Wybrani święci i błogosławieni

Imię	Święto	Życie	Patron	Ikonografia
Idzi, (Egidiusz, Gilles)	01.09	VIII w. Pustelnik w Prowansji (Francja), później opat założonej przez siebie wspólnoty zakonnej.	Patron matek karmiących i osób kulawych	Strzała w kolanieświętego, łania karmiąca go mlekiem w jaskini.
Ignacy Antiocheński	17.10	Uczeń Jana Ewangelisty, biskup Antiochii (Syria), autor siedmiu listów pisanych w drodze na męczeństwo do Rzymu		Lwy, święty wśród lwów, spętany łańcuchami.
Ignacy Loyola (Inigo López de Loyola)	31.07	1491-1556. Najpierw rycerz - ranny podczas oblężenia Pamplony nawrócił się pod wpływem lektury żywotów świętych. Po dwóch latach w samotności napisał słynne "Ćwiczenia duchowne", później studia w Salamance i Paryżu. Gromadzi wokół siebie grupę ludzi, która po zatwierdzeniu przez papieża Pawła III stała się Towarzystwem Jezusowym - jezuitami.	Patron rekolekcji i ćwiczeń duchownych	Monogram IHS na piersi świętego lub na księdze.
Izydor z Sewilli	04.04	Ok. 560-636. Ostatni Ojciec Kościoła Zach., Doktor Kościoła, arcybiskup Sewilli, pisarz, twórca pierwszej encyklopedii (20-tomowe "Etymologie"), sam wszechstronnie wykształcony, dbał o wykształcenie duchowieństwa - zakładał szkoły przy każdej katedrze.		Pióro i księga, ul pszczeli (symbol elokwencji), często ukazywany jako biskup, u stóp którego klęczy książę
Jacek (Hyacinthus)	17.08	ok. 1183-1257. Urodzony w Kamieniu na Śląsku w rodzie Odrowążów. W Rzymie poznał św. Dominika, wstąpił do jego zakonu i przeszczepił go na grunt polski. Wiele wypraw misyjnych na wschód (m.in. Kijów, Smoleńsk) i do Prus. Cudotwórca, asceta i niestrudzony misjonarz.		Często przedstawiany z monstrancją i figurką Matki Boskiej
Jadwiga Królowa	8.06	1374-1399. Córka Ludwika Andegawena, spadkobierczyni tronu polskiego. Koronowana w 1384, dwa lata później (jako 12-letnia dziewczynka!) poślubiła Władysława Jagiełłę. Znana z niezwykłego miłosierdzia, a także troski o studiującą młodzież, dokonała odnowienia Akademii Krakowskiej.
Jadwiga Śląska a. Trzebnicka	16.10	ok. 1174-1243. Księżna śląska, żona Henryka Pobożnego, znana z dzieł miłosierdzia - ostatnie lata życia w ufundowanym przez siebie klasztorze cystersek w Trzebnicy	Patronka Śląska	W koronie, boso, z obuwiem w rękach, budynek kościoła.
Jakub Młodszy (Mniejszy) Apostoł	03.05	Rybak z Galilei, syn Alfeusza (Kleofasa), pierwszy biskup Jerozolimy, umęczony prawdopodobnie w 62 r. Prawdopodobnie autor nowotestamentalnego Listu Jakuba		Drewniany stęp pilśniarza (folusznika); chorągiew; pałka.
Jakub Starszy a. Większy Apostoł	25.07	Zm. śmiercią męczeńską w 44 r. Rybak znad jeziora Genezaret, syn Zebedeusza, starszy brat Jana Ewangelisty; patron pielgrzymów i sieciarzy, czczony zwł. w Hiszpanii (Santiago de Compostela)		Sakwa, manierka i kij pielgrzyma, muszla, miecz.
Jan Chrzciciel	29.08, 24.06	Pustelnik i prorok, syn św. Elżbiety, prekursor Mesjasza-Jezusa, (Mt 3, 1-17; Łk 7, 18-35)	Patron misjonarzy i Florencji	Krzyż drewniany i proporzec ze słowami Ecce Agnus Dei, księga, baranek, lilia.
Jan Apostoł i Ewangelista	27.12	Rybak z Galilei, brat Jakuba Starszego, autor 4. Ewangelii, jemu Jezus pod krzyżem powierzył opiekę nad swą Matką. Wg tradycji pośród prześladowania za Domicjana wrzucony do kotła wrzącego oleju - cudownie ocalony. Zmarł ok. 100 r.		Kielich z wysuwającym się wężem; smok, kocioł z wrzącą oliwą, otwarta księga, orzeł.
