mgr Bogusław Lackoroński

[e-mail]

dyżur: ISM, ul. Żurawia 4, s. 504, poniedziałek 16:45-18.15

Ćwiczenia z Prawa międzynarodowego publicznego

Magisterskie Wieczorowe Studium Stosunków Międzynarodowych

Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych

Rok akademicki 2009/2010, semestr zimowy

Warunki zaliczenia ćwiczeń:

1. maksymalnie 2 nieobecności; każda nieobecność powyżej 2 skutkuje koniecznością odpowiedzi z całego dotychczasowego materiału,

2. zaliczenie pisemnego kolokwium,

3. brak minusów z tytułu nieprzygotowania do zajęć.

1. Pojęcie prawa międzynarodowego publicznego. Podstawowe pojęcia z zakresu prawa międzynarodowego publicznego

(istota cechy i funkcje prawa międzynarodowego publicznego („PMP”), podstawowe etapy rozwoju historycznego PMP, systematyka PMP, źródła PMP, relacja PMP a prawo krajowe, zdolność prawna w PMP i jej atrybuty, podmioty PMP, zdarzenia prawne w PMP, stosowanie (przestrzeganie) PMP, odpowiedzialność za naruszenie norm PMP i egzekwowanie PMP)

Literatura:

1. R. Bierzanek, J. Symonides, Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2001, s. 13-79

2. W. Czapliński, A. Wyrozumska, Prawo międzynarodowe publiczne. Zagadnienia systemowe, Warszawa 2004, s. 1-32; 586-589; 615-616.

3. B. Góralczyk, S. Sawicki, Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie, Warszawa 2007

4. T. Wasilewski, Stosunek wzajemny: porządek międzynarodowy, prawo międzynarodowe, europejskie prawo wspólnotowe, prawo krajowe, Toruń 2004

2. Źródła prawa międzynarodowego publicznego

(rodzaje źródeł PMP, hierarchia źródeł PMP, hierarchia norm PMP, kryteria uznawania za źródła PMP: a) norm wynikających z KNZ, b) norm bezwzględnie obowiązujących (ius cogens), c) norm skutecznych erga omnes, d) umów międzynarodowych, e) zwyczajów, f) aktów jednostronnych, g) ogólnych zasad prawa uznanych przez narody cywilizowane, h) orzecznictwa i doktryny dwa ostatnie z pewnymi zastrzeżeniami)

Literatura:

1. Art. 38 i 59 Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z 26 czerwca 1945 r. w: S. Bieleń, Prawo w stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2004, s. 48-57.

2. R. Bierzanek, J. Symonides, 77-117; 298-302.

3. W. Czapliński, A Wyrozumska, Prawo międzynarodowe publiczne. Zagadnienia systemowe, Warszawa 2004, s. 16-128.

4. B. Góralczyk, S. Sawicki, op. cit., s. 60-66; 97-114.

3. Prawo traktatów (2 zajęcia)

(źródła prawa traktatów, pojęcie umowy międzynarodowej, budowa umowy międzynarodowej, rodzaje umów międzynarodowych, zawieranie umów międzynarodowych, ważność umowy międzynarodowej, przedmiotowy, podmiotowy i czasowy zakres obowiązywania umów międzynarodowych, wykładnia umów międzynarodowych)

Literatura:

1. Konwencja wiedeńska o prawie traktatów z 22 maja 1969 r. w: S. Bieleń, op. cit., s. 124-143

2. Ustawa z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych w: S. Bieleń, op. cit., s. 157-162; oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z 28 sierpnia 2000 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o umowach międzynarodowych (Dz. U. z 2000 r., Nr 79 poz. 891)

