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie, w jakim nie przewiduje możliwości doliczenia do liczby lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, od której zależy wysokość części składkowej emerytury-renty, także okresów :
a) odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresów jej równorzędnych albo zastępczych form tej służby, przypadających przed dniem 1 stycznia 1999 r.,
b) działalności kombatanckiej, działalności równorzędnej z tą działalnością, a także okresów zaliczanych do okresów tej działalności oraz podlegania represjom wojennym i okresu powojennego, określonych w przepisach ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (tekst jednolity z 1997 r. Dz. U. Nr 142, poz. 950; zm.: z 1998 r. Nr 37, poz. 204, Nr 106. poz. 668, Nr 162, poz. 1118; z 1999 r. Nr 38, poz. 360, Nr 77, poz. 862),
c) pełnienia w Polsce zawodowej służby wojskowej oraz pozostawania w stosunku służby w policji oraz w formacjach pokrewnych, w okresie przed dniem 1 stycznia 1999 r. lub po tej dacie, lecz nie objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalno-rentowego.
2000.12.08 wyrok SN I CKN 992/98 LEX nr 50826
Rozwiązanie umowy darowizny gospodarstwa rolnego jest instytucją odmienną od odwołania darowizny. Przesłanki rozwiązania umowy zostały wyczerpująco określone w art. 89 ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, więc przepis art. 898 § 1 k.c. do rozwiązania umowy nie może mieć zastosowania nawet przez analogię.
2001.09.13 postanow. SN II CKN 642/99 LEX nr 52346
Roszczenie rolnika o rozwiązanie umowy przekazania gospodarstwa rolnego następcy jest prawem ściśle związanym z jego osobą i jako takie nie podlega dziedziczeniu (art. 922 § 2 k.c.). Z braku ustawowego uregulowania nie jest to także prawo, które przechodzi "na oznaczone osoby" w rozumieniu powołanego przepisu. Prawo to zatem gaśnie z chwilą śmierci rolnika. Jeżeli śmierć przypada na okres po wszczęciu postępowania o rozwiązanie umowy, postępowanie jako bezprzedmiotowe podlega umorzeniu, z uwzględnieniem stanu zaawansowania tego postępowania (art. 355 § 1 k.p.c.).
2002.02.07 wyrok SN II UKN 49/01 OSNP 2003/22/552
Wydzierżawienie gospodarstwa rolnego na podstawie umowy zawartej na okres krótszy niż 10 lat, albo bez zachowania formy pisemnej lub też bez wpisania tej umowy do ewidencji gruntów i budynków, nie stwarza przewidzianej w art. 28 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.) podstawy do odstąpienia od zawieszenia wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.
2002.11.28 wyrok SN II UK 68/02 OSNP 2004/6/104
Rolnik lub domownik rolnika mający obywatelstwo Republiki Czeskiej, dobrowolnie kontynuujący ubezpieczenie społeczne po wejściu w życie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.), nie jest wyłączony z ubezpieczenia społecznego rolników z tego powodu, że nie posiada obywatelstwa polskiego.
2005.11.25 uchwała SN III CZP 59/05 OSNC 2006/5/79
7 sędziów
Gospodarstwo rolne, przekazane na podstawie ustawy z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz o innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz. U. Nr 32, poz. 140) następcy pozostającemu w ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, należy do majątku wspólnego.
2006.06.09 wyrok SN IV CSK 175/05 Biul.SN 2006/8/14
Rozwiązanie, na podstawie art. 89 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1991 r. Nr 7, poz. 24), umowy o przekazanie gospodarstwa rolnego nie powoduje wygaśnięcia hipoteki przymusowej, która powstała w okresie gdy właścicielem gospodarstwa był następca.