Jan Kanty (z Kęt)	23.12	1390-1473. Kapłan, asceta, pielgrzym, wybitny kaznodzieja, profesor teologii Akademii Krakowskiej,	Patron archidiecezji krakowskiej	Dzban, toga profesorska, buty.
Jan Kapistran (da Capistrano)	23.10	1386-1456. Początkowo prawnik, pod wpływem pobytu w niewoli nawrócił się i wstąpił do franciszkanów-obserwantów (bernardynów), wybitny kaznodzieja, inspirator krucjaty przeciw Turkom. Zaszczepił w Polsce zakon bernardynów.	Patron prawników	Przedstawiany jako franciszkanin wskazujący dłonią na krucyfiks lub ze sztandarem ze znakiem krzyża. Czasem z lancą, depcząc turban.
Jan Nepomucen (Nepomuk, Jan z Pomuk)	16.05	1340-1393. Kapłan, wikariusz generalny kapituły praskiej. Umęczony, gdy odmówił zdradzenia królowi Wieńczysławowi tajemnicy spowiedzi św.	Patron Czech, dobrej spowiedzi i spowiedników	Krzyż. Przedstawiany jako kapłan ubrany w komżę i stułę.
Jan od Krzyża (właśc. Juan de Yepes y Alvarez)	14.12	1542-91. Mistyk, pisarz i poeta, Doktor Kościoła (Doktor Mistyczny). Zniechęcony stanem swego zakonu - karmelitów chciał przejść do Kartuzów. Po spotkaniu ze św. Teresą podjął jednak dzieło reformy zakonu (karmelici bosi).		Ukazywany jako karmelita piszący przed krzyżem. Często krzyż znajduje się w niebie i wysyła promienie światła. Czasem obok orzeł, z piórem pisarskim w dziobie.
January	19.09	275- ok. 305. Biskup Benewentu, umęczony podczas prześladowania Dioklecjana. Został rzucony na pożarcie dzikim zwierzętom, które nie chciały go jednak tknąć - ostatecznie został ścięty.	Patron Neapolu	Dwie fiolki z krwią świętego (cud upłynnienia krwi w Neapolu), księga, piec, miecz.
Jan Sarkander	30.05 lub 17.03	1576-1620. Kapłan w Holeszowie na Morawach, obrońca wiary katolickiej przed protestantyzmem. Podczas wojny 30-letniej został oskarżony przez protestantów o zdradę kraju i okrutnie umęczony.
Jan Chryzostom (Złotousty)	13.09	Ok. 354-407. Pisarz chrześc., ojciec i doktor Kościoła Wsch. Początkowo studiował retorykę, następnie został pustelnikiem. W 386 r. wrócił do Antiochii - wyświęcony na kapłana. Od 398 patriarcha Konstantynopola, wielki kaznodzieja, twórca liturgii Kościoła Wsch. Przez swoją nieustępliwość i surowość napytał sobie wrogów na dworze cesarskim. Skazany na wygnanie - zmarł w drodze.	Patron kaznodziejów.	Mieszek; księga przebita mieczem.
Jerzy	23.04	Kult od V w. - brak pewnych informacji historycznych. Prawdopodobnie był trybunem w legionach cesarza Dioklecjana, zmarł śmiercią męczeńską w Palestynie na przełomie III/IV w.	Patron Anglii, Portugalii, Aragonii, Genui, Stambułu, Niemiec, Wenecji. Patron rycerzy, płatnerzy, pasterzy koni, szpitali, bezpłodnych kobiet, harcerzy. Chroni przed dżumą, trądem, syfilisem i opryszczką.	Rycerz na koniu zabijający włócznią smoka, zbroja, chorągiew. Czasem przedstawiany w scenie męczeństwa (ścięcie mieczem).
Joachim	26.07	Ojciec Maryi Panny, z rodu Judy, mążśw. Anny.		Kosz z dwiema turkawkami, księga, jagnię, zakwitający kij.
Joanna d'Arc	30.05	Ok. 1412-31. Dziewica Orleańska , urodzona w rodzinie wieśniaczej w Domremy-la-Pucelle, wizjonerka i bohaterka narodowa Francji.		Zbroja, długi proporzec z wizerunkiem Chrystusa, jabłko i lilie królewskie.
