"Proces" jako powieść parabola.

Parabola (in. przypowieść) ma zaprezentować jakąś treść dydaktyczną, zwykle o charakterze moralistycznym, ale zwracają uwagę na same zdarzenia jako przykład uniwersalnych prawideł ludzkiego życia, a nie koncentrują się na tych konkretnych osobach, sytuacjach; opisane nie są osadzone w realiach, ubogo uszczegółowione, aby nie zwracać uwagi na sprawy nie mające większego znaczenia;

Rzeczywiście: nie ma wyraźnych cech wyróżniających go z tłumu: zwykły szary człowiek, który nie ma nawet nazwiska; prowadzi monotonne i schematyczne życie między bankiem a wynajętym pokojem; marzy o karierze zawodowej; mieszka w anonimowym mieście; to wszystko daje jednak wrażenie realności;

Nagle następuje gwałtowna zmiana w jego życiu - zostaje oskarżony, ale jakoś tak dziwnie - nie zostaje nawet uwięziony, nie poznaje przyczyny oskarżenia; nie może nic zrobić tylko czekać cierpliwie na rozwój wypadków; inni są albo bezsilni wobec prawa, albo pracują w sądach; ostatecznie wychodzi na to, że jedyną winą Józefa K. jest sama jego egzystencja; to wszystko nadaje "Procesowi" znaczenie uniwersalne;

Autor zastanawia się nad problemem winy bohatera, uważa, że jest on winny, ale nie określa przyczyny tego stanu; sam bohater czuje się niewinny, ale w końcu doszukuje się jakiś przesłanek i przekonanie o własnej winie samo do niego przychodzi; poza tym; Kafka uważa, że w tym świecie każdy jest winny - każdy ma do spełnienia jakieś zadania i nigdy nie udaje mu się wykonać ich w pełni i doskonale; zawsze ma jakąś winę, mniejszą czy większa, ale nie może jej uniknąć, zawsze może być sądzony i skazany; jedną z głównych win człowieka jest jego istnienie i próba zrozumienia świata

Poza tym każdy rodzi się z winą i każdy jest z góry skazany na śmierć

Oczywiście wiele innych możliwości interpretacji

---