3. R. Bierzanek, J. Symonides, op. cit. , s. 77-110.

4. W. Czapliński, A. Wyrozumska, op. cit., 32-72

5. M. Frankowska, Prawo traktatów, Warszawa 1997

6. J. Sozański, Współczesne prawo traktatów, Warszawa- Poznań 2005.

4. Podmioty prawa międzynarodowego publicznego

(podmiotowość w PMP, rodzaje podmiotów PMP, państwo jako podmiot PMP, suwerenność, problem równości państw, immunitet państwa, immunitet głowy państwa, prawo obce przed sadem krajowym, naród, organizacje międzynarodowe, Stolica Apostolska, osoby fizyczne i osoby prawne, powstańcy, strona wojująca, ruch narodowowyzwoleńczy; powstawanie podmiotów PMP, uznanie międzynarodowe)

Literatura:

1. R. Andrzejczuk, Uzasadnienie prawa narodów do samostanowienia. Prawa człowieka podstawą prawa narodów do samostanowienia, Lublin 2002.

2. R. Bierzanek, J. Symonides, op. cit., s. 121-160.

3. S. Kardaś, Problem uznania państwa w prawie międzynarodowym na przykładzie Republiki Górskiego Karabachu, „Stosunki Międzynarodowe” 2007, nr 1-2, s. 194-209.

4. M. Perkowski, Samostanowienie narodów w prawie międzynarodowym, Warszawa 2001.

5. Konkluzje z nadzwyczajnego posiedzenia Rady Europejskiej, Bruksela, 1 września 2008r., http://www.consilium.europa.eu/ueDocs/cms_Data/docs/pressData/PL/ec/102552.pdf .

5. Państwo w stosunkach międzynarodowych - organy państwa i ludność

(wewnętrzne i zewnętrzne organy państwa w stosunkach międzynarodowych, rodzaje przedstawicielstw państw w stosunkach międzynarodowych, stosunki dyplomatyczne a stosunki konsularne, przywileje i immunitety dyplomatyczne; obywatelstwo, cudzoziemcy, azyl terytorialny, ekstradycja przestępców)

Literatura:

1. R. Bierzanek, J. Symonides, op. cit., s. 161-197; 259-288

2. W. Czapliński, A. Wyrozumska, op. cit., s. 131-139; 189-283

3. Konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych z 18 kwietnia 1961 r. w: S. Bieleń, op. cit., s. 164-173

4. Konwencja wiedeńska o stosunkach konsularnych z 24 kwietnia 1963 r. w: S. Bieleń, op. cit., s. 173-192

5. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 roku o służbie zagranicznej (Dz.U. z 2001, Nr 128, poz. 1403 z późn. zm.)

6. Terytorium państwa w stosunkach międzynarodowych

(terytorium państwa - zakres zwierzchnictwa terytorialnego, ograniczenia zwierzchnictwa terytorialnego (relacja pomiędzy poszczególnymi rodzajami ograniczeń), granice terytorium, zdarzenia skutkujące nabyciem lub utratą terytorium państwa, rzeki międzynarodowe; obszary podbiegunowe, przestrzeń powietrzna i kosmiczna)

Literatura:

1. R. Bierzanek, J. Symonides,op. cit., s. 197-222; 247-258

2. W. Czapliński, A. Wyrozumska, op. cit., 140-189

3. B. Góralczyk, S. Sawicki, op. cit., s. 176-197.

7. Międzynarodowe prawo morza - obszary morskie a terytorium państwa

(obszary morskie wchodzące w skład terytorium państwa, obszary morskie podlegające ograniczonej jurysdykcji lub suwerenności państwa nadbrzeżnego, obszary morskie poza granicami jurysdykcji państw, międzynarodowe cieśniny i kanały morskie, wody archipelagowe)

Literatura:

1. Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza sporządzona w Montego Bay w dniu 10 grudnia 1982 r., w: M. Sykulska, Prawo międzynarodowe publiczne, Sopot 1997, s. 144-217.