Józef	19.03 i 1.05	Mąż (oblubieniec) Panny Marii, opiekun Jezusa, potomek Dawida, "mąż sprawiedliwy", cieśla z Nazaretu	Patron Kościoła powszechnego, Austrii, Węgier, Kanady, Meksyku, Belgii, Peru, Rosji, Wietnamu, misji chińskich, Patron sprawiedliwości społecznej, dobrej śmierci, robotników, cieśli,	Zakwitający kij, przybory ciesielskie: siekiera, piła, wiertło; lilia. Często z Jezusem na ręku.
Juda Tadeusz Apostoł	28.10	Prawdopodobnie brat Jakuba Młodszego, bliski krewny Jezusa. Autor Listu Judy. Według tradycji głosił Ewangelię w Mezopotamii i Persji, zginął śmiercią męczeńską, zabity pałkami.	Patron beznadziejnych przypadków	Pałka, miecz, kij, krzyż, węgielnica ciesielska.
Julian z Antiochii	16.03	Ok. 302-?. Chrześcijanin, senator, umęczony podczas prześladowań Dioklecjana. Jego relikwie przechowywane były w Aleksandrii.		Ukazywany w scenie wrzucenia do morza w worku pełnym skorpionów i węży lub prowadzony na wielbłądzie.
Julian Szpitalnik	29.01	Święty legendarny, nie istniał w rzeczywistości (jego życiorys m.in. w Złotej Legendzie Jakuba de Voragine).	Patron podróżnych i gościnności
Juliusz	12.04	Zm. 352. Papież od 337, walczący z arianizmem - bronił św. Atanazego przed niesłusznymi oskarżeniami, zwołał kilka synodów antyariańskich
Katarzyna z Aleksandrii	25.11	Zm. ok. 310. Postać niepewna historycznie. Wg. podania - dziewica królewskiego rodu, oczytana w filozofii, potrafiła przeciwstawić się argumentacji 50 filozofów podczas prześladowania Maksymiana. Odrzuciła względy cesarza i nie chciała zaprzeć się Chrystusa - za co była torturowana na kole, a następnie ścięta.	Patronka filozofów, studentek, bibliotekarzy, kołodziejów, kolejarzy	Miecz, korona, książka, palma, połamane wielkie koło z nożami. Czasem ukazywana w trakcie mistycznych zaślubin z Chrystusem lub nawiedzana przez Chrystusa w więzieniu.
Katarzyna ze Sieny	29.04	1347-80. Tercjarka dominikańska, mistyczka, autorka kilku dzieł mistycznych. Pisała surowe listy do królów i papieża, starając się sprowadzić go do Rzymu z niewoli awiniońskiej.	Patronka Włoch, uczonych, mędrców; studentów	Cierniowa korona, lilia, serce, pierścień.
Kazimierz	04.03	1458-84. Drugi syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki, wychowanek Długosza. Odznaczał się niezwykłą pobożnością i surowością obyczajów - m.in. złożył ślub czystości. Przygotowywany do odziedziczenia tronu po ojcu, zachorował jednak na gruźlicę (prawdopodobnie) i zmarł 4.03.1484 w Wilnie.	Patron Korony i Litwy	Ukazywany jako młodzieniec w szatach królewskich
Kinga	24.07	1234-1292. Córka króla Beli IV węg., wnuczka św. Jadwigi, żona Bolesława Wstydliwego, z którym żyła w ślubach czystości. Zasłynęła niezwykłą pobożnością i wrażliwością społeczną. Po śmierci męża klaryska w ufundowanym przez siebie klasztorze w Sączu.		Puszka, lampa, monstrancja, cyborium, lilia.
Klara	11.08	1194-1253. Uczennica św. Franciszka z Asyżu, założycielka II zakonu franciszkańskiego (klaryski)	Patronka chorych na oczy i telewizji.	Puszka, lampa, monstrancja, cyborium, lilia.
Klemens Hofbauer (Dworzak)	15.03	1751-1820. Urodzony w Czechach, początkowo pustelnik, następnie redemptorysta, rektor Kościoła św. Benona w Warszawie - zaszczepił zakon redemptorystów w Polsce. Gorliwy duszpasterz i społecznik. Po 1808 z powodu dekretu banicyjnego wywieziony najpierw do Kostrzynia, następnie do Wiednia, gdzie kontynuował swą działalność.	Patron rzemieślników.
