Często występujące awarie zasilaczy komputerowych.

Po pierwsze: nie ma jednoznacznej odpowiedzi, jak naprawić zasilacz ATX. Są w nich typowe uszkodzenia, które można znaleźć w ciągu 30 sekund przy pomocy miernika uniwersalnego. Po drugie: jeśli uszkodzenie jest ukryte na tyle, że trudno powiedzieć ,co się dokładnie stało bez zmierzenia wszystkiego po kolei, to jak nie masz podstaw elektroniki to do tego nie bierz się, bo możesz komuś puścić z dymem płytę główną, a nawet więcej.

Układ TL494 uszkadza się bardzo rzadko.

W pierwszej kolejności sprawdza się tranzystor KSC5027-R( napisane jest na nim C5027-R, zazwyczaj taki jest). Ten tranzystor wytwarza napięcie dla układu TL494 (powinno stamtąd wychodzić od 9 do 30V,zależy od konstrukcji zasilacza). Napięcie +5V wychodzi ze stabilizatora 7805 ,który jest zasilany z tej samej przetwornicy, co TL494, ale na wejście dostaje dwukrotnie mniejsze napięcie, niż TL494. Do tego momentu naprawa zasilacza jest jeszcze bezpieczna.

Jeśli uszkodzenia zasilacza są znaczne (mam na myśli uszkodzone tranzystory kluczujące, spalone diody, rozerwane kondensatory (te największe), spalony układ TL...), wtedy proponuję dobrze się zastanowić przed podjęciem naprawy, ponieważ jest ona praktycznie nieopłacalna .

Zasilacz ATX firmy TASK typ TK-923TX

Opis

Zasilacz nie daje się włączyć, napięcie STAND-BY +5v obecne, brak oznak spalenia

Uszkodzenie
c4-1uF/50v, c5-1uF/50v - obwód bazy tranzystorów kluczujących po stronie pierwotnej,
c40-4u7/50v- zasilacz STAND-BY po stronie pierwotnej ,
c17-47uF/50v- zasilanie TL494,
c18-4u7/50v- obwód wzbudzenia ON ,
c16-1uF/50v,
c35-10uF/50v wszystkie na 105'C,
generalnie powinny być wymienione wszystkie w okolicach TL494

Diagnoza
Typowy koreański wyrób, niechlujny montaż, elementy metalowe mocowane klejem i pastą. Bezpośrednią przyczyną braku startu były wyschnięte kondensatory elektrolityczne, lecz myślę, że główną przyczyną było zastosowanie wyłącznika bimetalicznego w obwodzie zasilania wentylatora. Wentylator startował tylko wtedy gdy, nagrzał się radiator. Wypalony, brązowy laminat i "suche" elektrolity to wynik podwyższonej temperatury wewnątrz przetwornicy
Koszt
Oczywiście należy najpierw zastanowić się czy warto naprawiać trzyletni zasilacz od komputera, ale w tym przypadku koszt naprawy to 20-30 zł jest jeszcze do zaakceptowania. w tym konkretnym przypadku po prostu trzeba było naprawić sprzęt natychmiast, kiedy nie było możliwości wymiany na nowy

Zasilacz ATX 235W

Opis
Zasilacz nie daje się uruchomić, przy próbie włączania rusza wentylator na około 0,5 sekundy i wszystko się wyłącza. Brak oznak spalenia.

Uszkodzenie
dioda podwójna w obudowie TO220 D21 i sąsiednia (diody przymocowane do radiatora)

Diagnoza
Pod wpływem wibracji wywoływanych kilkuletnia pracą wentylatora, obluzowały się wkręty mocujące elementy mocy (diody Schotky, tranzystory kluczujące), czego wynikiem było przegrzanie i uszkodzenie diod.

Typowe uszkodzenia różnych zasilaczy AT

1) Brak napięcia 230V zasilającego płytę zasilacza

1. uszkodzony przewód zasilający

2. uszkodzony włącznik sieciowy

3. zimne luty na włączniku

2) Brak napięcia stałego około 350V za mostkiem na głównych kondensatorach elektrolitycznych

1. uszkodzony bezpiecznik

2. uszkodzony termistor

3. uszkodzone kondensatory przeciwzakłóceniowe

4. uszkodzony filtr przeciwzakłóceniowy

5. uszkodzony mostek prostowniczy

3) Po wyglądzie przepalonego bezpiecznika można stwierdzić stopień uszkodzenia

1. bezpiecznik przepalony tak że widać w szklanej bańce przerwany drut - wymienić na nowy

2. bezpiecznik eksplodował na bańce szklanej widać ciemny lub ma metaliczny kolor - wystąpiło maksymalne zwarcie

należy zlokalizować miejsce występowania zwarcia.

4) Rozerwane główne kondensatory elektrolityczne

1. wymienić na nowe

2. sprawdzić czy zasilacz nie jest przełączony na 110V . Aby uchronić zasilacz przed przypadkowym przełączeniem na 110V proponuje obciąć przewody doprowadzone do przełącznika. W tym wypadku zasilacz może być tylko zasilany napięciem 220V.)