2. R. Bierzanek, J. Symonides, op. cit., s. 223-246

3. L. Łukaszuk, Międzynarodowe prawo morza, Warszawa 1997, s. 48-70

8. Organizacje międzynarodowe

(pojęcie i rodzaje organizacji międzynarodowych, powstawanie organizacji międzynarodowych, Narody Zjednoczone - podstawy prawne działania (Karta Narodów Zjednoczonych), cele i zasady NZ, organy, kompetencje, członkostwo w NZ, system Narodów Zjednoczonych)

Literatura:

1. Karta Narodów Zjednoczonych z 26 czerwca 1945 r. (z późn. Zmianami), w: S. Bieleń, op. cit., s. 30-47

2. R. Bierzanek, J. Symonides, op. cit., s. 289-338

3. J. Symonides (red.), Organizacja Narodów Zjednoczonych. Bilans i perspektywy, Warszawa 2006.

9. Środki pokojowego załatwiania sporów międzynarodowych

(spór a konflikt międzynarodowy, dyplomatyczne środki załatwiania sporów międzynarodowych (negocjacje, dobre usługi, mediacja, komisje badań, koncyliacja, rozstrzyganie sporów przez organizacje międzynarodowe); sądownictwo międzynarodowe; środki przymusu nie będące wojną (środki odwetowe).

Literatura:

1. R. Bierzanek, J. Symonides, op. cit., s. 339-381

2. B. Góralczyk, S. Sawicki, op. cit., s. 373-382.

3. W. Czapliński, A. Wyrozumska, op. cit., 624-665

4. Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z 26 czerwca 1945 r. (z późn. zm.) w: S. Bieleń, op. cit., s. 48-57.

10. Zakaz użycia siły oraz prawne skutki jego naruszenia

(zakaz użycia siły przed wejściem w życie KNZ (konwencja Drago-Portera, ograniczenie użycia siły zbrojnej w Pakcie LN, Pakt Brianda-Kelloga, zakaz użycia siły w KNZ; definicja agresji; problem interwencji humanitarnych, prawo indywidualnej zbiorowej samoobrony, rozdział VII KNZ a dopuszczalność użycia siły).

Literatura:

1. R. Bierzanek, J. Symonides, op. cit., s. 381-396.

2. W. Czapliński, A. Wyrozumska, op. cit., s. 666-740

3. K. Pawłowski, Kosowo. Konflikt i interwencja, Lublin 2008.

4. J. Zajadło, Dylematy humanitarnej interwencji, Gdańsk 2005.

11. Prawo konfliktów zbrojnych

(cechy prawa wojennego, podmiotowy i terytorialny zakres mocy obowiązującej prawa wojennego, rozpoczęcie wojny, zasady prawa wojennego; neutralność wojenna).

Literatura:

1. R. Bierzanek, J. Symonides, op. cit., s. 397-442

2. M. Flemming, Międzynarodowe prawo konfliktów zbrojnych. Zbiór dokumentów, Warszawa 1991.

3. B. Góralczyk, S. Sawicki, op. cit., s. 410-437.

4. J. Pieńkos, Wpływ wojny na obowiązywanie umów międzynarodowych, Warszawa 1973.

12. Odpowiedzialność międzynarodowa

(rodzaje odpowiedzialności międzynarodowej responsibility a liability, odpowiedzialność państwa, odpowiedzialność osób fizycznych i osób prawnych, międzynarodowe trybunały karne).

Literatura:

1. R. Bierzanek, J. Symonides, op. cit., s.151-160; 415-419

2. P. Grzebyk, Iracki Trybunał Nadzwyczajny - nieudana hybryda, w: Rocznik Strategiczny 2006/2007, Warszawa 2007, s. 370-389.

3. D. Heidrich-Hamera, Międzynarodowe Trybunały Karne, w: J. Symonides (red.), op. cit.

4. E. Zielińska (red.), Międzynarodowy Trybunał Karny. USA i UE: dwa różne podejścia, Warszawa 2004.

13. Kolokwium końcowe

2

---