Klemens I Rzymski	23.11	Papież 88-97/92-101 (trzeci po św. Piotrze). Rzymianin, ale pochodzenia żydowskiego. Ojciec Kościoła, męczennik.	Patron grabarzy, kamieniarzy i marmurników	Kotwica, studnia, tiara papieska.
Kosma i Damian	26.09	Zm. ok. 283 śmiercią męczeńską. Bracia z Cylicji (Azja Mn.), lekarze nie biorący zapłaty	Patroni aptekarzy, chirurgów i mędrców	Puszka.
Krzysztof	25.07	Męczennik podczas prześladowania Decjusza (III w.). Wiele sprzecznych legend na jego temat, m.in. że był barbarzyńcą z rodu olbrzymów psiogłowców, pustelnikiem syryjskim, czyniąc pokutę przenosił podróżnych przez rzekę (także Dzieciątko Jezus);	Patron kierowców i podróżnych, a także rycerzy, poszukiwaczy skarbów i żeglarzy	Pień jako podpora, Dzieciątko Jezus na ramieniu.
Kunegunda	03.03	Zm. 1033 a. 1039, małżonka cesarza niem. Henryka II, z którym żyła w ślubach czystości. Oskarżona o złe prowadzenie się cudownie przetrwała tzw. "sąd Boży". Współzałożycielka biskupstwa w Bambergu, po śmierci męża wstąpiła do benedyktynek w Kaffungen.		Przedstawiana w czasie próby wierności małżeńskiej, rozżarzony lemiesz pługa.
Leonard z Noblac	6.11	Ok. 466 - ok. 559. Początkowo dworzanin, później pustelnik, w końcu opat założonego przez siebie klasztoru w Noblac. Wybitny kaznodzieja, starał się godzić zwaśnionych książąt, wstawiał się za jeńcami i więźniami.	Patron dobrego porodu, więźniów, jeńców, chorych i zagrożonych napadem lub kradzieżą.	Łańcuch, skruszone kajdany, koń, kwiat w ustach.
Ludwik IX	25.08	1214-70. Król Francji z dynastii Kapetyngów. W 1238 wyruszył na wyprawę krzyżową, podczas której znalazł się w niewoli saraceńskiej. Po uwolnieniu ponownie wyruszył na wyprawę (1267). Zmarł na dżumę podczas oblężenia Tunisu.		Herb Francji u kolan klęczącego króla, biskup błogosławiący króla, gołąb, berło z liliami Burbonów, wieniec cierniowy.
Ludwik de Montfort	28.04	1673-1716. Urodzony w ubogiej rodzinie - dzięki pomocy sponsorów zdołał zdobyć wykształcenie i przyjął święcenia kapłańskie. Od dzieciństwa wyróżniał się wielką pobożnością i zdecydowaniem wbrew wielu próbom i przeciwnościom. Większość swego życia kapłańskiego spędził na misjach parafialnych. Autor "Prawdziwego nabożeństwa do Maryi Panny".
Łucja	13.12	Zm. 304 śmiercią męczeńską. Urodzona w dobrym rodzie rzymskim w Syrakuzach (Sycylia). Wg. podania złożyła ślub czystości i została wydana władzom jako chrześcijanka przez mężczyznę-poganina, którego nie zgodziła się poślubić. Według jednego podania wyłupiła sobie oczy, żeby zniechęcić admiratora; według innego - nakazał je wyłupić sędzia. Oczy zostały jej jednak cudem przywrócone.	Patronka niewidomych, chorych na oczy, szklarzy, służby, krawców, producentów lamp i świec	Lampa, para oczu na tacy lub na księdze, miecz przebijający szyję świętej, rozciągana przez woły.
Łukasz	18.10	Uczeń św. Pawła, autor 3. Ewangelii i Dziejów Ap., lekarz, wg. tradycji autor ikon Matki Boskiej	Patron lekarzy i malarzy	Wół, zwój pergaminu, przybory malarskie, obraz w trakcie malowania.

Opracowano na podstawie: Wł. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa 1994; H. Hoever OCist, Żywoty Świętych Pańskich, Olsztyn 1988, Catherine Rabenstein, "For All the Saints" - tam też szersza bibliografia oraz materiałów własnych.

---