3. sprawdzić czy nie ma zwarcia na płycie zasilacza

5) Tranzystory mocy uszkodzone

1. wymienić na nowe

2. sprawdzić wszystkie elementy sterujące te tranzystory szczególnie : bezpiecznik, termistor, kondensatory główne, mostek, oporniki i diody przy tranzystorach

5) Zasilacz nie startuje mimo obecności napięcia na kondensatorach głównych około 350V

1. sprawdzić tranzystory mocy

2. sprawdzić elementy sterujące tranzystorami mocy szczególnie dwa oporniki 330k między kolektorem a bazą

jeśli któryś ma przerwę zasilacz nie wystartuje

c. koniecznie sprawdzić podwójne diody w dławiku wyjściowym (przymocowane do radiatora, przeważnie w obudowie TO222), jeśli któraś z nich jest zwarta to zasilacz na pewno nie wystartuje. Uszkodzone diody wymienić na nowe o podobnych parametrach. Jest to częste uszkodzenie zasilaczy, wywołane poluzowaniem się śrub mocujących te elementy.

6) Zasilacz piszczy lub wydaje dziwny dźwięk

1. sprawdzić kondensatory filtrujące napięcie zasilające układ TL494

2. sprawdzić transformator sterujący separujący

3. tranzystory sterujące transformatorem separującym

4. sprawdzić dławik wyjściowy czy niema zwarć pomiędzy poszczególnymi uzwojeniami

5. sprawdzić transformator mocy

Przy naprawie zasilaczy należy zachować szczególną ostrożność z uwagi na duże napięcia zasilające

Po naprawie zasilacza włączyć zasilacz do sieci energetycznej szeregowo poprzez żarówkę 200W/220V

I obciążyć na wyjściu 5V żarówką samochodową 12V/21W.

Jeśli próba odpalenia przebiegła pomyślnie zmierz napięcia wyjściowe, jeśli wszystko OK zasilacz można montować do komputera

Typowe uszkodzenia różnych zasilaczy ATX

Zasilacz nie startuje mimo wymuszonego startu przy zwarciu nóżki 14 i 15 (przewodu zielonego z czarnym) na złączu do płyty komputera

1) Brak napięcia 230V zasilającego płytę zasilacza

4. uszkodzony przewód zasilający

5. uszkodzony włącznik sieciowy

6. zimne luty na włączniku

2) Brak napięcia stałego około 350V za mostkiem na głównych kondensatorach elektrolitycznych

6. uszkodzony bezpiecznik

7. uszkodzony termistor

8. uszkodzone kondensatory przeciwzakłóceniowe

9. uszkodzony filtr przeciwzakłóceniowy

10. uszkodzony mostek prostowniczy

3) Po wyglądzie przepalonego bezpiecznika można stwierdzić stopień uszkodzenia

3. bezpiecznik przepalony tak że widać w szklanej bańce przerwany drut - wymienić na nowy

4. bezpiecznik eksplodował na bańce szklanej widać ciemny lub ma metaliczny kolor - wystąpiło maksymalne zwarcie

należy zlokalizować miejsce występowania zwarcia.

4) Rozerwane główne kondensatory elektrolityczne

4. wymienić na nowe

5. sprawdzić czy zasilacz nie jest przełączony na 110V . Aby uchronić zasilacz przed przypadkowym przełączeniem na 110V proponuje obciąć przewody doprowadzone do przełącznika. W tym wypadku zasilacz może być tylko zasilany napięciem 220V.)

6. sprawdzić czy nie ma zwarcia na płycie zasilacza

5) Tranzystory mocy uszkodzone

3. wymienić na nowe

4. sprawdzić wszystkie elementy sterujące te tranzystory szczególnie : bezpiecznik, termistor, kondensatory główne, mostek, oporniki i diody przy tranzystorach

5) Zasilacz nie startuje mimo obecności napięcia na kondensatorach głównych około 350V

3. sprawdzić tranzystory mocy

4. sprawdzić elementy sterujące tranzystorami mocy szczególnie dwa oporniki 330k między kolektorem a bazą

jeśli któryś ma przerwę zasilacz nie wystartuje

c. koniecznie sprawdzić podwójne diody w dławiku wyjściowym (przymocowane do radiatora, przeważnie w obudowie TO222), jeśli któraś z nich jest zwarta to zasilacz na pewno nie wystartuje. Uszkodzone diody wymienić na nowe o podobnych parametrach. Jest to częste uszkodzenie zasilaczy, wywołane poluzowaniem się śrub mocujących te elementy.

6) Zasilacz piszczy lub wydaje dziwny dźwięk

6. sprawdzić kondensatory filtrujące napięcie zasilające układ TL494

7. sprawdzić transformator sterujący separujący

8. tranzystory sterujące transformatorem separującym

9. sprawdzić dławik wyjściowy czy niema zwarć pomiędzy poszczególnymi uzwojeniami

10. sprawdzić transformator mocy

Uszkodzony układ przetwornicy czuwania "STAND-BY"

1. zwarty tranzystor mocy

2. zwarty tranzystor sterujący

3. przepalone rezystory w obwodzie szczególnie 470k

4. uszkodzony transformator

Przy naprawie zasilaczy należy zachować szczególną ostrożność z uwagi na duże napięcia zasilające

Po naprawie zasilacza włączyć zasilacz do sieci energetycznej szeregowo poprzez żarówkę 200W/220V

I obciążyć na wyjściu 5V żarówką samochodową 12V/21W.

Jeśli próba odpalenia przebiegła pomyślnie zmierz napięcia wyjściowe, jeśli wszystko OK zasilacz można montować do komputera

---